Η πορεία, οι παρεμβάσεις και οι αποφάσεις του πρώην επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας την ταραγμένη περίοδο 2008-2014
Ήταν από τους λίγους που προειδοποίησαν για την καταιγίδα που θα έμπαινε η ελληνική οικονομία στα τέλη του 21ου αιώνα.
Και ένας από τους βασικούς πυλώνες των προσπαθειών που έγιναν αμέσως μετά τη χρεοκοπία το 2010 για την αποκατάσταση του τραπεζικού συστήματος και τη διάσωση των αποταμιεύσεων των Ελλήνων σε κλίμα πολιτικής αστάθειας και αμφισβήτησης της θέσης της Ελλάδας στην ευρωζώνη.
Η αιτία θανάτου του Γιώργου Προβόπουλου, ο οποίος πέθανε χθες σε ηλικία 74 ετών. Μεταρρυθμιστής, τεχνοκράτης, με εκτεταμένες ακαδημαϊκές επιδόσεις, που μιλάει πάντα σιωπηλά, αλλά χωρίς δισταγμό λέει την αλήθεια για τις παθολογίες της χώρας.
Λίγο μετά τον διορισμό του ως διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος το καλοκαίρι του 2008, βρέθηκε στο επίκεντρο της πολιτικής αντιπαράθεσης γύρω από την οικονομική κρίση της χώρας.
Όπως επανέλαβε επανειλημμένα σε συνεντεύξεις του, είχε ήδη προειδοποιήσει τόσο την απερχόμενη κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή όσο και τον τότε αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης και πρωθυπουργό μετά τις εκλογές του Οκτωβρίου 2009, Γιώργο Παπανδρέου, για τις επικίνδυνες καταστάσεις που μας περίμεναν λόγω του υψηλού προϋπολογισμού. έλλειμμα .
Ωστόσο, το πολιτικό σύστημα αγνοεί τις προειδοποιήσεις και σύντομα αποκλεισμός από τις αγορές σημαίνει είσοδο στην εποχή των μνημονίων και της τρόικας.
Πρώτη σημείωση
Όπως είπε επανειλημμένα ο Προβόπουλος στους συνομιλητές του, καμία κυβέρνηση δεν ανέλαβε το πρόγραμμα που συμφωνήθηκε με τους δανειστές, σε αντίθεση με την υπόλοιπη πληγείσα ευρωπαϊκή περιοχή, που βγήκε έγκαιρα από την κρίση.
Η υπογραφή της πρώτης δανειακής σύμβασης την άνοιξη του 2010 είναι αναμφίβολα μεγάλη ανακούφιση, καθώς εξαλείφει τον κίνδυνο άτακτης χρεοκοπίας. Ωστόσο, γρήγορα αποδεικνύεται ότι αυτό δεν είναι αρκετό.
Η προκήρυξη του δημοψηφίσματος το 2011 από τον τότε πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου, υπό το βάρος της κοινωνικής αναταραχής και της αδυναμίας εφαρμογής του μνημονίου, είναι το πρώτο μεγάλο crash test για τον κλάδο, καθώς ξυπνά μνήμες από τη δραχμή.
Τελικά δεν γίνονται εκλογές και σχηματίζεται η έκτακτη κυβέρνηση του Λουκά Παπαδήμου, η οποία επιτυγχάνει μείωση του δημόσιου χρέους μέσω του δεύτερου προγράμματος στήριξης.
Την ίδια ώρα, όμως, τα κεφάλαια των τραπεζών μειώνονται μέρα με τη μέρα. Οι καταστάσεις που έχει να αντιμετωπίσει ο Προβόπουλος σε αυτό το σημείο είναι πρωτόγνωρες.
Η ζημιά από τη διαγραφή του χρέους ανέρχεται στα 30 δισ. ευρώ, αφήνοντας ουσιαστικά το σύστημα χωρίς κεφαλαιακή βάση, ενώ παράλληλα πρέπει να αντιμετωπιστεί η μεγάλη εκροή καταθέσεων.
Συγκέντρωση συστήματος
Το PSI έληξε και οι τράπεζες έλαβαν προσωρινή στήριξη μέχρι την πρώτη ανακεφαλαιοποίηση από το συμφωνημένο πακέτο και η λήξη του αναβλήθηκε για μετά τις εκλογές της άνοιξης του 2012.
Τότε ξεσπά μια δεύτερη κρίση εμπιστοσύνης. Στον διαγωνισμό του Μαΐου ο ΣΥΡΙΖΑ γίνεται δεύτερο κόμμα, δεν σχηματίζεται κυβέρνηση και καταγράφονται μαζικές αναλήψεις από τραπεζικούς λογαριασμούς μέχρι την εκλογική μάχη του Ιουνίου.
Ωστόσο, η Τράπεζα της Ελλάδος καταφέρνει να διατηρεί τις τράπεζες σταθερές και ανοιχτές, παρέχοντας εξαιρετική ρευστότητα.
Μόλις αρθούν οι πολιτικοί κίνδυνοι, με την εκλογή του Αντώνη Σαμαρά μαζί με τη συγκυβέρνηση ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ, ο κλάδος δείχνει έτοιμος να επιστρέψει στην κανονικότητα.
Τελικά, χωρίς δισταγμό, μέσα σε δύο χρόνια, υπό την επίβλεψη Προβόπουλου, οι τέσσερις όμιλοι, που ουσιαστικά είχαν σωθεί με τη στήριξη των δανείων της Τρόικας και δευτερευόντως από ιδιώτες επενδυτές, είχαν απορροφήσει σχεδόν όλες τις μικρότερες τράπεζες που είχαν τεθεί σε εκκαθάριση και τις θυγατρικές. των ξένων πιστωτικών ιδρυμάτων που εγκαταλείπουν την Ελλάδα.
Η επιτυχία του έργου επισφραγίζεται από τη δεύτερη ανακεφαλαιοποίηση του συστήματος το 2014, η οποία καλύπτει πλήρως τον ιδιωτικό τομέα και την ειρηνική επιστροφή στον κλάδο.
Μήνυμα πριν φύγει
Ο Προβόπουλος παραιτείται από τη θέση του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος τον Ιούνιο του 2014 και προειδοποιεί για άλλη μια φορά για τους κινδύνους που περιμένουν τη νίκη των τότε λαϊκιστικών δυνάμεων.
Στην τελευταία του έκθεση για τη νομισματική πολιτική, το μήνυμά του είναι ξεκάθαρο. «Μην εφησυχάζεστε. Ο κίνδυνος δεν έχει περάσει».
Στην παρέμβαση αυτή αναφέρει τα εξής: «Οποιαδήποτε ανατροπή ή ανατροπή των υφιστάμενων πολιτικών θα οδηγούσε σε νέο αποκλεισμό από τις αγορές και θα επέστρεφε τη χώρα σε μια περίοδο οικονομικής αστάθειας.
Αυτός ο κίνδυνος δεν πρέπει να υποτιμάται καθώς η επιστροφή της χώρας στις διεθνείς αγορές αντανακλά κυρίως το γεγονός ότι οι αγορές προεξοφλούν τις συνεχιζόμενες δημοσιονομικές προσπάθειες και μεταρρυθμίσεις.
Για να αποφευχθούν οι κίνδυνοι, η οικονομική αναδιάρθρωση και οι μεταρρυθμίσεις σε όλους τους τομείς πρέπει να επιδιωχθούν με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα.
Η οικονομική πολιτική πρέπει τώρα να αποδείξει ότι δεν εφησυχάζει και δεν υποχωρεί, αλλά είναι έτοιμη να βαδίσει μέχρι το τέλος του δρόμου: τη δημιουργία μιας δυναμικής και εξωστρεφούς οικονομίας».
Η συνέχεια είναι γνωστή. Στην εξουσία έρχονται ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ, αντιστρέφοντας την πορεία ανάκαμψης της χώρας.
Πηγή ΟΤ
