«Έφυγε» από τη ζωή η Sonia Ilińska, η μεταφράστρια όλων των ποιητικών έργων του Καβάφη στα ρωσικά.
Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη εξέφρασε τη θλίψη της για τη σημαντική απώλεια των ελληνικών γραμμάτων στο μήνυμα.
«Η Sonia Ilińska, που «έφυγε» από τη ζωή στις 19 Ιανουαρίου, είναι απώλεια για την ελληνική λογοτεχνία. Ασχολήθηκε με τη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία και η διδακτορική της διατριβή αφορούσε τη μεταπολεμική ελληνική ποίηση. Χάρη στη Σόνια, οι Ρώσοι γνωρίζουν την τελευταία ελληνική λογοτεχνία, τον Καβάφη, τον Καρυωτάκη, τον Σεφέρη, τον Ρίτσο, τον Ελύτη και τη μεταπολεμική γενιά των Νεοελλήνων ποιητών. Το 1983 έγινε καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, μυώντας στο ελληνικό βιβλιόφιλο κοινό τα ρωσικά έργα του 19ου αιώνα, καθώς και τους Ρώσους ποιητές που εξύμνησαν την Ελληνική Επανάσταση του 1821.
Η πιο πρόσφατη συνεισφορά της, η μετάφραση ολόκληρου του ποιητικού έργου του Καβάφη στα ρωσικά. Η Sonia Ilińska εργάστηκε με πάθος και αφοσίωση για την Ελλάδα, την οποία τόσο αγαπούσε.
Ποια ήταν η Sonya Ilyinskaya;
Sonia Ilińska Η Sonia Ilińska (1938–2024) γεννήθηκε στη Μόσχα. Σπούδασε κλασική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Lomonosov της Μόσχας, με ταυτόχρονη ειδίκευση στη νεοελληνική και τη ρωσική φιλολογία. Ασχολήθηκε με τη διάδοση – έρευνα και μετάφραση – της νεοελληνικής λογοτεχνίας.
Εκλέχτηκε απλό μέλος της Ένωσης Λογοτεχνών της ΕΣΣΔ ως κριτικός και μεταφράστρια της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Το 1971 υπερασπίστηκε τη διδακτορική της διατριβή με τίτλο Συμβολή στη μελέτη της μεταπολεμικής ποίησης στην Ελλάδα. Η μοίρα μιας γενιάς. Ήταν ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Σλαβικών και Βαλκανικών Σπουδών της Ακαδημίας Επιστημών της ΕΣΣΔ.
Το 1983, για οικογενειακούς λόγους (από το 1959 ήταν σύζυγος του Έλληνα πεζογράφου Μήτσου Αλεξανδρόπουλου), εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ελλάδα. Ήταν καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Έχει εκδώσει πάνω από 20 βιβλία και δοκίμια στα ελληνικά
Εργογραφία \ Δοκίμια
- Η μοίρα μιας γενιάς. Συμβολή στη μελέτη της μεταπολεμικής πολιτικής ποίησης στην Ελλάδα. Μόσχα 1974, Αθήνα 1976.
- Κ.Π Καβάφης. Μονοπάτια προς τον ρεαλισμό στην ποίηση του 20ού αιώνα. Αθήνα 1983, Μόσχα 1984.
- Γιάννης Ρίτσος. Σκέψεις για τη ζωή και το έργο του. Μόσχα 1986.
- Μιχαήλ Λυκιαρδόπουλος. Ένας Έλληνας στο χώρο του ρωσικού συμβολισμού. Αθήνα 1989.
- Επισκόπηση των πιο σημαντικών γεγονότων. Από την πορεία της ελληνικής ποίησης του 20ού αιώνα. Αθήνα 1992.
- Ο Κ.Π. Καβάφης και η ρωσική ποίηση της «ασημένιας εποχής». Αθήνα 1995.
- Ρώσικος καφές. Μόσχα, 2000. Εισαγωγή (σελ. 5–14), μερικές μεταφράσεις από τα ποιητικά έργα του Κ. Π. Καβάφη, μονογραφία για τον Κωνσταντίνο Καβάφη (σ. 281–470), σειρά δοκιμίων «Περί Κ.Π. Καβάφη και ρωσική ποίηση του «ασημένιου « ηλικία» (σ. 528 -561), δοκίμιο «Περί Κ. Π. Καβάφη στην ποίηση» (σ. 562-567).
- Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 στον καθρέφτη της ρωσικής ποίησης. Επιλογή, εισαγωγή, επιμέλεια: Sonia Ilinskaya. Αθήνα 2001.
- Ο Κ.Π. Καβάφης στο πλαίσιο της λογοτεχνικής πορείας του 20ού αιώνα. Μόσχα 2001.
- ΚΠ Καβάφης. όλα τα ποιήματα. Εισαγωγή επιμέλεια Sonia Ilinska. Αθήνα 2003
Μεταφράσεις στα ρωσικά
- Ποίηση: Κάλβος, Καβάφης, Ρίτσου, Σεφέρης, Ελύτης, Βρεττάκου, Σινόπουλος, Λειβαδίτης, Κύρος, Αναγνωστάκης, Πατρικίου, Σακτούρη, Σαράντης, Στεργιόπουλος κ.α.
- Πεζογραφία: Ξενόπουλος, Τερζάκης, Αλεξανδρόπουλος.
Από μικρή ηλικία τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα επικεντρώθηκαν στη σύγχρονη ελληνική και ρωσική φιλολογία. Εργάστηκε ως ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Σλαβικών και Βαλκανικών Σπουδών της Ακαδημίας Επιστημών της ΕΣΣΔ. Το 1971 υπερασπίστηκε τη μεταπτυχιακή της διατριβή με τίτλο «Συμβολή στη μελέτη της μεταπολεμικής ποίησης στην Ελλάδα. Η μοίρα μιας γενιάς».
Ήταν η πρώτη επαγγελματίας νεοελληνίστρια φιλόλογος που μετέφρασε και εξέδωσε νεοελληνική λογοτεχνία για Ρώσους αναγνώστες και για πάνω από 60 χρόνια συνέδεσε το όνομά της με ουσιαστική και γόνιμη έρευνα και παρουσίαση της ελληνικής λογοτεχνίας στη Ρωσία και τη Ρωσία. στην πρώην ΕΣΣΔ: παρουσίασε για πρώτη φορά τον Καβάφη (1967), συστηματοποίησε την παρουσίαση του Ρίτσου, ανθολόγησε ελληνική ποίηση και διηγήματα, παρουσίασε μυθιστορήματα, έγραψε πλήθος επιστημονικών εργασιών (μονογραφίες, άρθρα, επιστημονικές ανακοινώσεις) πάντα για το θέμα. της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας.