Οι «Hero movies» υφαίνονται στη συνείδηση του κοινού με εικόνες, κραυγαλέα προπαγάνδα, μεγαλοστομίες, «υπερπαραγωγές» του Τζέιμς Πάρις, συχνά χαμηλό επίπεδο αισθητικής, ανύπαρκτη κινηματογραφική αξία και γκροτέσκο.
Μπορεί όταν ακούμε για τέτοιου είδους ταινίες η σκέψη των περισσότερων να πηγαίνει στον Κώστα Πρέκα, ειδικά όταν φωνάζει «έλα να τα πάρεις» ή «Στην Υπολοχαγό Νατάσα» με την Αλίκη Βουγιουκλάκη, αλλά είναι σίγουρο ότι υπάρχουν και κάποιες. εξαιρετικές ταινίες και τουλάχιστον πολύ ενδιαφέρουσες, τόσο από κινηματογραφική άποψη όσο και από ιστορική περίοδο.
Προς τιμήν της εθνικής επετείου, εδώ είναι δέκα από τις καλύτερες ταινίες για αυτές τις δύσκολες στιγμές, που αναδεικνύουν τα ταλέντα ορισμένων από τους ηθοποιούς πίσω και μπροστά από την κάμερα, μερικοί από τους οποίους σπάνια εμφανίζονται στην τηλεόραση.
Τι έκανες στον πόλεμο Θανάση;
Η καλύτερη ταινία για την κατοχή και την αντίσταση στην Ελλάδα, χωρίς εμφανή ηρωισμό ή μεγάλα λόγια, με ρεσιτάλ του Θανάση Βέγγου και ακροβάτες που είναι κάτι μεταξύ δράματος και κωμωδίας. Δυνατή είναι και η σκηνοθεσία του πολύ ταλαντούχου και πάντα εφευρετικού Ντίνου Κατσουρίδη, το καλογραμμένο σενάριο και η εξαιρετική φωτογραφία του Γιώργου Αρβανίτη. Η ταινία αγαπήθηκε από το κοινό (πάνω από 640.000 εισιτήρια κόπηκαν στην πρώτη προβολή) και κέρδισε τρία βραβεία στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης το 1971 (καλύτερου ηθοποιού, σχεδίασης παραγωγής και φωτογραφίας), εν μέσω θαυμασμού του κοινού που το καταλάβαινε καλά. σπουδαιότητα. Η ιστορία είναι για έναν απλό, φοβισμένο και πεινασμένο άντρα που εργάζεται σε ένα εργοστάσιο για τους Γερμανούς και εν αγνοία του εμπλέκεται σε μια ομάδα αντίστασης. Πολλές σκηνές από την ταινία περιλαμβάνονται στην ανθολογία του καλύτερου ελληνικού κινηματογράφου και ο αγαπημένος μας Θανάσης έδωσε την πιο ώριμη παράσταση στη ζωή του. Δίπλα του η Έφη Ροδίτη και ο εξαιρετικός Αντώνης Παπαδόπουλος.
Ξυπόλητος λόχος
Ακόμη και το πώς δημιουργήθηκε η ταινία του Γκρεγκ Τάλλας είναι από μόνη της μια συναρπαστική κινηματογραφική ιστορία. Βρισκόμαστε στο 1952 στην Ελλάδα, που προσπαθεί να ξεφύγει από τα ερείπια. Πόλεμος, κατοχή, εμφύλιος, κατεστραμμένη οικονομία και υποδομές. Ο Ελληνοαμερικανός Γκρεγκ Τάλλας (Γρηγόρης Θαλασσινός) άκουσε από τον ηθοποιό Νίκο Κατσιώτη την ιστορία ορφανών που έβγαλαν από τις εγκαταστάσεις οι Γερμανοί για να καταλάβουν τα κτίρια και αναγκάστηκαν να πάρουν τη ζωή τους στα χέρια τους, κλέβοντας από τους κατακτητές. επιβιώσει, βοηθώντας όσους έχουν ανάγκη, ακόμη και ομάδες αντίστασης.
Μια συγκλονιστική ιστορία, μια από τις πολλές εκείνης της εποχής. Ο Τάλλας, βρίσκοντας ανύπαρκτα τεχνικά μέσα, αναγκάζεται να γυρίσει μια ταινία με κινηματογραφική κάμερα της δεκαετίας του 1920. Δεν είναι όμως αυτά που κάνουν την παράσταση μοναδική, αλλά το γεγονός ότι για τους ρόλους χρησιμοποιήθηκαν 60 παιδιά από ορφανοτροφεία και μόνο δύο ηθοποιοί, ο Νίκος Φέρμας και η Μαρία Κωστή. Η συγκινητική ταινία, που κέρδισε τεράστιες διακρίσεις, σώθηκε χάρη στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος και ο Μίκης Θεοδωράκης γράφει τη μουσική για πρώτη φορά σε ταινία.
Στιγμιότυπο από την ταινία “The Order of Barefoot”
ΜΑΙΜΟΥ – ΜΕΛΙΣΣΑ
Φραγμός
Η μοναδική ταινία που αναφέρεται στον ιστορικό αποκλεισμό των Γερμανών στην Κοκκίνη, γυρίστηκε από τον Άδωνι Κύρου, σαφώς επηρεασμένη από τον ιταλικό νεορεαλισμό, με ικανοποιητικά αποτελέσματα. Άλλωστε, αξίζει τουλάχιστον πολλά χειροκροτήματα γιατί εγείρει το θέμα ταμπού της ύπαρξης κουκουλοφόρων συνεργατών των Ναζί. Η μουσική επένδυση του Θεοδωράκη κυριαρχεί, ενώ ο Κώστας Καζάκος ερμηνεύει τους καλύτερους ρόλους του στον κινηματογράφο, στο πλευρό του Μάνου Κατράκη, του Γιάννη Φέρτη και της Ξένιας Καλογεροπούλου. Η οικογένεια γιορτάζει έναν γάμο στο σπίτι, όταν φτάνει μια από τις πιο σκοτεινές μέρες στη σύγχρονη ιστορία, καθώς Γερμανοί και Έλληνες συνεργάτες περικυκλώνουν την Κοκκινιά και παίρνουν τους άντρες για να τους εκτελέσουν. Ήταν 7 Αυγούστου 1944.
Ουρανός
Ο Τάκης Κανελλόπουλος, ταλαντούχος καλλιτέχνης και ευαίσθητος άνθρωπος, υπογράφει την καλύτερη ταινία του, την οποία έκανε με ελάχιστα μέσα. Ένα δράμα με αντιηρωικό πνεύμα και λυρισμό.
Αν και η ταινία του συμπεριλήφθηκε στο επίσημο πρόγραμμα του Φεστιβάλ των Καννών το 1962 και κέρδισε πολλά βραβεία (ένα από τα δέκα καλύτερα σύμφωνα με τον Observer εκείνη τη χρονιά), παραμένει σχεδόν άγνωστη στο ευρύτερο κοινό στην Ελλάδα. Το θέμα του βασίζεται στην αφήγηση ανθρώπων που επέζησαν του πολέμου και οι κύριοι χαρακτήρες πέθαναν στον πόλεμο της δεκαετίας του 1940. Πρωταγωνιστούν οι Τάκης Εμμανουήλ, Φαίδων Γεωργίτσης, Νίκη Τριανταφυλλίδη, Λάζος Τέρζας, Νίκος Τσαχιρίδης κ.α.
Ψηλά τα χέρια, Χίτλερ
Μια ωραία δραματική κωμωδία του Ροβήρου Μανθούλη του 1962, με επίκεντρο τους απλούς ανθρώπους που, μπροστά σε ένα κρίσιμο δίλημμα, αποφάσισαν να θυσιάσουν τη βολή ή και τη ζωή τους. Εξαιρετικό το βασικό δίδυμο των Θανάση Βέγγου και Βασίλη Διαμαντόπουλου, ειδικά όταν εκφράζουν τον φόβο τους ακόμα και την πείνα τους. Η ιστορία ξεκινά μετά την απελευθέρωση, όταν δύο αδερφικοί φίλοι που εξαφανίστηκαν κατά τη διάρκεια της κατοχής, πέφτοντας στο γερμανικό μπλοκ, συναντιούνται και θυμούνται τη μεγάλη περιπέτεια που βίωσαν στην κατοχή.
Προδοσία
Η βραβευμένη ταινία του Κώστα Μανουσάκη (1964), παραγωγής Κλέαρχου Κονιτσιώτη, που κέρδισε την προσοχή όταν Γάλλοι κριτικοί μίλησαν για τον ναζιστικό ύμνο χάρη στη χρήση εκτενούς πλάνα από ναζιστικά γεγονότα, από τρέχοντα γεγονότα της εποχής, ενώ οι Έλληνες συνάδελφοί τους τους επαίνεσε για τα αντιπολεμικά μηνύματά του. Το σενάριο όμως έγραψε ο σημαντικός ποιητής Άρης Αλεξάνδρου και πολύ καλό ήταν και το βασικό ζευγάρι Πέτρου Φυσσούν και Έλλης Φωτίου. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, ένας Γερμανός αξιωματικός εγκαταλείπει την ερωμένη του όταν μαθαίνει για την εβραϊκή καταγωγή της.
Αυτοί που μιλούσαν με θάνατο
Ίσως η μοναδική παραγωγή της Finos Films (1970) που μπορεί να χαρακτηριστεί σχετικά ενδιαφέρουσα, κυρίως λόγω της παρουσίας πολύ καλών ηθοποιών σε δραματικούς ρόλους, όπως ο Μάνος Κατράκης και ο Παντελής Ζερβός ή ο συμπαθητικός Χρόνης Εξαρχάκος. Ο Γιάννης Δαλιανίδης είναι υπεύθυνος για τη σκηνοθεσία και το βαρετό σενάριο. Η υπόθεση αφορά μια ομάδα φοιτητών που με το ξέσπασμα του πολέμου καταρρέουν και ξαναβρίσκονται υπό κατοχή. Θέλουν να ενταχθούν στην αντίσταση, αλλά ο πατέρας ενός από τους νεαρούς είναι Γερμανός συνεργάτης.
Σκλαβωμένοι σκλάβοι
Η πρώτη και τελευταία σκηνοθετική απόπειρα του κριτικού Μάριου Πλωρίτη, που τα παράτησε στα μισά, για να συνεχίσει τα γυρίσματα δύο χρόνια μετά την πρεμιέρα του κριτικού Βίων Παπαμιχάλη. Ιστορίες αντίστασης των νέων στην κατοχή σε μια ταινία πρωτόγνωρη από κάθε άποψη, αλλά με δύο πρεμιέρες. Αυτή είναι η πρώτη ταινία που παίζει την υπέροχη Έλλη Λαμπέτη και η πρώτη που έχει μουσική γραμμένη από τον Μάνο Χατζιδάκι. Η Λαμπέτη ήταν 20 και ο Χατζιδάκις 21.
Μια τελευταία σημείωση
Σε μια από τις καλύτερες στιγμές της καριέρας του, ο Παντελής Βούλγαρης υπογράφει συμβόλαιο για την τελευταία ταινία αυτού του είδους. Ένα εξαιρετικό δράμα αντίστασης, στο οποίο τα συναισθήματα και τα ντοκουμέντα μιας βαριάς ιστορίας που αφηγείται με συναισθηματική φόρτιση συνδυάζονται κάτω από το δυνατό βλέμμα του. Κεντρικός χαρακτήρας της ιστορίας είναι ο κομμουνιστής και συνδικαλιστής Ναπολέων Σουκατζίδης, ο οποίος, μαζί με άλλους πολιτικούς κρατούμενους, συνελήφθη από το καθεστώς Μεταξά και εκδόθηκε στους Γερμανούς. Θα βρεθεί στο στρατόπεδο του Χαϊδαρίου, όπου θα λειτουργούσε ως μεταφραστής του διοικητή του και τελικά θα εκτελούνταν μαζί τους στην Καισαριανή. Εξαιρετικός στον πρωταγωνιστικό ρόλο ο Ανδρέας Κωνσταντίνου.
Έρχονται πάλι οι Γερμανοί
Και ως επίθετο φόρου τιμής, δεν μπορούμε να παραλείψουμε την αξέχαστη ταινία του Αλέκου Σακελλαρίου, με την οποία έκανε το ντεμπούτο του ως σκηνοθέτης. Μια ταινία (1948) όχι για τον πόλεμο ή την κατοχή, αλλά για τον εμφύλιο πόλεμο που γινόταν την ώρα των γυρισμάτων της. Ένας άντρας που ζει με την οικογένειά του σε μια μικρή αυλή στην Αθήνα, μαζί με τους γείτονές του, θα δει έναν εφιάλτη – την επιστροφή των Γερμανών Ναζί ως κατακτητών. Μια σεμνή αλλά πολιτισμένη προσέγγιση του διχασμού των Ελλήνων, με σοφούς διαλόγους και υπέροχο καστ, με επικεφαλής τον συγκλονιστικό Βασίλη Λογοθετίδη.
