Σέρβος στο CNN Greece: Ο γεωπολιτικός ρεβιζιονισμός της Τουρκίας είναι «αγκάθι» στα ελληνοτουρκικά

Η ατζέντα αναμένεται «σφιχτή» και οι αναλυτές θα βάλουν τον πήχη των προσδοκιών χαμηλά.

Οι δύο ηγέτες αναμένεται να επανεξετάσουν τις διμερείς σχέσεις μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας. Η ελληνική πλευρά στηρίζει τον ελληνοτουρκικό διάλογο και οι κόκκινες γραμμές παραμένουν στο τραπέζι. Ωστόσο, τα «τουρμπάνια στην Κάσο» της Τουρκίας προηγήθηκαν όταν η γειτονική χώρα ανέπτυξε πέντε πολεμικά πλοία στην περιοχή όπου το ιταλικό πλοίο Levi Relume πραγματοποιούσε υποβρύχιες έρευνες τοποθέτησης καλωδίων σε μια προσπάθεια να διαπιστωθεί στο πεδίο ότι έξι μίλια από το νησί της υφαλοκρηπίδας ήταν Τούρκικος.

Η Τουρκία απλώς «χρησιμοποίησε μια αναδιπλούμενη τακτική για κάποιο διάστημα, η οποία αφορούσε κυρίως τις σχέσεις της με τη Δύση, όχι με την Ελλάδα», λέει ο καθηγητής διεθνούς πολιτικής Σωτήρης Σέρβος, τονίζοντας ότι η Αθήνα δεν πρέπει να παγιδευτεί σε «αδιέξοδο στην πεπατημένη». “

Ταυτόχρονα, υποστηρίζει ότι «δεν βρισκόμαστε σε μια κατάσταση όπου θα υπήρχε περίπτωση για διαβουλεύσεις με την Τουρκία που θα περιελάμβαναν αλλαγή του μοντέλου της Άγκυρας».

«Αγκάθι» WSE

«Η οριοθέτηση της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης και της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο είναι ένα μεγάλο αγκάθι», έχει δηλώσει επανειλημμένα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, αλλά οι προσδοκίες ότι οι δύο ηγέτες θα θέσουν το συγκεκριμένο θέμα κατά τη συνάντηση δεν είναι όπως αναμενόμενο. ψηλός.

Σύμφωνα με τον κ. Σέρμπο, ο πυρήνας του προβλήματος μεταξύ των δύο χωρών δεν είναι η οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών, αλλά ο «γεωπολιτικός ρεβιζιονισμός της Τουρκίας», που είναι ακόμη απόγονος της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, «ασύμβατος με τη Συνθήκη της Λωζάνης. και της νησιωτικής γεωγραφίας της Ελλάδας».

Παράλληλα, εκτιμά ότι η Τουρκία αναζητά διέξοδο στη θάλασσα, όπου «εκεί συναντά εμπόδιο στα ελληνικά νησιά και τη νησιωτική μας γεωγραφική θέση και άρα προσπαθεί να τα συσκοτίσει και να τα αμφισβητήσει ποικιλοτρόπως».

Αυτό αποδεικνύεται, λέει, από την πρώτη προσπάθεια να θεσμοθετηθεί η αφήγηση της Γαλάζιας Πατρίδας στα τουρκικά σχολικά εγχειρίδια μέσω παραπομπών στον εθνικό όρκο.

«Είναι ένα σημάδι, υποτιμημένο στην Ελλάδα, ότι υπάρχει σίγουρα μια συνέχεια μεταξύ του κεμαλικού εθνικισμού και, αν θέλετε, του οθωμανικού εθνικισμού του Ερντογάν, αλλά σαφώς ο τελευταίος είναι πολύ πιο επικίνδυνος όσον αφορά το ρεβιζιονιστικό του δίκτυο, ακόμη και έξω από το οικοσύστημα της ανατολικής Μεσογείου. ” καταλήγει ο καθηγητής διεθνούς πολιτικής Σωτήρης Σέρβος.

Η ασυμφωνία παραμένει στο Κυπριακό

Εκτός από το μεταναστευτικό, που απασχολεί πολύ και τις δύο χώρες, και το χρονοδιάγραμμα των επόμενων βημάτων στον ελληνοτουρκικό διάλογο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αναμένεται να ανοίξουν και το Κυπριακό.

Ωστόσο, η Άγκυρα δεν έχει παραιτηθεί από την αδιάλλακτη θέση της σε αυτό το θέμα. Σύμφωνα με δημοσίευμα της Daily Sabah, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα ζητήσει από τη διεθνή κοινότητα να αναγνωρίσει την «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου», όπως ονομάζεται αυτό το ψευδοκράτος, εγκαθιστώντας διπλωματικές, πολιτικές και οικονομικές σχέσεις.

Αντίθετα, Αθήνα και Λευκωσία έχουν συντονίσει τις κινήσεις τους και η ελληνική πλευρά επιμένει στην επανέναρξη του διαλόγου, αλλά στην εξεύρεση μιας βιώσιμης, δίκαιης και ισορροπημένης λύσης για την επανένωση του νησιού στο πλαίσιο του ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. -ζωνική διδημοτική ομοσπονδία.

Ο κ. Σέρβος περιγράφει το Κυπριακό ως «καλό οδηγό» για το «τι μπορεί να συμβεί όταν αφεθεί πολύς χρόνος χωρίς επίλυση», ενώ εκτιμά ότι δεν αναμένει καμία αλλαγή θέσης από την Τουρκία, «εκτός εάν θα προσφερθεί το επιστρέψτε σε άλλα θέματα ή εάν υπάρχει κάποιος πολύ πιο δυνατός να πιέσει για αυτό».

Ολόκληρη η συνέντευξη με τον καθηγητή Σωτήρη Σέρβο

Τι να περιμένει η Αθήνα από τη νέα συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν στη Νέα Υόρκη;

Νομίζω ότι το περισσότερο που μπορούμε να περιμένουμε είναι η προθυμία και από τις δύο πλευρές να συνεχίσουν σε ήρεμα νερά σε μια περίοδο χαμηλής έντασης. Ωστόσο, τα γεγονότα στην Κάσο και όχι μόνο έδειξαν ότι δεν υπάρχει καν ένδειξη, πόσο μάλλον απόδειξη, ότι η Τουρκία απλώς ακολουθεί εδώ και καιρό μια τακτική διεκδίκησης που αφορά κυρίως τις σχέσεις της με τη Δύση και όχι με την Ελλάδα. Η Ελλάδα λοιπόν δεν πρέπει να κολλήσει σε αυτό το αδιέξοδο. Αποφύγετε να πέσετε στην παγίδα της διοίκησης για χάρη της διοίκησης, με την έννοια ότι η προσέγγιση με την Τουρκία δεν είναι αυτοσκοπός. Αυτό συμβαίνει για πολύ συγκεκριμένους λόγους. Εξάλλου, μετά από αυτό το διάστημα, εάν η Ελλάδα δεν έχει επιστρέψει στη στρατηγική της για τον σχεδιασμό της Τουρκίας, αντιλαμβάνεστε ότι αυτό θα αφήσει επιπλέον χώρο στον κριτικό να επιστρέψει σε ημερομηνία της επιλογής του. Από εδώ και στο εξής, πιθανότατα θα γίνει συζήτηση για το μεταναστευτικό λόγω της περιφερειακής και διεθνούς κατάστασης, που είναι ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους η Ελλάδα θέλησε να διεξάγει τη μεταναστευτική διπλωματία σε ήρεμα νερά. Ίσως εκεί θα ειπωθούν περισσότερα πράγματα σε σχέση με τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Σε κάθε περίπτωση, σίγουρα δεν βρισκόμαστε σε μια κατάσταση όπου υπάρχει η ευκαιρία για διαβουλεύσεις με την Τουρκία που θα συνεπάγονταν αλλαγή του μοντέλου της Άγκυρας.

Γιατί και οι δύο πλευρές δεν αγγίζουν το μεγάλο «αγκάθι» της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ;

Αυτή τη στιγμή, η ουσία του προβλήματος μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας δεν είναι η οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών, αλλά μάλλον ο γεωπολιτικός ρεβιζιονισμός της Τουρκίας, που με απλά λόγια σημαίνει ότι δεν έχει ακόμη συμφιλιωθεί ως απόγονος της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με τη Συνθήκη του Η Λωζάνη και η νησιωτικότητα της Ελλάδας. Για να το πω απλά για τους αναγνώστες, η Türkiye αναζητά μια έξοδο στη θάλασσα, όπου συναντά τα ελληνικά νησιά και τη νησιωτική μας γεωγραφία ως εμπόδιο και ως εκ τούτου προσπαθεί να τα θολώσει και να τα αμφισβητήσει με διάφορους τρόπους. Όλα αυτά δεν ισχύουν για την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ και όσον αφορά τον γεωπολιτικό ρεβιζιονισμό και το γεγονός ότι έχουμε την πρώτη προσπάθεια θεσμοθέτησής του στα τουρκικά σχολικά εγχειρίδια με αναφορές στον εθνικό όρκο είναι ένα σημάδι, υποτιμημένο στην Ελλάδα. ότι σίγουρα υπάρχουν συνέχειες μεταξύ του κεμαλικού και του οθωμανικού εθνικισμού, αν σας αρέσει ο Ερντογάν, αλλά σαφώς ο τελευταίος είναι πολύ πιο επικίνδυνος στο πλαίσιο του ρεβιζιονιστικού του δικτύου, ακόμη και έξω από το οικοσύστημα της ανατολικής Μεσογείου.

Ποιοι είναι οι στόχοι της Ελλάδας όσο ο τουρκικός ρεβιζιονισμός παραμένει ζωντανός;

Αυτό είναι, αν θέλετε, ακριβώς το ερώτημα που θέτω, δηλαδή ακολουθώντας τον καλοπερπατημένο δρόμο, σε ό,τι μας αφορά, θα βρούμε διέξοδο. Είναι λίγο σαν ένα σκυλί που κυνηγά την ουρά του, γι' αυτό βασικά προτείνω μια στρατηγική νέου ρεαλισμού που θα δει μια ευρύτερη προοπτική και θα αρχίσει να διαπραγματεύεται πρώτα με τη Δύση, με τους Αμερικανούς, με τις Βρυξέλλες και στην περιφερειακή αρχιτεκτονική ασφάλειας και την ειδική σχέση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Τουρκίας, οι αρχιτέκτονες δεν έχουν λίγη λογική εδώ και είναι επίσης μια αλλαγή νοοτροπίας / Κλείνουμε τα μάτια μας διαφορετικά στην πραγματικότητα που μας αρέσει, αλλά δεν μου αρέσει. Νομίζω ότι αυτή είναι μια ευκαιρία για προβληματισμό και προγραμματισμό, και πάλι, για να επιστρέψουμε στην ευρύτερη εικόνα
Τέλος, ας σημειώσουμε ότι η έλλειψη κοινού σχεδιασμού, δεδομένης της τρέχουσας αποκλειστικής μας ανάμειξης στη διαχείριση της διατήρησης και ενός τόσο αβέβαιου νομικού κεκτημένου της Διακήρυξης των Αθηνών, ερμηνεύεται ορθώς ή κακώς από την Άγκυρα ως έλλειψη αυτοπεποίθησης ακριβώς επειδή είναι έλλειψη σχεδίου και ειδικά, όπως είπα, πολυμερείς διαπραγματεύσεις, γιατί σε κάθε περίπτωση, οι διμερείς διαπραγματεύσεις, όχι στο επίπεδο των συζητήσεων για το τι αξίζει να γίνει, αλλά στο επίπεδο των πρωινών διαπραγματεύσεων, έχουν πολύ περιορισμένες δυνατότητες να ασκήσουν πίεση στην Ελλάδα. , μεταξύ άλλων για την Τουρκία, ποτέ δεν βλέπουν αυτές τις διαπραγματεύσεις ως ίσες. Εξ ου και το δυτικό πλαίσιο διαβούλευσης που η Ελλάδα χρειάζεται να διαπραγματευτεί επιθετικά και δυναμικά, ειδικά δεδομένων των σημερινών γεωπολιτικών συνθηκών, τόσο με την Ουάσιγκτον όσο και με τις Βρυξέλλες, οπότε σχεδιάστε ένα τέτοιο πλαίσιο διαβούλευσης πρώτα και μετά ακολουθήστε την Άγκυρα.

Στην ατζέντα ήταν και το Κυπριακό. Τι περιμένει η Αθήνα σε αυτό το θέμα όταν, όπως αναφέρεται στον τουρκικό Τύπο, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πρόκειται να ζητήσει την αναγνώριση του ψευδοκράτους από τη διεθνή κοινότητα;

Ειλικρινά, μετά το Cran Montana, υπήρξε μια σαφής αλλαγή παραδείγματος από την πλευρά της Τουρκίας σχετικά με το ζήτημα της κυριαρχικής ισότητας, η οποία τώρα παρουσιάζει είτε και τα δύο κράτη είτε μια πολύ χαλαρή συνομοσπονδία ως μοντέλο διακυβέρνησης. Γνωρίζετε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία πιθανότατα θα υπήρχε ακόμη και αν δεν είχε ενσωματωθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κάτι που ήταν τεράστια επιτυχία, και γι' αυτό λέω ότι η Ελλάδα πρέπει να επιστρέψει στον σχεδιασμό. αναζητήστε αρχιτέκτονες που θα συμβιβάσουν τα δυτικά συμφέροντα, δημιουργώντας μια ευνοϊκή ισορροπία τόσο για την Αθήνα όσο και για τη Λευκωσία. Προσέξτε όμως, εξάλλου, η Τουρκία διαχωρίζει και χωρίζει τελείως το ελληνοτουρκικό από το ελληνοκυπριακό, οπότε ακόμα κι αν γίνει τριμερές αργότερα, δεν περιμένουμε αλλαγή γνώμης από την Τουρκία εκτός και αν της προσφερθούν συμβιβασμοί σε άλλα θέματα ή αν κάποιος Βρίσκεται πολύ πιο δυνατός, να του ασκηθεί πίεση, κάτι που πάλι δεν το βλέπουμε, και εδώ υπάρχει ένα ερωτηματικό για την ελληνική εξωτερική πολιτική. Κανείς ισχυρότερος δεν ανάγκασε την Τουρκία να απαρνηθεί τη μεγαλομανία της προς την Ελλάδα, αντίθετα, υπάρχει μια προσέγγιση με τις ΗΠΑ αυτή τη στιγμή και αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα πρέπει να βρει χώρο εκεί για να αναλάβει πρωτοβουλίες για να συνδιαμορφώσει το πολυμερές πλαίσιο διαπραγμάτευσης με την ΜΑΣ. Δύση, η οποία θα ενισχύσει τη δύναμη της πρόσβασης για τον εξορθολογισμό της Τουρκίας. Ωστόσο, καταλαβαίνετε πολύ καλά ότι, τελικά, η Τουρκία βλέπει πλέον την Κύπρο και με γεωπολιτικούς όρους, δεδομένης της θέσης του νησιού στην περιφερειακή ισορροπία δυνάμεων στη Μέση Ανατολή, στη στρατηγική της Τουρκίας απέναντι στην Αφρική. Ταυτόχρονα, παρά τις τεράστιες διαφορές μεταξύ ελληνοτουρκικής και κυπριακής, η κυπριακή γλώσσα είναι ένας καλός οδηγός για το τι μπορεί να συμβεί εάν αφήσετε να περάσει πολύς χρόνος χωρίς να λύσετε τα προβλήματα.