Αρχές καλοκαιριού αρχίζουν να θυμίζουν οι τελευταίες ημέρες του Μαρτίου, καθώς από την περασμένη Πέμπτη, αλλά και τα επόμενα 24ωρα το θερμόμετρο έχει σκαρφαλώσει σε πολύ υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες, την ώρα που αφρικανική σκόνη συνεχίζει να προκαλεί «ασφυξία» σε όλη την Ευρώπη. 

Ενδεικτικό της «ακραίας ζέστης» που επικράτησε το Σάββατο (30/3), ήταν ότι οι παραλίες της Αττικής και όχι μόνο, γέμισαν πρόωρα με αρκετό κόσμο να εκμεταλλεύεται τον καλό καιρό και να κάνει την πρώτη του βουτιά.

Χαρακτηριστικές ήταν οι εικόνες από το Μαύρο Λιθάρι στην Ανάβυσσο, που γέμισε από κόσμο. Φορώντας το μαγιό τους, Αθηναίοι έσπευσαν στην παραλία να κάνουν μπάνιο και ηλιοθεραπεία.

«Είναι κάτι που προφανώς μας ανησυχεί γιατί βλέπουμε ότι παγιώνεται πλέον μία αλλαγή. Οι θερμοκρασίες που είχαμε τέλος Μαρτίου, ήταν θερμοκρασίες σχεδόν ρεκόρ για την εποχή ή και ρεκόρ σε ορισμένες περιοχές. Τα τελευταία χρόνια η μέση θερμοκρασία στην Ελλάδα έχει αυξηθεί κατά μέσο όρο περίπου 1,5 βαθμό και αυτή η αύξηση είναι πολλή μεγάλη για ένα τόσο μικρό χρονικό διάστημα» σημειώνει ο Διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Περιβάλλοντος του Εθνικού Αστεροσκοπείου Κώστας Λαγουβάρδος.

«Ο φετινός Μάρτιος ήταν ένας πολύ ζεστός Μάρτης από τους πιο ζεστούς των τελευταίων 20 ετών ειδικά για την Αθήνα ήταν ο πιο ζεστός από το 1970» επισήμανε ο μετεωρολόγος της ΕΡΤ Παναγιώτης Γιαννόπουλος.

Με βάση τις στατιστικές καταγραφές, το θερμόμετρο κυμαίνεται τουλάχιστον δέκα βαθμούς πάνω από τα κανονικά επίπεδα. Μάλιστα, στις αρχές της επόμενης εβδομάδας δεν αποκλείεται ακόμα και να ξεπεράσει τους 30 βαθμούς Κελσίου.

Συναγερμός για την αφρικανική σκόνη

Την κατάσταση με τις πρόωρες καλοκαιρινές θερμοκρασίες, ωστόσο, επιβαρύνει η μεταφορά αφρικανικής σκόνης, με μικρότερες συγκεντρώσεις, από αύριο Κυριακή έως και την Τρίτη. Η άμμος συγκεντρώνεται κάτω από τα 3.000 μέτρα και η ποιότητα του αέρα και έχει επιδεινωθεί ιδιαίτερα. Μάλιστα, σε συναγερμό δεν βρίσκεται μόνο η Ελλάδα, αλλά πολλές χώρες της Ευρώπης.

Τεράστια ποσότητα αφρικανικής σκόνης από τη Σαχάρα έχει καλύψει τον ελβετικό ουρανό από την Παρασκευή, ενώ το ίδιο ισχύει και για περιοχές της Γαλλίας, ακόμα και για τη Γερμανία.

Την περασμένη εβδομάδα αφρικανική σκόνη είχε καλύψει τη χώρα μας, αλλά και την Ισπανία και την Πορτογαλία.

To ευρωπαϊκό κέντρο Copernicus προειδοποιεί μάλιστα, καθώς οι «επισκέψεις» της αφρικανικής σκόνης από τη Σαχάρα στην Ευρώπη είναι ολοένα και συχνότερες.

Στην Ελβετία, η σκόνη μείωσε δραματικά την ορατότητα και έδωσε μια κιτρινωπή απόχρωση στο φως της ημέρας σε μεγάλο μέρος της χώρας. Καθώς κατακάθεται, αυτή η άμμος δίνει μια πορτοκαλί απόχρωση στο χιόνι.

«Η άφιξη άμμου από τη Σαχάρα οδηγεί σε πολύ σαφή μείωση της ηλιοφάνειας και της ορατότητας. Υπάρχει επίσης μια αύξηση στις συγκεντρώσεις λεπτών σωματιδίων», υπογραμμίζει η ελβετική μετεωρολογική υπηρεσία MétéoSwiss σε μήνυμα στο X.

Η ποιότητα του αέρα έχει επιδεινωθεί ιδιαίτερα, από τις όχθες της λίμνης της Γενεύης μέχρι την υπόλοιπη χώρα. Η σκόνη έφτασε περίπου τους 180.000 τόνους, σύμφωνα με τα μοντέλα υπολογισμού που χρησιμοποιήθηκαν, δήλωσε στο δημόσιο ραδιόφωνο ο μετεωρολόγος Ρομάν Μπρόλι της SRF Meteo.

Η σκόνη πάνω από την Ελβετία και τη νοτιοανατολική Γαλλία ήταν πολύ έντονη το Σάββατο: «Η σκόνη της Σαχάρας έχει ήδη φτάσει – μπορείτε να τη δείτε στην κιτρινωπή ομίχλη στον αέρα», δήλωσε ο Κρίστιαν Χέρολντ, μετεωρολόγος στη Γερμανική Μετεωρολογική Υπηρεσία (DWD), το Σάββατο.

Το φαινόμενο εμφανίζεται και στη δυτική Γερμανία, όπως αναφέρουν μέσα ενημέρωσης στη χώρα, ενώ έχει επηρεάσει και άλλες περιοχές της Ευρώπης. Το φαινόμενο αναμένεται να συνεχιστεί και την Κυριακή (ανήμερα Πάσχα Καθολικών) στη Γερμανία, όμως αναμένεται να υποχωρήσει τη Δευτέρα. Σύμφωνα με το DWD, τα επίπεδα στα σωματίδια σκόνης της Σαχάρας του αέρα στην Κεντρική Ευρώπη δεν είναι ασυνήθιστα, καθώς καταγράφονται περίπου πέντε έως 15 φορές το χρόνο. Αυτό που διαφοροποιεί το τωρινό φαινόμενο είναι η έντασή του, επισημαίνουν οι ειδικοί.

«Η άφιξη άμμου από τη Σαχάρα οδηγεί σε πολύ σαφή μείωση της ηλιοφάνειας και της ορατότητας. Υπάρχει επίσης μια αύξηση στις συγκεντρώσεις λεπτών σωματιδίων», υπογραμμίζει η ελβετική μετεωρολογική υπηρεσία MétéoSwiss σε μήνυμα στο X.

Το AirCHeck, η εφαρμογή που ξεκίνησε από τα καντόνια για την παροχή δεδομένων σε πραγματικό χρόνο για την ποιότητα του αέρα στην Ελβετία, αναφέρει ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι υψηλή σε μια ακτίνα από τα νοτιοδυτικά προς τα βορειοανατολικά της χώρας.

Το 2023 καταγράφηκε ως το θερμότερο έτος

Από την έκθεση του παγκόσμιου οργανισμού για το κλίμα, το 2023 ήταν το θερμότερο έτος που έχει καταγραφεί ποτέ με σαφή διαφορά. Μάλιστα σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, το διάστημα από Δεκέμβριο έως Φεβρουάριο του 2024 ήταν το θερμότερο για τη χώρα μας από το 1960.

Η μέση θερμοκρασία τον χειμώνα 2023/24 ήταν 2,3oC υψηλότερη από την κανονική τιμή δηλαδή τον μέσο όρο των θερμοκρασιών χειμώνα, την περίοδο 1981-2010 και 0,2oC υψηλότερη από τον μέχρι πρότινος θερμότερο χειμώνα του 2020/21.

Κολυδάς: Την Κυριακή από 24 έως 28 βαθμούς

Ο διευθυντής της ΕΜΥ, Θοδωρής Κολυδάς, ανήρτησε στο Twitter χάρτες που αποτυπώνουν θερμοκρασίες για τα επόμενα 24ωρα.

«Στον πρώτο χάρτη απεικονίζονται οι αποκλίσεις των θερμοκρασιών από τις κανονικές τιμές στην επιφάνεια και στον δεύτερο χάρτη οι θερμοκρασίες επιφανείας.

Οι δείκτες επικινδυνότητας για πυρκαγιές δεν είναι μεγάλοι λόγω και της απουσίας ενισχυμένων ανέμων στην επιφάνεια . Πάντως λίγο προσοχή από μέρους μας, καλό είναι να υπάρχει …

Για την Κυριακή στις περισσότερες περιοχές θα έχουμε 24 με 26 και τοπικά στα ανατολικά ηπειρωτικά 28 βαθμούς. Τη Δευτέρα σε αρκετές περιοχές θα σημειωθούν θερμοκρασίες από 25 βαθμούς και πάνω, τοπικά στα ανατολικά ηπειρωτικά 30-31 βαθμοί . Την Τρίτη θα έχουμε πτώση στα δυτικά, ενώ τοπικά στα ανατολικά ηπειρωτικά και την Κρήτη 30 βαθμούς Κελσίου», αναφέρει.

Μαρουσάκης: Νέα «επίθεση» της Αφρικής

Από την πλευρά του, ο μετεωρολόγος του Open, Κλέαρχος Μαρουσάκης, με ανάρτησή του στο Facebook, έκανε λόγο για νέα επίθεση αφρικανικής σκόνης: «Ένα νέο αφρικανικό μίγμα ζέστης – σκόνης βρίσκεται προ των πυλών της χώρας μας με τον Μάρτη στο τελείωμά του να θέλει να θυμίσει κάτι από Ιούνη επαληθεύοντας την λαϊκή παροιμία που μας λέει «και από Μάρτη Καλοκαίρι».

Και πώς να μην μιλάμε για Καλοκαίρι όταν τα θερμόμετρα τις επόμενες ημέρες φτάσουν ή και ξεπεράσουν τους 30° βαθμούς κελσίου. Και αν σε αυτή την παράμετρο προσθέσουμε και την αφρικανική σκόνη, τότε καταλαβαίνουμε το δύσκολο της όλης κατάστασης.

«Μικρό καλοκαίρι» από την Κυριακή

Γενικά αίθριος καιρός, με αραιές νεφώσεις κατά περιόδους αναμένεται ο καιρός την Κυριακή. Η ορατότητα τις πρωινές και βραδινές ώρες θα είναι τοπικά περιορισμένη, κυρίως στα ανατολικά θαλάσσια και παραθαλάσσια τμήματα του βορείου Αιγαίου.

Οι μετεωρολογικές συνθήκες ευνοούν τη μεταφορά αφρικανικής σκόνης, με μικρές συγκεντρώσεις, κυρίως στα δυτικά. Οι άνεμοι θα πνέουν από νότιες διευθύνσεις 3 με 5 και στο Ιόνιο τοπικά 6 μποφόρ.

Η θερμοκρασία θα σημειώσει μικρή άνοδο και θα κυμανθεί σε αρκετά υψηλά για την εποχή επίπεδα. Θα φτάσει στις περισσότερες περιοχές τους 23 με 26 βαθμούς και τοπικά στα ανατολικά ηπειρωτικά τους 28 βαθμούς Κελσίου.

Μακεδονία, Θράκη

Καιρός: Γενικά αίθριος, με παροδικές αραιές νεφώσεις.
Ανεμοι: Μεταβλητοί 3 μποφόρ και βαθμιαία νοτίων διευθύνσεων έως 4 και στα ανατολικά τοπικά 5 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 09 έως 26 βαθμούς Κελσίου. Στη δυτική Μακεδονία η ελάχιστη 2 με 3 βαθμούς χαμηλότερη.

Νησιά Ιονίου, Ήπειρος, δυτική Στερεά, δυτική Πελοπόνησσος

Καιρός: Γενικά αίθριος, με παροδικές αραιές νεφώσεις.
Ανεμοι: Νότιοι νοτιοανατολικοί 3 με 5 και στο Ιόνιο τοπικά 6 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 11 έως 26 βαθμούς Κελσίου. Στο εσωτερικό της Ηπείρου η ελάχιστη 3 με 4 βαθμούς χαμηλότερη.

Ανατολική Στερεά, Εύβοια, Ανατολική Πελοπόννησος
Καιρός: Γενικά αίθριος, με παροδικές αραιές νεφώσεις.
Ανεμοι: Νοτίων διευθύνσεων 3 με 4 και στα ανατολικά τοπικά 5 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 10 έως 28 βαθμούς Κελσίου.

Κυκλάδες, Κρήτη
Καιρός: Γενικά αίθριος, με παροδικές αραιές νεφώσεις.
Ανεμοι: Από νότιες διευθύνσεις 3 με 4 και στα δυτικά και βόρεια τοπικά 5 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 13 έως 25 και στην Κρήτη έως 27 βαθμούς Κελσίου.

Νησιά Ανατολικού Αιγαίου-Δωδεκάνησα
Καιρός: Γενικά αίθριος, με παροδικές αραιές νεφώσεις.
Ανεμοι: Στα βόρεια νότιοι 3 με 5 μποφόρ. Στα νότια μεταβλητοί 3 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 15 έως 25 και στα Δωδεκάνησα έως 27 βαθμούς Κελσίου. Στα βόρεια η ελάχιστη 2 με 3 βαθμούς χαμηλότερη.

Θεσσαλία
Καιρός: Γενικά αίθριος, με παροδικές αραιές νεφώσεις.
Ανεμοι: Μεταβλητοί 3 και το απόγευμα πρόσκαιρα νοτιοανατολικοί έως 4 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 10 έως 26 βαθμούς Κελσίου.

Αττική
Καιρός: Γενικά αίθριος, με παροδικές αραιές νεφώσεις.
Ανεμοι: Νότιοι 3 με 5 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 13 έως 25 βαθμούς Κελσίου.

Θεσσαλονίκη
Καιρός: Γενικά αίθριος, με παροδικές αραιές νεφώσεις.
Ανεμοι: Μεταβλητοί 3 και το απόγευμα πρόσκαιρα νότιοι έως 4 μποφόρ.
Θερμοκρασία: Από 11 έως 24 βαθμούς Κελσίου.

Η πρόγνωση καιρού για τη Δευτέρα

Γενικά αίθριος καιρός με αραιές νεφώσεις κατά περιόδους. Η ορατότητα θα είναι τοπικά περιορισμένη, κυρίως στα βόρεια θαλάσσια και παραθαλάσσια τμήματα του Αιγαίου, όπου τις πρωινές και βραδινές ώρες είναι πιθανό να σχηματιστούν ομίχλες.

Οι μετεωρολογικές συνθήκες ευνοούν τη μεταφορά αφρικανικής σκόνης με μικρές συγκεντρώσεις. Οι άνεμοι θα πνέουν από νότιες διευθύνσεις 3 με 5 στα πελάγη τοπικά 6 και στο βόρειο Ιόνιο από το απόγευμα πρόσκαιρα 7 μποφόρ. Στο νοτιοανατολικό Αιγαίο θα πνέουν βορειοδυτικοί 3 με 5 μποφόρ.

Η θερμοκρασία θα σημειώσει μικρή άνοδο και θα κυμανθεί σε πολύ υψηλά για την εποχή επίπεδα. Θα φτάσει στα νησιά και τα παραθαλάσσια τους 24 με 26 βαθμούς, στην υπόλοιπη χώρα τους 27 με 29 και τοπικά στα ανατολικά ηπειρωτικά τους 30 με 31 βαθμούς Κελσίου.

Η πρόγνωση για την Τρίτη

Αραιές νεφώσεις κατά τόπους πιο πυκνές στα βορειοδυτικά όπου είναι πιθανό να σημειωθούν πρόσκαιρες βροχές. Η ορατότητα θα είναι τοπικά περιορισμένη τις πρωινές ώρες στα βόρεια θαλάσσια και παραθαλάσσια τμήματα.

Οι μετεωρολογικές συνθήκες ευνοούν τη μεταφορά αφρικανικής σκόνης με μικρές συγκεντρώσεις. Οι άνεμοι θα πνέουν αρχικά νότιοι νοτιοδυτικοί και μόνο στο νοτιοανατολικό Αιγαίο θα είναι βορειοδυτικοί 4 με 6 μποφόρ. Από τις μεσημβρινές ώρες στα δυτικά, τα κεντρικά και τα βόρεια θα πνέουν δυτικοί βορειοδυτικοί με την ίδια ένταση.

Η θερμοκρασία παρόλο που θα σημειώσει μικρή πτώση στα δυτικά θα διατηρηθεί σε υψηλά για την εποχή επίπεδα και θα φτάσει τοπικά στα ανατολικά ηπειρωτικά και την Κρήτη τους 30 βαθμούς Κελσίου.

Η πρόγνωση καιρού για την Τετάρτη

Γενικά αίθριος με αραιές νεφώσεις κατά τόπους πιο πυκνές στα βόρεια. Οι άνεμοι θα πνέουν από βόρειες διευθύνσεις 3 με 5 και τις πρωινές ώρες στο Αιγαίο τοπικά 6 μποφόρ. Η θερμοκρασία θα σημειώσει μικρή πτώση.