Τις δύο εβδομάδες που πρόσφερε τις υπηρεσίες της ως αναισθησιολόγος, είδε πολλά Γάζα ο Κωνστιλία Καρύδη. Μιλάει για την ανησυχία του για τη μετεγχειρητική πορεία πολλών τραυματιών και τον κίνδυνο μόλυνσης, την έλλειψη μορφίνης και παρεντερικής διατροφής στις μονάδες εντατικής θεραπείας και τον φόβο εξάπλωσης μολυσματικών νοσημάτων στις μονάδες εντατικής θεραπείας. Ευρωπαϊκό Νοσοκομείο στη Γάζαόπου βρέθηκε λόγω του τεράστιου πλήθους.
Θυμάται πολύ έντονα την περίπτωση ενός νεαρού Παλαιστίνιου που μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο με «αιμορραγία στη μηριαία αρτηρία, από πυροβολισμό, βασικά έχασε όλο του το αίμα… Πρέπει να ήταν λιγότερο από 20 ετών, σε μια πολύ ασταθής κατάσταση». Του κάναμε μια μαζική μετάγγιση και του δώσαμε απίστευτα υψηλές δόσεις αγγειοσυσταλτικών για να πάρει την αρτηριακή του πίεση όσο το δυνατόν πιο φυσιολογική. Αυτές ήταν δόσεις που δεν είχα χορηγήσει ποτέ πριν και δεν ήταν απαραίτητα επαρκείς για την επιβίωση του ασθενούς. Ένιωθα πολύ άβολα με αυτό που έκανα».
Ο νευροχειρουργός «έκλεισε πολύ γρήγορα το τραύμα, έβαλε γάζα και εξωτερικό περίβλημα για να δει αν ο ασθενής θα ανταποκριθεί. Αν απαντούσε, θα τον ακρωτηρίαζε την επόμενη μέρα. Τελικά ξύπνησε δύο μέρες αργότερα, χαμογελώντας, έχασε το κάτω άκρο του. Μέσα στη ματαιότητα που ένιωσα, ήταν κάτι πολύ σημαντικό…».
Ο Καρύδης, που εργάζεται στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Οξφόρδης, έχει πάει στο κέντρο στο παρελθόν ανθρωπιστική αποστολή – αλλά με σκοπό την παροχή γενικών ιατρικών υπηρεσιών και ποτέ σε εμπόλεμη ζώνη. «Τίποτα δεν θα σε προετοιμάσει για αυτό που πρόκειται να δεις» σχόλια στο “K”.
Ιατρική αποστολή
Ο Έλληνας γιατρός έφτασε στη Γάζα στις 21 Φεβρουαρίου και έμεινε εκεί μέχρι τις 6 Μαρτίου. «Ήρθα μέσω μιας αγγλικής οργάνωσης που είναι παρούσα στην περιοχή εδώ και πολύ καιρό, δηλ Ιατρική Βοήθεια προς Παλαιστίνιους (MAP), η οποία συνεργάζεται με τη Διεθνή Επιτροπή Διάσωσης υπό τον συντονισμό των Ηνωμένων Εθνών. ΑΥΤΟ Ηνωμένα Έθνη διασφαλίζει ότι οι εισερχόμενες ομάδες γιατρών πηγαίνουν εκεί όπου υπάρχει η μεγαλύτερη ζήτηση».
Η Καρίντι μετέβη στο Κάιρο, από όπου μετέβη με νηοπομπή του ΟΗΕ στη Ράφα και στη συνέχεια, με προηγούμενη ενημέρωση και συγκατάθεση των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων, στο Ευρωπαϊκό Νοσοκομείο στη Γάζα, στο Χαν Γιουνίς. Για λόγους ασφαλείας νοσηλεύτηκε για δύο εβδομάδες.
«Οι επιχειρήσεις πεζικού γίνονταν ενώ ήμασταν εκεί, 500-700 μέτρα από το νοσοκομείο», θυμάται. «Ακούσαμε τα πάντα: πυροβολισμούς, πυροβολισμούς, drones σαν αγριόχορτα, αλλά και έναν συνεχή θόρυβο που θα μπορούσε να ήταν ένα μεγαλύτερο drone. Ήταν κάτι σαν ταινία επιστημονικής φαντασίας με ένα εξωγήινο αεροπλάνο να αιωρείται από πάνω σου».
Χιλιάδες άνθρωποι
«Όταν φτάσετε στο νοσοκομείο, μόλις βγείτε από τον κεντρικό δρόμο από τα σύνορα, υπάρχει κόσμος παντού. Ήταν πολύ δύσκολο να ξεκινήσει το όχημα – σαν να προσπαθούσε να διαπραγματευτεί την πίστα. Συγκεντρώθηκαν εκεί γιατί πίστευαν ότι η περιοχή γύρω από το νοσοκομείο ήταν πιο ασφαλής από βομβαρδισμούς. Και τότε δεν υπήρχε ούτε ένα τετραγωνικό ελεύθερος χώρος στην αυλή του νοσοκομείου – παντού υπήρχαν αυτοσχέδιες σκηνές, με ό,τι υλικά έβρισκε ο κόσμος. Υπήρχαν περίπου 22.000 άνθρωποι στην αυλή και στους διαδρόμους του νοσοκομείου, όπου χρησιμοποιήθηκαν σεντόνια αντί για οθόνες για να παρέχουν ένα βαθμό ιδιωτικότητας».
Θυμάται μια ηλικιωμένη γυναίκα να κοιμάται σε ένα στρώμα. «Την πρόσεξα από την πρώτη μέρα. Κάθε μέρα περνούσα από αυτό το μέρος και έλεγχα αν ήταν ακόμα εκεί, αν τα μάτια του ήταν ανοιχτά». Οι εγκαταστάσεις του νοσοκομείου, συμπεριλαμβανομένων των τουαλετών και των ντους, έπρεπε να φιλοξενήσουν όλον αυτόν τον πλεονάζοντα πληθυσμό. Ωστόσο, ήταν «ένα από τα δύο κρατικά νοσοκομεία που εξακολουθούσαν να λειτουργούν στη Γάζα, από τα 36 που υπήρχαν πριν από τον πόλεμο». Το νοσοκομείο έχει 220 κλίνες. «Όταν πήγαμε εκεί, υπήρχαν πάνω από 1.000 ασθενείς, οι περισσότεροι τραυματίες», λέει ο Καρύδης.
Υποσιτισμός
Τα συμπτώματα του υποσιτισμού ήταν ξεκάθαρα. «Είχα νεαρούς ασθενείς που δεν είχαν καθόλου μύες σε σημείο που μπορούσα να δω τα οστά τους. Όλοι ζουν από κονσερβοποιημένα προϊόντα, τα οποία είναι πολύ ακριβά – έχω ακούσει τιμές που φτάνουν τα 30 δολάρια το ένα».
Τη ρώτησα πώς ένιωθε σήμερα, δύο εβδομάδες αργότερα. “Θα ήθελα να πάω και πάλι. Θα ήθελα να συνεισφέρω στην ανοικοδόμηση μόλις αρχίσει. Τα συναισθήματα είναι πολύ ανάμεικτα. Είναι συγκλονιστικό αυτό που βλέπετε. Όταν έφυγα, ένιωσα τύψεις που είχα την επιλογή να φύγω ενώ οι Παλαιστίνιοι συνάδελφοί μου και οι υπόλοιποι κάτοικοι της Γάζας δεν μπορούσαν. Αλλά νιώθω ότι πρόσφερα κάτι, περισσότερο από την πλευρά της αλληλεγγύης. Τέλος, μας είπαν ότι είναι πολύ σημαντικό να νιώθουν ότι τους βλέπουμε, ότι δεν τους ξεχνάμε».