«Καθώς το τουρκικό κοινοβούλιο άρχισε ξανά μετά τις καλοκαιρινές διακοπές, ο Devlet Bakhceli, επικεφαλής του υπερεθνικιστικού κόμματος MHP, έκανε μια εκπληκτική κίνηση επικοινωνώντας με Κούρδους πολιτικούς του DEM για να τους σφίξει τα χέρια. Και ο λόγος που αυτή η κίνηση προκάλεσε αίσθηση είναι ότι ο Bakhceli ισχυρίζεται εδώ και χρόνια ότι το αριστερό φιλοκουρδικό DEM συνδέεται με την τρομοκρατική οργάνωση PKK και πρέπει να απαγορευτεί.
Ακόμη πιο εκπληκτική, ωστόσο, ήταν η ανακοίνωση του Μπαχτσελί λίγες εβδομάδες αργότερα ότι ο ηγέτης του PKK, Αμπντουλάχ Οτσαλάν, θα μπορούσε να υπολογίζει στην απελευθέρωση από τη φυλακή υπό ορισμένες προϋποθέσεις, εάν ανακοίνωνε τη διάλυση του PKK στο κοινοβούλιο. Μάλιστα, ο Οτσαλάν έλαβε το δικαίωμα να συναντήσει την οικογένειά του για πρώτη φορά μετά από 43 μήνες και ο ηγέτης του PKK έστειλε μήνυμα ότι ήταν πρόθυμος να λύσει το κουρδικό ζήτημα με πολιτικά και νομικά μέσα. Από το 1999 έως σήμερα, ο 76χρονος βρίσκεται σε απομόνωση σε φυλακές υψίστης ασφαλείας.
Μετά την απόφαση του Ερντογάν το 2015 να τερματίσει τις προσπάθειες για ειρηνική επίλυση των διαφορών μεταξύ του τουρκικού κράτους και του PKK, η σύγκρουση κλιμακώθηκε, με την κυβέρνηση να καταστρέφει και να στοχοποιεί επιλεγμένους Κούρδους πολιτικούς και να διεξάγει στρατιωτικές επιχειρήσεις στο βόρειο Ιράκ και τη βορειοανατολική Συρία με στόχο να χτυπήσει. οι Κούρδοι και το PKK.
Με καρότο και μαστίγιο
Ωστόσο, μετά τις πρόσφατες δηλώσεις Μπαχτσέλη, πολλοί αναρωτιούνται για τα σχέδια της Άγκυρας. Γιατί επιδιώκεται αφενός η προσέγγιση με τους Κούρδους και αφετέρου οι επίλεκτοι Κούρδοι δήμαρχοι διώκονται;
Πριν από δύο εβδομάδες, ο δήμαρχος του Esenyurt, δήμου στην Κωνσταντινούπολη, συνελήφθη ως ύποπτος για διασυνδέσεις με το PKK. Ο πολιτικός ήταν ο κοινός υποψήφιος της αντιπολίτευσης CHP και DEM. Λίγες μέρες αργότερα, άλλοι τρεις δήμαρχοι στα νοτιοανατολικά της χώρας αποπέμφθηκαν.
Κάποιοι πιστεύουν ότι η κυβέρνηση προσπάθησε να διαπραγματευτεί κρυφά με τον Οτσαλάν και αφού οι διαπραγματεύσεις δεν πήγαν όπως του άρεσε, τώρα εκδικείται τους Κούρδους πολιτικούς.
Οι παρατηρητές είναι σίγουροι ότι ο Ερντογάν θέλει να γίνει ξανά πρόεδρος. Ωστόσο, για να είναι υποψήφιος για τέταρτη θητεία, το σύνταγμα θα πρέπει να αναθεωρηθεί και επί του παρόντος δεν διαθέτει την απαραίτητη πλειοψηφία στο κοινοβούλιο για την επίτευξη αυτού του στόχου. Ως εκ τούτου, προσπαθεί να ασκήσει πίεση στους Κούρδους και στο φιλοκουρδικό DEM, χρησιμοποιώντας τακτικές καρότου και ραβδιού. Με αυτόν τον τρόπο κατάφερε να καταστρέψει και την αντιπολίτευση.
Σύμφωνα με τον πολιτικό επιστήμονα Arzu Yilmaz, άλλοι λόγοι παίζουν καθοριστικό ρόλο στις κινήσεις της Άγκυρας, όπως η «αστάθεια στη Μέση Ανατολή και η απόφαση της αμερικανικής κυβέρνησης να αποσύρει τα στρατεύματα από το Ιράκ και τη Συρία έως το 2026». Σύμφωνα με τον ειδικό, μετά την επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, αυτό μπορεί να συμβεί και νωρίτερα. «Η ισορροπία δυνάμεων αλλάζει στη Μέση Ανατολή και, παρά τις φιλοδοξίες της, η Τουρκία δεν παίζει καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη της κατάστασης». Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν αυτή τη στιγμή 2.500 στρατιώτες στο Ιράκ και 900 στη Συρία, όπου συνεργάζονται στενά με κουρδικές πολιτοφυλακές.
Η ιστορία της ισραηλινής επίθεσης στην Τουρκία
Ο ίδιος ο Ερντογάν παραδέχτηκε έμμεσα ότι η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή προκαλεί βαθιά ανησυχία. Ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε επίσης ότι μετά τη Γάζα και τον Λίβανο, το Ισραήλ θα επιτεθεί και στην Τουρκία, τονίζοντας ότι πρέπει να γίνει ισχυρή συγκέντρωση ενάντια στις ξένες δυνάμεις που απειλούν τη χώρα.
Σύμφωνα με τον Γιλμάζ, ο Ερντογάν προσπαθεί να χειραγωγήσει την τουρκική κοινή γνώμη με αυτόν τον τρόπο. Ο ειδικός πιστεύει ότι ο Ερντογάν ανησυχεί ιδιαίτερα ότι η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή μπορεί επίσης να αλλάξει το status quo των Κούρδων. Για παράδειγμα, το Ισραήλ θα μπορούσε να επιχειρήσει να δημιουργήσει μια ζώνη ασφαλείας στα σύνορα Ιορδανίας-Ιράκ για να περιορίσει την επιρροή του Ιράν στη Συρία – και μια τέτοια εξέλιξη θα εμπόδιζε τα σχέδια του Ερντογάν να πάρει μέρος της Συρίας υπό τον έλεγχο της Άγκυρας. Ως εκ τούτου, σύμφωνα με τον Γιλμάζ, ο Τούρκος πρόεδρος επιδιώκει στενότερη συνεργασία με τους Κούρδους.
Ο Γιλμάζ φαίνεται να συμφωνεί με την εκτίμησή της Μπεσέ Χοζάτσυμπρόεδρος του KCK, της οργάνωσης-ομπρέλα του PKK. Σε πρόσφατη συνέντευξή του, ο Χοζάτ δήλωσε ότι η γεωπολιτική και γεωστρατηγική θέση και η επιρροή της Τουρκίας στην περιοχή εξασθενούν δραστικά. Αυτό προκαλεί πανικό στην τουρκική κυβέρνηση, η οποία ως απάντηση προσπαθεί να εργαλειοποιήσει τον Οτσαλάν.
Νέες στρατιωτικές επιχειρήσεις προ των πυλών;
Την Κυριακή, ο Ερντογάν ανακοίνωσε ότι σύντομα θα κλείσει τα κενά ασφαλείας στα νότια σύνορα της χώρας, κάτι που δεν σημαίνει τίποτα άλλο από το ότι η Τουρκία προετοιμάζει νέες στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Συρία και το Ιράκ.
Σύμφωνα με τον Γιλμάζ, οι Κούρδοι του Ιράκ δεν χρειάζεται να ανησυχούν για το μέλλον τους επειδή το status quo τους βασίζεται στο σύνταγμα της χώρας. Ωστόσο, το μέλλον της Ροζάβα είναι αβέβαιο. Η αυτόνομη περιοχή της βορειοανατολικής Συρίας έχει μέχρι στιγμής υποστηριχθεί από τις ΗΠΑ. Αλλά όταν αποσυρθούν τα στρατεύματα των ΗΠΑ, θα υπάρξει ένα κενό εξουσίας που δεν θα πληρωθεί. Οι κουρδικές περιοχές θα μπορούσαν να μετατραπούν σε πεδίο μάχης μεταξύ ισχυρών περιφερειακών δυνάμεων. Σύμφωνα με τον Γιλμάζ, αυτό που θα είναι τότε κρίσιμο είναι το πώς οι Κούρδοι συνεργάζονται μεταξύ τους. «Σε αυτή τη βάση, θα εκτιμηθεί εάν οι Κούρδοι θα βγουν από την κρίση ισχυρότεροι ή πιο αδύναμοι».
Πηγές του PKK αναφέρουν ότι η πρώτη συνάντηση των κουρδικών κομμάτων του Ιράκ, του Ιράν, της Συρίας και της Τουρκίας πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες την περασμένη εβδομάδα για την κατάσταση στη Μέση Ανατολή και τις κινήσεις της Άγκυρας. Ωστόσο, δεν υπάρχουν πληροφορίες για τα αποτελέσματα της συνάντησης».
