Συγγραφέας: Μανώλης Καψής
Πρόσφατα ο Χρήστος Χωμενίδης έγραψε ένα άρθρο στο Capital σχετικά με τις βαθμολογίες των τεστ PISA και τις διαφορές τάξεων στην επίδοση των μαθητών. Όπως πολύ σωστά σημείωσε, όλοι γνωρίζουμε ότι το ελληνικό σχολείο υποφέρει, γι’ αυτό όσες οικογένειες θέλουν να επενδύσουν στην εκπαίδευση των παιδιών τους, ειδικά αυτές που έχουν οικονομική άνεση, στέλνουν φροντιστές. Έτσι θα σπουδάσουν σε καλές σχολές, θα πάνε στο εξωτερικό για μεταπτυχιακά και θα βρουν μια καλή δουλειά. Για όσους βρίσκονται στον πάτο, έγραψε ο Χρήστος Χωμενίδης, θα υπάρξουν χαμηλά αμειβόμενες δουλειές που δεν απαιτούν εκπαίδευση και δεξιότητες.
Σε κάθε περίπτωση, πρόσθεσε, αυτά τα παιδιά είναι «βαθιά εθισμένα στο Instagram, το Tik Tok και κάθε άλλη εφαρμογή που έρχεται». Δεν ξέρω αν το έγραψε κατά λάθος ή διαίσθηση, αλλά έχει φύγει.
Επειδή ένα από τα πιο ενδιαφέροντα συμπεράσματα του διαγωνισμού PISA, ένα συμπέρασμα που ισχύει για όλα τα παιδιά από όλες τις χώρες που συμμετείχαν, όχι μόνο για παιδιά από την Ελλάδα, είναι ότι πιθανώς τα κακά τους αποτελέσματα – τα οποία πέτυχαν στο παρελθόν – οφείλονται κακά αποτελέσματα. προς το χειρότερο με τα χρόνια – σχετίζονται με τη χρήση κινητού τηλεφώνου.
Εν ολίγοις, φαίνεται ότι οι μαθητές που ξοδεύουν πολύ χρόνο στο κινητό τους τα πηγαίνουν χειρότερα στο σχολείο, δυσκολεύουν τους συμμαθητές τους να αποσυνδεθούν από τις σπουδές τους και – να το καταλάβουν – αισθάνονται άβολα και δυσαρεστημένοι με τη ζωή τους. Έχουν δηλαδή και ψυχολογικές συνέπειες.
Σύμφωνα με έρευνες, η ψυχική υγεία των μαθητών σε όλο τον κόσμο άρχισε να παρουσιάζει σημάδια επιδείνωσης το 2012, ακριβώς την εποχή που εμφανίστηκαν τα smartphone και τα social media. Δεν είναι τυχαίο ότι οι μισοί μαθητές που έδωσαν εξετάσεις PISA είπαν ότι ένιωθαν άγχος και εκνευρισμό όταν το κινητό τους τηλέφωνο δεν ήταν κοντά και ότι αυτοί οι μαθητές ήταν οι λιγότερο ικανοποιημένοι από τη ζωή τους.
Ας το θέσω αλλιώς:
Δεν ξέρω ποιος το είπε ή ποιος το έγραψε, αν και το έψαξα στο google, δεν το βρήκα, αλλά είχε απόλυτο δίκιο. Το διάβασμα δεν είναι μια φυσική διαδικασία, είναι κάτι που μαθαίνεται και απαιτεί πειθαρχία. Αν τα σημερινά παιδιά περνούν όλο τον χρόνο τους μπροστά σε μια οθόνη, το διάβασμα γίνεται ολοένα και πιο δύσκολο για αυτά. Η απόσπαση της προσοχής γίνεται χρόνιο φαινόμενο. Και αυτό εμποδίζει το σχηματισμό και την ανάπτυξή τους.
Έχουν συνηθίσει να βλέπουν ανώδυνα βίντεο 2-3 λεπτών και βαριούνται γρήγορα. Πώς μπορούν λοιπόν να κάτσουν να διαβάσουν ένα βιβλίο 500 σελίδων; Μα φυσικά δεν γίνεται κατανοητή η ικανοποιητική εκπαίδευση μέσω βίντεο. Αν δεν διαβάσεις, δεν θα πας πουθενά… Γι’ αυτό κάποιοι συζητούν σοβαρά την απαγόρευση της χρήσης κινητών στα σχολεία. Νομίζω ότι έχουν δίκιο. Αυτό πρέπει να το δούμε στην Ελλάδα και στα ελληνικά σχολεία.
Επιστρέφω στα ευρήματα της PISA που ανέλυσε ο Derek Thompson για το περιοδικό Atlantic. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι μαθητές που αφιέρωσαν λιγότερο από μία ώρα σε εφαρμογές και πλατφόρμες σημείωσαν 50 πόντους καλύτερα στα μαθηματικά από τους μαθητές που αφιέρωσαν περισσότερες από 5 ώρες. (Μερικές φορές τα στατιστικά μας λένε το αυτονόητο. Εάν αφιερώνετε 5 ώρες παρακολουθώντας βίντεο στην κινητή συσκευή σας, πώς θα τα καταφέρετε…)
Το δεύτερο συμπέρασμα, ωστόσο, είναι ότι η χρήση κινητών τηλεφώνων στα σχολεία δημιουργεί μια γενικά πιο χαλαρή ατμόσφαιρα και, όπως σημείωσε ο Andreas Schleicher, επικεφαλής της μελέτης PISA, και οι μαθητές που λένε ότι αποσπώνται από τη χρήση κινητών τηλεφώνων Οι συμμαθητές δεν ασχολούνται επίσης καλά με τα μαθηματικά. Τρίτον, οι μισοί μαθητές είπαν ότι ένιωθαν άγχος όταν δεν είχαν μαζί τους το κινητό τους και αυτό το «άγχος για το κινητό» φαινόταν να έχει αντίκτυπο στο πόσο καλά απέδωσαν στις εξετάσεις.
Υπάρχουν και άλλα στοιχεία και δεδομένα. Σύμφωνα με αυτές τις μελέτες, οι μαθητές που είναι κολλημένοι στα κινητά τους τηλέφωνα κρατούν λιγότερες σημειώσεις και θυμούνται λιγότερες πληροφορίες από τα μαθήματα στην τάξη, οι μαθητές που στέλνουν συνεχώς μηνύματα αποδίδουν χειρότερα στις τάξεις και το πιο σημαντικό, μαθητές που αναγκάστηκαν να παραδώσουν τα κινητά τους τηλέφωνα στα σχολικά πειράματα. τελικά είχαν καλύτερες επιδόσεις στις εξετάσεις.
Με άλλα λόγια, τα smartphone φαίνεται να έχουν γίνει όπλο μαζικής απόσπασης της προσοχής των μαθητών και αυτό απαιτεί ανταπόκριση. Όπως έγραψε ψυχολόγος και αναφέρεται στο άρθρο που παραθέτω στο «Atlantyk», μας αποσπά η απλή παρουσία ενός κινητού στο οπτικό μας πεδίο. Ακόμα και ένα κλειδωμένο κινητό στην τσέπη ή στο τραπέζι ουρλιάζει για να μας αποσπάσει την προσοχή.
Αυτά είναι τα γεγονότα, τώρα πρέπει να μιλήσουμε σοβαρά για το πώς να αντιμετωπίσουμε αυτό το φαινόμενο. Ο Χρήστος Χωμενίδης έγραψε και πάλι σωστά ότι την απόφαση να αφαιρέσουν τα κινητά από τις τάξεις θα έρθουν αντιμέτωποι με δάσκαλοι και γονείς που δεν θα θέλουν να εμποδίσουν και να αναγκάσουν τα παιδιά τους. Αυτό που πραγματικά λέει είναι καταστροφή. Θα γίνει επανάσταση στα σχολεία. Αλλά μην εκπλαγείτε από τα αποτελέσματα της μελέτης μας PISA. Ούτε ότι ένα σημαντικό ποσοστό των αποφοίτων των πανεπιστημίων μας είναι λειτουργικά αναλφάβητοι!
