Ένα έργο για τον διχαστικό φασισμό

Συγγραφέας: Σάκης Ιωαννίδης

Το «Ανησυχητικό» είναι ίσως η πιο κατάλληλη και απαλή περιγραφή των συναισθημάτων που προκαλεί η ερμηνεία του Τιάγκο Ροντρίγκες θα παρουσιαστεί στην Αθήνα σε λίγες μέρες. Άλλωστε αυτή είναι και η πρόθεση του χαρισματικού Πορτογάλου δημιουργού του έργου “Η Katarina and the Beauty of Killing Fascists”που συγκλονίζει την κοινή γνώμη και σπάει την ουδετερότητα της πλατείας, θέτοντας το ερώτημα τι είναι φασισμός, αλλά και πόσο μακριά μπορούμε να φτάσουμε για να τον πολεμήσουμε.

Πόσο σωστό και ηθικό είναι να παραβιάζουμε τα δικαιώματα της δημοκρατίας στην προσπάθειά μας να την υπερασπιστούμε; Το έργο έχει σταλεί στο Στέγη την περασμένη Δευτέρα και θα διαρκέσει μέχρι αύριο 8 Δεκεμβρίου. Την παράσταση παρακολούθησε η «Καθημερινή». για δύο συνεχόμενες ημέρες και καταγράφει ερωτήσεις και αντιδράσεις από το κοινό.

προβολές

«Πυροβολήστε τον, πυροβολήστε τον!»

Παναγιώτης Κούστας

Κάποιος από το «βόρειο» τμήμα της πλατείας της Κεντρικής Σκηνής στη Στέγη φωνάζει «πυροβολήστε τον, πυροβολήστε τον!». Κάποιος άλλος σφυρίζει. Ο τρίτος φαίνεται να ουρλιάζει. Όχι σειρά, αλλά ένας δημοφιλής φασίστας πολιτικός που ενσαρκώνει ένας άτυχος ηθοποιός στο πλατό.

Λίγο πριν το τέλος του έργου, ο ρόλος του τον κάνει να αγοράζει χωρίς αύριο. Αυτά που λέει γίνονται όλο και πιο εκνευριστικά. Ο θεατής τον υποστηρίζει σαν να έχει να κάνει με έναν «φασίστα με σάρκα και οστά», και όχι με έναν χαρακτήρα που δημιούργησε ο Τιάγκο Ροντρίγκες, σκηνοθέτης και σεναριογράφος του έργου και καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Αβινιόν.

Από το πίσω κάθισμα, μια κοπέλα του φωνάζει να σταματήσει να μιλάει. Άλλοι διαμαρτύρονται: «Σεβαστείτε τον ηθοποιό», «Πού νομίζετε ότι είστε;».

Έχουμε το δικαίωμα να παραβιάζουμε τα δικαιώματα της δημοκρατίας στην προσπάθειά μας να την υπερασπιστούμε;

Τα φώτα και τα αίματα ήταν αναμμένα, αλλά η παράσταση δεν είχε τελειώσει. Ίσως αυτή η κατάργηση της «συνέλευσης για το σκοτεινό τετράγωνο» έδωσε ένα άτυπο σήμα σε κάποιους που ήταν παρόντες στην πρεμιέρα της Δευτέρας του «Katarina and the Beauty of Killing Fascists» ότι ήθελαν να πάρουν την πλοκή της σειράς στα χέρια τους. . Θέλοντας να γράψουν το φινάλε του, που δεν ήξεραν ότι ερχόταν – οι 2,5 ώρες που διαρκεί το έργο μάλλον συνέβαλαν στην ανυπομονησία τους να σταματήσουν τον παραληρηματικό λόγο του «φασίστα στη σκηνή». Καθώς τα φώτα της σκηνής χαμήλωσαν, ακούστηκαν λυτρωτικά χειροκροτήματα.

Ένα έργο για τον διχαστικό φασισμό-1
Η παράσταση «Η Καταρίνα και η ομορφιά των φονικών φασιστών» του σκηνοθέτη Τιάγκο Ροντρίγκεζ, που παίχτηκε στην ταράτσα του Ιδρύματος Ωνάση, πυροδότησε αντιδράσεις από το κοινό. Η αμφιλεγόμενη σειρά, που διαδραματίζεται σε ένα δυστοπικό μέλλον, ρωτά αν είναι σωστό να παραβιάζονται τα δημοκρατικά δικαιώματα για την υπεράσπιση της δημοκρατίας. [Joseph Banderet]

Το έργο μας μεταφέρει σε μια απομονωμένη εξοχική κατοικία Πορτογαλία. Εκεί συγκεντρώθηκαν τα μέλη της ευρύτερης οικογένειας, άνδρες και γυναίκες. Φορούν φούστες και αποκαλούν ο ένας τον άλλον «Καταρίνα» (από το όνομα της Καταρίνας Εφεμίας, σύμβολο του πορτογαλικού αγώνα κατά της δικτατορίας, που δολοφονήθηκε το 1954): «Καταρίνα Μάτκα», «Καταρίνα παπού».

Η νεότερη «Καταρίνα» διστάζει να συνεχίσει την παράδοση που ξεκίνησε η προγιαγιά της: τη δολοφονία ενός φασίστα. Έχουμε το δικαίωμα να παραβιάζουμε τα δικαιώματα της δημοκρατίας στην προσπάθειά μας να την υπερασπιστούμε;

Η φωτιά του φασισμού

Μαρία Κατσουνάκα

«Η φωτιά είναι απρόβλεπτη. Όποιος βάλει φωτιά μπορεί να καεί…» λέει ένας από τους χαρακτήρες. Και πράγματι, ο Τιάγκο Ροντρίγκες ανάβει το φιτίλι με το έργο του «Η Καταρίνα και η ομορφιά της δολοφονίας φασιστών». Το προτελευταίο βράδυ, στο τέλος, όλη η Βουλή στάθηκε στα πόδια της. Περίπου το μισό κοινό σηκώθηκε με επιθετική διάθεση, διαφωνώντας με τον μονόλογο του «φασίστα», και το υπόλοιπο παρακολουθούσε με ένα χαμόγελο αμηχανίας. Ήταν «στημένο»; Καθόλου.

Το φινάλε του κτιρίου αγγίζει ένα συναισθηματικό όριο. Κανείς δεν αντιδρά στην παράσταση (που επικροτείται), αλλά στον ρόλο! Ένας ηθοποιός που καταφέρνει να υλοποιήσει το κείμενό του, χτισμένο στη λογική, με αξιοθαύμαστη πειθαρχία και αυτοέλεγχο, πρώτα σε μια συντηρητική εκδοχή και μετά καταλήγοντας σε ακροδεξιές/φασιστικές κορώνες, «σκότωσε» όλες τις μειονότητες, όποιες κι αν ήταν. αποκλίνει από τον κανόνα στα λόγια. Εξοργίζονται τμήματα της πλατείας. Τι συνέβη; Πώς ένα επίδοξο θύμα -που υποτίθεται ότι θα εκτελούσε εν ψυχρώ από την Καταρίνα- μετατρέπεται σε δράστη; Πώς οι θεατές που παρακολουθούν σιωπηλά την εκπομπή γίνονται σχεδόν έτοιμοι να τη σταματήσουν; Γράψε μόνος σου το τέλος, όπως θέλεις;

Η κόρη της εκπομπής Καταρίνα έχει ήδη απαντήσει στο ερώτημα αν «εκδίκηση και δικαιοσύνη πάνε χέρι-χέρι».

«Δεν αρκεί να διαφωνείς, πρέπει να μισείς», λέει η μητέρα της Καταρίνα στην κόρη της Καταρίνα. Σε αυτόν που δεν βλέπει πια καμία «ομορφιά» στο παράδοξο οικογενειακό τελετουργικό, που συνειδητοποιεί ότι ο φόνος είναι φόνος και αυτό δεν αλλάζει, που έχει ήδη απαντήσει στο ερώτημα αν «εκδίκηση και δικαιοσύνη πάνε μαζί». Ο Rodríguez σημειώνει ότι στόχος του ήταν να δημιουργήσει ένα έργο που θα προκαλούσε σύγχυση, ανεξάρτητα από τις πολιτικές πεποιθήσεις των θεατών.

«Η λέξη «φασίστας» εξακολουθεί να ενοχλεί όποιον αποκαλείται φασίστας», είπε, «άρα απαιτώ το δικαίωμα να αποκαλούμε κάποιον φασίστα γιατί άλλες λέξεις που θα έπρεπε επίσης να πονάνε, όπως ακροδεξιοί ή λαϊκιστές, δεν βλάπτουν πλέον». Και δημιουργεί μια σύνθετη, πολυπρισματική, διφορούμενη παράσταση που «αναστατώνει» και ίσως και θυμώνει, υπενθυμίζοντάς μας ότι και το θέατρο μπορεί να ερεθίσει.