Συγγραφέας: Marc Champion
Η νίκη του Βλαντιμίρ Πούτιν κατά 87% στις δημοσκοπήσεις το Σαββατοκύριακο ήταν μια «άσκηση δημοκρατίας» και μια παρωδία, σημαντική μόνο ως αποφασιστικό κεφάλαιο στην τραγική ιστορία των χαμένων ευκαιριών και της καταστροφής που έγιναν τα 24 χρόνια στην εξουσία του. Ωστόσο, το να κρίνουμε τις εκλογές στη Ρωσία με τα πρότυπα της σημερινής φιλελεύθερης δημοκρατίας θα ήταν μια επικίνδυνη ψευδαίσθηση.
Η νίκη του Πούτιν πρέπει να ιδωθεί μέσα από τα μάτια του Κρεμλίνου, γιατί η ρωσική ιστορία δεν είναι πλέον μια παράξενη απόκλιση από τον κομμουνισμό. Καθιέρωσε ένα νέο – αν και γνώριμο – στυλ αυταρχικής διακυβέρνησης στη Ρωσία, που -όχι για πρώτη φορά- αυτοχαρακτηρίζεται ως πόλος ενάντια στη Δύση. Από αυτή την άποψη, η παρωδία αυτού του Σαββατοκύριακου ήταν ένα εξαιρετικά επιτυχημένο κομμάτι πολιτικού θεάτρου που θα αποτελέσει ένα βασικό σκηνικό για την ανάκαμψη του Πούτιν από τις βαθιές στρατιωτικές ταπεινώσεις που υπέστη ο ρωσικός στρατός, συμπεριλαμβανομένου του διοικητή του, στην Ουκρανία πριν από δύο χρόνια.
Σουμιές
Με αυτήν ως εφαλτήριο, ο Πούτιν μπορεί τώρα να απολαύσει τουλάχιστον άλλα έξι χρόνια στην εξουσία, κάτι που θα τον έκανε τον μακροβιότερο ηγέτη της Ρωσίας μετά τη Μεγάλη Αικατερίνη, την αυτοκράτειρα που κατέλαβε για πρώτη φορά τα εδάφη για τα οποία αγωνίζεται ο Πούτιν στην Ουκρανία. Μετά από κατάφωρα λανθασμένο υπολογισμό της προθυμίας των Ουκρανών να πολεμήσουν και της Δύσης να στηρίξουν την άμυνά τους, η διαίσθηση του Πούτιν ότι θα μπορέσει να αναλάβει και στις δύο πλευρές φαίνεται εκτροχιασμένη. Δεν χρειάστηκε καν να περιμένει μέχρι τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου στις ΗΠΑ για να κλείσει ο Ντόναλντ Τραμπ τον σωληνίσκο της βοήθειας από την Ουάσιγκτον. Ο έλεγχος του Τραμπ στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα το έχει ήδη εξασφαλίσει εν μέρει.
Εν τω μεταξύ, η Ευρώπη φαίνεται να έχει επιτέλους καταλάβει πόσο βαθιά η νίκη της Ρωσίας στην Ουκρανία θα αλλάξει το μέλλον της ηπείρου, αλλά σαφώς αγωνίζεται να κάνει πολλά για αυτό. Ο πόλεμος δεν έχει τελειώσει καθόλου. Οι Ουκρανοί θα πολεμήσουν όσο πιο σκληρά μπορούν, ακόμη και χωρίς αρκετά πυρομαχικά – και είναι ακόμα πιθανό οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη να ανακτήσουν την αποφασιστικότητά τους. Αλλά αν αυτό δεν συμβεί, ο Πούτιν μπορεί να ελπίζει ότι θα κερδίσει – στα μάτια του και στα μάτια πολλών άλλων – τη συλλογική δύναμη της πλούσιας και αλαζονικής Δύσης.
Εξίσου σημαντικό, η ρωσική οικονομία έχει αντέξει τις πιο σκληρές κυρώσεις που θα μπορούσαν να επιβάλουν οι σύμμαχοι της Ουκρανίας. Το ποσοστό ανεργίας είναι χαμηλό, οι μισθοί αυξάνονται και η οικονομία βρίσκεται σε καλό δρόμο για να απομακρυνθεί από το δολάριο και την εξάρτηση από την παραγωγή όπλων και τις μη δυτικές αγορές ενέργειας. Η εξουσία του Πούτιν είναι αναμφισβήτητη.
Τα λέω όλα αυτά με βαριά καρδιά, έχοντας ζήσει στη Μόσχα για περίπου επτά χρόνια και βλέποντας τις δυνατότητες για ένα διαφορετικό αποτέλεσμα. Αυτή η επιστροφή στον επιθετικό αυταρχισμό δεν ήταν προκαθορισμένη από τη μοίρα ή τον Οργανισμό της Συμφωνίας του Βορείου Ατλαντικού (ΝΑΤΟ). Ήταν απλώς η προεπιλεγμένη «ρύθμιση» για μια χώρα με μικρή ιστορική εμπειρία.
Μοντέλο και αποδοχή
Μετά από τέσσερις θητείες ως πρόεδρος και δύο ως πρωθυπουργός, ο Πούτιν έχει τώρα, τουλάχιστον για το άμεσο μέλλον, καταπνίγει την ικανότητα της Ρωσίας να αναπτύξει δημοκρατικούς θεσμούς, όπως ανεξάρτητα δικαστήρια και ελεύθερα μέσα ενημέρωσης. Στη θέση τους έχτισε μια φιλική κλεπτοκρατία. Επίσης, σπατάλησε τα τεράστια πλεονεκτήματα των γλωσσικών, οικονομικών και προσωπικών δεσμών που είχε η Ρωσία με τους πρώην σοβιετικούς γείτονές της, αντιμετωπίζοντάς τους όλους σαν όχλο, σαν δική της περιουσία, παρά ως εταίρους.
Το αποτέλεσμα ήταν να υποδαυλίσει οικονομικούς και στρατιωτικούς πολέμους παρά επενδυτικές και εμπορικές σχέσεις. Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα της Ρωσίας μετά τους τεράστιους ορυκτές και ενεργειακές πηγές της – μια εξαιρετικά ταλαντούχα νέα γενιά μαθηματικών και μηχανικών λογισμικού – έχει ξεφύγει από την καταστολή ή τον στρατό κατά εκατοντάδες χιλιάδες, δίνοντας διαφορετικό νόημα στα σημερινά υψηλά ποσοστά απασχόλησης.
Προς το παρόν, ωστόσο, ο Πούτιν προεδρεύει σε μια λειτουργική κοινωνία στην οποία η μεσαία τάξη μπορεί να ζήσει καλά στη Μόσχα και σε άλλα μεγάλα αστικά κέντρα, ενώ σε πιο απομακρυσμένες περιοχές μπορεί να πληρώσει πολλές φορές χαμηλότερους μισθούς εκεί για να μπορέσει ένας πολίτης να πολεμήσει στην Ουκρανία. Οι περισσότεροι Ρώσοι φαίνεται να αποδέχονται αυτό το μοντέλο, καθώς και την προσφορά του Πούτιν να ανταλλάξει μεγαλύτερη προσωπική ελευθερία και ευημερία για την αποκατάσταση της ρωσικής ισχύος και υπερηφάνειας.
Μιλώντας στη νικητήρια ομιλία του αργά το βράδυ της Κυριακής, ο Πούτιν φάνηκε να απολαμβάνει αυτό που βλέπει ξεκάθαρα ως επιβίωση στον αγώνα κατά της Δύσης στην Ουκρανία, δηλώνοντας στους υποστηρικτές του ότι όλα τα μερικές φορές «μεγάλα» σχέδιά του θα πραγματοποιηθούν τώρα. Αυτή είναι μια υπόσχεση της οποίας η εκπλήρωση δεν απαιτεί ελεύθερες εκλογές ή σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά μόνο δυτική αφέλεια και αδυναμία.
Παραγωγή – Επιμέλεια – Επιλογή κειμένων (2019-2024): Γ.Δ. Παυλόπουλος
