«Το να υπηρετούμε τη χώρα μας σημαίνει να μπορούμε να μιλάμε με τους γείτονές μας», τόνισε ο υπουργός και πρόσθεσε: «Δεν θα συμφωνήσουμε σε όλα. Ξέρουμε. Δεν είμαστε ούτε αφελείς, ούτε αιθέριοι».
«Ωστόσο, πρέπει να έχουμε, και αυτό είναι το χρέος που οφείλουμε στις μελλοντικές γενιές, τη δημιουργία συνθηκών ώστε να μπορούμε να συζητήσουμε, να αποσυμπιέσουμε τις εντάσεις, να δημιουργήσουμε δρόμο διαλόγου, διπλωματίας, δημοκρατίας».
Αυτό, όπως σημείωσε, το κάνουμε βήμα-βήμα, χωρίς να κάνουμε υπερβολικούς ισχυρισμούς. Είπε ότι η Ελλάδα έχει φτιάξει ένα καλό, θετικό πρόγραμμα και τα αποτελέσματα είναι ορατά στο μεταναστευτικό, το οποίο ελέγχεται χάρη στην καλή συνεργασία των δύο χωρών. Επίσης στην ανάπτυξη των λαϊκών σχέσεων μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων στα νησιά μας, όπου έχει επιτευχθεί συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση για απλοποίηση των διαδικασιών και εξασφάλιση μεγάλου αριθμού προσκεκλημένων από την Τουρκία. Και φυσικά, οι υπερπτήσεις και οι κυνομαχίες πάνω από το Αιγαίο έπεσαν στο μηδέν.
«Σε όποιον δεν κατανοεί την αξία αυτών των πραγματικών δεδομένων, ζητώ συγγνώμη, αλλά το υπαγορεύει το δικό μου χρέος προς τη χώρα», τόνισε. «Όπως μας έδειξε η Μέση Ανατολή, ένα ατύχημα μπορεί πολύ εύκολα να έχει πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα καταστροφής. Και αυτό είναι κάτι που δεν θα το θέλουμε».
«Το διεθνές δίκαιο δεν είναι μια επιλεκτική διαδικασία».
Αναφερόμενος στο θέμα της ευρωπαϊκής προοπτικής της Αλβανίας και της Βόρειας Μακεδονίας, ο υπουργός Εξωτερικών τόνισε ότι «το διεθνές δίκαιο δεν είναι επιλεκτική διαδικασία», τονίζοντας παράλληλα ότι καμία υπόθεση δεν είναι διμερές.
Στην περίπτωση της Αλβανίας, όπως ανέφερε, έχουμε να κάνουμε με τη φυλάκιση ενός εκλεγμένου δημάρχου που βρίσκεται στη φυλακή σχεδόν 20 μήνες.
«Υπάρχουν σοβαρές ανησυχίες σχετικά με το κράτος δικαίου που εφαρμόζεται και, φυσικά, πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί όταν μιλάμε για εκπροσώπους μειονοτήτων. Για εμάς, τους Ευρωπαίους, είναι φυσικά σημαντικό να διατηρήσουμε την ποικιλομορφία και να φροντίσουμε όλες τις μειονότητες. Ο δρόμος υπάρχει, αλλά χρειάζονται ξεκάθαρα στοιχεία πλήρους σεβασμού».
Σχετικά με Βόρεια Μακεδονία, σελ. 15Το μειωμένο διεθνές δίκαιο δεν είναι μια επιλεκτική διαδικασία.
«Είναι τόσο απλό. Το διεθνές δίκαιο είναι η βάση της αρχιτεκτονικής της διεθνούς ασφάλειας. Εάν μπορούσαμε να επιλέξουμε κάποιες διατάξεις της Συνθήκης και να αφήσουμε άλλες ανενεργές, προφανώς δεν θα υπήρχε κανένα διεθνές δίκαιο ή διεθνής κοινότητα».
«Πρέπει να σεβαστούμε τις διεθνείς συνθήκες», επεσήμανε, προσθέτοντας ότι η Νέα Δημοκρατία, ως αντιπολίτευση, αντέδρασε ξεκάθαρα στη Συμφωνία των Πρεσπών, αλλά δήλωσε ότι από τη στιγμή που επικυρωθεί, δεν υπάρχει γυρισμός και πρέπει να τη σεβαστούμε πλήρως.
«Αυτό απαιτούμε πραγματικά από τη Βόρεια Μακεδονία και πιστεύουμε ότι η διεθνής κοινότητα είναι ξεκάθαρα με το μέρος μας», σημείωσε. «Υπάρχουν τρεις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη μιας ευρωπαϊκής προοπτικής: πρώτον, το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Δεύτερον, το διεθνές δίκαιο και οι διεθνείς συνθήκες, τρίτον, η δημοκρατία και το κράτος δικαίου. Δεν μπορούν να υπάρξουν εκπτώσεις σε αυτά τα θέματα».
Ο Υπουργός Εξωτερικών επανέλαβε ότι η Ελλάδα έχει αναγνωρίσει με μεγάλη ένταση και κύρια προτεραιότητα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής την ένταξη όλων των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και θα συνεχίσει να το κάνει.
«Όλοι καταλαβαίνουμε ότι αυτός ο δρόμος δεν είναι δρόμος χωρίς όρους. Απαιτεί δουλειά, πίστη και αφοσίωση στο ευρωπαϊκό όραμα. Ειδικότερα, απαιτεί πλήρη ενσωμάτωση του ευρωπαϊκού κεκτημένου, πλήρη σεβασμό των αξιών του κράτους δικαίου και της δημοκρατίας και πλήρη συμμόρφωση με το διεθνές δίκαιο», επεσήμανε και πρόσθεσε:
«Το διεθνές δίκαιο δεν είναι μια επιλεκτική διαδικασία, δεν είναι μια διαδικασία συλλογής κερασιού». Υπάρχει για να χαρακτηρίζει τις σχέσεις μεταξύ κρατών, διμερών και πολυμερών, και δεν μπορούμε να επιλέξουμε».
Τα Δυτικά Βαλκάνια είναι ένα πραγματικό ναρκοπέδιο, είπε ο Υπουργός Εξωτερικών, τονίζοντας ότι είναι επομένως απαραίτητο από ιστορική άποψη να διατηρηθεί η δυναμική που χτίσαμε τα τελευταία 20 χρόνια χάρη στην ατζέντα της Θεσσαλονίκης.
«Πρέπει να δημιουργήσουμε μια ιστορία επιτυχίας», σημείωσε, και γι' αυτό είναι σημαντική η επέκταση στη Μολδαβία και την Ουκρανία, αλλά και στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και το Μαυροβούνιο.
«Πρέπει να δώσουμε στους ανθρώπους ένα όραμα. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, γιατί έχουν περάσει 20 χρόνια και μπορείς να περιμένεις κούραση. Καταλαβαίνω λοιπόν γιατί οι άνθρωποι έχουν εν μέρει χάσει την πίστη τους στο ευρωπαϊκό όνειρο. Οπότε νομίζω ότι χρειάζεται απλώς να το επανεξετάσουμε, να το επανεξετάσουμε και να το ενισχύσουμε.
Ωστόσο, είπε ότι υπάρχει ένας επιπλέον λόγος για τον οποίο πρέπει να είμαστε πιο ενεργοί στη διαδικασία της διεύρυνσης «γιατί το ευρωπαϊκό εγχείρημα μετατρέπεται όλο και περισσότερο σε γεωπολιτικό έργο».
«Περισσότερο από ποτέ, η Ελλάδα έχει μια σημαντική διπλωματική πρωτεύουσα»
«Τα τελευταία πέντε χρόνια ήταν αποτέλεσμα του χρόνου και της προηγούμενης κυβέρνησης και σήμερα, νομίζω, περισσότερο από ποτέ, η Ελλάδα έχει ένα σημαντικό διπλωματικό κεφάλαιο», είπε ο Γεραπετρίτης.
«Μιλάει και με όλους τους γείτονες για να λύσουμε τα προβλήματά μας. Έχει κερδίσει τον σεβασμό όλων γιατί ακολουθεί προσεκτικά αυτούς τους κανόνες».
Όπως ανέφερε, η Ελλάδα επιλέχθηκε από 182 χώρες σε σύνολο 188 χωρών για να γίνει μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, με τις τέσσερις από τις υπόλοιπες έξι να μην ψηφίζουν κανέναν.
«Έτσι πρακτικά στην Ελλάδα ψηφίσαμε ομόφωνα», σημείωσε. «Επειδή αυτά που έχουμε προσδιορίσει ως προτεραιότητες είναι αυτό που θέλει όλος ο κόσμος σήμερα: η αποκατάσταση του αληθινού νοήματος της ειρηνικής επίλυσης διαφορών. Ενίσχυση των προσπαθειών για έναν πιο βιώσιμο κόσμο. Για την καταπολέμηση της βίας κατά των ευάλωτων ομάδων, γυναικών και παιδιών. Θα συνεχίσουμε σε αυτόν τον δρόμο».
Ο Υπουργός Εξωτερικών σημείωσε ότι η σύγχρονη εξωτερική πολιτική χαρακτηρίζεται από δύο χαρακτηριστικά: «Υπερεδαφικότητα, δηλαδή το πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα που εμφανίζεται σε άλλες γεωγραφικές περιοχές ή στην περίπτωση άλλων, ακόμη πιο έντονων φαινομένων». Και, φυσικά, η ασυμμετρία αυτών των φαινομένων, η δύσκολη προβλεψιμότητα σε σχέση με το πού οδεύει ο κόσμος και πού τα φαινόμενα».
«Για όσους θέλουν να ακολουθήσουν μια εξωτερική πολιτική βασισμένη στην προβλεψιμότητα και τη σύνεση, είναι εξαιρετικά δύσκολο να προβλέψουν το μέλλον», σημείωσε και πρόσθεσε:
«Η επιθετικότητα είναι διαεδαφική και ασύμμετρη. Η κλιματική κρίση είναι διαεδαφική και ασύμμετρη. Αυτό το βλέπουμε στην ημερήσια έκθεση πυρκαγιάς. Η δημόσια υγεία είναι διαεδαφική, επηρεάζοντας ολόκληρο τον κόσμο, όπως έχουμε δει στην εποχή του Covid. Και είναι επίσης ασύμμετρο. Και δεν είναι κάθε φαινόμενο που αναπτύσσεται αυτή τη στιγμή τοπικό ή περιφερειακό».
Για το λόγο αυτό, όπως εξήγησε ο υπουργός, αναπροσαρμόζεται και η εξωτερική πολιτική και δίνεται έμφαση στην πρόβλεψη και τη διαχείριση για την ανάπτυξη πιθανών υποθετικών σεναρίων ώστε να εφαρμοστεί η απαιτούμενη διαχείριση σε κάθε περίπτωση.
«Για εμάς, το πιο σημαντικό είναι η δυνατότητα προετοιμασίας σεναρίων που θα μας επιτρέψουν να είμαστε πλήρως προετοιμασμένοι», σημείωσε. «Αυτό κάνουμε στην ελληνική εξωτερική πολιτική. Ο Πρωθυπουργός αποφάσισε να αναπτύξει μια εξωτερική πολιτική βασισμένη σε αρχές, αξίες και κανόνες. Δεν θα αναπτύξουμε ποτέ διαφορετικά κριτήρια για παρόμοιες περιπτώσεις».
Αναφερόμενος στο θέμα Εγγύς Ανατολή έδειξε ότι όλοι κατάλαβαν ότι οι εχθροπραξίες πρέπει να σταματήσουν.
«Θα πρέπει να παρέχουμε ανθρωπιστική βοήθεια σε όσους πλήττονται από αυτήν την κατάσταση. Πρέπει να απελευθερώσουμε αμέσως τους ομήρους, ώστε να μην χρησιμοποιηθούν κατά παράβαση οποιασδήποτε έννοιας ανθρώπινης αξίας ως διαπραγματευτικά χαρτιά».
Ωστόσο, «η διεθνής κοινότητα, αν και ομόφωνα βασίζεται σε αυτές τις βασικές αρχές, δείχνει πλήρη αδυναμία να βρει τα μέσα για την επίτευξη του αποτελέσματος».
«Όλοι θέλουμε ειρήνη στην περιοχή με όρους λίγο πολύ γνωστούς και αποδεκτούς και που έχουν καθοριστεί στο πλαίσιο του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και της Γενικής Συνέλευσης. Ωστόσο, έχουμε μια πολύ σοβαρή αδυναμία να επιβάλουμε αυτό που φαίνεται αυτονόητο στα μάτια μας» σημείωσε χαρακτηριστικά.
Το ίδιο, όπως ανέφερε, ισχύει και για την Ουκρανία και σημείωσε, αντιτιθέμενος στην κριτική που δέχτηκε αυτή η χώρα επειδή ήταν τόσο ανοιχτή στην υποστήριξη της Ουκρανίας:
«Ένας πόλεμος στον οποίο υπάρχει ένας επιτιθέμενος και ένας υπερασπιστής, όπου ο κύριος στόχος του επιτιθέμενου είναι να αλλάξει την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα, είναι ένας πόλεμος που όλοι θα πρέπει να θεωρούμε δικό μας πόλεμο».
«Αν κάποια στιγμή της ιστορίας σκεφτούμε τα οφέλη που μπορεί να έχει η πολιτική μιας χώρας όπως η Ελλάδα να μην ταχθεί με τον υπερασπιστή αυτού που δέχεται επίθεση, είναι σίγουρο ότι κάποια στιγμή έχασαν το έννομο συμφέρον. στο να μπορούμε να επικαλεστούμε το διεθνές δίκαιο, δηλαδή την αρχιτεκτονική της διεθνούς ασφάλειας. Για να μπορέσουμε στη συνέχεια να μειώσουμε την επιθετικότητα όσο το δυνατόν περισσότερο και να αναπτύξουμε έναν μεγάλο πυρήνα διεθνούς ασφάλειας που θα συντονιστεί με το διεθνές δίκαιο».
«Επιλέξαμε μια εξαιρετικά πολυμερή, πολυκεντρική, ενεργή εξωτερική πολιτική», σημείωσε, προσθέτοντας ότι «την τελευταία πενταετία, εντός της ΕΕ, ίσως οι πιο σημαντικές αποφάσεις που λαμβάνονται έχουν το στίγμα της Ελλάδας ή και της Ελλάδας, όπως π.χ. το Ταμείο Ανασυγκρότησης, που ήταν και πρόταση του Έλληνα Πρωθυπουργού, το ψηφιακό πιστοποιητικό Covid, το Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, στο οποίο είχαμε εξαιρετικά ενεργό μέρος».
Πρόσθεσε ότι η σημερινή πρόταση του Έλληνα πρωθυπουργού, μαζί με τον Πολωνό Πρωθυπουργό, να αναπτύξουν μια ευρωπαϊκή άμυνα που θα προστατεύει την Ευρώπη και, αφετέρου, θα απελευθερώνει τις δυνάμεις των κρατών μελών ώστε να δώσουν έμφαση στην ειρήνη. .