Ανησυχητικά στοιχεία παρά την πτώση της ανεργίας και την αύξηση των μισθών
Μπορεί η αγορά εργασίας να έχει ανακάμψει και η ανεργία να έχει μειωθεί σημαντικά, αλλά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της παραμένουν αρνητικά. Οι νέοι, οι γυναίκες και τα άτομα με χαμηλά προσόντα εξακολουθούν να έχουν υψηλό ποσοστό ανεργίας, ενώ το ποσοστό των ευέλικτων μορφών απασχόλησης είναι εξαιρετικά υψηλό.
Στον τομέα των μισθών, η κυβέρνηση «πανηγυρίζει» την τέταρτη κατά σειρά αύξηση του κατώτατου μισθού, χωρίς ωστόσο να αναφέρει την αναπροσαρμογή των υπολοίπων μισθών στην οποία -μέχρι στιγμής- οι αυξήσεις «δεν μεταφέρονται». που δίνονται στις ελάχιστες οριακές τιμές. Επί του λεγόμενου Οι «μέσοι μισθοί» επηρεάστηκαν ελαφρά από τις αυξήσεις του κατώτατου μισθού, ενώ το 80% των εργαζομένων «δεν παρατήρησε» καμία μεταβολή στις αποδοχές του, παρά τις επακόλουθες αυξήσεις στον κατώτατο μισθό.
Απασχόληση και ανεργία
Το 2023 είναι μια θετική χρονιά από πλευράς απασχόλησης, με 116.649 νέες θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν, κυρίως στον τομέα της εστίασης, της εκπαίδευσης, της άμυνας και της δημόσιας διοίκησης.
Ωστόσο, το 2024 επιφυλάσσει εκπλήξεις. Τον Ιανουάριο χάθηκαν 31.997 θέσεις εργασίας, καθιστώντας αυτόν τον μήνα τον χειρότερο της δεκαετίας οικονομικής κρίσης στη χώρα μας.
Η ανεργία αυξήθηκε στο 11% τον Φεβρουάριο, σε σύγκριση με το προς τα κάτω αναθεωρημένο επίπεδο 11,2% τον Φεβρουάριο του 2023 και ένα προς τα πάνω αναθεωρημένο επίπεδο 10,6% τον Ιανουάριο του 2024.
Όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι η ανεργία αυτή τη στιγμή μειώνεται αργά, ενώ τα αρνητικά ποιοτικά στοιχεία για την αγορά εργασίας εξακολουθούν να ισχύουν.
Η ανισότητα των φύλων
Η ανισότητα των φύλων στο χώρο εργασίας παραμένει αμετάβλητη και το ποσοστό ανεργίας των νέων είναι διπλάσιο από το μέσο όρο στην ΕΕ-27.
Σύμφωνα με έκθεση του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ, η Ελλάδα έχει το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό ανεργίας στην Ευρώπη. Έτσι, έχει το χαμηλότερο ποσοστό απασχόλησης νέων έως 25 ετών και το δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό απασχόλησης τόσο μεταξύ ατόμων ηλικίας 20-64 ετών όσο και γυναικών μεταξύ των κρατών μελών της Ε.Ε.
Οι αρνητικές πτυχές της αγοράς εργασίας περιλαμβάνουν την ταχεία ανάπτυξη ευέλικτων μορφών απασχόλησης, οι συμβάσεις των οποίων καλύπτουν περίπου το 50% των νεοαπασχολούμενων ατόμων.
Συγκεκριμένα, το 2023 -σύμφωνα με στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος ΕΡΓΑΝΗ- εγγράφηκαν 3.214.205 νέοι εργαζόμενοι, εκ των οποίων 1.651.220 πλήρους απασχόλησης και 1.562.985 απασχολήθηκαν σε ευέλικτες μορφές απασχόλησης.
Αμοιβές
Στον τομέα των αποδοχών, έχει παρατηρηθεί σημαντική βελτίωση των ελάχιστων ορίων, η οποία όμως δεν μεταφράζεται σε εξέλιξη του μέσου όρου των αποδοχών. Χωρίς κλαδικές συμβάσεις εργασίας – οι οποίες κατέρρευσαν μετά από αλλαγές στο νομικό πλαίσιο κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης – θα είναι δύσκολο να προσαρμοστούν άλλοι μισθοί.
Αρκεί να σημειώσουμε ότι από τις λίγες κλαδικές συμβάσεις που υπογράφηκαν το 2022 – 24 συνολικά – μόνο οι εννέα προέβλεπαν αυξήσεις μισθών. Οι υπόλοιποι διατηρούν τις αμοιβές τους στα ίδια επίπεδα που προέκυψαν από προηγούμενες συμβάσεις.
Αυτό σημαίνει ότι στο κυβερνητικό έργο θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να καθοριστεί ο μέσος μισθός στα 1.500 ευρώ στο τέλος της τετραετίας.
Η έλλειψη κλαδικών συμβάσεων εργασίας έχει ως αποτέλεσμα τη συνεχή ώθηση όλων των μισθών προς τον κατώτατο μισθό, ο οποίος είναι ο μόνος που αυξήθηκε με κυβερνητική απόφαση.
Έτσι καταλήξαμε το 2023 στην ακόλουθη μισθολογική εικόνα, όπως καταγράφεται στην ΕΡΓΑΝΗ από τις μηνιαίες εκθέσεις των εργοδοτών:
Περισσότεροι από τους μισούς εργαζομένους λάμβαναν μισθούς κάτω των 1.000 ευρώ, με τη μεγαλύτερη ομάδα εργαζομένων (16,25%) να λαμβάνει μισθούς από 1.000 έως 1.200 ευρώ.
Κάτω από 1000 ευρώ
Περισσότεροι από κάθε δεύτερο εργαζόμενο – συνολικά 1.233.031 άτομα, που αντιπροσωπεύουν ποσοστό 53,68% – έλαβαν αποδοχές χαμηλότερες από 1.000 ευρώ μεικτά.
Στην κατάταξη σύμφωνα με τα τέλη που χρεώνονται, η μεγαλύτερη ομάδα είναι όσοι κερδίζουν 1.000 και 1.200 ευρώ. Πρόκειται για 373.163 εργαζόμενους, που αποτελούν το 16,25% του συνόλου των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα της χώρας, που αριθμεί 2.296.845 άτομα.
Ένας μεγάλος αριθμός 284.134 εργαζομένων λαμβάνουν λιγότερα από 500 ευρώ το μήνα. Πρόκειται φυσικά για εργαζόμενους που απασχολούνται σε ευέλικτες μορφές απασχόλησης, ο συνολικός αριθμός των οποίων είναι 52.266 λιγότεροι από το 2022.
Ο αριθμός των εργαζομένων που λαμβάνουν μισθούς μεταξύ 1.200 και 1.500 ευρώ αυξήθηκε κατά 27.321. Πρόκειται για 257.574 άτομα, που αποτελούν το 11,21% του συνόλου των εργαζομένων.
Μόνο το 9,77% ή 224.454 εργαζόμενοι λαμβάνουν ακαθάριστο μισθό που υπερβαίνει τα 2.000 ευρώ.
Πηγή: ΟΤ
