Σε κοινή επιστολή των ηγετών Γαλλίας, Ιταλίας, Πορτογαλίας, Κύπρου, Κροατίας, Σλοβενίας, Μάλτας και Ελλάδας προς τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η πρωτοβουλία του Κυριάκου Μητσοτάκη για αύξηση των πόρων του Ταμείου Αλληλεγγύης για την αντιμετώπιση των συνεπειών του την κλιματική κρίση και τις καταστροφές.
Στη συζήτηση για την αναθεώρηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου στη χθεσινή Σύνοδο Κορυφής, ο Πρωθυπουργός τόνισε ότι η κλιματική κρίση και οι επακόλουθες συνέπειες, ειδικά για τις μεσογειακές χώρες, απαιτούν αυξημένους πόρους ώστε τα κράτη μέλη να μπορέσουν να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για την ανοικοδόμηση των πληγεισών περιοχών. και υποστήριξη πολιτών και επιχειρήσεων. Όπως διαβάζουμε στην επιστολή, «οι διαθέσιμοι πόροι (υλικοί, ανθρώπινοι, λειτουργικοί, οικονομικοί) αποδείχθηκαν ανεπαρκείς. Η ζημιά είναι ανυπολόγιστη. Αυτή η μεγάλη πρόκληση της ΕΕ δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με τους πόρους που έχουμε στη διάθεσή μας, διότι κινδυνεύουμε να χάσουμε την κοινωνική και οικονομική συνοχή των χωρών μας, καθώς και της Ένωσης. Το μέλλον της κοινωνίας μας κινδυνεύει».
Τη θέση αυτή διατύπωσε ο κ. Μητσοτάκης στην ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο και στη Σύνοδο MED9 συζητήθηκε η κοινή παρέμβαση των ηγετών του Νότου στη Σύνοδο Κορυφής, η οποία είχε τη μορφή επιστολής. Όπως επισημαίνεται, «είναι προφανές ότι οι διαθέσιμοι οικονομικοί πόροι είναι εντελώς ανεπαρκείς. Το Ταμείο Αλληλεγγύης για το 2023 και μέρος των κονδυλίων από το 2024 που θα μπορούσαμε να είχαμε χρησιμοποιήσει με τη μορφή προπληρωμών έχουν εξαντληθεί. Το ίδιο ισχύει και για το σχετικό Αγροτικό Αποθεματικό (στο πλαίσιο της ΚΑΠ). Καθώς ζούμε σε περιόδους αυξανόμενης αστάθειας, αλλά και αυξανόμενων προσδοκιών, πρέπει να εργαστούμε μαζί για να αυξήσουμε τους διαθέσιμους πόρους και να ενισχύσουμε τα μέτρα και τους μηχανισμούς για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων των φυσικών καταστροφών».
Οι οκτώ ηγέτες τόνισαν ότι πρέπει να ληφθούν τολμηρές αποφάσεις «για να υποστηριχθεί η ανθεκτικότητα των οικονομιών, η βιωσιμότητα των επιχειρήσεων και η ευημερία των κοινωνιών μας». Παράλληλα, στην ομιλία του ο κ. Μητσοτάκης ζήτησε κατεπείγον αίτημα για αύξηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων για το Τμήμα Μετανάστευσης. «Είμαστε απόλυτα πεπεισμένοι ότι θα καταβληθούν 50 δισεκατομμύρια PLN για την υποστήριξη της Ουκρανίας, αλλά ταυτόχρονα κάνουμε έκκληση για περισσότερα κονδύλια για τη μετανάστευση. Η Ελλάδα είναι χώρα πρώτης υιοθεσίας και χρειάζεται περισσότερη ευρωπαϊκή στήριξη για να αντιμετωπίσει το μεταναστευτικό πρόβλημα», είπε.
Άλλωστε, το μεταναστευτικό είναι μια από τις παράπλευρες κρίσεις της συνεχιζόμενης σύγκρουσης στη Γάζα, που απασχόλησε κυρίως τους ηγέτες κατά τη διάρκεια της Συνόδου. Μετά από πέντε ώρες συζήτησης, κατάφεραν να καταλήξουν σε ένα συμπέρασμα στο οποίο καταδικάζουν «την Χαμάς με τον πιο έντονο τρόπο για τις βάναυσες και αδιάκριτες τρομοκρατικές επιθέσεις της σε όλο το Ισραήλ» και τονίζουν ότι «η χρήση αμάχων από τη Χαμάς ως ανθρώπινες ασπίδες είναι μια ιδιαίτερα αξιοθρήνητη θηριωδία. .” Ωστόσο, αυτό που πυροδότησε έντονες συζητήσεις και καθυστέρησε την τελική συμφωνία ήταν αν θα γινόταν αναφορά σε «ανθρωπιστική παύση» ή «ανθρωπιστικές παύσεις» ώστε η ανθρωπιστική βοήθεια να φτάσει στους αμάχους. Το «παιχνίδι με τις λέξεις» για άλλη μια φορά στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει τη λεπτή ισορροπία που προσπαθούν να διατηρήσουν οι χώρες ανάλογα με τον τρόπο με τον οποίο αξιολογούν την κατάσταση.
Η «ανθρωπιστική παύση» ερμηνεύτηκε από την Αυστρία και την Τσεχική Δημοκρατία ως έκκληση για ανακωχή και, ως εκ τούτου, ως οδηγός προς το Ισραήλ για το πώς να αμυνθεί ενάντια στη Χαμάς, την οποία η Γερμανία υποστήριξε επίσης κατά της Ισπανίας και της Ιρλανδίας, οι οποίες πήραν τη θέση της παύσης των εχθροπραξιών. . Τέλος, οι ηγέτες εξέφρασαν ότι «ανησυχούν για την επιδείνωση της ανθρωπιστικής κατάστασης στη Γάζα» και ζήτησαν άμεση βοήθεια, «συμπεριλαμβανομένων ανθρωπιστικών διαδρόμων και ανθρωπιστικών παύσεων». Για να επιτευχθεί συμφωνία, αλλάζει η διατύπωση της παραγράφου για τις προσπάθειες για την Ημέρα της Ειρήνης. Το τελικό προσχέδιο “υποστηρίζει μια διεθνή ειρηνευτική διάσκεψη που θα διεξαχθεί σύντομα” – γλώσσα που δεν υπήρχε στο προσχέδιο κυκλοφόρησε νωρίτερα την Πέμπτη. Αυτό οδεύει προς μια ειρηνευτική διάσκεψη, όπως είχε ζητήσει προηγουμένως ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσες.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε ότι «είναι απολύτως απαραίτητο να ανοίξει ένας ανθρωπιστικός δρόμος και, αν χρειαστεί, μια ανθρωπιστική παύση, προκειμένου να προστατεύσουμε και τον άμαχο πληθυσμό και να παράσχουμε απαραίτητα εφόδια σε όσους συντρίβονται αυτή τη στιγμή στις μυλόπετρες αυτής της σύγκρουσης». . Στη διάρκεια της Συνόδου είχε επίσης τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς, στην οποία τόνισε ότι η Αθήνα υποστηρίζει σθεναρά τη λύση δύο κρατών στη Μέση Ανατολή.