ΑΥΤΟ Ο ηγέτης της Χεζμπολάχ Νασράλατην απείλησε Κυπριακή Δημοκρατία με επιθέσεις στο έδαφός του σε περίπτωση που τον βοηθήσει Ισραήλ στην πιθανή επίθεση του τελευταίου σε σιιτική οργάνωση που εδρεύει στο νότιο Λίβανο. Είναι η πρώτη φορά που το εν λόγω κόμμα στρέφεται κατά της Κύπρου και είναι σημαντικό να διαγνωστούν οι λόγοι, καθώς και η στιγμή που θα το αποφασίσει.
Σχεδόν από την αρχή της δραστηριότητας του Ισραήλ στο λωρίδα της ΓάζαςΤαυτόχρονα, άρχισε να συζητείται στη χώρα, στους πιο συντηρητικούς κύκλους, η ιδέα της διευθέτησης λογαριασμών με τη Χεζμπολάχ, η οποία πλέον εκφράζεται και εκπροσωπείται στην ισραηλινή κυβέρνηση. Η λογική είναι ότι όσο οι ιρανικοί πυρήνες πληρεξουσίου παραμένουν ενεργοί στη γειτονιά του Ισραήλ, οι πολίτες του τελευταίου δεν μπορούν πλέον να αισθάνονται ασφαλείς. Επομένως, αυτή δεν είναι απαραίτητα μια κυρίαρχη άποψη, αλλά μια ισχυρή, ωστόσο, και η ώθηση μπορεί να είναι σωστή για το Ισραήλ να προσπαθήσει να εξουδετερώσει και τη Χεζμπολάχ, ακόμα κι αν είναι μια πολύ ισχυρότερη στρατιωτική μηχανή σε σύγκριση με τη Χαμάς.
Λέγεται μάλιστα ότι οι Ισραηλινοί ετοιμάζονται να του επιτεθούν Χεζμπολάχ. Επειδή όμως η δύναμη πυρός του είναι σημαντική, ο Nasrallah εκτιμά, μάλλον σωστά, ότι και άλλες δυνάμεις εκτός από το Ισραήλ θα πρέπει να εμπλακούν σε αυτή τη σύγκρουση. Βλέποντας ότι η Κύπρος πλησιάζει πολύ τις ΗΠΑ, φοβάται ότι οι Αμερικανοί μπορεί να χρησιμοποιήσουν το κυπριακό έδαφος για να χτυπήσουν στόχους της Χεζμπολάχ, αλλά και ότι γενικά, καθώς οι σχέσεις Κύπρου-Ισραήλ βαθαίνουν, η πρώτη θα είναι πρόθυμη να παράσχει όποιες διευκολύνσεις ζητήσουν την τελευταία ένας.
Η απόφαση να στοχοποιηθεί η Κύπρος δεν είναι τυχαία, καθώς η Λευκωσία δεν έχει τις αμυντικές δυνατότητες να υπερασπιστεί το έδαφός της σε περίπτωση επίθεσης με πυραύλους ή ακόμη και drone από τη Χεζμπολάχ, γι' αυτό και θεωρείται αδύναμος κρίκος. Είναι προφανές ότι ο Νασράλα, προειδοποιώντας τους ηγέτες της Κύπρου, προσπαθεί να δημιουργήσει εκεί ένα μέτωπο ενάντια σε οποιαδήποτε εμπλοκή σε ενδεχόμενο πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ. Πράγματι, την απειλή του ακολούθησαν διπλωματικές ενέργειες για επιβεβαίωση των καλών σχέσεων Κύπρου-Λιβάνου, καθώς και δήλωση αλληλεγγύης του εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις εξωτερικές υποθέσεις, Peter Stano. Ωστόσο, δεν έχουν καμία πρακτική αξία ούτε καθησυχάζουν τη Λευκωσία, γιατί η απειλή προέρχεται από την οργάνωση που καίει το μπαρούτι και συνήθως σημαίνει αυτό που λέει.
Η Χεζμπολάχ μπορεί να επιτεθεί σε κυπριακό έδαφος, ακόμη και σε ενεργειακές εγκαταστάσεις στην ΑΟΖ, χωρίς απαραίτητα να μπορεί να τις αναχαιτίσει. Ας υποθέσουμε ότι μια πολλαπλή επίθεση με drone θα ήταν τουλάχιστον προβληματική για τον τουρισμό. Ή στοχεύοντας το ενεργειακό πεδίο που διατρύεται. Όλα αυτά είναι σίγουρα μέρος του ψυχολογικού πολέμου, καθώς δεν υπάρχει κανένα εργαλείο πίεσης ή κάποια αρχή που θα μπορούσε να πείσει τη σιιτική οργάνωση να μην το κάνει αυτό εάν αποφασίσει να επιτεθεί στην Κύπρο. Οι σχέσεις Κύπρου και ιδιαίτερα Ελλάδας με το Ιράν είναι διαταραγμένες. Ωστόσο, δεν είναι σίγουρο αν σε αυτή τη φάση η Τεχεράνη, που δεν έχει συνέλθει ακόμη από το σοκ της απώλειας του Ραΐσι, θα δώσει το πράσινο φως για να επιτεθεί στην Κύπρο. Από την άλλη πλευρά, η λήψη αποφάσεων, πολύ περισσότερο εν μέσω πολεμικής κατάστασης και μάλιστα μιας οργάνωσης με χαρακτηριστικά της Χεζμπολάχ, είναι πολύ διαφορετική από ό,τι υποθέτουμε στη Δύση. Επιπλέον, είναι μια πολεμική μηχανή που έμαθε να συγκρούεται και πράγματι, αν κινδυνεύει η επιβίωσή της, μπορεί να στραφεί εναντίον οποιουδήποτε, όχι μόνον εγκαταστάσεων, αλλά και αμάχων. Και εκεί στηρίζεται στη σπορά του άγχους. Επιπλέον, απέναντι στην Κύπρο, η Χεζμπολάχ στέλνει μηνύματα σε όλες τις δυνάμεις που σχεδιάζουν να συμμετάσχουν σε μια ισραηλινή χερσαία εισβολή στο νότιο Λίβανο ή σε οποιαδήποτε συντονισμένη επίθεση στη χώρα.
Σε τελική ανάλυση, αυτό είναι το τίμημα που πρέπει να πληρώσει κάθε χώρα στα πρόθυρα μεταξύ ειρήνης και πολέμου που έχει αναπτύξει μια στρατηγική σχέση με ένα από τα εμπλεκόμενα μέρη (στην προκειμένη περίπτωση το Ισραήλ), τώρα σαφώς τοποθετημένο στον δυτικό συνασπισμό, και αφήστε την Κύπρο προσπαθούν να συμβάλουν έντιμα και συστηματικά στο άνοιγμα των ανθρωπιστικών διαδρόμων προς τη Γάζα, διατηρώντας μια ισορροπημένη θέση στη σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς. Ωστόσο, είναι ξεκάθαρο καθήκον των συμμάχων της Λευκωσίας να δημιουργήσουν μια προστατευτική ασπίδα γύρω τους.
* Ο κ. Κωνσταντίνος Φίλης είναι διευθυντής του Institute of International Affairs (IGA) και καθηγητής στο American College of Greek.
