Με διαπραγματεύσεις σχετικά με το μέλλον της Λωρίδας της Γάζας στο επίκεντρο, η «Κ» επικοινώνησε με τον βραβευμένο Παλαιστίνιο υπερασπιστή των πνευματικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων Ράτζα Σεχαντέ. Στην τελευταία του δουλειά «Τι φοβάται το Ισραήλ από την Παλαιστίνη;» (επιμ. Μεταίχμιο), δικηγόρος και ακτιβιστής Sehandeh σημειώνει ότι η επίθεση της 7ης Οκτωβρίου ήταν μια δικαιολογημένη πράξη της Παλαιστινιακής αντίστασης, αλλά τονίζει ότι η δολοφονία Ισραηλινών αμάχων είναι “έγκλημα πολέμου”.
Με πάνω από 40.000 νεκρούς στη Γάζα, ο Σεχαντέ εξηγεί στην Κ ότι «η αναγνώριση του δικαιώματος αυτοδιάθεσης και των δύο πλευρών δεν αποτελεί παραχώρηση, αλλά προϋπόθεση για την ειρήνη μεταξύ τους».
– Το τελευταίο σας βιβλίο δείχνει την παλαιστινιακή εκδοχή της κρίσης και της αντιπαλότητας μεταξύ των δύο εθνών. Ήταν η 7η Οκτωβρίου εφαλτήριο για την αναγέννηση του μίσους;
– Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτή τη στιγμή η διάθεση σε μεγάλο μέρος κυμαίνεται μεταξύ μίσους και βαθιάς δυσπιστίας. Ωστόσο, δεν υπάρχει λόγος να υποθέσουμε ότι αυτό είναι ένα γεγονός που θα ισχύει για πάντα.
Όπως περιγράφω στο βιβλίο μου, των γεγονότων της 7ης Οκτωβρίου προηγήθηκαν αρκετοί καταστροφικοί πόλεμοι που διεξήγαγε το Ισραήλ στη Γάζα το 2008, το 2012, το 2014 και το 2023, καθώς και 16 χρόνια αποκλεισμού της Λωρίδας της Γάζας, τον οποίο ο Ντέιβιντ Κάμερον περιέγραψε ως ” η μεγαλύτερη υπαίθρια φυλακή στον κόσμο».
Πράγματι, πριν από μισό αιώνα, σε ομιλία του ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, ο πρώην πρεσβευτής του Ισραήλ στα Ηνωμένα Έθνη, Abba Eban, εξηγώντας τη βάση για την επίθεση του Ισραήλ στην Αίγυπτο, χαρακτήρισε τον αποκλεισμό «πράξη πολέμου». Επιπλέον, το διεθνές δίκαιο θεωρεί ότι ο αποκλεισμός μιας περιοχής όταν στοχοποιούνται άμαχοι είναι πράξη πολέμου.
Με την παραβίαση του τείχους στις 7 Οκτωβρίου, η δράση της Χαμάς ήταν μια νόμιμη πράξη αντίστασης κατά του Ισραήλ, αλλά αυτό που ακολούθησε, η δολοφονία αμάχων, ήταν έγκλημα πολέμου. Αυτό με τη σειρά του τροφοδότησε το ισραηλινό μίσος και ξέσπασε ένας ισραηλινός πόλεμος εκδίκησης εναντίον της Χαμάς και του άμαχου πληθυσμού της Γάζας. Ο τρόπος με τον οποίο το Ισραήλ διεξήγαγε και διεξάγει αυτόν τον πόλεμο είναι σίγουρα ένα σκαλοπάτι για να αναζωπυρώσει το μίσος σε μεγάλη κλίμακα και να απομακρύνει την προοπτική ειρήνης μεταξύ των δύο εθνών.
– Σε ένα άρθρο του Guardian με τίτλο «Φοβάμαι ότι μπορεί να χάσουμε εντελώς την Παλαιστίνη μετά από έξι μήνες πολέμου», δηλώνετε ότι η Χαμάς έχει υποβάλει τον λαό της Γάζας σε «απεριόριστη επίθεση εκδίκησης». Γιατί η Χαμάς, με πληθυσμό άνω των δύο εκατομμυρίων, συνεχίζει να κυβερνά τη Λωρίδα της Γάζας και γιατί οι άνθρωποι της περιοχής δεν επιλέγουν μια πιο μετριοπαθή ηγεσία όπως η Δυτική Όχθη;
– Πιστεύω ότι η Χαμάς δεν είχε προβλέψει τη μαζική ισραηλινή αντίδραση που ακολούθησε τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου. Ο πόλεμος οδήγησε σε δεξιές φατρίες στο Ισραήλ που ζητούσαν την προσάρτηση της Λωρίδας της Γάζας στο Ισραήλ και τον εποικισμό των Ισραηλινών Εβραίων. Η σημερινή ισραηλινή κυβέρνηση, μέσω της οικονομικής και στρατιωτικής της πολιτικής στη Δυτική Όχθη και της αποτυχίας της να περιορίσει τη βία των εποίκων, κάνει ό,τι περνά από το χέρι της για να αποδυναμώσει αλλά και να εξαλείψει την Παλαιστινιακή Αρχή για να επιτρέψει τελικά την προσάρτηση ολόκληρης της περιοχής στο Ισραήλ. .
Επιπλέον, η αποτυχία του Ισραήλ να αναγνωρίσει τη μετριοπάθεια της Παλαιστινιακής Αρχής στη Δυτική Όχθη, η οποία ζητούσε σταθερά τον τερματισμό της κατοχής μέσω πολιτικής αντίστασης και λύσης δύο κρατών, και η αποτυχία του Ισραήλ να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις με τους Παλαιστινίους για τον τερματισμό της σύγκρουσης , έχουν οδηγήσει τους Παλαιστίνιους σε απόγνωση. Αυτός ήταν ο κύριος λόγος για τον οποίο πολλοί υποστήριξαν το κάλεσμα της Χαμάς για ένοπλη αντίσταση ως τον μόνο τρόπο για να τερματιστεί η ισραηλινή κατοχή.
Επομένως, εάν το Ισραήλ προσφέρει στους Παλαιστίνιους μια δίκαιη λύση στη σύγκρουση, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι Παλαιστίνιοι θα υποστηρίξουν μια πιο μετριοπαθή ηγεσία που θα κάνει δυνατή την ειρήνη με το Ισραήλ.
Η αναγνώριση του δικαιώματος αυτοδιάθεσης και των δύο πλευρών δεν αποτελεί παραχώρηση, αλλά προϋπόθεση για την ειρήνη μεταξύ τους.
– Στο βιβλίο σας παραδέχεστε ότι και τα δύο έθνη μπορούν να συνυπάρξουν. Αν κρίνουμε από τους διάφορους ηγέτες στα παλαιστινιακά εδάφη, ενώ η Χαμάς δεν αναγνωρίζει το Ισραήλ, πόσο εφικτή είναι η συνύπαρξη και είναι έτοιμος ο παλαιστινιακός λαός για ενοποιημένη ηγεσία;
– Οι τελευταίες γενικές εκλογές στην Παλαιστίνη διεξήχθησαν το 2006. Από τότε που έληξε η θητεία του τότε εκλεγμένου Νομοθετικού Συμβουλίου, ο παλαιστινιακός λαός ζητά εκλογές για την ανάδειξη μιας ενοποιημένης ηγεσίας. Η κυβέρνηση του Νετανιάχου διοχέτευσε εκατομμύρια δολάρια από το Κατάρ στη Γάζα για πολλά χρόνια, κυρίως στους ηγέτες της Χαμάς στη Γάζα, για να διατηρήσει τη διαίρεση μεταξύ των ηγετών της Δυτικής Όχθης και της Γάζας και να επιτρέψει στο Ισραήλ να ισχυριστεί ότι δεν υπάρχει ενοποιημένη ηγεσία για τους Παλαιστίνιους με την οποία να διαπραγματευτεί.
Η αμοιβαία αναγνώριση του δικαιώματος αυτοδιάθεσης του ισραηλινού και του παλαιστινιακού λαού είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ειρήνη. Ωστόσο, οι τρέχουσες συνθήκες ενεργού πολέμου κατά της Γάζας, οι φρικιαστικοί θάνατοι αμάχων και η μετατροπή της Γάζας σε νεκροταφείο για τα παιδιά, καθώς και η βία από τους Ισραηλινούς εποίκους κατά των Παλαιστινίων στη Δυτική Όχθη, το καθιστούν ακόμη πιο δύσκολο και για τις δύο πλευρές.
– Πολλές συζητήσεις για λύση δύο κρατών δεν απέδωσαν κανένα αποτέλεσμα. Θεωρείτε αποτελεσματική τη λύση ενός ή δύο κρατών και σε ποιες αμοιβαίες παραχωρήσεις πρέπει να συμφωνήσουν και οι δύο πλευρές;
– Ένα ενιαίο κράτος στο οποίο όλοι οι πολίτες θα είναι ίσοι είναι ένα όνειρο που αξίζει να επιδιώξουμε. Ωστόσο, για να επιτευχθεί αυτό, είναι απαραίτητο να προηγηθεί η δημιουργία ενός κυρίαρχου παλαιστινιακού κράτους δίπλα στο ισραηλινό κράτος στα εδάφη που κατέχονται από το 1967 και μια δίκαιη λύση στο προσφυγικό πρόβλημα. Η αναγνώριση του δικαιώματος αυτοδιάθεσης και των δύο πλευρών δεν αποτελεί παραχώρηση, αλλά προϋπόθεση για την ειρήνη μεταξύ τους.
– Ο πόλεμος στη Γάζα ανέδειξε το παλαιστινιακό ζήτημα σε όλο τον κόσμο, με χιλιάδες φοιτητές να διαδηλώνουν υπέρ του παλαιστινιακού λαού. Τι παρακινεί τους ανθρώπους να διαμαρτυρηθούν και πιστεύετε ότι ο πόλεμος μπορεί να είναι προπομπός για μια τελική και διαρκή λύση;
– Η «αποκάλυψη» του Ισραήλ είναι σίγουρα ένας παράγοντας, καθώς και το τέλος της εποχής της ισραηλινής ατιμωρησίας. Αναγνωρίζοντας όσο ποτέ άλλοτε τη «Νάκμπα», την παλαιστινιακή καταστροφή που εκτόπισε περισσότερους από 700.000 Παλαιστίνιους το 1948, που προκλήθηκε από το Ισραήλ, άνοιξε τα μάτια πολλών νέων σε όλο τον κόσμο στη βάση της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή.
Όπως έγραψα στο τέλος του βιβλίου μου, «κοιτάζοντας πίσω την ιστορία της περιοχής, μόνο οι μεγάλες ανατροπές παράγουν υποσχόμενες συνέπειες».
Πολλοί συνειδητοποιούν τώρα ότι όσα τους είπαν για το Ισραήλ και τους Παλαιστίνιους ήταν μολυσμένα με προκαταλήψεις. Είναι εξοργισμένοι με τις γενοκτονικές δραστηριότητες του Ισραήλ κατά του άμαχου πληθυσμού της Γάζας, ο οποίος αναγκάζεται να πληρώσει το υπέρτατο τίμημα για τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου, στα οποία δεν συμμετείχε. Η απάντηση των κυβερνήσεων και των υπηρεσιών επιβολής του νόμου στην απάντηση στον πόλεμο στη Γάζα ανοίγει το μυαλό τους στην καταστολή της ελευθερίας του λόγου που επιβάλλεται όταν πρόκειται για αντίσταση στις ενέργειες του Ισραήλ και πώς αυτό επηρεάζει τη δική τους ελευθερία και δικαιώματα.
Όπως έγραψα στο τέλος του βιβλίου μου, «κοιτάζοντας πίσω την ιστορία της περιοχής, μόνο οι μεγάλες ανατροπές παράγουν υποσχόμενες συνέπειες». Ίσως μια παρόμοια ελπίδα να εκπληρωθεί μετά από αυτόν τον τελευταίο καταστροφικό πόλεμο.
