Η δημοκρατία δεν αρέσει πλέον

Pandora (έκδοση πριν από την κυκλοφορία)

Συγγραφέας: Χρήστος Χωμενίδης

«Είναι πολύ απλό», συνοψίζει η Μελίνα Μερκούρη την κατάσταση του ΠΑΣΟΚ το 1990, μετά από τρεις εκλογικές ήττες, ενώ οι σύντροφοί της προσπαθούσαν να κάνουν εις βάθος αναλύσεις. «Δεν μας αρέσει πια ο ένας τον άλλον…»

Τραγική στη συντομία της, η δήλωση ισχύει το 2024 όχι για κανένα κόμμα, αλλά για ολόκληρη την κοινοβουλευτική δημοκρατία. Στην πατρίδα μας. Όχι, αλλά και στην υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση.

Δεν του αρέσει πλέον η κοινοβουλευτική δημοκρατία. Γι' αυτό δεν τους νοιάζει – ποιο είναι το πρόβλημα; δέκα λεπτά είναι συνήθως αρκετά και γι' αυτό οι άνθρωποι απαξιώνονται όταν σπεύδουν στο εκλογικό κέντρο της γειτονιάς τους. Έχουν αποδεχτεί την παλιά κομμουνιστική και αναρχική θέση ότι αν οι εκλογές μπορούσαν να αλλάξουν κάτι ουσιαστικό, θα ήταν παράνομες; Στην πραγματικότητα, φοβάμαι ότι ναι. Η πεποίθηση είναι ριζωμένη σε αυτούς ότι το πολιτικό σύστημα εξυπηρετεί μόνο τον εαυτό του, τις μαριονέτες του και τα συμφέροντα των μεγάλων επιχειρήσεων. Η οργή τους, «η οργή του λαού» όπως την ονομάσαμε, εξαπολύεται στο Διαδίκτυο. Έχουν μετατραπεί από πολίτες σε χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Συναντιούνται εκεί 24 ώρες το 24ωρο. Εκεί χτίζουν με λόγια, καταφύγια και καταφύγια. Εκεί κάνουν δίκες και καθημερινά καταδικάζουν τους ενόχους σε «ακύρωση», σε εξοστρακισμό, δηλαδή σε κοινωνικό και επαγγελματικό θάνατο. Οι influencers είναι οι εισαγγελείς της εποχής μας: όσο πιο βίαια βροντούν, τόσο περισσότερους υποστηρικτές αποκτούν. Αν το ψηφιακό αντικαθιστά την πραγματική ζωή, γιατί να πάμε στις κάλπες;

Υπάρχουν βέβαια και αυτοί που επιμένουν να ψηφίζουν. Περήφανο 40% στις χθεσινές εκλογές. Υπήρχαν πολλοί άνθρωποι στα 60 τους, πολλοί άνθρωποι στα 80 τους – ακόμα ανάπηροι, ακόμη και σε αναπηρικά καροτσάκια. Το ονομάζετε στέρεη παιδεία, από μια περασμένη εποχή όπου η ψήφος θεωρούνταν και δικαίωμα και καθήκον. Πού όμως πέταξαν τα αυγά τους οι ενεργοί πολίτες;

«Όσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό των αποχών, τόσο περισσότερο θα ευνοείται το πρώτο κόμμα» – μέχρι το απόγευμα της Κυριακής σε διάφορα σχολεία μέσης εκπαίδευσης της Νέας Δημοκρατίας. Δροσερός!

Ο πέμπτος χρόνος της κυβερνητικής σας θητείας τελειώνει, η περίοδος του μήνα του μέλιτος έχει τελειώσει και η αφοσίωση του κόσμου σε εσάς έχει φύγει προ πολλού. Κι αν όλα κυλούσαν ομαλά, θα άρχιζες να βαριέσαι. Πόσο μάλλον όταν η καθημερινότητά τους την περίοδο της πρεμιέρας σου πλήττεται από προβλήματα που συνεχώς βαθαίνουν. Καθώς η ακρίβεια γίνεται θέμα για περισσότερους ανθρώπους – κάποτε ένα ζήτημα που οι μεσήλικες πάσχιζαν να τα βγάλουν πέρα ​​- οι άνθρωποι στα 20 και στα 30 φοβούνται ότι θα εξαρτηθούν από τους γονείς τους για το υπόλοιπο της ζωής τους. Αναγνωρίζετε τις δυσκολίες. Μας διαβεβαιώνετε ότι θα κάνετε ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατό για να τα αντιμετωπίσετε. Γιατί να σε πιστέψουν όταν οι τιμές και τα ενοίκια των σούπερ μάρκετ παραμένουν στον Θεό; Υπάρχουν επίσης «λάθη στο ρολόι σου», ανθρώπινες τραγωδίες που δεν πρέπει να προσβάλλονται. Τέμπη… Η μπουγάδα σου είναι έξω, υποκλοπές – όλοι παρακολουθούν τους πάντες από παντού, αυτό εννοώ, αλλά έλα που ιδρώνει το αυτί κανενός, έστω και υποκριτικά; Είναι αστείες οι προβολές βίντεο του Tiktok; Προφανώς όχι πια.

Ο κόσμος δεν χτύπησε το κουδούνι, η καμπάνα χτύπησε σε κίνδυνο για τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Τα πήγαινε καλά. Αν δεν αλλάξει έγκαιρα την περιστροφή του, θα είναι κακό για το κεφάλι του. Αλλά ποιον ψήφισε ο κόσμος;

Βλέποντας τα αποτελέσματα, καταλήγω σε ένα τρομακτικό συμπέρασμα. Τουλάχιστον το ένα τρίτο των Ελλήνων έχει χάσει την αίσθηση του χιούμορ. Επιβραβεύει πολιτικούς που είναι εξωφρενικά απερίσκεπτοι, φανερά ανέντιμοι ή φανερά παράφρονες. Στην Κύπρο, θα μου πείτε, μέρος της οποίας παραμένει υπό τουρκική κατοχή, ένα εικοσιπεντάχρονο «YouTuber», αμόλυντο και εντελώς άσχετο με τις πολιτικές του πεποιθήσεις, θριάμβευσε στις ευρωεκλογές. Και στην Ελλάδα. δεν είμαστε πολύ πίσω.

Συμφωνία. Ανήκετε στην «Πατρίς Θρησκευτική Οικογένεια». Φοβάσαι τον γάμο ομοφύλων. Μπορείτε να ψηφίσετε κάποιον που πουλάει τις επιστολές και τις αλοιφές του Ιησού; Θα εμπιστευόσασταν έναν τέτοιο τύπο στις ιδιωτικές συναλλαγές, στη δουλειά ή στο σπίτι; «Ο Βελόπουλος υποσχέθηκε», με πληροφόρησε ένας φίλος, «ότι θα έπαιρνε σύνταξη έως 4.000 ευρώ…» Αν είχαν έστω και την παραμικρή επαφή με την πραγματικότητα, οι ακροατές του θα τον είχαν ήδη εκβιάσει γι' αυτό.

Βλέπω. Είσαι συναισθηματικά δεμένος με τον Σύριζα όπως ένας οπαδός με την αθλητική του ομάδα. Δεν ντρέπεστε με τη χθεσινή φωτογραφία του Κασσελάκη να βγάζει βόλτα τον σκύλο του για να κατουρήσει ενώ οι δημοσιογράφοι περίμεναν τη δήλωσή του; Για να μην αναφέρουμε τις συχνές εκρήξεις νοσηρού ναρκισσισμού του, επιδεικνύοντας τους μυς και τα σπίτια του σε κάθε ευκαιρία. Αλήθεια θα του εμπιστευόσασταν την ευθύνη για την υγεία, την παιδεία, την άμυνα;

Αν μιλάμε για προσωπικότητες που οδηγούν μικρότερους σχηματισμούς, είναι ορατό με την πρώτη ματιά. Με εξαιρέσεις, είτε πρόκειται για κουκλοπαίκτες που μετά βίας κρατούν την εμφάνιση. Ή για τους ανισόρροπους. Σε κοιτάζει κανείς σαν τρελό ροτβάιλερ και σου στέλνει καρδιές. Ο άλλος έχει ξεμείνει από μπογιά, αλλά επιμένει να απεικονίζει ένα υβρίδιο του Μαρξ και του Τσε Γκεβάρα – η τελευταία του έμπνευση; «τεχνοφεουδαρχία», πιάσε ένα αυγό και κόψε τα μαλλιά σου! Η τρίτη, «η πιο χαριτωμένη απ' όλες», ξεκίνησε την καριέρα της σαλπίζοντας το δικαίωμα των γυναικών στο μακιγιάζ και την αποτρίχωση. Την στείλαμε στις Βρυξέλλες για να διαφωτίσει προφανώς την υπόλοιπη Ευρώπη.

«Ο κόσμος δεν τελειώνει με ένα χτύπημα, αλλά με ένα κλαψούρισμα…» – παραφράζω λίγο τον TS Eliot. Η δημοκρατία, που κατακτήθηκε με τόσους αγώνες και θυσίες όσο ζήσαμε και απολαύσαμε στο δυτικό ημισφαίριο από τα μέσα του 20ου αιώνα έως σήμερα, κινδυνεύει να καταλήξει στη μακάβρια ατμόσφαιρα ενός καρναβαλιού, ενός αποτρόπαιου πάρτι όπου οι δολοφόνοι με μάσκες κλόουν καταστρέφουν την παρέλαση, βιάζουν και τη σέρνουν αιμόφυρτη στη λάσπη. Αν ήμουν ο Φελίνι, θα έκανα την πιο δύσκολη ταινία μου με αυτό το θέμα.

* Ο Χρήστος Χωμενίδης είναι συγγραφέας