Στον τέταρτο όροφο Εθνική Λυρική Σκηνή, όπου βρίσκεται το τμήμα κοστουμιών, επικρατεί ένα είδος δημιουργικού χάους: υπάρχουν υφάσματα απλωμένα στα τραπέζια – πολύχρωμα κουρέλια ή κομμάτια που σύντομα θα γίνουν ρούχα, μανεκέν ραφτών στα οποία δοκιμάζονται φορέματα και μεγάλες συρόμενες «καλογέρες». που κρατούν παραγωγούς κοστουμιών. Πίσω από τις σκηνές, το έργο στα παρασκήνια είναι πάντα συναρπαστικό και κάθε φορά που παίρνουμε μια γεύση από αυτό, νιώθουμε τη συγκίνηση της ομαδικής εργασίας που πάντα αντιπροσωπεύει το θέατρο.
Για “Κλόουν” -One από τις δύο όπερες Diptych που θα εμφανιστούν στο ELS στα τέλη Ιανουαρίου, σε σκηνοθεσία Νίκος Καραθάνος– στον «μοναχό» κρέμεται ένα σύννεφο από λευκά ρούχα και αρκετά κρινολίνια με περιφερειακούς κρίκους – τρία στεφάνια με διαδοχικά αυξανόμενη περιφέρεια, δίνοντας έμφαση στον όγκο της κάθε φούστας. σχετικά με “Rusticana Cavalry”, τα κοστούμια φαίνεται να προέρχονται από την Αφρική. «Ή μήπως αυτό το παιχνίδι με σχέδια και χρώματα είναι εμπνευσμένο από κάποιο παγανιστικό καρναβάλι;» Ρωτάω τον Leslie Travers, επικεφαλής σκηνογράφο και ενδυματολόγο, που υπέγραψε το συμβόλαιο για αυτή τη νέα παραγωγή της ELLS και μας καλωσόρισε στον χώρο του.
“Η αλήθεια είναι ότι υπάρχει ένα σχεδόν ευφημιστικό χρώμα στο” ιππικό “, απαντά. “Αυτή η συγκεκριμένη όπερα πραγματοποιείται την Κυριακή του Πάσχα σε ένα χωριό της Σικελίας. Ο τόπος δεν έχει σημασία, αλλά η μέρα φέρει μαζί του την έννοια της ανάστασης, τη δύναμη να ξυπνήσει νέα ζωή. Οι χαρακτήρες ανήκουν σε μια κοινότητα ανθρώπων που είναι πολύ κοντά ο ένας στον άλλο. Τους ενώνουν κοινές καταβολές, παραδόσεις, τελετουργίες και η ένταση της σχέσης τους αντικατοπτρίζεται τόσο στα κοστούμια όσο και στη σκηνογραφία τους».
Ο Τράβερς, ένας βραβευμένος Βρετανός καλλιτέχνης του οποίου τα έργα -όπερα, χορός, μουσική και θεατρικές παραστάσεις- έχουν παρουσιαστεί στις πιο διάσημες σκηνές του κόσμου, θα επισκεφθεί την ELLS για δεύτερη φορά. Πρόσφατα δημιούργησε μια εντυπωσιακή σκηνική εγκατάσταση για τον Πύργο Κυανοπώγων, που έπαιξε τον κύριο ρόλο στην όπερα.
“Το πιο σημαντικό στοιχείο σε αυτό το έργο είναι να αναδείξει τους χαρακτήρες”, λέει για τη δημιουργία 230 κοστουμιών από 2.000 υφάσματα.
Τις περισσότερες φορές σχεδιάζουν μαζί σκηνικά και κοστούμια. «Το πιο σημαντικό στοιχείο σε αυτό το έργο είναι η ανάδειξη των χαρακτήρων», εξηγεί. Και έτσι, για τη Λόλα, την αγαπημένη του Τορίντου από το «The Cavalry», δημιούργησε ένα χρυσοκίτρινο φόρεμα «λαμπερό σαν τον ήλιο, μια προβολή αγάπης χωρίς όρια, που κουβαλά την εικόνα της χαράς», σημειώνει.
Στην περίπτωση της πρώτης όπερας του δίπτυχου, το μονόπρακτο «Ιππικό» – εμβληματικό παράδειγμα του «βερισμού» της όπερας (από τη λέξη vero που σημαίνει αλήθεια) – τα κοστούμια χρησιμοποιούσαν βιομηχανικά υφάσματα που ήρθαν στην Ελλάδα από όλα τα μέρη του κόσμος. Αυτά με έντονες αφρικανικές και ινδονησιακές επιρροές συνδυάζονται με άλλα που αναφέρονται στη σύγχρονη ζωή για να δημιουργήσουν τη γνώριμη γλώσσα της αστικής ζωής με τη μορφή γκράφιτι. «Με αυτόν τον τρόπο, το Cavalry γίνεται μια μεθυστική, ζωογόνος εμπειρία», σχολιάζει ο Travers.
Πού να πάμε λοιπόν μετά, αναρωτιέμαι όταν η κουβέντα πάει στην όπερα «Κλόουν» που περιλαμβάνεται στο δίπτυχο; Ίσως συνεχίζετε στο πνεύμα της τελετουργίας -νομίζω- ξεχωρίζοντας τη μνήμη των εθίμων της Κουβανέζικης Santeria σε λευκά κρινολίνα.
«Επιλέγεις κάτι απολύτως απλό: λευκό», λέει η ενδυματολόγος. «Εδώ έχουμε να κάνουμε με παράσταση μέσα σε παράσταση. Στις περισσότερες παραστάσεις της συγκεκριμένης όπερας, οι κάτοικοι ενός μικρού χωριού της Καλαβρίας φορούν συνηθισμένα, άθλια ρούχα και οι ηθοποιοί του περιοδεύοντος θιάσου φορούν φανταχτερά κοστούμια. Ανατρέπουμε αυτή τη συμφωνία. Όλοι οι χαρακτήρες είναι ντυμένοι με ρούχα που αντικατοπτρίζουν την εσωτερική τους κατάσταση και το σύνολο – διακοσμήσεις και κοστούμια – δημιουργούν μια ατμόσφαιρα κινδύνου. Όσο για τα κρινολίνια, προσθέτουν μια γλυπτική διάσταση στη σιλουέτα του πλήθους και αφού έχουμε ένα μεγάλο καστ με πάνω από 100 άτομα, το σύνολο γίνεται επικό».
Ρούχα (μπουφάν, παντελόνια, γιλέκα κ.λπ.) αυτής της παραγωγής ανήλθαν σε 230 τεμάχια και περίπου 2.000 υφάσματα. Η συνεργασία του Travers με τον Νίκο Καραθάνο ξεκίνησε τον Μάρτιο. μακροχρόνιες συζητήσεις που περιγράφει ως ευκαιρία για έμπνευση και προβληματισμό παρά ως ανταλλαγή πρακτικών οδηγιών. «Ο Νίκος αντί να μου υπαγορεύσει το όραμά του με τον συνηθισμένο τρόπο, με προκάλεσε», τονίζει. «Μου έδειξε ποια ήταν η «κινητήρα» που έδινε ώθηση σε κάθε έργο και με έκανε μέρος του σχεδίου του. Μίλησε με μεγάλη λεπτομέρεια για την έννοια και το περιεχόμενο του ουρανού, για τον ουρανό και τη γη και τον μεταξύ τους χώρο στον οποίο κινούμαστε. Και θυμάμαι ότι μου είπε το πιο όμορφο: «Αυτό είναι ένα αιθέριο μέρος όπου άνθρωποι και άγγελοι μπορούν να περπατήσουν χέρι-χέρι». Αυτή η πρόταση άνοιξε τα μάτια μου και δημιούργησε αυτόματα έναν πλούτο εικόνων».