Το δημογραφικό πρόβλημα και η γήρανση της κοινωνίας θυμίζουν ωρολογιακή βόμβα και βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των μακροπρόθεσμων απειλών που αντιμετωπίζει η χώρα.
Η επικαιροποιημένη έρευνα για βασικούς δημογραφικούς δείκτες οδηγεί σε αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης, καθιστώντας τη μετάβαση από την επαγγελματική ζωή μαραθώνιο δεκαετιών. Εν αναμονή μιας επικαιροποιημένης μελέτης του Αναλογιστικού Γραφείου (το 2027), η πιθανότητα αύξησης του ανώτερου ορίου συνταξιοδότησης είναι ανοιχτή, γεγονός που θα αλλάξει την ηλικία του εργατικού δυναμικού.
Είναι χαρακτηριστικό ότι τα ποσοστά απασχόλησης των ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω αυξάνονται παράλληλα με την ανάπτυξη μοντέλων για την παράταση του εργασιακού βίου και την ανάγκη αναγνώρισης της αύξησης της πραγματικής ηλικίας συνταξιοδότησης.
Μέχρι το 2050, κάθε έκτος κάτοικος του πλανήτη θα είναι άνω των 65 ετών
Οι παγκόσμιες «καμπάνες» άρχισαν να χτυπούν δυνατά και ο Λάρι Φινκ, Διευθύνων Σύμβουλος της BlackRock, τόνισε ότι μέχρι το 2050, κάθε έκτος κάτοικος του πλανήτη θα είναι άνω των 65 ετών. Το ποσοστό γεννήσεων μειώνεται, το ποσοστό του οικονομικά ενεργού πληθυσμού μειώνεται και μαζί με αυτό το εργατικό δυναμικό υποστηρίζει την παραγωγή και την ανάπτυξή του. Ως αποτέλεσμα, όλο και περισσότερες θέσεις εργασίας παραμένουν κενές.
Το μερίδιο του οικονομικά ενεργού πληθυσμού μειώνεται και το εργατικό δυναμικό επίσης μειώνεται.
«Δεξαμενή» του εργατικού δυναμικού 65+
Οι εκτιμήσεις για την εξέλιξη των κύριων δημογραφικών μεταβλητών στην Ελλάδα που παρουσιάζει η EUROSTAT δείχνουν ότι ο πληθυσμός θα μειωθεί από 10,438 εκατομμύρια το 2022 σε 7,777 εκατομμύρια το 2070. Η αναλογία του αριθμού των ασφαλισμένων συνταξιούχων, σήμερα 1 προς 1,66, σε 15 χρόνια θα μειωθεί έως 1,25.
Δυστυχώς, άτομα σε μια ηλικία που σήμερα θεωρείται «ανίκανη για εργασία», π.χ. άτομα άνω των 65 ετών, θα αποτελέσουν «δεξαμενή» του εργατικού δυναμικού σε λίγα χρόνια.
Στη χώρα μας, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία από το 2010, από την 1η Ιανουαρίου 2024 θα επανακαθορίζονται τα όρια ηλικίας κάθε τρία χρόνια, με βάση πάντα το μέσο προσδόκιμο ζωής, με σημείο αναφοράς τα 65 έτη. Στην «χτυπημένη» από τα μνημόνια Ελλάδα, υπό την πίεση της Τρόικας, από την 1η Ιανουαρίου 2013 αυξήθηκαν κατά δύο έτη τα όρια ηλικίας στα 67 και στα 62 και με τον Ν. 4336/2015 αυξήθηκαν κατακόρυφα και όλα μεσαία -οι ηλικιωμένοι είχαν όρια σύνταξης.
Μετά το 2030, αντιμετωπίζουμε σημαντική αύξηση των ηλικιακών περιορισμών
Στην ετήσια έκθεσή της με τίτλο «Ageing Report 2024», η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (Eurostat) προτείνει, για τους Έλληνες και τις Ελληνίδες, να αυξηθεί η ανώτερη ηλικία συνταξιοδότησης για όσους συνταξιοδοτούνται μετά το 2030 από 1,5 έτος σε 3,5 έτη και για άτομα που αποχωρούν μετά το 2070. – αύξηση 5,5 ετών.
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι μετά το 2030 θα δούμε σημαντική αύξηση των ορίων ηλικίας για άτομα που εργάζονται τουλάχιστον 20 χρόνια, αλλά και για όσους θα βγουν στην αγορά εργασίας τα επόμενα χρόνια.
Συνταξιοδότηση σε ηλικία 68 ή και 72 ετών
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η χώρα μας έχει υιοθετήσει διάταξη με ρήτρα προσδοκίας για αύξηση του ορίου ηλικίας κάθε τρία χρόνια, μετά το 2027, για άτομα που εργάζονται επί του παρόντος για τουλάχιστον 20 χρόνια, αλλά και για όσους θα εισέλθουν στην αγορά εργασίας το επόμενο διάστημα. ετών, δεν αποκλείεται να συνταξιοδοτηθούν από 68 έως 72 ετών.
Η γήρανση του πληθυσμού στη χώρα μας οδηγεί σε μακροπρόθεσμα αποτελέσματα με μαθηματική ακρίβεια.
Εστιάζουμε στα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα με μαθηματική ακρίβεια.
Τα σενάρια περιλαμβάνουν μείωση του πληθυσμού των νέων (0-19 ετών) στο ένα εκατομμύριο το 2025. Ο πληθυσμός των ατόμων ηλικίας 20-64 ετών θα μειωθεί από 1,36 – 1,65 εκατομμύρια (ελάχιστο/μέγιστο), κατά 1,5 εκατομμύρια στο σενάριο έμμεσα, επηρεάζοντας το μέγεθος του εργατικού δυναμικού και τον αριθμό των εργαζομένων.
