Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: Εγκρίνει τη μεταρρύθμιση των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ

Εγκρίθηκε σήμερα από τους ευρωβουλευτές η ενδιάμεση πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε στις 10 Φεβρουαρίου μεταξύ των κρατών μελών και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Ειδικότερα, το προληπτικό σκέλος του πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης εγκρίθηκε με 367 ψήφους υπέρ, 161 κατά και 69 αποχές. Η ρύθμιση για το επισκευαστικό κομμάτι εγκρίθηκε με 368 ψήφους υπέρ, 166 κατά και 64 αποχές. Η οδηγία για τις απαιτήσεις για τα δημοσιονομικά πλαίσια των κρατών μελών εγκρίθηκε με 359 ψήφους υπέρ, 166 κατά και 61 αποχές.

Όπως σημειώθηκε, οι ευρωβουλευτές έχουν αυστηροποιήσει σημαντικά τους κανόνες που προστατεύουν την ικανότητα των κυβερνήσεων να επενδύουν. Τώρα θα είναι πιο δύσκολο για την Επιτροπή να υποβάλει ένα κράτος μέλος σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος εάν συνεχιστούν οι απαραίτητες επενδύσεις. Επιπλέον, όλες οι εθνικές δαπάνες που σχετίζονται με τη συγχρηματοδότηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων θα εξαιρεθούν από τον υπολογισμό των δαπανών της κυβέρνησης, γεγονός που θα δημιουργήσει περισσότερα κίνητρα.

Το ΕΚ τονίζει ότι οι νέοι κανόνες είναι πολύ πιο αξιόπιστοι με την έννοια ότι θα εφαρμοστούν μηχανισμοί μείωσης του ελλείμματος και του χρέους. Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, οι υπερχρεωμένες χώρες θα πρέπει να μειώνουν το χρέος τους κατά μέσο όρο 1% ετησίως εάν το χρέος τους υπερβαίνει το 90% του ΑΕΠ και κατά μέσο όρο 0,5% ετησίως εάν το χρέος είναι μεταξύ 60% και 90%. . Εάν το έλλειμμα μιας χώρας υπερβαίνει το 3% του ΑΕΠ, θα πρέπει να μειωθεί σε περιόδους ανάπτυξης για να φτάσει στο 1,5% και να δημιουργήσει χώρο δαπανών σε περίπτωση δύσκολων οικονομικών συνθηκών.

Επιπλέον, οι νέοι κανόνες παρέχουν μεγαλύτερο δημοσιονομικό χώρο, ιδίως μέσω διατάξεων που παρέχουν στις κυβερνήσεις μεγαλύτερο περιθώριο ελιγμών, για παράδειγμα επιτρέποντας τρία επιπλέον έτη (πέρα από τα σημερινά τέσσερα) εάν είναι απαραίτητο για την επίτευξη των στόχων του εθνικού σχεδίου. Οι ευρωβουλευτές διαβεβαίωσαν ότι αυτός ο πρόσθετος χρόνος θα μπορούσε να παραχωρηθεί για οποιονδήποτε λόγο το Συμβούλιο κρίνει σκόπιμο, και όχι μόνο εάν πληρούνται ορισμένα κριτήρια, όπως είχε αρχικά προταθεί.

Οι ευρωβουλευτές επέμειναν επίσης ότι οι χώρες με υπερβολικά ελλείμματα ή χρέη θα μπορούσαν να ζητήσουν από την Επιτροπή μια διαδικασία διαβούλευσης πριν λάβουν καθοδήγηση σχετικά με το πώς θα πρέπει να είναι οι δαπάνες τους. Αυτό θα δώσει στην κυβέρνηση περισσότερες ευκαιρίες να παρουσιάσει την υπόθεσή της, ειδικά αυτή την κρίσιμη στιγμή της διαδικασίας. Ένα κράτος μέλος μπορεί να ζητήσει την υποβολή ενός αναθεωρημένου εθνικού σχεδίου εάν υπάρχουν αντικειμενικές συνθήκες που καθιστούν αδύνατη την εφαρμογή του, για παράδειγμα αλλαγή κυβέρνησης.

Το ΕΚ συνέβαλε σημαντικά στην ενίσχυση του ρόλου των ανεξάρτητων εθνικών δημοσιονομικών θεσμών (έλεγχος της επάρκειας των προϋπολογισμών των κυβερνήσεών τους και προετοιμασία δημοσιονομικών προβλέψεων) για να συμβάλει στην περαιτέρω ενίσχυση της εθνικής ιδιοκτησίας των έργων.

Ο εισηγητής της έκθεσης για τη δημοσιονομική διαχείριση, Markus Ferber (ΕΛΚ, Γερμανία), δήλωσε: «Αυτή η μεταρρύθμιση αντιπροσωπεύει μια νέα αρχή και μια επιστροφή στη δημοσιονομική ευθύνη. Το νέο πλαίσιο θα είναι απλούστερο, πιο προβλέψιμο και ρεαλιστικό. Ωστόσο, οι νέοι κανόνες μπορούν να είναι επιτυχείς μόνο εάν εφαρμοστούν σωστά από την Επιτροπή».

Από την πλευρά της, η σοσιαλίστρια εισηγήτρια Margarita Marques (Πορτογαλία) δήλωσε: «Οι κανόνες αυτοί παρέχουν στα κράτη μέλη περισσότερο χώρο για επενδύσεις, ευελιξία για ομαλή προσαρμογή και, για πρώτη φορά, μια πραγματική κοινωνική διάσταση. Η εξαίρεση της συγχρηματοδότησης από τον κανόνα των δαπανών θα επιτρέψει νέες και καινοτόμες πολιτικές στην ΕΕ. Χρειαζόμαστε τώρα ένα μόνιμο επενδυτικό εργαλείο σε ευρωπαϊκό επίπεδο για να συμπληρώσει αυτούς τους κανόνες.

Το συμβούλιο πρέπει τώρα να εγκρίνει επίσημα αυτούς τους κανόνες. Μόλις εγκριθούν, θα τεθούν σε ισχύ 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή τους στην Εφημερίδα της ΕΕ.

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να παρουσιάσουν τα πρώτα εθνικά τους σχέδια έως τις 20 Σεπτεμβρίου 2024. Όλες οι χώρες θα παρουσιάσουν μεσοπρόθεσμα σχέδια που θα καθορίζουν τους στόχους δαπανών και τον τρόπο με τον οποίο θα πραγματοποιηθούν οι επενδύσεις και οι μεταρρυθμίσεις. Τα κράτη μέλη με υψηλά επίπεδα ελλείμματος ή χρέους θα λάβουν εκ των προτέρων καθοδήγηση σχετικά με τους στόχους δαπανών τους. Για να διασφαλιστεί η σταθερότητα των δαπανών, έχουν οριστεί αριθμητικοί δείκτες για χώρες με υπερβολικό χρέος ή έλλειμμα. Οι αρχές θα επικεντρωθούν επίσης στην προώθηση των δημόσιων επενδύσεων σε τομείς προτεραιότητας. Τέλος, το σύστημα θα είναι περισσότερο προσαρμοσμένο σε κάθε χώρα κατά περίπτωση, αντί να χρησιμοποιεί μια προσέγγιση που ταιριάζει σε όλους, και θα λαμβάνει καλύτερα υπόψη τις κοινωνικές εκτιμήσεις.