Αλλαγή σελίδας στο θέμα αυθαίρετες κατεδαφίσεις αυτό προμηνύει Υπουργείο Περιβάλλοντοςξεκινώντας από την Αττική. «Ξεπάγωμα» της παλιάς σύμβασης, χθες το υπουργείο ξεκίνησε την πρώτη αυθαίρετη κατεδάφιση στην Πάρνηθα, με άλλα 15 να ακολουθούν. Ωστόσο, το θέμα των αυθαίρετων κατεδαφίσεων παραμένει ιδιαίτερα σύνθετο και εμπεριέχει μια σειρά από εμπόδια που η πολιτεία αυξάνει διαχρονικά αντί να αντιμετωπίζει. τους. Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι ένα από αυτά τα εμπόδια είναι τα διοικητικά εφετεία.
Χθες λοιπόν το Υπουργείο Περιβάλλοντος ανακοίνωσε ότι ξεκίνησε η αυθαίρετη κατεδάφιση στην Πάρνηθα (Καλαμάρα Φίλης) που συνεχιζόταν από το 2008. Μέχρι το τέλος του έτους είχαν γίνει άλλες 15 κατεδαφίσεις, οι οποίες συνεχίζονταν για 30 χρόνια. χρόνια, ακολουθούν: Σταμάτα (από το 1994), Πεντέλη (2002), Στρογγύλη (2002), δύο στο Ρέθι Μεγάρων (2010), Μπαρμπουτσάνα Κορωπίου (2003), Άγιος Χαράλαμπος Ραφήνας (1994), Υπήτη Άνοιξης (2003), Τερψιθέα 2001), Χαμολιά Βραυρώνας (2016), Αγία Τριάδα Βουρκάριο (2008), Βγενά Ραφήνα (1995), Αγία Κυριακή Σπάτων (1994), Βορινέζα Λούτσας (1999) και Χαρβάτι Πόρτο Ράφτη (2003). Η ανακοίνωση του υπουργείου κάνει λόγο για «μεγάλο πρόγραμμα για την εφαρμογή των τελικών πρωτοκόλλων κατεδάφισης για την αντιμετώπιση της παράνομης δόμησης», αλλά δεν δίνει περισσότερες λεπτομέρειες. Φυσικά, το υπουργείο βαραίνει να αποδείξει ότι αυτό που ισχυρίζεται πραγματικά σημαίνει, γιατί το 2021-2023, με το πρόσχημα του ιού, σταμάτησε όλες τις κατεδαφίσεις σε δάση και παραλίες, οι οποίες, όπως αποδείχθηκε, οδήγησαν σε μείωση των εκπομπών από την αστική αυθαιρεσία, ιδίως στα παράλια.
Αλλά ακόμα κι αν το Υπουργείο Περιβάλλοντος αποφάσιζε πράγματι να αλλάξει σελίδα για το θέμα της πολεοδομικής αυθαιρεσίας, δεν θα ήταν εύκολη υπόθεση. Σε έγγραφο που απέστειλε τον Ιούλιο η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας (διερεύνηση των λόγων αδυναμίας πραγματοποίησης των κατεδαφίσεων), περιγράφεται με μαύρο χρώμα η τρέχουσα κατάσταση και τα θεμελιώδη προβλήματα που μας οδήγησαν στη σημερινή παθητικότητα. Η Σχολή (Τμήμα Πολεοδομίας και Χωροταξίας) αναφέρει μεταξύ άλλων:
• Από το 2013, οι αποκεντρωμένες διοικήσεις σε όλη τη χώρα έχουν την αρμοδιότητα να εφαρμόζουν πρωτόκολλα κατεδάφισης για αυθαίρετους πολεοδομικούς σκοπούς σε δάση – δάση, ρέματα και παραλιακές περιοχές – παραλίες. Και αυτό είναι… προσωρινά, γιατί σύμφωνα με την Πράξη (αρ. 4495/2017) οι αρμοδιότητες αυτές έπρεπε να μεταφερθούν στις περιφέρειες υπό την εποπτεία του Υπουργού Περιβάλλοντος. Προϋπόθεση όμως είναι η ίδρυση «παρατηρητηρίων κτιστού περιβάλλοντος» σε περιφέρειες και δήμους, κάτι που δεν έγινε γιατί το υπουργείο ουδέποτε εξέδωσε προεδρικό διάταγμα για τις υποχρεώσεις που προβλέπει ο νόμος. «Το Υπουργείο Περιβάλλοντος θα πρέπει άμεσα να αποφασίσει εάν και με ποιες αρμοδιότητες θα δημιουργηθούν νέες δομές, διαφορετικά θα χρειαστεί νομοθετική ρύθμιση», διαβάζουμε στο έγγραφο της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής.
• Οι πληροφορίες που παρέχονται στις αποκεντρωμένες διοικήσεις από φορείς που εκδίδουν εκθέσεις κατεδαφίσεων (δημοτική πολεοδομία, υπηρεσίες γης του Υπουργείου Οικονομικών, δασικές υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος) είναι ελλιπείς και αποσπασματικές.
• Οι πολεοδομικές αρχές αρνούνται να συνεργαστούν. «Παρά περισσότερα από 20 χρόνια, οι κατασκευαστικές υπηρεσίες εξακολουθούν να μην παρέχουν τις τελικές εκθέσεις αυτοψίας. Λίγες κατασκευαστικές υπηρεσίες έχουν ανταποκριθεί μέχρι στιγμής, επικαλούμενοι φόρτο εργασίας και ελλείψεις προσωπικού, ενώ ορισμένες έχουν στείλει πίνακες χωρίς αντίγραφα των εκθέσεων αυτοψίας, εμποδίζοντας αυθαίρετα να συμπεριληφθούν στο πρόγραμμα κατεδάφισης. Ως εκ τούτου, δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε τον συνολικό αριθμό των αστικών κτιρίων στην Αττική που περιμένουν κατεδάφιση», εκτιμά η ιστοσελίδα. Σύμφωνα με αυτήν, με στοιχεία από 34 πολεοδομικά γραφεία, δύο υπηρεσίες γης, τέσσερις δασικές συνοικίες και οκτώ δασικά αρχεία, έχει περίπου 3.500 εκθέσεις αυτοψίας για πολεοδομικές παραβάσεις, 845 εκθέσεις κατεδαφίσεων σε παραθαλάσσιες περιοχές και 2.775 αποφάσεις για κατεδάφιση δασών. παραβίαση όλης της Αττικής.
Χθες ξεκίνησε η πρώτη κατεδάφιση στην Πάρνηθα και μέχρι το τέλος του χρόνου θα γίνουν άλλες 15.
• Οι αρχές της πόλης δεν βοηθούν ποτέ στην κατεδάφιση. «Η ανταπόκριση των δήμων είναι επιλεκτική και σπάνια. Συνήθως, οι δήμοι απαντούν ότι δεν διαθέτουν συνεργείο και σπάνια παρέχουν βοήθεια, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα την ανάγκη να πραγματοποιούνται έως και δέκα κατεδαφίσεις ετησίως χρησιμοποιώντας δημοτικό ή εξωτερικό συνεργείο.
• Η αποκεντρωμένη διοίκηση δεν ενημερώνεται για υποθέσεις «νομιμοποίησης» (μέσω 4178/13 και 4495/17). Ως αποτέλεσμα, τα συνεργεία συχνά «έρχονται αντιμέτωπα» με ιδιοκτήτες που λαμβάνουν αποφάσεις «διακανονισμού» και η κατεδάφιση πρέπει να αναβάλλεται. «Την πρώτη ημέρα της κατεδάφισης, οι φερόμενοι ιδιοκτήτες υποβάλλουν δήλωση συμμόρφωσης με τον νόμο 4495 και η κατασκευαστική εταιρεία ζητά αναβολή της κατεδάφισης για να διερευνήσει τη δυνατότητα αναστολής προστίμων, με την προσκόμιση των απαιτούμενων δικαιολογητικών, διαδικασία που συνήθως απαιτεί πολλούς μήνες και λήγει με τη λήξη της σύμβασης κατεδάφισης», αναφέρει η ιστοσελίδα. Σημειωτέον ότι (όπως έχει τονίσει επανειλημμένα ο «Κ» σε ρεπορτάζ του) κανείς δεν ελέγχει δηλώσεις οικισμού, με αποτέλεσμα να νομιμοποιούνται και να μεταφέρονται αυθαίρετα σε δάση, ρέματα κ.λπ., «τακτοποιούνται» αυθαίρετα, που ανεγέρθηκαν. μετά το 2011 ( ώρα της «κόκκινης γραμμής» στους κανονισμούς). Μάλιστα, το υπουργείο Περιβάλλοντος είναι της άποψης ότι θα πρέπει να ξαναρχίσει η νομιμοποίηση παράνομων δραστηριοτήτων χωρίς άδεια ή με μεγάλες πολεοδομικές παραβάσεις (κατηγορία 5), που ανεστάλη το 2020.
• Δεν υπάρχουν κριτήρια για την ιεράρχηση των κατεδαφίσεων. «Η υπηρεσία μας πρέπει να επιλέξει ανάμεσα σε χιλιάδες αυθαίρετα, μη θεσμικά κριτήρια. «Από την εμπειρία μας μέχρι σήμερα, καθώς και από τις γενικές προτεραιότητες που ορίζονται στους πολεοδομικούς κανονισμούς, επιλέγουμε αυθαίρετα σε ρέματα, αυθαίρετα σε δασικές εκτάσεις ή σε παραθαλάσσιες περιοχές – παραλίες, αυθαίρετα σε κοινόχρηστους χώρους της πόλης και αυθαίρετα ελεγχόμενους από ανεξάρτητους ή εισαγγελικές αρχές – όχι κατεδάφιση».
• Η διαδικασία χρηματοδότησης των κατεδαφίσεων είναι προβληματική. Όπως διευκρίνισε η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής, «κάθε χρόνο υποβάλλεται αίτηση χρηματοδότησης από τον κρατικό προϋπολογισμό έως το τέλος Ιανουαρίου, μεταφορά δανείων και λήψη τους έως τέλος Μαρτίου, επιλογή τυχόν χώρων για κατεδάφιση. και σύνταξη διακήρυξης έως τέλος Μαΐου, ολοκλήρωση του διαγωνισμού έως τέλος Ιουλίου και αρχές Σεπτεμβρίου. Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εργασίες κατεδάφισης πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί έως τις 15 Νοεμβρίου κάθε έτους για να πληρωθεί ο εργολάβος για το τρέχον έτος, απομένουν 2-3 μήνες για να γίνει η κατεδάφιση. Ως αποτέλεσμα, είναι αδύνατο να κατεδαφιστούν μεγάλοι αριθμοί οποιουδήποτε».
• Όσο τρελό κι αν ακούγεται, τα δικαστήρια συχνά σταματούν τις κατεδαφίσεις παρόλο που έχουν εκδοθεί τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις! Στο σημείο αυτό εγείρεται ένα σοβαρό ερώτημα για τη λειτουργία του συστήματος δικαιοσύνης και ποιο σκοπό εξυπηρετούν αυτές οι κρίσεις. «Συχνά συμβαίνει να εκδίδεται προσωρινή διαταγή κατεδάφισης από το αρμόδιο διοικητικό εφετείο, παρά το γεγονός ότι η συγκεκριμένη απόφαση δεν αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη (σ.σ. σημαίνει εντολή κατεδάφισης για τον εργολάβο κατεδάφισης σε συγκεκριμένη ημερομηνία). γιατί η έκθεση αυτοψίας εξετάζεται ήδη για την απόφαση κατεδάφισής της αφού καταστεί τελεσίδικη. Το αποτέλεσμα είναι να μην κατεδαφιστεί μέχρι να εκδοθεί η απόφαση για την αίτηση αναστολής, η οποία είναι πάντα αρνητική, αλλά εκδίδεται με καθυστέρηση πολλών μηνών, επομένως η σύμβαση με τον εργολάβο έχει ήδη λήξει και η κατεδάφιση δεν γίνεται. “Είναι δυνατό”, λέει ο ιστότοπος. Είναι χαρακτηριστικό ότι το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών ανέστειλε την κατεδάφιση παράνομων κεραιών στο όρος Αιγάλεω και παράνομων ταβέρνων στην Αθήνα. Εθνικός Δρυμός Σχοινιάγια το οποίο η χώρα παραπέμφθηκε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο (βλ. «Κ», 10/9/2019).
• Ένα πρόβλημα που οξύνθηκε μετά το διετές μορατόριουμ των κατεδαφίσεων της κυβέρνησης είναι ο «γιγάντωση» της αυθαιρεσίας. «Η νέα αυθαιρεσία διαπιστώνεται με παράταση ή στο αποκορύφωμα της οριστικής αυθαιρεσίας, με αποτέλεσμα να είναι αδύνατη η διενέργεια κατεδάφισης πριν καταγραφούν οι νέες (παρανομίες) από την πολεοδομία και η οριστικότητά τους. Προτείνεται η εισαγωγή διατάξεων που να διασφαλίζουν ότι κάθε διαιτησία που εξαρτάται στατικά από τον τελικό διαιτητή μπορεί να κατεδαφιστεί χωρίς να διεξαχθεί διαδικασία για τον χαρακτηρισμό της», αναφέρει η υπηρεσία.
