Από τα χρόνια της οικονομικής κρίσης έχει δημιουργηθεί μια προβληματική κατάσταση στη χώρα Στρατιωτική δύναμη τι πρέπει να διορθωθεί επειγόντως. Οι μόνιμοι αξιωματικοί και οι υπαξιωματικοί συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν δυσκολίες και προκλήσεις, με όλες τις συνακόλουθες συνέπειες για την ποιότητα μάχης της μονάδας. Ο «ελέφαντας στο δωμάτιο» είναι επίμονος υποβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού για τρεις λόγους.
ΠρώταΟι οικονομικές αποδοχές των μόνιμων εργαζομένων παραμένουν χαμηλές παρά την επιστροφή της ελληνικής οικονομίας σε θετικό ρυθμό ανάπτυξης. Οι μικρές αυξήσεις που έχουν σημειωθεί τα τελευταία χρόνια δεν αρκούν για να καλύψουν το κόστος ζωής παραμεθόριες περιοχές και νησιά. Οι συχνές μετακινήσεις αυξάνουν τη δύσκολη οικονομική κατάσταση των αξιωματικών με οικογένειες, ειδικά στον στρατό.
ΔεύτεροΟι πολιτικοί ηγέτες έδωσαν μεγάλη έμφαση στην απόκτηση νέων οπλικών συστημάτων για αποτρεπτικούς και άλλους σκοπούς. Από τη μία πλευρά, η κυβέρνηση προσπαθεί να κλείσει το χάσμα των εξοπλισμών με την Τουρκία, ώστε το αποτρεπτικό μας αποτέλεσμα να παραμείνει αξιόπιστο. Από την άλλη πλευρά, η αγορά των πιο σύγχρονων μαχητικών και πλοίων επιφανείας είναι ανοιχτή σε άγριες απόψεις. Με άλλα λόγια, το ανθρώπινο δυναμικό κινείται μεταξύ του πλέγματος της αδυσώπητης ανάγκης διατήρησης της ισορροπίας δυνάμεων και της πολιτικής εργαλειοποίησης των αμυντικών θεμάτων.
ΤρίτονΔυστυχώς, το στρατιωτικό επάγγελμα δεν έχει πλέον τη λάμψη που είχε τις προηγούμενες δεκαετίες. Πρόκειται για ένα πολυπαραγοντικό φαινόμενο, που σχετίζεται με μεροληπτικές εκτιμήσεις ανώτερων αξιωματικών, τη συμμετοχή ορισμένων απόστρατων αξιωματικών στην πολιτική ζωή, την έλλειψη επιχειρησιακής εμπειρίας στο εξωτερικό και τη γενική τάση χρήσης των Ενόπλων Δυνάμεων για πολιτικούς σκοπούς (π.χ. πυρόσβεση, έλεγχος πλημμυρών). .
Έλλειψη ενδιαφέροντος από τους νέους στρατιωτικές σχολές αυτό δεν μπορεί να ξεπεραστεί με αποσπασματική δράση. Στην πραγματικότητα, αυτό είναι μια αντανάκλαση της υποβάθμισης που αναφέρθηκε. Η τάση των νέων προς πιο κερδοφόρα και ευκολότερα επαγγέλματα δεν μπορεί εύκολα να αντιστραφεί και αυτό πρέπει επιτέλους να γίνει κατανοητό. Σε κάθε περίπτωση, δεν γίνεται κανείς αξιωματικός ή υπαξιωματικός μόνο για οικονομικούς λόγους. Η σημασία της εγκατάλειψης των παραγωγικών σχολείων δεν πρέπει να υπερεκτιμάται, καθώς συχνά οφείλεται σε προσωπικούς λόγους. Ωστόσο, η αποχώρηση αρκετών πρωτοετών φοιτητών σίγουρα δείχνει την ανάγκη για κάποια αναδιάρθρωση του συστήματος εισαγωγής.
Ο κυβερνητικό φορολογικό σχέδιο προβλέπει με ακρίβεια την αύξηση του μηνιαίου μισθού των μαθητών στα παραγωγικά σχολεία. Αυτή είναι μια καλή αρχή, αλλά υπάρχει ακόμα πολλή δουλειά να γίνει. Η πολιτική ηγεσία πρέπει να αφουγκραστεί περισσότερο τις ανάγκες των μόνιμων αξιωματικών για να ανεβάσει πρώτα το προφίλ του στρατιωτικού επαγγέλματος στα μάτια της κοινωνίας.
* Ο κ. Μάνος Καραγιάννης είναι Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και Λέκτορας Διεθνούς Ασφάλειας στο King's College του Λονδίνου.
