ΟΗΕ: «Ο κόσμος εισέρχεται σε μια εποχή χάους», προειδοποιεί ο γενικός γραμματέας Γκουτέρες

Πόλεμοι στη Γάζα και την Ουκρανία, αλλά και «πόλεμος κατά της φύσης»: «ο κόσμος μας εισέρχεται σε μια εποχή χάους» που απαιτεί κρίσιμες μεταρρυθμίσεις, προειδοποίησε σήμερα ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, εκφράζοντας τη λύπη του για τις άνευ προηγουμένου διχασμοί στο Συμβούλιο Ασφαλείας.

«Οι κυβερνήσεις αγνοούν και υπονομεύουν τις ίδιες τις αρχές της πολυμέρειας» χωρίς καμία ευθύνη. Το Συμβούλιο Ασφαλείας, το κύριο όργανο της παγκόσμιας ειρήνης, βρίσκεται σε αδιέξοδο λόγω γεωπολιτικών ρωγμών, δήλωσε ο Αντόνιο Γκουτέρες, παρουσιάζοντας τις προτεραιότητές του για το 2024 στη Γενική Συνέλευση.

«Δεν είναι η πρώτη φορά που το Συμβούλιο διχάζεται. Αλλά αυτό είναι το χειρότερο. Η τρέχουσα δυσλειτουργία είναι βαθύτερη και πιο επικίνδυνη». Ως εκ τούτου, κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, καθιερωμένοι μηχανισμοί βοήθησαν στη διαχείριση των σχέσεων μεταξύ των υπερδυνάμεων», σημείωσε. Ωστόσο, «στον σημερινό πολυπολικό κόσμο δεν υπάρχουν τέτοιοι μηχανισμοί. Ο κόσμος μας εισέρχεται σε μια εποχή χάους».

Και «βλέπουμε τα αποτελέσματα: επικίνδυνος και απρόβλεπτος, ανελέητος ανταγωνισμός, με πλήρη ατιμωρησία», παραπονέθηκε ο Γενικός Γραμματέας, ανησυχώντας για την ανάπτυξη «νέων μέσων αμοιβαίας σφαγής, καθώς και για την αυτοκαταστροφή της ίδιας της ανθρωπότητας».

Αναφερόμενος συγκεκριμένα στη σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, ο Αντόνιο Γκουτέρες προειδοποίησε για πιθανή ισραηλινή χερσαία επίθεση στη Ράφα, όπου εκατοντάδες χιλιάδες εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι συνωστίζονται στη νότια Λωρίδα της Γάζας, στα σύνορα με την Αίγυπτο. «Τέτοια ενέργεια θα μπορούσε να εντείνει εκθετικά αυτό που είναι ήδη ένας ανθρωπιστικός εφιάλτης, με ανυπολόγιστες περιφερειακές συνέπειες», επέμεινε, ζητώντας εκ νέου «άμεση ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός» και την απελευθέρωση των ομήρων.

Προτεραιότητες για το κλίμα και τεχνητή νοημοσύνη

Από τη Γάζα μέχρι την Ουκρανία, το Σουδάν στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, την Υεμένη μέχρι τη Βιρμανία, «καθώς οι συγκρούσεις εξαπλώνονται, οι παγκόσμιες ανθρωπιστικές ανάγκες έχουν φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ, αλλά η χρηματοδότηση δεν έχει συμβαδίσει», είπε ο πρώην πρωθυπουργός της Πορτογαλίας.

«Υπάρχει τόσος θυμός, μίσος και θόρυβος στον κόσμο σήμερα. Κάθε μέρα, με την παραμικρή ευκαιρία, μοιάζει με πόλεμο (…). Πόλεμοι λέξεων. Πόλεμοι εδαφών. Πολιτιστικοί πόλεμοι», τόνισε.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο Αντόνιο Γκουτέρες ενθάρρυνε τις κυβερνήσεις να εκμεταλλευτούν την ευκαιρία της «Μελλοντικής Συνόδου Κορυφής», που θα πραγματοποιηθεί τον Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης, για να «διαμορφώσει την πολυμέρεια για τα επόμενα χρόνια».

Μεταξύ των αλλαγών «που πραγματικά χρειάζεται ο κόσμος», ο Γκουτέρες ζήτησε και πάλι σημαντικές μεταρρυθμίσεις στο Συμβούλιο Ασφαλείας, το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα και τη δημιουργία ενός «εργαλείου έκτακτης ανάγκης για τη βελτίωση της διεθνούς ανταπόκρισης σε περίπλοκες παγκόσμιες κρίσεις», όπως ο Covid-19 πανδημία.

Η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής βρίσκεται και πάλι στην κορυφή των προτεραιοτήτων του για το 2024. «Η κλιματική κρίση παραμένει η πιο σημαντική πρόκληση της εποχής μας», τόνισε ο Γενικός Γραμματέας, καλώντας τις χώρες να καταβάλουν περαιτέρω προσπάθειες για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και τη χρηματοδότηση βοήθειας για τις φτωχότερες χώρες.

«Η ανθρωπότητα έχει ξεκινήσει έναν πόλεμο που δεν μπορούμε παρά να χάσουμε: τον πόλεμο μας ενάντια στη φύση», επέμεινε.

«Ανατινάζουμε τα συστήματα που μας κρατούν ζωντανούς: εκπέμπουμε εκπομπές που καταστρέφουν το κλίμα μας, δηλητηριάζουμε τη γη, τη θάλασσα και τον αέρα με ρύπους και αποδεκατίζουμε τη βιοποικιλότητα, προκαλώντας την κατάρρευση των οικοσυστημάτων».

Ζήτησε επίσης να εφαρμοστούν «κατάλληλες διασφαλίσεις και ηθικά πρότυπα» για την ταχεία ανάπτυξη εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης.

«Η τεχνητή νοημοσύνη εγκυμονεί ήδη κινδύνους που σχετίζονται με την παραπληροφόρηση, το απόρρητο και την προκατάληψη. Η τεχνητή νοημοσύνη θα επηρεάσει όλη την ανθρωπότητα, επομένως χρειαζόμαστε μια καθολική προσέγγιση».