Ένα δισεκατομμύριο για την ενίσχυση των δημόσιων πανεπιστημίων – σε τι θα δαπανηθεί;

Η κυβέρνηση επιμένει ότι το νομοσχέδιο περιέχει μια εμβληματική μεταρρύθμιση της δημιουργίας μη κρατικών πανεπιστημίων, αλλά απαντά στις αντιρρήσεις της αντιπολίτευσης δηλώνοντας ότι η συντριπτική πλειοψηφία του νομοσχεδίου περιέχει κανονισμούς που ενημερώνουν και στηρίζουν την κοινωνία.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, «τα κονδύλια για την τριτοβάθμια εκπαίδευση συρρικνώθηκαν στα χρόνια της οικονομικής κρίσης. Το 2018 έφτασε στο ιστορικό χαμηλό των 92 εκατ. ευρώ, αλλά έκτοτε – χρόνο με τον χρόνο – αυξάνεται εντός του προϋπολογισμού.

Το 2023, η χρηματοδότηση ανήλθε σε 133 εκατομμύρια ευρώ, αύξηση κατά 50% περίπου σε σύγκριση με την προηγούμενη πενταετία.

Κατά τη διάρκεια του έτους βραβεύτηκαν επίσης:

201 εκατ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων το 2023

125 εκατομμύρια ευρώ για φαγητό και διαμονή το 2023.

Ωστόσο, χρησιμοποιήθηκαν και άλλα χρηματοοικονομικά μέσα. ΕΣΠΑ, Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, Ταμείο Ανασυγκρότησης, ΣΔΙΤ. Το συνολικό ποσό των κονδυλίων από όλες αυτές τις πηγές θα ανέλθει σε πάνω από 1 δισ. ευρώ, τα οποία θα επενδυθούν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Αναλυτικά, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, από το Ταμείο Ανασυγκρότησης θα μεταφερθούν 475 εκατ. ευρώ. Από αυτά τα χρήματα, τα 132 εκατ. ευρώ θα δαπανηθούν αποκλειστικά για την αγορά ερευνητικού εξοπλισμού και την ενίσχυση καινοτόμων δραστηριοτήτων. Επίσης, 279 εκατ. ευρώ θα μεταφερθούν από το ΕΣΠΑ και 700 εκατ. ευρώ στο πλαίσιο του ΣΔΙΤ για την ανακαίνιση και ανέγερση κοιτώνων.

Μάχη στη Βουλή

Λογαριασμός για μη κρατικά πανεπιστήμια προκάλεσε αντιδράσεις ακόμη και εσωκομματικές δονήσεις πριν ακόμα εισαχθεί στη συζήτηση στη βουλή. Σήμερα ξεκινά η συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής και αναμένεται να θερμανθεί το κλίμα γιατί μεταξύ άλλων, η αντιπολίτευση θέτει θέμα ασυνέπειας με το σύνταγμαστην οποία η κυβέρνηση απάντησε ναι ιστορική μεταρρύθμιση.

Το νομοσχέδιο βρίσκεται στην αρμόδια επιτροπή ψηφίστηκε μόνο από την κυβερνητική πλειοψηφία, με τα κόμματα της αντιπολίτευσης από διάφορες αφετηρίες να την καταψηφίζουν.

Παράλληλα με τις συζητήσεις για το «καλημέρα» στην Ολομέλεια, τέσσερα κόμματα υπέβαλαν ενστάσεις στη Βουλή για αντισυνταγματικότητα.

Ήδη έχουν υποβληθεί αιτήματα στο Προεδρείο από ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, Ελληνική Λύση και Νίκη, ενώ ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, επανέλαβε από την Ολομέλεια έκκληση του προέδρου της ΚΟ Νέας Αριστεράς, Κοινή πρόταση δυσπιστίας στην κυβέρνηση θα καταθέσει ο Αλέξης Χαρίτσης στο ΠΑΣΟΚ, EC Freedom Sailing. Υπενθυμίζουμε ότι σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής συγκεντρώθηκαν 50 υπογραφές για την πρόταση δυσπιστίας.

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης κατηγορούν την κυβέρνηση για «συνταγματικές καταχρήσεις» στο νομοσχέδιο για τα μη κρατικά πανεπιστήμια, υποστηρίζοντας ότι παραιτείται από το άρθ. 16 του Συντάγματος, σύμφωνα με το οποίο «η τριτοβάθμια εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που έχουν νομική προσωπικότητα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση. ” που είναι “υπό κρατική εποπτεία.”

Οι προτάσεις θα συζητηθούν αμέσως μετά την ολοκλήρωση των παρεμβάσεων των εισηγητών και ειδικών αγοραστών των μερών του νομοσχεδίου.

Κομματικές τακτικές

Η κυβερνητική πολιτική θα επικεντρωθεί κυρίως σε Η θέση του ΠΑΣΟΚ και του προέδρου του κόμματος, που σύμφωνα με την κυβέρνηση έκανε πλήρη μετατροπή από το «δεν θα εμποδίσουμε τη δημιουργία μη κρατικών πανεπιστημίων» σε απόλυτο «όχι». Το νομοσχέδιο προκάλεσε σύγχυση στο ΠΑΣΟΚ, όπως είπε ο πρόεδρός του κομματική πειθαρχία. Η απόφαση αυτή δεν ελήφθη χωρίς διαμαρτυρία από τους βουλευτές. Έντονα αντέδρασαν ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος και η Νάντια Γιαννακοπούλου στη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του κόμματος.

«Δεν μας πήρατε τηλέφωνο να σας πούμε τη γνώμη μας, όσοι σπουδάσαμε στο εξωτερικό ή έχουμε τα παιδιά μας στο εξωτερικό, όπως μας είπατε», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Κωνσταντινόπουλος δίνοντας τον τόνο του. εσωτερικό «κομματικό» κόμμα. «Τι προτείνετε;» τον ρώτησε ο κ. Ανδρουλάκης. Οι διαφωνούντες έκαναν λόγο για αλλαγή της θέσης που είχε εκφράσει πριν από χρόνια ο τότε πρόεδρος του κόμματος Γιώργος Παπανδρέου. Η ανοιχτή αντιπαράθεση δεν φαίνεται να έχει τελειώσει και όλοι περιμένουν τη στιγμή της ψηφοφορίας, η οποία θα είναι κρίσιμη για την ενότητα του κόμματος

Στον ΣΥΡΙΖ, παρά το πολεμικό κλίμα στο κόμμα τις τελευταίες εβδομάδες, δεν φαίνεται να υπάρχουν διαρροές στην αρνητική ψήφο, που είναι και πάγια θέση του κόμματος. Αυτή η σταθερή θέση είναι μάλλον κάτι που η Προεδρία Κασσελάκη πρέπει να αποδείξει, έστω και πίσω από την αυλαία, ότι η ενότητα της Κοινοβουλευτικής Ομάδας είναι ισχυρή

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Παρασκευή και αναμένουμε τις ομιλίες του Πρωθυπουργού και των αρχηγών των κομμάτων.

Τι αλλάζει;

Σύμφωνα με το νέο σχέδιο νόμου, εισάγονται οι ακόλουθες αλλαγές σχετικά με την αδειοδότηση, τη λειτουργία και τον τρόπο εισαγωγής φοιτητών στα ιδρύματα αυτά:

• Οι φοιτητές αυτών των ιδρυμάτων θα πρέπει να είναι ιδιοκτήτες Διεθνές Απολυτήριο (IB) ή το έδωσαν Πανελλήνιες εξετάσεις και έχουν επιτύχει το ελάχιστο επίπεδο εισόδου (MEL) στον τομέα της επιστήμης στον οποίο επιθυμούν να σπουδάσουν. Αυτό σημαίνει ότι σε σύγκριση με τις βάσεις δεδομένων προσλήψεων περιζήτητων σχολών και τμημάτων των δημοσίων πανεπιστημίων, ο πήχης βρίσκεται αρκετά χαμηλά. Για παράδειγμα, για να θέλει κάποιος να εισαχθεί σε ιδιωτικό πανεπιστήμιο, θα πρέπει να συγκεντρώσει 9.420 μόρια για σχολές φιλελεύθερων τεχνών, 9.870 μόρια για σχολές επιστημών, 9.310 μόρια για σχολές επιστημών υγείας και 8.340 μόρια για σχολές οικονομικών και διοίκησης. Αυτό σημαίνει ότι μπορείς να σπουδάσεις σε μια περιζήτητη σχολή, όπως η ιατρική, η πληροφορική ή η νομική, με μέσο όρο πανελλαδικών βαθμολογιών 10, 11 ή 12. Ταυτόχρονα, η βάση για εισαγωγή σε επιμέρους σχολές και τμήματα δημοσίων πανεπιστημίων θα είναι επίσης πολύ υψηλότερο. Βέβαια, ο κ. Πιερρακάκης είπε ότι πρόκειται για «ελάχιστο όριο» και ότι η ΕΘΑΑΕ – Εθνική Αρχή Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης θα θέσει τα δικά της αυστηρότερα κριτήρια, «όπως ένα μη κερδοσκοπικό πανεπιστήμιο θα μπορούσε να θέσει αυστηρά κριτήρια εισαγωγής».
• Με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας θα ιδρύονται μη κρατικά πανεπιστήμια, μετά από έγκριση της Εθνικής Αρχής Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) και γνωμοδότηση του ΕΟΠΠΕΠ (Εθνικός Οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού), ενώ τα πτυχία που απονέμονται θα φέρουν τη σφραγίδα του υπουργείου και θα αναγνωριστεί αυτόματα από τον ΔΟΑΤΑΠ (Διεπιστημονικός Οργανισμός Αναγνώρισης Επιστημονικών Τίτλων και Επιστημονικής Ενημέρωσης).
• Το μερίδιο του μητρικού ιδρύματος ορίζεται είτε μέσω του άμεσου μεριδίου του στο ιδρυτικό κεφάλαιο είτε από κοινού με άλλα νομικά ή φυσικά πρόσωπα βάσει συμφωνιών ακαδημαϊκής συνεργασίας που θεσπίζουν εποπτική σχέση σε παράρτημά τους.
• Η αίτηση άδειας θα αξιολογηθεί από την ΕΘΑΑΕ. Ο φάκελος της αίτησης πρέπει να περιλαμβάνει το ύψος των αμοιβών σπουδών και κατάλογο καθηγητών με πιστοποιητικά ακαδημαϊκών και επαγγελματικών προσόντων.
• Η έρευνα πρέπει να διεξάγεται συστηματικά και να διατίθενται πόροι σε αυτήν.
• Κάθε μη κρατικό πανεπιστήμιο θα πρέπει να διαθέτει ανεξάρτητο κτίριο ή συγκρότημα κτιρίων αποκλειστικής χρήσης, σύγχρονη βιβλιοθήκη, εγκαταστάσεις logistics και εργαστήρια ανάλογα με τις ειδικότητες που επιδιώκει.
• Κάθε ένα από αυτά τα ιδρύματα θα πρέπει να υποβάλει εγγυητικές επιστολές για το ποσό των 500.000 ευρώ για κάθε σχολείο (τουλάχιστον τρία σχολεία) και ένα πρόσθετο τέλος 500.000 ευρώ για τη χορήγηση άδειας ίδρυσης και λειτουργίας της επιχείρησης.
• Οι καθηγητές σε δημόσια πανεπιστήμια δεν θα μπορούν να διδάσκουν ταυτόχρονα σε μη κρατικό πανεπιστήμιο.