Διαφορές και εύρος προτάσεων για τη διαμόρφωσή του
Σε εξέλιξη βρίσκονται διαβουλεύσεις για τον προσδιορισμό της νέας του αύξησης κατώτατος μισθόςπου θα τεθεί σε ισχύ την 1η Απριλίου 2024. Η διαδικασία ξεκίνησε στις 5 Φεβρουαρίου με την αποστολή γραπτής πρόσκλησης από τη Συντονιστική Επιτροπή Διαβούλευσης και αναμένεται να ολοκληρωθεί το αργότερο έως τις 22 Μαρτίου.
Στη συνέχεια το υπουργικό συμβούλιο θα λάβει πρόταση από την υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Δόμνα Μιχαηλίδου, για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού για τους εργαζόμενους και του κατώτατου ημερομισθίου για τους βιοτέχνες.
Είναι για αυτήν τέταρτη συνεχόμενη αύξηση του κατώτατου μισθού, για το οποίο επεξεργάζεται η κυβέρνηση. Από 650 ευρώ το 2019, ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε σε 663 ευρώ τον Ιανουάριο του 2022, σε 713 ευρώ τον Μάιο του 2022 και από τον Απρίλιο του 2023 σε 780 ευρώ.
Ιδιαίτερα σημαντικό είναι ότι η νέα αύξηση θα εφαρμοστεί πριν την έναρξη της θερινής περιόδου και θα αφορά και τους εργαζόμενους στον τουριστικό κλάδο.
Στόχος είναι η αύξηση των εισοδημάτων των εργαζομένων και η διατήρηση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας.
Παράλληλα, η επικείμενη αύξηση θα ανακουφίσει όχι μόνο όσους λαμβάνουν τον κατώτατο μισθό, αλλά και όσους είναι δικαιούχοι επιδομάτων με βάση τον κατώτατο ή κατώτατο ημερομίσθιο.
Σε κάθε περίπτωση, Το υπουργείο Εργασίας διαβεβαιώνει ότι η δέσμευση της κυβέρνησης για κατώτατο μισθό 950 ευρώ και μέσο μισθό 1.500 ευρώ σε ορίζοντα τετραετίας θα υλοποιηθεί πλήρως. Όπως σημειώνουν εκπρόσωποι της κυβέρνησης, πρόκειται για έναν απολύτως ρεαλιστικό και εφικτό στόχο.
Παράλληλα, από το «ξεπάγωμα» της τριετίας, χωρίς αναδρομική ισχύ, επωφελούνται και οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα για την περίοδο από 14 Φεβρουαρίου 2012 έως 31 Δεκεμβρίου 2023.
Ενδεικτικά, στο πλαίσιο διαβούλευσης, Η Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών, Βιοτεχνών και Εμπόρων Ελλάδος (ΓΣΕΒΕΕ) χαιρετίζει τη νέα αύξηση του κατώτατου μισθού. Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα πληροφορίες και χωρίς να ληφθούν οριστικές αποφάσεις, η ΓΣΕΒΕΕ στην έκθεσή της θεωρεί ότι ο παράγοντας που θα καθορίσει την αύξηση του κατώτατου μισθού το 2024 θα πρέπει να είναι και ο πληθωρισμός, δηλαδή η αύξηση δεν μπορεί να γίνει νωρίτερα από το 2023.
Όπως υποστηρίζει, μια σημαντική αύξηση του κατώτατου μισθού -πάνω από το επίπεδο του πληθωρισμού- θα πρέπει να συνοδεύεται από μέτρα στήριξης κυρίως για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Τέτοια μέτρα θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν την πλήρη και άνευ όρων κατάργηση του εικονικού τέλους, τη δημιουργία απεριόριστου επιχειρηματικού λογαριασμού και μια τολμηρή νέα ρύθμιση των χρεών προς το κράτος. Επιπλέον, η ΓΣΕΒΕΕ πιστεύει ότι η νέα τεκμαρτή φορολογική μεταχείριση των μεμονωμένων εταιρειών θα πρέπει να αναθεωρηθεί καθώς η σύνδεσή της με το επίπεδο του κατώτατου μισθού αποτελεί διαρκές αντικίνητρο για περαιτέρω αυξήσεις μισθών.
Η Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ) ευνοεί τη μέτρια ανάπτυξη. Η ΕΣΕΕ είναι της άποψης ότι η αύξηση θα πρέπει να αποφασιστεί με βάση το επίπεδο του πληθωρισμού το 2023, αλλά και λαμβάνοντας υπόψη τις πραγματικές ευκαιρίες των επιχειρήσεων.
Η ΕΣΕΕ απαιτεί, παράλληλα με την αύξηση του κατώτατου μισθού, επιδότηση των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών και κατάργηση επιβαρύνσεων όπως αποζημιώσεις για επιδόματα και παρακρατήσεις φόρου, ειδικά τώρα που το τεκμαρτό φορολογητέο εισόδημα συνδέεται με τον κατώτατο μισθό, ότι η αύξηση του εισοδήματος των οικονομικά ασθενέστερων πολιτών μπορεί επίσης να επιτευχθεί μέσω στοχευμένων μέτρων κατά της ακρίβειας.
Η πρόταση της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργαζομένων Ελλάδος (ΓΣΕΕ) προϋποθέτει αύξηση του κατώτατου μισθού στα 908 ευρώ το μήνα. Όπως εξηγεί, το 2023 ο διάμεσος ακαθάριστος μισθός για έναν εργαζόμενο πλήρους απασχόλησης υπολογίζεται σε 1.443 ευρώ το μήνα, εκ των οποίων το 60% του διάμεσου μισθού, δηλαδή το σχετικό όριο της φτώχειας, θα ανέρχεται σε 866 ευρώ. Επιπλέον, λαμβάνοντας υπόψη την αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας το 2023 και τον εκτιμώμενο πληθωρισμό για το 2024, ο κατώτατος μισθός θα πρέπει να αυξηθεί στα 908 ευρώ προκειμένου να προστατευθούν αποτελεσματικά οι κατώτατοι μισθοί από την ακρίβεια, να ξεφύγουν από την παγίδα της σχετικής φτώχειας και να μην αλλάξει τη θέση τους στην κατανομή του εισοδήματος.
Η ολιστική πρόταση του Ινστιτούτου Εργασίας ΓΣΕΕ (ΙΝΕ/ΓΣΕΕ) περιλαμβάνει επίσης:
– Επαναφορά του καθορισμού κατώτατου μισθού στον θεσμό της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίαςκαθώς ο ρόλος και η λειτουργία του ως ελάχιστου γενικού ορίου προστασίας, που ισχύει καθολικά για όλους τους εργαζόμενους, στο πλαίσιο των διαβουλεύσεων μεταξύ των κοινωνικών εταίρων, είναι καθοριστικής σημασίας για την αποδοχή της τελικής ρύθμισης του επιπέδου του, την ενίσχυση της κοινωνικής προστασίας και της εργασιακής ειρήνης και , τέλος, η συμμόρφωση των εργοδοτών, η οποία θα επιτρέψει την αύξηση της αποτελεσματικότητας των θετικών επιπτώσεών της στην οικονομία, την κοινωνία και τη δημοκρατία.
– Επαναφορά προστατευτικών διατάξεων ατομικού και συλλογικού εργατικού δικαίου (καθολική ισχύς των όρων των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, η πλήρης αναδρομικότητά τους, η αρχή της ευνοϊκής «σύμπτωσής» τους και η επέκταση της ισχύος τους).
– Άρση θεσμικών και νομοθετικών εμποδίων για την αύξηση της κάλυψης των εργαζομένων στις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας (πάνω από το 80% των εργαζομένων).
– Ενίσχυση της Επιθεώρησης Εργασίας αποτελεσματική αντιμετώπιση του εγκλήματος στο χώρο εργασίας.
– Ρύθμιση και έλεγχος ευέλικτων και άτυπων μορφών εργασίας για την προστασία του κατώτατου μισθού και των συνθηκών εργασίας.
Σύμφωνα με τις εκθέσεις, Αύξηση 4% στον κατώτατο μισθό προτείνει η Τράπεζα της Ελλάδος.