Συγγραφέας: Μελέτης Ρεντούμη*
Οι νέοι Επίτροποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που ανακοινώθηκαν στη δομή που πρότεινε η Πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δείχνουν τις προθέσεις της για το πώς θα λειτουργήσει η νέα Επιτροπή μέχρι το τέλος της θητείας της το 2029.
Οι διορισμοί Επιτρόπων έχουν πάντα πολιτική και γεωγραφική σημασία, διότι αντικατοπτρίζουν την ισορροπία της ΕΕ και τους στόχους που έχει θέσει κάθε χώρα. Ο όρος αυτός είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον τόσο λόγω της σύνθεσης της Επιτροπής όσο και λόγω των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, όπως η κλιματική αλλαγή, η ενεργειακή κρίση και οι ψηφιακές μεταρρυθμίσεις.
Η έμφαση που σκοπεύει να δώσει η νέα Επιτροπή στο πλαίσιο του συγκεκριμένου προγράμματος θα δοθεί στην ενίσχυση της τεχνολογίας, της ασφάλειας και της δημοκρατίας, στη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων, καθώς και στην κατάρτιση δεξιοτήτων, ώστε η ΕΕ στο σύνολό της να μην μείνει πίσω μπροστά σε μαζικές τεχνολογικές αλλαγές , που έχει ήδη επιτευχθεί σε όλο τον κόσμο με την έλευση της τεχνητής νοημοσύνης.
Παρατηρώντας τις εκλογές των Επιτρόπων, γίνεται σαφές ότι υπήρχε διαφορά ποιοτική έναντι ποσοτικής. Πιο συγκεκριμένα, λιγότερες γυναίκες συμμετέχουν ουσιαστικά στο πρόγραμμα γιατί μόνο 11 από τα 27 μέλη είναι επίτροποι, αλλά 4 εξελέγησαν ως εκτελεστικοί αντιπρόεδροι, γεγονός που στέλνει ένα πολύ θεμελιώδες μήνυμα για την πορεία της Ένωσης και τον ρόλο των γυναικών στην ηγεσία της ΕΕ. .
Όσον αφορά την ισορροπία των κρατών μελών στην κατανομή των χαρτοφυλακίων, οι νικητές είναι σαφώς οι χώρες της Βαλτικής και ιδιαίτερα η Εσθονία, καθώς η Κάγια Κάλλας θα αναλάβει ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ για τις εξωτερικές υποθέσεις, πράγμα που σημαίνει ότι θα έχει υπό την επίβλεψή της ολόκληρη την εξωτερική πολιτική της ΕΕ, την οποία θεωρεί στρατηγική, ιδιαίτερα μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Συνολικά, η σύνθεση των νέων Επιτρόπων επιδίωξε να διατηρήσει μια ισορροπία μεταξύ των κρατών μελών, των πολιτικών συνασπισμών και των προτεραιοτήτων που τέθηκαν για την επόμενη περίοδο. Έχουν καταβληθεί προσπάθειες για τη διατήρηση της συνοχής και την εκπροσώπηση των μεγάλων δυνάμεων της ΕΕ, όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία, ενώ ταυτόχρονα δόθηκε η ευκαιρία σε μικρότερες χώρες να διαδραματίσουν βασικούς ρόλους, όπως οι χώρες της Βαλτικής, αλλά και οι χώρες μας με σημαντικό χαρτοφυλάκιο μεταφορών με τον Επίτροπο Απόστολο Τζιτζικώστα.
Η διάθεση αυτού του χαρτοφυλακίου, συνολικού προϋπολογισμού κοντά στα 25 δισ. ευρώ, είναι καθοριστική για την Ελλάδα καθώς συνδέεται άμεσα με την κύρια τουριστική υποδομή της χώρας και την ανάγκη για βιώσιμη ανάπτυξη των μεταφορών. Είναι μια ευκαιρία για τη χώρα να προωθήσει έργα που σχετίζονται με την πράσινη ενέργεια και τις έξυπνες μεταφορές, καθώς και να ενισχύσει τη θέση της στον ευρωπαϊκό τουρισμό.
Επίσης, μέσω της διαχείρισης χαρτοφυλακίου, η χώρα στοχεύει να βελτιώσει τις υποδομές της και να γίνει κόμβος μεταφορών στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, δίνοντας παράλληλα έμφαση στη γεωπολιτική της θέση.
Εν κατακλείδι, θα θέλαμε να πούμε ότι η νέα Επιτροπή είναι αποτέλεσμα συνολικής ισορροπίας και συμβιβασμών, λαμβάνοντας υπόψη κυρίως τους τεχνολογικούς κινδύνους, την ασφάλεια και τους γεωπολιτικούς κινδύνους, ενώ η επιτυχία του νέου Σώματος των Επιτρόπων θα κριθεί τόσο από τον ορισμό του τις πολιτικές που θα εφαρμοστούν, καθώς και με τη συνεργασία και τη συνοχή με άλλους σημαντικούς ευρωπαϊκούς θεσμούς, όπως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο, με στόχο πάντα τη διασφάλιση της ενότητας και της αλληλεγγύης των κρατών μελών.
*Ο Μελέτης Ρεδούμης είναι τραπεζικός οικονομολόγος