Το 2010, η 23η Ιουνίου ορίστηκε από τα Ηνωμένα Έθνη ως Παγκόσμια Ημέρα της Χήρας. Στόχος του Οργανισμού ήταν «να τονίσει τη φτώχεια και την αδικία που βιώνουν εκατομμύρια χήρες και τα εξαρτώμενα μέλη τους σε όλο τον κόσμο». Αυτή ήταν η ιδέα του Ινδού Λόρδου Luba. Στις 23 Ιουνίου 1954, έχασε τον πατέρα του και η μητέρα του, Srimati Puspa Vati Luba, έμεινε χήρα σε ηλικία 37 ετών και βίωσε σοβαρά τον κοινωνικό και οικονομικό αποκλεισμό που φέρνει η χηρεία στην Ινδία. Σε ορισμένα μέρη της Ινδίας, οι χήρες ζουν εξόριστες σε ειδικές κοινότητες επειδή οι οικογένειές τους φοβούνται ότι θα στιγματιστούν.
Το 2023, υπολογίζεται ότι υπήρχαν 258 εκατομμύρια χήρες παγκοσμίως, σχεδόν οι μισές από τις οποίες ζούσαν κάτω από το όριο της φτώχειας και περίπου 86 εκατομμύρια βίωσαν σωματική βία. Ο ΟΗΕ υπολόγισε τον αριθμό των παιδιών που γεννήθηκαν από αυτές τις γυναίκες σε 580 εκατομμύρια. Πολλοί άνθρωποι αποκλείονται από την εκπαίδευση και αναγκάζονται να εργαστούν ή να παντρευτούν νωρίς για να επιβιώσουν για τον εαυτό τους και τις οικογένειές τους. Περίπου 1,5 εκατομμύριο παιδιά χωρίς πατέρα πεθαίνουν πριν από την ηλικία των πέντε ετών. Ας υπάρχουν ανήλικες χήρες (γιατί παντρεύτηκαν πολύ μεγαλύτερους άνδρες) που πέφτουν στην πορνεία ή γίνονται θύματα εμπορίας ανθρώπων.
Φυσικά, η χηρεία είναι μια κατάσταση που μπορεί να φυλακίσει μια γυναίκα. Ας πούμε ότι στις μικρές κοινωνίες, ακόμα και στην Ελλάδα και στον δυτικό κόσμο, η χηρεία συνδέεται με ηθικούς κανόνες για το πώς πρέπει να ζει μια γυναίκα. Ντύνονται στα μαύρα, τους φέρονται με οίκτο, χάνουν παρέα γιατί δεν τους συνοδεύουν, στερούνται αγάπη και ρομαντισμό. Οι αυστηροί κανόνες που πλαισιώνουν τέτοιες προοδευτικές κοινωνίες δεν τους επιτρέπουν να ζήσουν. Οποιαδήποτε «απόκλιση» από τα κοινωνικά πρότυπα εμφανίζεται ως επαναστατική πράξη. Σκεφτείτε πώς μπορεί μια καλόγρια να βιώσει την απάντηση του Αγίου. Ο Χρυσόστομος είπε στη χήρα: «Θα βρεις σύζυγο στον παράδεισο, αλλά πρόσεχε να μη χάσεις τον Θεό και τις χάρες Του»!
Ας παραδεχτούμε ότι μιλάμε για αδύναμες γυναίκες, χωρίς ισχυρό εσωτερικό άξονα. Ωστόσο, έχετε κατά νου την άλλη πλευρά της χηρείας – μια εξαιρετικά μειονοτική, αλλά υπάρχει. Για παράδειγμα, ποιος ξεχνά τις «Μαύρες Χήρες» και τον σημαντικό ρόλο τους στο τσετσενικό αυτονομιστικό κίνημα. «Αυτές είναι οι σύζυγοι, οι σύζυγοι και οι μητέρες των Τσετσένων αυτονομιστών μαχητών που πέθαναν σε μάχες με τις ρωσικές δυνάμεις. Έχουν χάσει τα πάντα και είναι αποφασισμένοι να κάνουν τα πάντα. Αυτό είναι το πιο ισχυρό όπλο θανάτου για τους Τσετσένους αυτονομιστές», γράφτηκε σε αναφορές στις αρχές του 21ου αιώνα. Η Hawa Barajeva είναι η πρώτη γνωστή «Μαύρη Χήρα». Πυροδοτήθηκε σε ρωσική στρατιωτική βάση στην Τσετσενία τον Ιούνιο του 2000.
Τίποτα δεν μπορεί να προβλέψει πώς μια γυναίκα ή μια μητέρα θα αντιμετωπίσει τη θλίψη του συζύγου ή του παιδιού της. Πώς (θα) «αντιδράσει» στο βάρος –την αδικία– της απώλειας ενός αγαπημένου προσώπου; Η ζωή πίσω από… κουρτίνες, ανέγγιχτη από την πνοή της ζωής και παίρνοντας τη θέση του συζύγου της(!).