Οι εξελίξεις τον Ιανουάριο, τον πρώτο μήνα της πώλησης, χαρακτηρίζονται από επιβράδυνση στον εμπορικό κόσμο, με την αγορά να εξακολουθεί να παλεύει με μειωμένο διαθέσιμο εισόδημα για τα περισσότερα ελληνικά νοικοκυριά.
Οι έμποροι λιανικής μπορεί να ξεκίνησαν τη σεζόν των εκπτώσεων με μεγάλες προσφορές για τα προϊόντα τους, αλλά οι καταναλωτές έκαναν λιγότερες αγορές επειδή τα βασικά προϊόντα καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματός τους.
Σε συνέντευξή του στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο πρόεδρος του ΕΒΕΠ και της ΠΕΣΑ Βασίλης Κορκίδης λέει ότι «ο πρώτος μήνας των πωλήσεων επικεντρώθηκε στην ακρίβεια των τροφίμων και στην αγοραστική κίνηση στο υπόλοιπο λιανεμπόριο τον Ιανουάριο με πληθωριστική αύξηση του τζίρου. Το «Εκπτωτικό Εγχειρίδιο» έδειξε για άλλη μια φορά ότι οι πρώτες εβδομάδες εκπτώσεων και μέχρι το τέλος Ιανουαρίου ήταν πιο έντονες από πλευράς αγοραστικού ενδιαφέροντος και επισκεψιμότητας, δίνοντας προτεραιότητα στα επώνυμα προϊόντα πρώτα.
Παρόλο που τα ποσοστά έκπτωσης κυμαίνονται από ένα υψηλό 40% έως 50% για τα περισσότερα αγαθά, έγιναν αγορές χαμηλότερης αξίας, καθώς οι δυσκολίες στα οικονομικά των νοικοκυριών οδήγησαν σε περικοπές βασικών αγαθών και χαμηλότερης αξίας. Συνολικά, πολύς κόσμος επισκέφτηκε τα καταστήματα της Αττικής, αλλά τα καταστήματα που άνοιξαν τις Κυριακές του Ιανουαρίου δεν πέτυχαν τις αναμενόμενες πωλήσεις.
Σύμφωνα με τον κ. Κορκίδη, αξίζει να αναφερθεί το νέο τοπίο λιανικής που έχει αρχίσει να διαμορφώνεται τα τελευταία δύο χρόνια στον καταναλωτικό δανεισμό, αλλάζοντας τον τρόπο δανεισμού των νοικοκυριών για να καλύψουν τις προσωπικές και οικογενειακές τους ανάγκες.
«Το παιχνίδι του ανταγωνισμού μετατοπίζεται γρήγορα από τα πιστωτικά ιδρύματα στην πραγματική αρένα της αγοράς, δηλαδή στις επιχειρήσεις λιανικής που προσφέρουν προϊόντα και υπηρεσίες στο Διαδίκτυο ή μέσω των σταθερών καταστημάτων τους. Στην περίπτωση αυτή, κατά τη γνώμη του, το δάνειο χορηγείται τη στιγμή της συναλλαγής, αφού ο καταναλωτής αποφασίσει τι θα αγοράσει, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο «αγοράστε τώρα, πληρώστε αργότερα».
Στο ταμείο, ηλεκτρονικό ή φυσικό, αντί να κάνετε εφάπαξ πληρωμή, έχετε τη δυνατότητα να εξοφλήσετε το ποσό σε έντοκες ή άτοκες δόσεις. Το δάνειο χορηγείται από την τράπεζα και ταυτόχρονα εγκρίνεται για την οριστικοποίηση της πληρωμής προς την εταιρεία. Έτσι, μετά τον «αγώνα των εκπτώσεων», τραπεζικές πηγές κάνουν λόγο για «μάχη με δόσεις» που αναμένεται να ενταθεί και να εξαπλωθεί σε όλους τους κλάδους του λιανεμπορίου τα επόμενα χρόνια. Η αγορά τηλεόρασης, ρούχων, αυτοκινήτου, ακόμη και το κόστος μιας επίσκεψης στον οδοντίατρο ή του σέρβις οχήματος μπορεί πλέον να πληρωθεί με τη χρήση διευκολύνσεων πληρωμής. Και αυτό χωρίς να χρειάζεται ο καταναλωτής να έχει πιστωτική κάρτα ή να συνάψει δάνειο, αλλά με τη μορφή «ψηφιακού σημειωματάριου» – τονίζει ο κ. Κορκίδης σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Ειδικότερα στην περιοχή του Πειραιά, σύμφωνα με έρευνα του Εμπορικού Συλλόγου Πειραιά, για τα περισσότερα μικρά καταστήματα, οι χειμερινές εκπτώσεις τον Ιανουάριο ήταν σε χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με πέρυσι. Αναλυτικά, 6 στις 10 εμπορικές επιχειρήσεις σημείωσαν πτώση, με τις περισσότερες να σημειώνουν πτώση έως και 20%. Σε 2 στις 10 εταιρείες κινήθηκε στα ίδια επίπεδα με την προηγούμενη χρονιά, ενώ σε 2 στις 10 αυξήθηκε, έστω και σε μικρό ποσοστό. «Οι προσδοκίες των περισσότερων επιχειρηματιών για την πορεία των πωλήσεων το επόμενο διάστημα είναι μέτριες, καθώς δεν προβλέπουν σημαντική ανοδική τάση στον τζίρο τον Φεβρουάριο. Τον Φεβρουάριο, η αγορά θα συνεχίσει να αντιμετωπίζει μείωση του διαθέσιμου προς κατανάλωση εισοδήματος για τα περισσότερα ελληνικά νοικοκυριά, αλλά είναι ενθαρρυντικό ότι το οικονομικό κλίμα στη χώρα μας παρουσιάζει θετικά σημάδια. Ο περσινός στόχος για τζίρο άνω των 6 δισ. ευρώ το πρώτο δίμηνο του έτους σίγουρα θα επιτευχθεί και μάλιστα, κυρίως λόγω του πληθωρισμού, θα αυξηθεί» τονίζει ο κ. Κορκίδης σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
«Δεν είναι ψυχολογικός παράγοντας που επιβραδύνει τις πωλήσεις», λέει στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Μάκης Σαββίδης, αντιπρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών και αντιπρόεδρος της GRECA, προσθέτοντας: «Σαφώς έχει να κάνει με τους καταναλωτές. «περιορισμένο διαθέσιμο εισόδημα, το οποίο προορίζεται κυρίως για την αγορά βασικών αγαθών».
Σε ερώτηση για τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση για την καταπολέμηση της ακρίβειας, ο Σαββίδης τονίζει ότι βαδίζουν προς τη σωστή κατεύθυνση. «Είναι πολύ θετικό ότι η αγορά ελέγχεται. Ο Εμπορικός Σύλλογος Αθηνών ήταν ο πρώτος που εξέφρασε την ανησυχία του από τις αρχές του περασμένου έτους, όταν ο πληθωρισμός άρχισε να αυξάνεται υπερβολικά πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ. Από τον Μάιο έως τον Σεπτέμβριο, λόγω της προεκλογικής περιόδου, η κατάσταση έμεινε στη θέση του και διενεργούνται τώρα έλεγχοι που διενεργούνται σε ενοποιημένη βάση. Επιθεωρήσεις πρέπει να γίνονται καθημερινά σε όλη την αγορά. Πρέπει επίσης να θεσμοθετηθούν και όχι να βασίζονται στη διάθεση κάθε υπουργού και κάθε κυβέρνησης. Βρίσκονται στη σωστή κατεύθυνση και πρέπει να συνεχιστούν και να εντατικοποιηθούν. Άλλωστε αυτός είναι ο ρόλος του κράτους. Για τον έλεγχο της αγοράς».
Πιο συγκεκριμένα, το 75% (από 71% τον Ιανουάριο του 2023) του κοινού δηλώνει ότι έχει σταματήσει να δαπανά για ψυχαγωγία όπως τροφοδοσία, διακοπές, ταξίδια κ.λπ. Το 52% (από 50% τον Ιανουάριο) του κοινού δηλώνει ότι έχει αναβολή εργασιών συντήρησης και επισκευής, συμπεριλαμβανομένων: στο σπίτι ή στο αυτοκίνητο. Το 55% (από 55% τον Ιανουάριο) δηλώνει ότι έχει μειώσει τις δαπάνες του για τρόφιμα και παντοπωλεία συνολικά. Το 48% (έναντι 40% τον Ιανουάριο) δηλώνει ότι έχει αλλάξει το εμπορικό σήμα ενός προϊόντος. Το 28% (έναντι 24% τον Ιανουάριο) δηλώνει ότι έχει χρησιμοποιήσει χρήματα από τις αποταμιεύσεις του για να πληρώσει για αγορές. Το 28% (έναντι 29% τον Ιανουάριο) ανέβαλε την πληρωμή των λογαριασμών του ή διέκοψε την εξόφληση των υποχρεώσεών του. Το 15% (έναντι 11% τον Ιανουάριο) δηλώνει ότι έχει παρατείνει το ωράριο εργασίας του ή έχει βρει δεύτερη δουλειά για να αυξήσει το εισόδημά του. Μόλις το 4% του κοινού λέει ότι δεν έχει λάβει μέτρα για την αντιμετώπιση των πληθωριστικών πιέσεων.
Όσον αφορά τις κρατικές ενέργειες που στοχεύουν στην επίλυση του προβλήματος της ακρίβειας, ένα χρόνο μετά την εισαγωγή τους, το καλάθι των νοικοκυριών φαίνεται θετικό. Η χρήση του από το καταναλωτικό κοινό αυξήθηκε από 28% σε 61%, ενώ το ποσοστό των καταναλωτών που πίστευαν ότι δεν προσφέρει τίποτα μειώθηκε από 44% σε 29%.
