Ο αριθμός των πυρκαγιών που εκδηλώθηκαν φέτος από την 1η Ιανουαρίου έως την 1η Μαΐου αυξήθηκε σχεδόν κατά 22% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2023, σύμφωνα με στοιχεία της Κρατικής Πυροσβεστικής Υπηρεσίας.
Ειδικότερα, από την 1η Ιανουαρίου 2024 έως την 1η Μαΐου 2024 σημειώθηκαν 3.543 πυρκαγιές σε αγροτοδασικές εκμεταλλεύσεις, ενώ πέρυσι την ίδια περίοδο ήταν 2.907. Παράλληλα, οι επιστήμονες εκφράζουν την ανησυχία τους ότι οι θερμοκρασίες που καταγράφηκαν εδώ και 10 μήνες είναι υψηλότερες από τις εποχιακές θερμοκρασίες. Παράλληλα, τονίζουν ότι πρέπει να δουν την εξέλιξη της κατάστασης το επόμενο διάστημα για να έχουν πιο ξεκάθαρη εικόνα και εκτίμηση.
«Αυτό που παρατηρείται και προκαλεί ανησυχία είναι η ξηρή περίοδος, οι βροχές είναι σπάνιες τους τελευταίους μήνες και, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Ξηρασίας, η Ελλάδα βρίσκεται υπό προειδοποίηση ξηρασίας. Αυτό μεταφράζεται και σε προβλήματα που μπορεί να έχουμε στα δάση γενικότερα λόγω ξηρασίας. Και ο Απρίλιος ήταν ένας πολύ ζεστός μήνας, πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα. Είναι ο δέκατος συνεχόμενος μήνας που έχουμε πάνω από τα κανονικά εποχικά επίπεδα στη χώρα μας», δήλωσε ο Διευθυντής Ερευνών ΙΕΠΒΑ/. Εξηγεί στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ΕΑΑ, ο Δρ Κώστας Λαγουβάρδος.
Ωστόσο, το άκρως ανησυχητικό ήταν το γεγονός ότι πυρκαγιές όπως αυτή στα Πιέρια Όρη εκδηλώθηκαν σε πολύ μεγάλα υψόμετρα, όπου διαφορετικά θα υπήρχε χιονοκάλυψη, συνθήκες που δεν επέτρεψαν να ανάψει και να εκδηλωθεί φωτιά, όπως αναφέρει ο μετεωρολόγος. τονίζει σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ -ΜΠΕ και ο ερευνητής του Αστεροσκοπείου Αθηνών Θοδωρής Γιάνναρος, προσθέτοντας ότι ορισμένες από τις πυρκαγιές του Μαρτίου και του Απριλίου παρουσίασαν χαρακτηριστικά συνεπή με τις πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν αργότερα, στις αρχές του καλοκαιριού.
«Ορισμένες από αυτές τις πυρκαγιές εμφάνισαν κάποια χαρακτηριστικά που συνάδουν με τις πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν αργότερα το καλοκαίρι, όπως η πυρκαγιά Λασιθίου. Το άκρως ανησυχητικό είναι ότι αυτή την ώρα είχαμε φωτιά σε πολύ μεγάλο υψόμετρο στα Πιέρια Όρη. Διαφορετικά θα πρέπει να έχουμε χιονοκάλυψη και συνθήκες που δεν θα επιτρέπουν καν να περάσει η φωτιά. Αυτό πρέπει να ανησυχεί εμάς που είμαστε ευάλωτοι στη φωτιά, γιατί τα οικοσυστήματα στη βόρεια χώρα, για παράδειγμα, θα γίνουν ευάλωτα», λέτε. Γιάνναρος.
Στο πλαίσιο της προετοιμασίας για τη φετινή αντιπυρική περίοδο, που έχει ήδη ξεκινήσει, η Πυροσβεστική άλλαξε το επιχειρησιακό της δόγμα, εστιάζοντας, μεταξύ άλλων, στα εξής: αεροπορικών πόρων. Ειδικότερα, τα αεροπορικά μέσα, εκ των οποίων τα 88 φέτος, θα κινητοποιηθούν αμέσως μετά την έναρξη των δασικών πυρκαγιών, εντός περίπου 20 λεπτών. Για την επιβράδυνση της εξάπλωσης της πυρκαγιάς, οι εναέριοι πυροσβεστήρες δασών θα έχουν επίσης ένα επιβραδυντικό της φωτιάς υγρό. Η εντολή από τον ΕΣΚΕΔΗΚ για την κινητοποίησή τους θα είναι άμεση. Εάν η πυρκαγιά είναι υπό έλεγχο κατά την περίοδο προετοιμασίας, η παραγγελία θα ακυρωθεί, ωστόσο, εάν το αεροπλάνο/ελικόπτερο έχει ήδη απογειωθεί, οι περιοχές που θεωρούνται υψηλού κινδύνου θα βρέχονται ή θα παρατηρούνται. Παράλληλα, στο πλαίσιο του νέου επιχειρησιακού δόγματος του ΠΣ, έγινε ανακατανομή των εναέριων πόρων στις κύριες βάσεις της επικράτειας, με στόχο την καλύτερη κάλυψη και τη μείωση του χρόνου απόκρισης, καθώς και την άμεση κινητοποίησή τους από τον ΕΣΚΕΔΗΚ όταν δάσος. άρχισαν φωτιές. Ένα άλλο θέμα σημασίας και έμφασης είναι η συνεργασία της Πυροσβεστικής με το Δασαρχείο, καθώς ομάδες Δασικών Υπηρεσιών θα είναι υποχρεωτικές στο πεδίο και θα ενεργούν για υποστήριξη των δυνάμεων της Πυροσβεστικής.
Επιπλέον, το EMODE (διοικητής δασών) ενισχύθηκε ως αποτέλεσμα της δημιουργίας 10 νέων μονάδων EMODE, οι οποίες αύξησαν τον αριθμό τους σε 16 σε όλη την επικράτεια.
Παράλληλα, στο προληπτικό σκέλος δόθηκε έμφαση στην επιβολή διοικητικών κυρώσεων, αλλά και στην αυστηροποίηση των οικονομικών κυρώσεων (από 500 ευρώ σε 50.000 ευρώ) και των ποινών για εγκλήματα εμπρησμού. Μάλιστα, ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Προστασίας του Πολίτη Βασίλης Κικίλιας κατά τη χθεσινή του συνάντηση με την εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Γεωργία Αδειλίνη ζήτησε την εφαρμογή νέου νόμου που μετατρέπει το αδίκημα του εμπρησμού από πλημμέλημα σε αδίκημα. «Είναι καθήκον του κράτους να προστατεύει τους πολλούς από αυτούς. Να υπενθυμίσω για άλλη μια φορά ότι ο Ποινικός Κώδικας έχει αλλάξει σε περίπτωση εμπρησμού, ιδίως εμπρησμού από αμέλεια, δεν είναι πλέον πλημμέλημα, είναι εγκλήματα και εάν οδηγεί σε απώλεια ακόμη και ανθρώπινης ζωής ή σε περίπτωση ενδεχόμενη οικολογική καταστροφή, μετά ποινή φυλάκισης 10 έως 20 ετών και πρόστιμο έως 200.000 ευρώ», σημείωσε ο Κικίλιας.
Ενδεικτικά, μέχρι τις 30 Απριλίου 2024 είχαν γίνει 152 συλλήψεις και είχαν επιβληθεί 353 πρόστιμα συνολικού ύψους 175.600 ευρώ. Στην πραγματικότητα, ήρωας αυτών των κυρώσεων είναι η περιφερειακή ενότητα Ηλείας.
Στον τομέα της πρόληψης, έμφαση δόθηκε επίσης στη διάνοιξη ζωνών πυροπροστασίας στα δάση στο πλαίσιο μνημονίου συνεργασίας μεταξύ του Υπουργείου Κλιματικών Κρίσεων και Προστασίας του Πολίτη, της Πυροσβεστικής, της ΔΕΔΔΗΕ και του ΑΔΜΗΕ στον τομέα καθαρισμού χώρων δίκτυα υψηλής τάσης (ζώνες πυροπροστασίας) που διασχίζουν δασικές περιοχές.
Επιπλέον, μια από τις σημαντικές αλλαγές είναι η κινητοποίηση εθελοντικών ομάδων, οι οποίες θα κινητοποιούνται από την αρχή κάθε πυρκαγιάς.
Th. Γιάνναρος: Οι συνθήκες έχουν αυξημένη ευφλεκτότητα – Κ. Λαγουβάρδος: Η τάση της θερμοκρασίας για το επόμενο διάστημα παρουσιάζει υψηλές τιμές για εποχιακά επίπεδα
Ο πυρομετρολόγος Θοδωρής Γιάνναρος εφιστά την προσοχή στις υψηλές θερμοκρασίες για αυτή την εποχή, τις μειωμένες βροχοπτώσεις και την ξηρασία. Όπως εξηγεί, τόσο για τον Μάιο όσο και για το υπόλοιπο καλοκαίρι, μόνο εκτιμήσεις μπορούν να γίνουν αν δεν υπάρχουν στοιχεία για να γίνει πρόβλεψη. «Όσον αφορά το καλοκαίρι, αυτό που βλέπουμε κυρίως από τις εποχικές προβλέψεις, όπως λέγονται, είναι αυτό που βλέπουμε τα τελευταία χρόνια. Βλέπουμε ένα σήμα που μας δείχνει υψηλότερες από τις κανονικές θερμοκρασίες τα τελευταία χρόνια. εποχή, ξηρασία πάντως, το ελληνικό καλοκαίρι είναι σχετικά ξηρό, απλά βλέπουμε μια συνέχεια αυτής της τάσης. Θα αρχίσουμε να έχουμε μια πιο προβλέψιμη εικόνα στα τέλη Μαΐου, αλλά τα δεδομένα που έχουμε για την εξέλιξη των πυρομετεωρολογικών συνθηκών δείχνουν ότι έχουμε υψηλές θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια της σεζόν . Για παράδειγμα, είχαμε έναν χειμώνα χωρίς βροχή, αρκετά ζεστό, που στην πραγματικότητα οδηγεί σε αύξηση της διαθεσιμότητας δασικών καυσίμων, θερμών καυσίμων από νεκρά δάση. – Θερμότερη από την κανονική καιρική περίοδο, πιο ξηρή από την κανονική καιρική περίοδο, με αποτέλεσμα σημαντική αύξηση της ευφλεκτότητας. Θα έπρεπε δηλαδή να έχουμε από την αρχή αυξημένη ευφλεκτότητα που αφορά κυρίως τα λεγόμενα μικρά καύσιμα από νεκρά δάση (μικρά κλαδιά, πευκοβελόνες, δενδρύλλια, μικροί θάμνοι), τα οποία αντιδρούν σχετικά γρήγορα στις καιρικές συνθήκες και ξεραίνονται. εξω απο. Από αυτή την άποψη, μάλλον θα είναι ένα δύσκολο καλοκαίρι. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι φωτιά δεν θα ξεσπάσει από μόνη της, έχουμε τις προϋποθέσεις, αλλά πρέπει να υπάρχει και μια σπίθα για να εκδηλωθεί φωτιά» τονίζει ο κ. Γιάνναρος σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Παράλληλα επισημαίνει ότι, σύμφωνα με στοιχεία του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Ξηρασίας, έχουμε παρατηρήσει ότι σε πολύ μεγάλο μέρος της χώρας μας, τόσο στα νησιά όσο και στην ηπειρωτική χώρα, υπάρχει σημαντικό έλλειμμα εδαφικής υγρασίας.
«Αυτό σημαίνει ότι το χώμα αρχίζει επίσης να στεγνώνει, για να το θέσω απλά. Αυτό μπορεί να έχει άμεσο αντίκτυπο στην ένταση με την οποία θα καεί η φωτιά εάν φτάσει εκεί. Πολύ χαμηλή υγρασία του εδάφους, χαμηλή υγρασία της θέσης καύσης καυσίμου στη βλάστηση, η οποία οδηγεί άμεσα σε αύξηση της έντασης της φωτιάς, αύξηση της ταχύτητας εξάπλωσης της φωτιάς και επίσης δημιουργεί συνθήκες που ενδέχεται να συμβούν το καλοκαίρι και αυτό είναι ακραίο συμπεριφορά, στοιχείο πολύ ανησυχητικό», σημειώνει.
Αναφερόμενος στις φωτιές που εκδηλώθηκαν φέτος τον Μάρτιο και τον Απρίλιο, ο κ. Γιάνναρος τονίζει ότι είχαν ορισμένα χαρακτηριστικά που αντιστοιχούσαν στις φωτιές που εκδηλώθηκαν αργότερα το καλοκαίρι. «Όσον αφορά την υπόλοιπη δραστηριότητα της πυρκαγιάς που παρατηρήσαμε, πράγματι ορισμένες από αυτές έδειξαν συμπεριφορά που ήταν ασυνήθιστη εκείνη την εποχή, σύμφωνα με την περίοδο αργότερα μέσα στο έτος, προς το καλοκαίρι, αλλά και πάλι δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η φωτιά είναι κάτι που ήρθε από κάπου. Και τα στοιχεία που αναλύσαμε από την Πυροσβεστική Υπηρεσία για τον αριθμό των πυρκαγιών σε αγροτοδασικές εκμεταλλεύσεις δείχνουν ότι τα τελευταία χρόνια καταγράφουμε συστηματικά σημαντική αύξηση του αριθμού των πυρκαγιών σε αγροτοδασικές εκμεταλλεύσεις, ξεκινώντας από τους μήνες Μάρτιο και μήνες. Κατά τη γνώμη μου, ο Απρίλιος μεταφράζεται σε δύο πράγματα: αφενός έχουμε φωτιά και μετεωρολογικές συνθήκες που ευνοούν όλο και περισσότερο για να ανάψει φωτιά κάπου, αφετέρου γιατί είναι ήδη εκτός της τυπικής περιόδου πυρκαγιάς, είναι Απρίλιος. είναι πολύ πιο εύκολο να το πυροδοτήσεις κατά λάθος», επισημαίνει ο Γιαννάρος.
Από την πλευρά του, ο κ. Λαγουβάρδος τονίζει ότι οι υψηλές θερμοκρασίες προκαλούν και μεγαλύτερη ξήρανση των καυσίμων στα δάση. «Με άλλα λόγια, τα έτη 2021 και 2023 που είχαμε πολύ μεγάλες πυρκαγιές είναι και τα χρόνια που είχαμε μεγάλους καύσωνες το καλοκαίρι. Το 2022, που ήταν ένα πιο ήπιο και αποτελεσματικό έτος πρόληψης των πυρκαγιών, δηλαδή λιγότερα εκτάρια που καίγονται από ό,τι καίγονται σήμερα, ήταν επίσης ένα ήπιο μετεωρολογικό έτος χωρίς ακραίες θερμοκρασίες. Επομένως, είναι πολύ σημαντικό να δούμε πώς θα εξελιχθεί, αλλά δεν μπορούμε να απαντήσουμε ακόμη σε αυτό το ερώτημα. Βλέπουμε τάσεις που αναφέρουν μεγάλα κέντρα του εξωτερικού, και αυτές είναι ότι τους επόμενους μήνες, οι θερμοκρασίες στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης θα είναι πάνω από το κανονικό, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα έχουμε καύσωνες, οι θερμοκρασίες μπορεί να είναι πάνω από τις κανονικές και οι θερμοκρασίες πάνω από τις κανονικές κανονικά την εποχή, αλλά δεν μπορούμε να δώσουμε πληροφορίες για το πόσοι καύσωνες θα υπάρξουν και αν θα είναι σύντομοι ή μεγάλοι» σημειώνει ο κ. Λαγουβάρδος.
Πηγή: ΑΜΠΕ
