Οι Αμερικανοί επέλεξαν έναν υποψήφιο που αναγνώριζε τον θυμό τους. Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα από τα αποτελέσματα των αμερικανικών εκλογών γράφεται με ένα «Κ» από τον Έντουαρντ ΡόουντςΟμότιμος Καθηγητής Κυβέρνησης και Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο George Mason των Η.Π.Α. Υποστηρίζει τις παρενέργειες των νεαρών Αμερικανών που πιστεύουν ότι δεν θα ευδοκιμήσουν όπως έκαναν οι γονείς τους. Πιστεύει ότι οι Δημοκρατικοί θα τα πήγαιναν ακόμη χειρότερα αν ο Τζο Μπάιντεν αποχωρούσε από την κούρσα ή τον αντικαθιστούσε με έναν πιο προοδευτικό υποψήφιο από την Καμάλα Χάρις. «Υπάρχουν στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η γνωστική του υγεία έχει επίσης επιδεινωθεί σημαντικά και μπορεί να επιδεινωθεί αρκετά γρήγορα», λέει για τη φυσική της κατάσταση. Ντόναλντ Τραμπσημειώνοντας τον πιθανό ρόλο του Ρεπουμπλικανό αντιπροέδρου Τζέι Ντ. Βανς.
– Τι εξασφάλισε τη νίκη του Τραμπ και τι στοίχισε περισσότερο στον Χάρις;
– Αν και αντικειμενικά η αμερικανική οικονομία τα πάει αρκετά καλά, η γενική εντύπωση είναι η αντίθετη. Στις ΗΠΑ, ο κύριος καθοριστικός παράγοντας της εκλογικής νίκης είναι συνήθως η αντίληψη για την οικονομία και το 2024 είναι μια κακή στιγμή για το κυβερνών κόμμα να είναι υποψήφιο, ειδικά εάν δεν μπορεί να αποστασιοποιηθεί από τη χαμηλή δημοτικότητα του νυν προέδρου. Οι άνδρες, οι λευκοί και οι αγροτικοί άνθρωποι που δεν βλέπουν καμία πιθανότητα να επιτύχουν το ίδιο επίπεδο οικονομικής και κοινωνικής ευημερίας με τους γονείς τους τείνουν να θυμώνουν με την αμερικανική κυβέρνηση, ειδικά όταν τους λέει ότι το πρόβλημα είναι η δική τους αλλαγή στάσης. Το απροσδόκητο περιθώριο νίκης του πρώην προέδρου Τραμπ φαίνεται να υποδηλώνει ότι οι δημοσκόποι και οι πολιτικοί έχουν υποτιμήσει την κλίμακα του θυμού, ειδικά μεταξύ των νέων. Η συνειδητοποίηση ότι μπορεί να μην μπορέσουν ποτέ να αποκτήσουν το δικό τους σπίτι – ένας βασικός δείκτης του ότι ανήκουν στη λεγόμενη μεσαία τάξη – και ότι μπορεί να μην επιτύχουν ποτέ την ασφαλή κοινωνική θέση των γονιών τους χτυπάει πιο σκληρά και πικρότατα από ό,τι φαίνεται να λένε οι πολιτικοί ηγέτες υποθέτω. Η ειρωνεία, φυσικά, είναι ότι η πλατφόρμα του Τραμπ δεν προσφέρει λογικές λύσεις στα οικονομικά προβλήματα μιας οργισμένης Αμερικής. Ωστόσο, φαίνεται ότι αυτό που είχε σημασία στις εκλογές δεν ήταν τόσο ποιο κόμμα έλυσε το πρόβλημα, αλλά ποιο κόμμα συνειδητοποίησε πλήρως τον κοινωνικοοικονομικό πόνο και την οργή που νιώθουν οι Αμερικανοί καθώς η χώρα τους συνεχίζει τη μετατροπή της από βιομηχανική σε μεταβιομηχανική οικονομία. Ενώ υπήρχαν σαφείς ενδείξεις διαδεδομένης πεποίθησης ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες οδεύουν προς τη λάθος κατεύθυνση, η Kamala Harris απέτυχε να παράσχει ένα σαφέστερο όραμα για το πώς ακριβώς να αλλάξει τα πράγματα και να κινηθεί η χώρα προς τη «σωστή κατεύθυνση», ανεξάρτητα από το τι. αν αυτό σημαίνει για διαφορετικά ακροατήρια. Δεν το έκανε αποτελεσματικά. Εν τω μεταξύ, τίθεται το ερώτημα – καθώς οι Αμερικανοί παραδέχονται σχετικά σπάνια ότι δεν εμπιστεύονται γυναίκες ή μέλη φυλετικών μειονοτήτων σε ηγετικές θέσεις – εάν το φύλο και η φυλή της Αντιπροέδρου Χάρις «δούλεψαν» εναντίον της. Αλλά αυτό που σίγουρα ανακάλυψε η Αμερική τη νύχτα των εκλογών είναι ότι γίνεται πιο κοινωνικά συντηρητική — ή τουλάχιστον, γίνεται φιλελεύθερη με πολύ πιο αργό ρυθμό από τις πολιτικές ελίτ. Ο αντιπρόεδρος Χάρις δεν ήταν ο πιο «προοδευτικός» από τους υποψήφιους Δημοκρατικούς. Ωστόσο, αυτό φαίνεται να ήταν πολύ «προοδευτικό» για μεγάλο μέρος της Αμερικής, η οποία ψήφισε τον πρώην πρόεδρο Τραμπ παρά τα προσωπικά του σφάλματα. Το βράδυ των εκλογών, οι ψηφοφόροι έστειλαν μήνυμα στην ατζέντα της κυβέρνησης «διαφορετικότητα, ισότητα και ένταξη». Το μήνυμα ήταν ότι οι περισσότεροι Αμερικανοί πίστευαν ότι αυτό δεν έπρεπε να είναι υπόθεση της κυβέρνησης.
– Θα ήταν διαφορετική η κατάσταση αν ο Τζο Μπάιντεν δεν είχε λάβει καθόλου μέρος στις εκλογές; Ή ήταν ένα αυστηρά πολιτικό ζήτημα;
– Δεδομένης της ευρέως διαδεδομένης άποψης ότι η Αμερική οδεύει προς τη λάθος κατεύθυνση, θα ήταν ακόμη πιο δύσκολο για τον Πρόεδρο Μπάιντεν να εκστρατεύσει ως παράγοντας αλλαγής. Φυσικά, δεν γνωρίζουμε ποιον θα μπορούσε να είχε προτείνει το Δημοκρατικό Κόμμα ή πόσο αιματηρές θα ήταν οι εσωτερικές συγκρούσεις αν είχε αποσυρθεί από την κούρσα νωρίτερα. Ίσως το κόμμα θα μπορούσε να βρει έναν υποψήφιο που θα ήταν καλύτερα σε θέση να αποστασιοποιηθεί από τον Πρόεδρο Μπάιντεν και πιο πρόθυμος να διατυπώσει μια συγκεκριμένη νέα πολιτική ατζέντα. Από την άλλη, δεδομένης της δυναμικής στο Δημοκρατικό Κόμμα, θα ήταν εξίσου πιθανό να υιοθετήσει μια ακόμη πιο προοδευτική ατζέντα και έναν ακόμη πιο ξεκάθαρα προοδευτικό υποψήφιο. Η δική μου ερμηνεία των εκλογικών αποτελεσμάτων με οδηγεί στο συμπέρασμα ότι αυτό απλώς θα βαθύνει την κλίμακα της ήττας του κόμματος.
– Τι να περιμένουμε από εδώ και πέρα στις ΗΠΑ;
– Αυτή είναι μια εξαιρετικά δύσκολη ερώτηση. Σε πολλούς τομείς πολιτικής, ο Ντόναλντ Τραμπ δεν φαίνεται να έχει ξεκάθαρη «ιδεολογική» ατζέντα. Επιπλέον, όπως είδαμε τα τελευταία τέσσερα χρόνια, το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα δεν είναι μια ενοποιημένη οντότητα και τουλάχιστον ορισμένα από τα μέλη του έχουν δείξει προθυμία να δράσουν ως «μπλοκαρίσματα» στη νομοθετική διαδικασία. Δεν έχει γίνει πολλή δημόσια συζήτηση για την αβεβαιότητα γύρω από τη σωματική υγεία του εκλεγμένου προέδρου. Υπάρχουν στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η γνωστική του υγεία έχει επίσης μειωθεί σημαντικά και μπορεί να επιδεινωθεί αρκετά γρήγορα. Δεν είναι ακόμα απολύτως σαφές τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό για τον πιθανό ρόλο του αντιπροέδρου του, των βασικών συμβούλων του και του Κογκρέσου.
