Συγγραφέας: Κώστας Κατίκος
Ένα νέο τοπίο με πολλά αγκάθια ανοίγεται για συλλογικές διαπραγματεύσεις μέσω του νέου μηχανισμού των αυξήσεων του κατώτατου μισθού.
Το Υπουργείο Εργασίας, όπως αποδεικνύεται από τη συζήτηση στο Sejm για τις διατάξεις του νόμου περί κατώτατων μισθών, προσπαθεί να κατευθύνει τα συμφέροντα των κοινωνικών εταίρων στη σύναψη συλλογικών συμβάσεων που προβλέπουν αυξήσεις μισθών πάνω από τον κατώτατο μισθό, ο καθορισμός των οποίων θα είναι αποφασίζει η κυβέρνηση μέχρι το 2027 και από το 2028 η αύξηση θα γίνεται μέσω ενός αυτόματου μηχανισμού στον οποίο καμία κυβέρνηση δεν θα μπορεί να παρέμβει.
Η Πράξη κινείται σε δύο άξονες και σκοπός της είναι, αφενός, να ορίσει τη διαδρομή
αύξηση του κατώτατου μισθού και, αφετέρου, ανάπτυξη σχεδίου δράσης για την ενίσχυση των συλλογικών διαπραγματεύσεων.
Ο μαθηματικός τύπος με τον οποίο θα προκύπτει ο κατώτατος μισθός έχει δύο
βασικοί συντελεστές. Ένα από αυτά είναι ο πληθωρισμός, ειδικά για τα νοικοκυριά στο χαμηλότερο 20% της εισοδηματικής κλίμακας, και η αύξηση της παραγωγικότητας της οικονομίας. Στόχος του Υπουργείου Εργασίας είναι όσο αυξάνεται η τιμή ενός καλαθιού ευάλωτων νοικοκυριών, θα αυξάνεται και ο κατώτατος μισθός για να τα προστατεύει από την ακρίβεια, ενώ όσο αυξάνεται η παραγωγικότητα της οικονομίας, θα αυξάνεται και ο κατώτατος μισθός, διασφαλίζοντας την οικονομική ανάπτυξη και την εταιρική Τα κέρδη θα αντικατοπτρίζονται επίσης στους μισθούς των εργαζομένων.
Ο αλγόριθμος δεν αντικαθιστά τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, αναφέρει το υπουργείο, αναφέροντας το παράδειγμα της Γαλλίας, όπου χρησιμοποιείται παρόμοιος μαθηματικός τύπος για κατώτατους μισθούς και ταυτόχρονα οι εργαζόμενοι αποκτούν δικαιώματα άνω του 90% μέσω κλαδικής οδού.
συμβάσεις.
Η ελληνική πραγματικότητα αντιμετωπίζεται επίσης με τον ίδιο τρόπο που η υπουργός Εργασίας, Νίκη Κεραμέως, «ρίχνει το γάντι» στους κοινωνικούς εταίρους, καλώντας τους να δείξουν την απαιτούμενη ωριμότητα και να βρεθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για να συμφωνήσουν για αυξήσεις μέσο μισθό πάνω από τον τρέχοντα κατώτατο μισθό.
Η πρόκληση, ωστόσο, δεν είναι μόνο να κάτσουν οι εργοδότες στο ίδιο τραπέζι με τη ΓΣΕΕ, αλλά και να διευκολυνθεί η επεκτασιμότητα και η ισχύς των συμφωνιών, εάν επιτευχθούν, με τη θέσπιση πιο ευέλικτων κριτηρίων.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα με τις διαπραγματεύσεις είναι ότι γίνονται άδεια γράμματα
περιεχόμενο, διότι ακόμη και αν επιτευχθεί συμφωνία για κλαδική σύμβαση, δεν μπορεί να επεκταθεί αυτόματα σε όλες τις εταιρείες ενός συγκεκριμένου κλάδου, εκτός εάν συμμετέχει το 51% των εργοδοτών.
Το κριτήριο αυτό καθιερώθηκε στα μνημονιακά χρόνια και ουσιαστικά εξάλειψε πολλές από τις μεγάλες κλαδικές συμβάσεις του παρελθόντος, όπως ιδιώτες, λογιστές και άλλους τομείς.
Για να υπάρχουν συμβάσεις με αυξήσεις πάνω από τον κατώτατο μισθό -όπως λέει
το υπουργείο να αφαιρέσει από τον πίνακα τα εμπόδια που ακυρώνουν την παράταση των συμβάσεων για τους εργαζόμενους στον ίδιο κλάδο.
Εάν μειωθεί το ποσοστό επέκτασης, θα ανοίξει ο δρόμος για περισσότερες συλλογικές συμβάσεις και, μαζί με επιχειρησιακές συμβάσεις που μονοπωλούν την αγορά εργασίας, θα αυξηθεί το ποσοστό των εργαζομένων που καλύπτονται από συλλογική σύμβαση στο 80%, που είναι επίσης ο στόχος την Ευρωπαϊκή Οδηγία για τις αλλαγές στον κατώτατο μισθό και την αύξηση των συλλογικών συμβάσεων.
Η κριτική που δέχεται η κυβέρνηση προέρχεται επίσης από γνωστούς εργατολόγους
όπως ο δικηγόρος Λουκάς Αποστολίδης, ο οποίος σε δημόσια δήλωσή του σχετικά
Το σχέδιο πράξης αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι η εισαγωγή της Οδηγίας 2022/2041 για τον κατώτατο μισθό σηματοδοτεί έλλειψη δραστηριότητας στις συλλογικές διαπραγματεύσεις, καθώς αποκλείει τους κοινωνικούς εταίρους από τη δημιουργία της. Επιπλέον, η νομοθετική επιλογή να χρησιμοποιηθεί ο μαθηματικός τύπος αλγορίθμων για την αύξηση του κατώτατου μισθού από το 2028 είναι μηχανισμός στασιμότητας της αγοραστικής δύναμης, με την πλήρη κατάργηση των διαβουλεύσεων με τους κοινωνικούς εταίρους, τόσο για τα κριτήρια επάρκειας όσο και για τους συντελεστές τύπου – τονίζει ο κ. Ο Αποστολίδης προτείνει, μεταξύ άλλων, .
*Επαναφορά της 6μηνης αναδρομικότητας για τους όρους των συμβάσεων που λήγουν αντί της τρέχουσας 3μηνης περιόδου.
* Αναθεωρήστε και επαναπροσδιορίστε ρεαλιστικά το ποσοστό που καλύπτεται από τις συλλογικές συμβάσεις που θα θεωρηθεί γενικά εφαρμόσιμο σε περίπου 20% αντί του σημερινού 51%.
*Τήρηση όλων των όρων των συλλογικών συμβάσεων εργασίας που έχουν λήξει αναδρομικά ως όροι της ατομικής σύμβασης εργασίας των εργαζομένων και
κατάργηση του μονομερούς δικαιώματος του εργοδότη να επιβάλει περικοπή μισθού.
