Και παρόλο που νομίζουμε ότι έχουμε μάθει (σχεδόν) όλα τα μυστικά του καιρός και μπορούμε να κάνουμε ασφαλείς προβλέψεις, συμβαίνει ξαφνικά νεροποντή δείξτε ότι έχουμε πολλά ακόμα να μάθουμε! Μπορεί η γενική πρόγνωση του καιρού, ιδιαίτερα για τις θερμοκρασίες, να έχει αυξηθεί με την πάροδο του χρόνου και να έχει γίνει πολύ πιο λεπτομερής, αλλά στον τομέα των βροχοπτώσεων, των μπόρων και των καταιγίδων, υπάρχουν πολλά κενά και αβεβαιότητες. Το είδαμε ξανά τις προηγούμενες μέρες που έπεσαν έντονες βροχές σε σημεία που δεν είχαν προβλέψει διάφορα πρακτορεία. Η χθεσινή δυνατή βροχόπτωση δεν αναμενόταν στην Καλαμπάκα, ούτε στα Χανιά. Αντίθετα, τα μοντέλα παρουσίασαν πολύ μεγάλες βροχοπτώσεις στο Πήλιο και τις Σποράδες, αλλά τελικά δεν σημειώθηκε καιρικό φαινόμενο. Τι συμβαίνει λοιπόν;
«Όταν έχουμε τέτοια φαινόμενα».κρύα λίμνη«Υπάρχει μεγάλη μεταβλητότητα στην ατμόσφαιρα και είναι δύσκολο ακόμη και για τα καλύτερα μοντέλα να προβλέψουν τι θα συμβεί. Αυτό γίνεται ακόμα πιο δύσκολο όταν έχουμε χώρες με ισχυρή ανακούφιση όπως η Ελλάδα. Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι αρχικές συνθήκες που θέτουμε στο μοντέλο για να λάβουμε την πρόβλεψή του έχουν μεγάλη σημασία». Ο Σταύρος Ντάφης εξηγεί στην «Κ».μετεωρολόγος και συνεργάτης του meteo.gr και του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.
«Δυστυχώς στην Ελλάδα δεν έχουμε αρκετές μετρήσεις. Γι' αυτό βασιζόμαστε σε πληροφορίες από δορυφόρους, οι οποίοι φυσικά συνεισφέρουν, σίγουρα έχουν εξελιχθεί, αλλά δεν είναι πανάκεια, δεν μπορούν να παρέχουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες, ειδικά δεν μπορούν να παρέχουν πληροφορίες για την κατάσταση κοντά στο έδαφος». προσθέτει. .
Τι μπορούμε να κάνουμε για να συμπυκνώσουμε δεδομένα σε μοντέλα ισχύος; Τα ραντάρ είναι απαραίτητο εργαλείο γιατί μπορούν να «πιάσουν» τα κύματα κακοκαιρίας και τις καταιγίδες που πλησιάζουν μια περιοχή και να παρέχουν προειδοποιήσεις αρκετές ώρες νωρίτερα. Επιπλέον, μπορούν να μας παρέχουν πληροφορίες για ορισμένες παραμέτρους, π.χ. «Δυστυχώς, η Ελλάδα είναι μια από τις λίγες χώρες της ΕΕ. που δεν χρησιμοποιεί πραγματικά την τεχνολογία τους. «Αυτή τη στιγμή, μόνο δύο από τα επτά που αγοράστηκαν πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 δεν λειτουργούν σωστά και στερούνται την απαραίτητη εξυπηρέτηση και προσωπικό», λέει ο κ. Ντάφης.
Η χρήση ραντάρ, ραδιοεκπομπών και η συγκέντρωση μετεωρολογικών σταθμών στις προτάσεις των ειδικών.
Υποχρησιμοποιούνται επίσης ραδιοφωνικές εκπομπέςδηλ. εξειδικευμένες μετρήσεις ψηλά στην ατμόσφαιρα (ατμοσφαιρική πίεση, θερμοκρασία, σχετική υγρασία, ταχύτητα και κατεύθυνση ανέμου) που γίνονται με χρήση ραδιομπαλονιού – μια συσκευή που συνδέεται με μετεωρολογικά μπαλόνια που επιπλέουν σε μεγάλο υψόμετρο. «Οι συσκευές είναι σε Ελληνικό, Θεσσαλονίκη και Ηράκλειο, αλλά δεν χρησιμοποιούνται δύο φορές την ημέρα, όπως συνιστάται, αλλά μία φορά, για λόγους οικονομίας», σχολιάζει ο Ντάφης.
Η συγκέντρωση είναι ιδιαίτερα σημαντική μετεωρολογικούς σταθμούς που μπορεί να παρέχει αξιόπιστες και όχι αποσπασματικές πληροφορίες. «Εκτός από επίγειους σταθμούς, χρειαζόμαστε και σταθμούς με πλωτήρες στη θάλασσα, γιατί σε μια χώρα που περιβάλλεται από θάλασσα, ο καιρός εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις συνθήκες στον ωκεανό. Σήμερα έχουμε μόνο δύο πλωτούς σταθμούς ΕΛΚΕΘΕ. Αν, για παράδειγμα, είχαμε πλωτό σταθμό στον Θερμαϊκό, θα είχαμε πολύ καλύτερη εικόνα για τα καιρικά συστήματα που σχηματίζονται σε αυτή την περιοχή και εκρήγνυνται είτε στη Θεσσαλία είτε στη Μακεδονία» τονίζει ο συνεργάτης του Παρατηρητηρίου. Η σύγχρονη προσέγγιση δίνει ιδιαίτερη προσοχή στη συσχέτιση δεδομένων και μετρήσεων τόσο από ξηρά όσο και από θάλασσα σε μετεωρολογικά μοντέλα.
«Χρειαζόμαστε επίσης μια γενική προσπάθεια, με τη συνεργασία όλων των επιστημονικών φορέων και τη διαθεσιμότητα ανθρώπων και πόρων, για να δημιουργήσουμε ένα ελληνικό μοντέλο πρόβλεψης. Σήμερα, όλοι οι φορείς λαμβάνουν υπόψη τα παγκόσμια μετεωρολογικά μοντέλα από την Ευρώπη, τις ΗΠΑ κ.λπ., τα οποία είναι πολύ ανεπτυγμένα και ενσωματώνουν αυτά τα δεδομένα σε ένα περιφερειακό μοντέλο. Χρειαζόμαστε περισσότερες πληροφορίες εδώ. Δεν έχουμε διαμορφώσει ένα ελληνικό μοντέλο προσαρμοσμένο στη χώρα μας» σημειώνει ο Ντάφης.
Το αν θα σημειωθούν ή όχι βροχοπτώσεις, πότε και πού ακριβώς παραμένει μια μεγάλη αβεβαιότητα. Στον τομέα αυτό αναπτύσσονται ερευνητικά προγράμματα για την κατανόηση των φυσικών διεργασιών που συμβαίνουν στα σύννεφα, με πρωτοποριακές συνεισφορές Ελλήνων επιστημόνων όπως π.χ. Το πείραμα του Καλίστο στον Χελμό από την ελληνική υποδομή «Πανάκεια».