Η ποίηση στην Ελλάδα δεν είναι πολύ δημοφιλής, κι όμως οι ποιητές που έχει βγάλει η Ελλάδα είναι ίσως ισάξιοι με άλλους σε όλο τον κόσμο. Ένα τέτοιο πολύ ενδιαφέρον παράδειγμα ήταν ένας ποιητής Τζένη Μαστοράκη. Μια γυναίκα που αφιέρωσε τη ζωή της στην ποίηση και το έκανε με απόλυτη ειλικρίνεια και σεβασμό στο είδος.
- Διαβάστε επίσης: Συγκινήσεις από την ανάρτηση του Νίκου Μαστοράκη για τον μεγάλο ποιητή και την αδερφή του Τζένη
Γεννήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 1949 στο Ζωγράφου και ήταν η μικρότερη αδερφή του δημοσιογράφου και σκηνοθέτη Νίκου Μαστοράκη. Σπούδασε βυζαντινή και μεσαιωνική φιλολογία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Όμως η μεγάλη της αγάπη ήταν η ποίηση και η έκφραση του αόρατου μέσα από τις λέξεις. Και ήταν φανερό στην πορεία: η Τζένη είχε επιλέξει τον σωστό δρόμο, τον δρόμο των γραμμάτων.
Η Τζένη Μαστοράκη καταγόταν από τη γενιά του 1970, μια σημαντική ομάδα Ελλήνων συγγραφέων και ποιητών που άρχισαν να δημοσιεύουν τα έργα τους τη δεκαετία του 1970, ιδιαίτερα στα τέλη της Χούντας των Συνταγματαρχών και στα πρώτα χρόνια της μεταπολεμικής περιόδου. αποικιακή περίοδος. Το πρώτο της ποίημα δημοσιεύτηκε το 1971.
Η Τζένη Μαστοράκη δεν συμβιβάστηκε ποτέ στα λόγια και τα ποιήματά της, που οδηγούνταν από μια μεγάλη εσωτερική δύναμη, τη δύναμη να λέει την αλήθεια για αυτό που υπάρχει μέσα. Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1971 με τα ποιήματα «Συναξάρι της Ιεράς Νεολαίας», που δημοσιεύτηκαν στην «Ανθολογία Ποίησης» του Δημήτρη Ιατρόπουλου.
Η Τζένη Μαστοράκη, όμως, εκτός από ποιήτρια ήταν και κορυφαία μεταφράστρια. Εργάστηκε με κλασικά και σύγχρονα κείμενα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, από πεζογραφία, ποίηση, θέατρο, αλλά και σημαντικά δοκίμια, από πολλές γλώσσες. Μας έχει δώσει μεταφράσεις που αποτελούν ορόσημα στην ελληνική γλώσσα, τόσο ως προς τα ίδια τα έργα όσο και ως προς το είδος της μετάφρασης. Το μεταφραστικό σώμα της Τζένης Μαστοράκη, που δημιούργησε η ίδια εδώ και δεκαετίες με αφοσίωση, επίμονη και επίπονη δουλειά, διακρίνεται από γλωσσική ακρίβεια και σαφές αισθητικό στίγμα.
Στην έντονη και μοναδική ποίησή της βρίσκουμε ίχνη των δεκαετιών του 1960 και του 1970, που αρχειοθετούν διακριτικά τα συναισθήματα και τους φόβους μιας ταραγμένης εποχής. Τα επόμενα χρόνια κυκλοφόρησε τις συλλογές «Διόδια» (1972), «Το Σόι» (1978), «Παραμύθια από τα βάθη» (1983) και «Με ένα στεφάνι φωτός» (1989), καθώς και ποιήματα στο διάφορες δημοσιεύσεις. Η ποίησή της διακρίνεται από έναν δυνατό ρυθμό, αλλά ταυτόχρονα συνυφασμένη με έναν αόρατο πυρετό που λειτουργεί καταλυτικά για τον αναγνώστη και τον κάνει να προβληματιστεί για τα διφορούμενα νοήματα που χαρακτηρίζουν το έργο της.
Η ποίησή της έχει τραβήξει την προσοχή του Γιάννη Ρίτσου και της Νανάς Καλλιανέση και ποιήματά της έχουν μεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες και δημοσιεύονται σε ανθολογίες και περιοδικά σε όλο τον κόσμο.
Το 1989 έλαβε το βραβείο Thornton Niven Wilder από το Πανεπιστήμιο Columbia για τη μεταφραστική της δουλειά. Επιπλέον, το 1992 βραβεύτηκε από το International Board of Books for Young People (IBBY) για τη μετάφραση του παιδικού βιβλίου «The Traveler at Dawn».
Με μοναδικό τρόπο μετέφρασε στα ελληνικά τα έργα του Τζ. D. Salinger («The Catcher in the Rye»), Elias Canetti, Edgar Allan Poe, Harold Pinter, Lewis Carroll, Heinrich Bell, Federico Garcia Lorca («Germa») και Θερβάντες.
Το 2020, έλαβε το Μεγάλο Βραβείο Λογοτεχνίας για μια ζωή συνεισφορών που «αποδεικνύουν την άρρηκτη σχέση μεταξύ της γραφής και της ανάγνωσης και τη βιωματική της ενασχόληση με τη γλώσσα, την ιστορία και τη λογοτεχνία».
Η Τζένη Μαστοράκη άφησε πίσω της ένα σημαντικό ποιητικό και μεταφραστικό έργο που θα δείξει το δρόμο σε πολλούς νέους συγγραφείς και αναγνώστες στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο.