Υπάρχουν μυθιστορήματα των οποίων η δράση διαδραματίζεται σε μια μέρα (και επειδή αυτό το θέμα τέθηκε σε συζήτηση, ας θυμηθούμε ότι σήμερα, 16 Ιουνίου, είναι η ημέρα του Bloomsday Οδυσσέας) και άλλα στα οποία η πλοκή ξανανοίγει πέντε αιώνες αργότερα. Οπως λέμε Εξόριστοι του Βυζαντίου (εκδ. Stereoma) Γαλλίδα Catherine Hermarie-Villet (γεν. 1943), ένα ιστορικό μυθιστόρημα που κυκλοφόρησε πριν λίγους μήνες και ξεκινά την ημέρα της Άλωσης. Τεντωμένη αρχή, οι κραυγές των κατακτητών να εναλλάσσονται στα στενά δρομάκια της Κωνσταντινούπολης με την πένθιμη κραυγή των υπερασπιστών της: «Έλα, Πόλις!».
Άλλοι μένουν να θυσιαστούν, άλλοι κρύβονται, άλλοι προσπαθούν να σωθούν, τρέχουν στο καράβι στον Κεράτιο: εκεί είναι ο Νικόλαος Διώνης και ο αδελφός του Κωνσταντίνος. Ο αποχαιρετισμός τους είναι υπόσχεση: «Θα ξαναβρεθούμε. Ίσως όχι εσύ και εγώ, ούτε καν τα παιδιά μας. Αλλά μια μέρα οι Diones θα επανενωθούν». Ο πρώτος κατευθύνεται βόρεια, φτάνει στο Κίεβο και μετά στη Μόσχα. Ο δεύτερος βρίσκει καταφύγιο στα ανατολικά, πρώτα στην Αντιόχεια και μετά στο Χαλέπι. Σε αυτό το σημείο, ο μέσος ειδικός στην ιστορία της εποχής έχει ήδη κάνει μερικές ενδιαφέρουσες νοητικές σημειώσεις. Ο συγγραφέας είναι προφανώς διαβασμένος.
Στη συνέχεια ακολουθεί ένα άλμα (“Πέρασαν χρόνια”), που δείχνει τη λογική της αφήγησης, και οι απόγονοι γίνονται οι ήρωες και η ιστορία εναλλάσσεται μεταξύ των Διονών της Ανατολής και των Διονών της Ρωσίας (υπάρχουν σχετικά οικογενειακά δέντρα στο τέλος) με σελίδες που έπρεπε να καταπιούν αιώνες μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα Το πνεύμα των ηρώων αποτυπώνεται σε αυτή την πρόταση: «…Η Γη ανήκε σε αυτούς που είχαν μπροστά τους την αιωνιότητα».
Αν θέλεις πολλές λεπτομέρειες, δεν θα το βρεις εδώ, ούτε ανάλυση ούτε βάθος. Θα διαβάσετε όμως ένα πολύ πυκνό, περιπετειώδες και εντυπωσιακά καλοφτιαγμένο μυθιστόρημα, λαμβάνοντας φυσικά υπόψη τον τεράστιο βαθμό δυσκολίας του. Οι εξόριστοι είναι επίσης μια παγκόσμια αντανάκλαση του ελληνικού πολιτισμού μέσα και γύρω από την Ευρώπη κατά τα χρόνια της Τουρκοκρατίας και όχι μόνο. Και ενώ είναι όλα γνωστά, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν είναι τουλάχιστον λίγο εκπληκτικό. Η Catherine Hermarie-Ville δεν είναι αρχάριος στη γλώσσα μας: πριν από τριάντα χρόνια Μέγας Βεζίρης της Νύχτας ΚΑΙ Τρελή αγάπη από τις εκδόσεις του Χατζηνικόλα και αργότερα του π Ένας μαύρος άγγελος από τις Εκδόσεις Αλεξάνδρεια.
Το ιστορικό της μυθιστόρημα Εξόριστοι από το Βυζάντιο κυκλοφόρησε σε μετάφραση του Μανώλη Πίμπλα από το Στέρεωμα.
