ο 44% Οι Ουκρανοί τώρα, μετά από δυόμισι χρόνια πολέμου, φαίνεται να το βλέπουν θετικά Η προοπτική των διαπραγματεύσεων με τη Ρωσία. Τουλάχιστον αυτό είναι το αποτέλεσμα έρευνας του ουκρανικού ZN.UA, που δημοσιεύτηκε στα μέσα Ιουλίου.
Κατά μήκος, Επί του παρόντος, φαίνεται ότι το 32% των Ουκρανών λέει ότι θα ήταν πρόθυμοι να συζητήσουν ακόμη και εδαφικές παραχωρήσεις εάν εξασφάλιζαν την ειρήνη και την ανεξαρτησία (για την υπόλοιπη Ουκρανία) ως εξής μετρήσεις που δημοσιεύθηκαν στις 23 Ιουλίου ο Διεθνές Ινστιτούτο Κοινωνιολογίας του Κιέβου (KIIS). Για σύγκριση, μέχρι τον Μάιο του 2023 αυτό το 32% ήταν λιγότερο από 10%…
Αλλά και από τη σκοπιά της διεθνούς κοινότητας, όπως σημειώνουν χαρακτηριστικά οι New York Times σε άρθρο τους που δημοσιεύτηκε στις 31 Ιουλίου:Η διεθνής πίεση αυξάνεται στην Ουκρανία και τη Ρωσία να καταλήξουν σε κάποιου είδους συμφωνία, αν και οι ειδικοί συμφωνούν ότι καμία από τις δύο πλευρές δεν είναι έτοιμη».
Τον περασμένο Ιούνιο, ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν πρότεινε ότι είδε την πιθανότητα να διαπραγματευτεί εκεχειρία με την Ουκρανία εάν το Κίεβο αποσυρθεί από τις περιοχές όπου η Μόσχα σταθμεύει επί του παρόντος στρατεύματα (περιοχές που αντιπροσωπεύουν περίπου το 18-20% των συνολικών εδαφών της Ουκρανίας) και αποποιηθεί κάθε φιλοδοξία να ενταχθεί σε ΝΑΤΟ. Ωστόσο, κάτι τέτοιο (τόσο μαξιμαλιστικό υπέρ της Ρωσίας) δεν θα μπορούσε να γίνει αποδεκτό από το Κίεβο σε αυτή τη φάση.
Ωστόσο, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Volodymyr Zelensky δήλωσε από την πλευρά του: συνομιλίες στο BBCότι η Ρωσία θα πρέπει να συμμετάσχει στην επόμενη/δεύτερη ειρηνευτική σύνοδο κορυφής στην Ουκρανία που έχει προγραμματιστεί για τον Νοέμβριο, αλλά και ότι η Ρωσία μπορεί, υπό πίεση, να συμφωνήσει σε μια «διπλωματική συμφωνία» για την Ουκρανία.
Εν τω μεταξύ, το ουκρανικό υπουργείο Εξωτερικών είχε, ωστόσο επαφές και με την κινεζική πλευρά (βλέπε επίσκεψη Ντμίτρο Κουλέμπα στο Πεκίνο και πρόσκληση σε Ο Γουάνγκ Γι επίσκεψη στο Κίεβο), τονίζοντας τον πιο κεντρικό ρόλο που θα μπορούσε να παίξει το Πεκίνο στο μέτωπο των ειρηνευτικών συνομιλιών.
Με άλλα λόγια, το θέμα των ουκρανορωσικών συνομιλιών και της επιστροφής στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων έχει αρχίσει πρόσφατα να συζητείται πιο εντατικά, χάρη σε δημοσιεύματα, μετρήσεις και δηλώσεις αξιωματούχων.
Ταυτόχρονα όμως συνέβη και κάτι άλλο… που εκ πρώτης όψεως δεν σχετίζεται με την Ουκρανία, αλλά δείχνει τις δυνατότητες των (ΗΠΑ-Ρωσικών) διαπραγματεύσεων.
Η μεγαλύτερη ανταλλαγή κρατουμένων μεταξύ Δύσης και Ρωσίας από τον Ψυχρό Πόλεμο έχει γίνει πραγματικότητα. Ολοκληρώθηκε χθες με ενδιάμεσο σταθμό στην Τουρκία, με συνολικά 26 άτομα – ανάμεσά τους και ένας 32χρονος Αμερικανός δημοσιογράφος Evan Gershkowitz αλλά και ένας 58χρονος Ρώσος δήμιος Βαντίμ Κρασίκοφ– συνδυασμένες πτήσεις προς Ρωσία, Γερμανία και ΗΠΑ.
Θα μπορούσε η επιτυχία αυτής της συμφωνίας να ανοίξει το δρόμο για άλλου είδους συμφωνίες σε άλλα μέτωπα όπου η Ρωσία θα «συγκρουσθεί» με τη Δύση, όπως η Ουκρανία;
Το προηγούμενο του 1985 και οι συμφωνίες του 1986-87
Ο Owen Matthews θυμάται ένα ιστορικό προηγούμενο από το 1985 στο British Spectator: τον Ιούνιο του 1985, Δυτικοί και Σοβιετικοί αντάλλαξαν αιχμαλώτους στη γέφυρα Glienicke, γνωστή από το 1962 ως «Γέφυρα των Κατασκόπων», που ένωνε το Βερολίνο με το Πότσνταμ. Το σημαντικό, όμως, δεν είναι (μόνο) αυτό, αλλά (ακόμα περισσότερο) αυτό που έγινε στη συνέχεια: η συνάντηση Γκορμπατσόφ-Ρίγκαν το 1986 στο Ρέικιαβικ και ΣΣυνθήκη για τις πυρηνικές δυνάμεις μέσου βεληνεκούς την οποία υπέγραψε ΗΠΑ και Η Σοβιετική Ένωση το 1987. Σύμφωνα με τον Matthews, οι προπαρασκευαστικές εργασίες που οδήγησαν στην ανταλλαγή κρατουμένων έθεσαν επίσης το έδαφος –σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες– για τις συμφωνίες «αποπυρηνικοποίησης» που επρόκειτο να ακολουθήσουν τα επόμενα χρόνια.
Θα μπορούσε να συμβεί κάτι παρόμοιο στο εγγύς μέλλον, αυτή τη φορά με φόντο την Ουκρανία;
Κανάλια και συνθήκες
Όπως αποδεικνύεται στη συμφωνία απελευθέρωσης για τον Γκέρσκοβιτς και άλλους, υπάρχουν κανάλια στον άξονα Ουάσιγκτον-Μόσχας και ευρύτερα στον άξονα Δύσης-Μόσχας, που παραμένουν ανοιχτοί και δυνητικά αποτελεσματικοί ακόμη και σε περιόδους πολέμου και «ειδικών στρατιωτικών επιχειρήσεων».
Από την άλλη, βέβαια, Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υπάρχουν προϋποθέσεις για τη σύναψη συμβάσεων και στα ουκρανικά.
Όπως αναφέρει το Γαλλικό Πρακτορείο στη σημερινή του έκθεση, το ίδιο το Κρεμλίνο έχει ξεκαθαρίσει… Η ανταλλαγή κρατουμένων και η σύγκρουση στην Ουκρανία βασίζονται στο «με τελείως διαφορετικούς όρους“, αυτός είπε Ντμίτρι Πεσκόφ…
