Γαλλία: Επιστροφή σχολικών στολών – «τσακωμός» για θρησκευτικά σύμβολα

Οι σχολικές στολές θα επιστρέψουν σύντομα στη δοκιμή σε δεκάδες σχολεία στη Γαλλία. Σημαντικό ρόλο σε αυτό θα παίξει η πρόθεση να απαγορευτούν τα μουσουλμανικά ρούχα και μαντίλες στα δημόσια σχολεία. Τον περασμένο Σεπτέμβριο, ο νυν πρωθυπουργός και πρώην υπουργός Παιδείας Gabriel Atal ανακοίνωσε την επιστροφή των σχολικών στολών και την απαγόρευση της abaya, ενός παραδοσιακού ενδύματος που φορούν οι γυναίκες στις ισλαμικές χώρες. Σύμφωνα με τις γαλλικές αρχές, αυτές οι στολές φαίνεται να παραβιάζουν την εικοσαετή απαγόρευση της χρήσης μαντίλας και άλλων θρησκευτικών συμβόλων στα γαλλικά σχολεία.

Απαγόρευση θρησκευτικών συμβόλων στα σχολεία

Στις 15 Μαρτίου 2004, η χρήση ορατών θρησκευτικών συμβόλων απαγορεύτηκε στα γαλλικά σχολεία. Η απαγόρευση εισήχθη μετά από χρόνια διαβουλεύσεων για τη μαντίλα στα σχολεία, δικαιολογώντας την από τον κοσμικό της χαρακτήρα, δηλαδή τον αυστηρό διαχωρισμό κράτους και θρησκείας. Οι συζητήσεις ξεκίνησαν το 1989 με το «θέμα του κασκόλ»: τρεις μαθήτριες από τα προάστια του Παρισιού, η Φατίμα, η Λεϊλά και η Σαμίρα, επέμεναν να φορούν μαντίλες στο μάθημα. Το παράδειγμά τους ακολούθησαν και άλλοι μαθητές. Εκείνη την εποχή, η Γαλλία ήταν διχασμένη, με άλλους να υποστηρίζουν ότι οι ισλαμιστές φονταμενταλιστές από την Αλγερία ή το Ιράν εκμεταλλεύονταν μαθήτριες ως μέρος μιας εκστρατείας για την αποσταθεροποίηση της χώρας, και πολλοί υποστήριξαν ότι η θρησκεία και οι παραδόσεις πρέπει να γίνονται σεβαστά.

Η Γαλλία παρακολουθεί στενά τις παραβιάσεις στα σχολεία επειδή το εθνικό εκπαιδευτικό σύστημα θεωρείται κεντρικός πυλώνας της Γαλλικής Δημοκρατίας. Υπήρχαν περίπου 4.700 παραβιάσεις πέρυσι, πολλές από τις οποίες αφορούσαν αμπάγια. «Δεν υπάρχει χώρος για αμπάγια στα σχολεία μας», είπε ο υπουργός Παιδείας και απαγόρευσε με διάταγμα τη χρήση αυτών των ρούχων. Ωστόσο, σύμφωνα με τους επικριτές, η αμπάγια δεν είναι θρησκευτικό σύμβολο, αλλά απλώς ένα ρούχο.

Ο πρόεδρος Μακρόν υποστήριξε την απαγόρευση – θα έφερνε τάξη στα σχολεία. Κανείς δεν θα στιγματιστεί ή θα περιθωριοποιηθεί επειδή φοράει θρησκευτικά ή άκρως εκκεντρικά ρούχα. Το υπουργείο Παιδείας αναφέρει ότι από φέτος 100 σχολεία, από την πρωτοβάθμια έως τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, θα δοκιμάσουν μέτρα σχολικής στολής. Όπως είπε ο Μακρόν, οι στολές θα αποτελούνται από μπλουζάκι, τζιν και σακάκι.

Η Γαλλία έχει βιώσει οδυνηρά τον τρόπο με τον οποίο το γαλλικό εκπαιδευτικό σύστημα, που φέρει τις αξίες της Δημοκρατίας, γίνεται στόχος ισλαμιστών. Η δολοφονία του καθηγητή ιστορίας Samuel Pati το 2020 από έναν 18χρονο ισλαμιστή πυροδότησε διεθνή φρίκη. Πριν από το έγκλημα, ο Pati δέχτηκε επίθεση στο Διαδίκτυο επειδή έδειξε μια καρικατούρα του Προφήτη Μωάμεθ κατά τη διάρκεια ενός μαθήματος για την ελευθερία του λόγου. Σε ένα άλλο περιστατικό τον περασμένο Οκτώβριο, ένας δάσκαλος στο Arras μαχαιρώθηκε μέχρι θανάτου από έναν ριζοσπάστη πρώην μαθητή που εξέφρασε το μίσος του για τη Γαλλία, τους Γάλλους και τη δημοκρατία σε ένα ηχητικό μήνυμα.

Οι νέοι είναι πιο ανεκτικοί

Μετά από χρόνια διαμάχης για τις μαντίλες και τα θρησκευτικά σύμβολα σε σχολεία και δημόσια ιδρύματα, οι νέοι στη Γαλλία φαίνονται πλέον πιο ανεκτικοί, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου Kantar. Το 43% των ερωτηθέντων ηλικίας 18 έως 30 ετών δέχονται να φορούν θρησκευτικά σύμβολα – συμπεριλαμβανομένων των μαντήλων. Το 24% των ερωτηθέντων στην ίδια ηλικιακή ομάδα είχε αρνητική στάση. Στα δημόσια λύκεια το 43% είναι υπέρ και το 31% κατά της χρήσης θρησκευτικών συμβόλων.

Η μεγαλύτερη ανοχή της νεότερης γενιάς αποδίδεται, σύμφωνα με τον κοινωνιολόγο Philippe Portier, ο οποίος συμμετείχε επίσης στη μελέτη, στους νέους που είναι πιο ανοιχτόμυαλοι: «Τα δογματικά πρότυπα που μπορεί να έχουν προκύψει στο παρελθόν αλλάζουν μέσω καθημερινών εμπειριών, όπως η συναναστροφή με άλλους νέοι που δεν τρώνε χοιρινό και δεν φορούν κασκόλ. Επομένως, σε αντίθεση με τη φαντασία μεγάλου μέρους της κοινωνίας, για τους νέους τέτοια θρησκευτικά σύμβολα δεν αποτελούν απαραίτητα προάγγελο ριζοσπαστικοποίησης ή πιθανή απειλή», δήλωσε κοινωνιολόγος στην καθημερινή Libération.

Πηγή Γερμανικό κύμα