Συνέντευξη του πρώην Προέδρου της Κομισιόν που προκάλεσε αίσθηση.
Όταν η κρίση στην Ελλάδα ήταν ακόμη στα σπάργανα, το 2011, ο συνταξιούχος πρώην πρόεδρος της Επιτροπής Ζακ Ντελόρ εξέφρασε την οργή του για τον τρόπο που η ΕΕ χειρίστηκε την κρίση.
Συνέντευξη στη γαλλική «Le Monde» τον Αύγουστο έδωσε ο άνθρωπος που έβαλε πολλά από τα θεμέλια για την εισαγωγή του ευρώ -ένα τεράστιο βήμα, αλλά όχι τόσο καλά μελετημένο όσο αποδείχτηκε- προκάλεσε αίσθηση.
Πολλοί οικονομολόγοι, πολιτικοί και σχολιαστές επαναλάμβαναν τότε και μέχρι το 2015 ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να εξαναγκαστεί να βγει από την ευρωζώνη, ξεχνώντας, ωστόσο, ότι οι συνθήκες δεν το προέβλεπαν.
Έτσι, στη συνέντευξή του ο Δήλος σημείωσε ακριβώς αυτό, πράγμα που σημαίνει ότι έπρεπε να τροποποιηθούν οι ευρωπαϊκές συνθήκες για να επιτρέψουν ακόμη και… χώρες να φύγουν από το κοινό νόμισμα.
Ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δήλωσε χαρακτηριστικά ότι το ευρώ βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού και ότι η ευθύνη βαρύνει τους διχασμένους Ευρωπαίους ηγέτες και την έλλειψη συντονισμού εντός του νομισματικού μπλοκ.
Τότε, χαιρέτισε ακόμη και τα σχέδια των τότε ηγετών της Γαλλίας και της Γερμανίας, του προέδρου Νικολά Σαρκοζί και της καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, για αλλαγή της ευρωπαϊκής συνθήκης, αλλά είπε ότι θα πρέπει να τηρήσουν πιο σκληρή στάση έναντι των χωρών που δεν πληρούν τους οικονομικούς όρους του μπλοκ. .
«Η νέα συνθήκη θα πρέπει να καταστήσει δυνατή την εκδίωξη μιας χώρας από την ευρωζώνη εάν η πλειοψηφία του 75% την υποστηρίζει», δήλωσε ο Ντελόρ στη Le Monde. «Το να έχεις ένα κοινό νόμισμα σημαίνει ότι πρέπει να πληροίς πιο αυστηρές απαιτήσεις».
Πρόσθεσε ότι αν η ευρωζώνη είχε δημιουργήσει μια μονάδα οικονομικού συντονισμού πριν από πολλά χρόνια, τα προβλήματα με την Ελλάδα που απειλούσαν να καταστρέψουν το νόμισμα θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί σε μεγάλο βαθμό.
Ο ίδιος δεν εστίασε αποκλειστικά στην Ελλάδα, αλλά τη στήριξε σε δομικά θεμέλια.
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έθεσε ερωτήσεις για την κατάσταση στην Ελλάδα, όταν υπάρχει ακόμη χρόνος για δράση, και για την ανησυχητική αύξηση του χρέους του ιδιωτικού τομέα στην Ισπανία, την Ιρλανδία και την Ιταλία. Θα μπορούσαν να έχουν αντιδράσει», είπε.
Το κοινό νόμισμα είναι κάτι περισσότερο από ένα απλό σύμβολο, είναι μια αντανάκλαση της κυριαρχίας μιας χώρας.
Σε μια εποχή που οι χώρες της ευρωζώνης αναζητούσαν λύσεις -εν τέλει λύσεις λιτότητας- το σενάριο της χρεοκοπίας απείλησε να εξαπλωθεί και σε άλλες χώρες και να χτυπήσει τράπεζες που ήταν εκτεθειμένες στο δημόσιο χρέος.
Οι ηγέτες της ευρωζώνης φέρεται να προσπαθούσαν να συμφωνήσουν για το πώς να στηρίξουν τα τραπεζικά κεφάλαια για να αντιμετωπίσουν την χρεοκοπία της Ελλάδας και να χρησιμοποιήσουν το ταμείο διάσωσης του μπλοκ για να αποτρέψουν την εξάπλωση του κινδύνου σε άλλες χώρες.
Ο οίκος αξιολόγησης Moody’s προειδοποίησε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης του Ντελόρ ότι θα μπορούσε να τοποθετήσει αρνητική βαθμολογία στην αξιολόγηση του χρέους της Γαλλίας στο Aaa εάν η βραδύτερη ανάπτυξη και το κόστος διάσωσης τραπεζών και άλλων χωρών επιβαρύνουν υπερβολικά τον προϋπολογισμό της Γαλλίας.
Ο Ντελόρ εξέφρασε την οργή που χρειάστηκε τόσος καιρός για να ενεργήσουν οι ηγέτες αποφασιστικά ως απάντηση στην κρίση χρέους, επιμένοντας ότι οι συνομιλίες για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών ήταν το σωστό.
Λίγο αργότερα σε συνέντευξή του στον Γερμανικό κύμα Αυτό θα καθιστούσε σαφές ότι η πιθανότητα του Grexit ή οποιασδήποτε εξόδου – οικειοθελής ή υπό πίεση από το μπλοκ – ήταν απολύτως απαραίτητη. «27 κράτη μέλη της ΕΕ έχουν κοινή ευρωπαϊκή αγορά και 17 χώρες έχουν ακόμη και ένα κοινό νόμισμα, το ευρώ. Το κοινό νόμισμα είναι κάτι περισσότερο από ένα απλό σύμβολο, είναι μια αντανάκλαση της κυριαρχίας μιας χώρας. Οι άνθρωποι ανησυχούν πολύ για το νόμισμά τους. Για το λόγο αυτό, κάθε μέλος της ευρωζώνης, ή η ίδια η ζώνη του ευρώ, έχει πολύ μεγαλύτερη ευθύνη από τα μέλη που είναι μόνο μέρος της ΕΕ των 27», εξήγησε.
Για το λόγο αυτό, ο πρώην πρόεδρος της Κομισιόν είπε ότι είναι σκάνδαλο που Φινλανδοί και Σλοβάκοι ζήτησαν εγγυήσεις για την «αλληλεγγύη» τους απέναντι στην κρίση στην ευρωζώνη.
Βέβαια, μάλλον έπρεπε να υπολογιστούν από το 1992 στο Μάαστριχτ.
Από πληροφορίες του Reuters και της Deutsche Welle