Οι ηγέτες 27 κρατών μελών σε όλο τον κόσμο είναι διχασμένοι μεταναστευτικόςπου είναι το κύριο θέμα της συνόδου κορυφής της Πέμπτης στις Βρυξέλλες (17 Οκτωβρίου), και παρά το γεγονός ότι το νέο σύμφωνο υπεγράφη μόλις πρόσφατα, οι εντάσεις αυξάνονται για το πιο καυτό θέμα της ημερήσιας διάταξης. Λέγεται ότι έχουν σχηματιστεί τουλάχιστον τρεις «ομάδες» με διαφορετικές προσεγγίσεις στο ίδιο θέμα.
Ήδη στις Βρυξέλλες επικρατεί κλίμα σύγχυσης για το αν στο κείμενο των συμπερασμάτων της Συνόδου θα γίνει επιτέλους αναφορά στο μεταναστευτικό. Κι αυτό γιατί, ήδη από τα μέσα Σεπτεμβρίου, η Γερμανία ήταν η πρώτη που εισήγαγε συστηματικούς ελέγχους σε όλα τα χερσαία σύνορα της χώρας για τους επόμενους έξι μήνες, στους οποίους οι γειτονικές χώρες αντέδρασαν και ζήτησαν την εφαρμογή των ρυθμίσεων.
Διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι οι «27» χωρίστηκαν σε τρεις «ομάδες»: η πρώτη δεν θέλει συμπεράσματα επί του θέματος, η δεύτερη θέλει αναλυτικά συμπεράσματα και η τρίτη επιμένει σε μια αναλυτική συζήτηση με συγκεκριμένα συμπεράσματα που θα αναφέρονται στο επόμενο. συνάντηση των ηγετών τον Δεκέμβριο του επόμενου έτους.
Η πρώτη σύνοδος κορυφής με τη συμμετοχή των χωρών του Περσικού Κόλπου
Οι δραματικές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και οι ανησυχίες για νέες μεταναστευτικές ροές (κυρίως από τον Λίβανο) βρέθηκαν στο επίκεντρο της συνόδου κορυφής μεταξύ των Ευρωπαίων ηγετών και των ομολόγων τους από τις χώρες του Περσικού Κόλπου. Ήταν επίσης η πρώτη Σύνοδος Κορυφής με στόχο τη «σύσφιξη» της συνεργασίας σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη γεωπολιτική στιγμή.
Κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι η σύνοδος κορυφής οδήγησε επίσης στην έγκριση μιας φιλόδοξης δήλωσης που υπογράμμιζε τη σημαντική πρόοδο στη συνεργασία, το εμπόριο, τις επενδύσεις και τη δέσμευση για πολυμερή συνεργασία.
Επιπλέον, ο Πρωθυπουργός, παρών στη Σύνοδο Κορυφής, ζήτησε κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας και στο νότιο Λίβανο.
Τι θα απαιτήσει η Αθήνα την Πέμπτη;
Περνώντας στις εξελίξεις στο μεταναστευτικό, που θα αφορούν πρωτίστως την αυριανή σύνοδο κορυφής των 27 ηγετών της ΕΕ, ο Έλληνας πρωθυπουργός αναμένεται να τοποθετηθεί για θέματα που η Αθήνα θεωρεί κρίσιμα. Όπως και το γεγονός ότι μεμονωμένες χώρες ήδη παρακάμπτουν τις συμφωνίες της ΕΕ.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός τονίζει εδώ και καιρό ότι το μεταναστευτικό είναι ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα που απαιτεί κοινές λύσεις. Μάλιστα, το θέμα απαιτεί άμεσες λύσεις τόσο λόγω της χαοτικής κατάστασης στη Μέση Ανατολή όσο και λόγω ανησυχιών για την αύξηση των εισροών από τον Λίβανο.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να τονίσει τη σημασία της προστασίας των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, να ζητήσει περαιτέρω χρηματοδότηση από την ΕΕ για τις πρώτες χώρες υποδοχής, αλλά και να επιταχύνει τις επιστροφές – συνεργασία με τρίτες χώρες.
Εξάλλου, την περασμένη εβδομάδα ο Πρωθυπουργός πραγματοποίησε συναντήσεις στο περιθώριο της συνόδου κορυφής MED9 στην Πάφο, βάζοντας στο τραπέζι τη «συμμαχία» που θα έπρεπε να υπάρχει μεταξύ των χωρών του Νότου. Ο κ. Μητσοτάκης αναμένεται να επαναλάβει τη σημασία της προστασίας των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ και της ενίσχυσης των χωρών πρώτης γραμμής, τη σημασία των επιστροφών και της συνεργασίας με τρίτες χώρες, καθώς και τη σημασία της εφαρμογής του Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο.
Συνοπτικά, αναμένεται να τονιστεί:
- Η σημασία της προστασίας των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ.
- Ενίσχυση χωρών πρώτης γραμμής.
- Εφαρμογή του Συμφώνου Μετανάστευσης/Ασύλου.
Ήδη έχει δημοσιευτεί επιστολή της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς τους ηγέτες των «27», στην οποία αναφέρεται στις κοινές προσπάθειες για την αντιμετώπιση των μεταναστευτικών προκλήσεων, προτείνοντας μεταξύ άλλων:
- Επιτάχυνση της εφαρμογής του Συμφώνου Μετανάστευσης/Ασύλου.
- Ανάπτυξη ολοκληρωμένων εταιρικών σχέσεων με βασικές τρίτες χώρες.
- Ενίσχυση των εξωτερικών συνόρων.
- Διασφάλιση δίκαιων/αποτελεσματικών διαδικασιών ασύλου.
Συγκρούσεις μεταξύ τριών ομάδων
Εν τω μεταξύ, το κλίμα στο Συμβούλιο αναμένεται να είναι τεταμένο καθώς οι τελευταίες κινήσεις της Γερμανίας έχουν ανατρέψει τη ζυγαριά. Δυσκολίες στις συζητήσεις προκαλεί και η θέση της Ολλανδίας και της Ουγγαρίας, που απαιτούν εξαίρεση από την κοινή μεταναστευτική πολιτική. Από την πλευρά της, η Πολωνία θα ζητήσει από την ΕΕ να διατηρήσει την απόφαση για προσωρινή αναστολή της χορήγησης καθεστώτος ασύλου σε άτομα που περνούν τα σύνορα με τη γειτονική Λευκορωσία, κατηγορώντας τη Ρωσία ότι «εκμεταλλεύεται» τον μετανάστη.
Εφαρμόζεται η συμφωνία Ρώμης – Τιράνων, η οποία προβλέπει ότι η Αλβανία θα δέχεται έως και 36.000 άτομα για πέντε χρόνια. μετανάστες ανά έτος, και οι αιτήσεις ασύλου τους θα διεκπεραιώνονται σε δύο κέντρα. Οι πρώτοι 16 μετανάστες έχουν ήδη φτάσει στο αλβανικό λιμάνι Sengin και θα φιλοξενηθούν στο Ζαντάρ. Ένα πρώην στρατιωτικό αεροδρόμιο όπου θα υποδέχονται μετανάστες.