Ένα ολοκληρωμένο σχέδιο «θωρακισμένων» του θεσσαλικού κάμπου από μελλοντικά καιρικά φαινόμενα αναμένεται να ολοκληρωθεί έως τα τέλη Φεβρουαρίου και θα εκπονηθεί από ομάδα ειδικών από την Ολλανδία σε συνεργασία με τοπικούς φορείς της περιοχής.
Η εν λόγω μελέτη, όπως είπε στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Έλληνας διευθύνων σύμβουλος της HVA International, Μιλτιάδης Γουζούρης, επικεντρώνεται «στο αγροτικό κομμάτι και στον αντιπλημμυρικό τομέα του. Δεν έχουμε τόση σχέση με αστικές περιοχές, χωριά, πόλεις κ.λπ. Ασχολούμαστε κυρίως με τη διαχείριση των υδάτων που προέρχονται από τα όμβρια ύδατα ή τα ποτάμια που εισρέουν στον Θεσσαλικό Κάμπο, καθώς και τις οικονομικές δραστηριότητες της περιοχής όπως η καλλιεργήσιμη γη. , κοπάδια ζώων και βιομηχανίες».
Πρόσφατα, ομάδα ειδικών, σε συνεργασία με τοπικούς φορείς, πραγματοποίησε επιτόπιες επισκέψεις, χαρτογραφώντας πολλές περιοχές του Θεσσαλικού κάμπου. Οι ειδικοί έδωσαν προσοχή σε διάφορα βασικά σημεία και χαρακτηριστικά των περιοχών, όπως έδαφος, βλάστηση και πετρώματα, οικονομικές δραστηριότητες, ποτάμια και το μικροκλίμα τους, ώστε να υπολογιστεί η ποσότητα νερού που θα μπορούσαν να λάβουν για κάθε περιοχή.
Επιπλέον, σύμφωνα με τον κ. Γκοζούρη, κατά τις επισκέψεις τους στην περιοχή, οι ομάδες είχαν την ευκαιρία να δουν από κοντά τα σημεία που είχαν καταρρεύσει τα επιχώματα και τα φράγματα και να διερευνήσουν τα αίτια που προκάλεσαν τις ζημιές, προσπαθώντας να ενσωματώσουν νέες πρακτικές. στο έργο που θα εξαλείψει την επανάληψη της ίδιας κατάστασης στο μέλλον.
«Αυτή τη στιγμή έχουμε συλλέξει πολλά στοιχεία από καίρια σημεία του θεσσαλικού κάμπου και «επεξεργαζόμαστε» διαφορετικά σενάρια βροχοπτώσεων. Τι θα σημαίνει αν βρέξει στην περιοχή της Καλαμπάκας; Αυτά τα σενάρια μας δείχνουν προς ποια κατεύθυνση θα κυλήσει το νερό και ποιες περιοχές κινδυνεύουν από πλημμύρες. Όλα αυτά είναι εξαιρετικά χρήσιμα» σημειώνει ο κ. Γουζώρης, γιατί -όπως εξηγεί- «θα μπορέσει να προταθεί η δημιουργία κατάλληλου αντιπλημμυρικού έργου, αφού ληφθεί υπόψη η μορφολογία του εδάφους, η ιδιαιτερότητα της περιοχής, και τα λοιπά.”
Μπορεί για παράδειγμα να υπάρξουν περιοχές που θα πλημμυρίσουν και οι αγρότες θα λάβουν αποζημίωση Σε αυτή τη μελέτη, ως διευθύνων σύμβουλος εταιρείας εισηγμένης στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, υπάρχει ένα κεφάλαιο που εξετάζει σενάρια στα οποία υπάρχουν περιοχές που θα δράσουν ως «ελεγχόμενη ζώνη πλημμύρας» σε περίπτωση έντονων βροχοπτώσεων με αποτέλεσμα την παραγωγή υπερβολικών ποσοτήτων νερού σε σχέση με την ικανότητα απόρριψης αυτού του νερού. Οι ζώνες αυτές, αν είναι δυνατόν, θα πρέπει να βρίσκονται σε μέρη όπου δεν θα υπάρχουν σπίτια, ζώα, εργοστάσια κ.λπ.
«Σε περίπτωση επανάληψης έντονων βροχοπτώσεων που μπορεί να προκαλέσουν πλημμύρες, σχεδιάζεται να ανοίξουν περιοχές όπου θα καλλιεργούνται μόνο καλλιέργειες, όπου θα αποστραγγίζεται το πλεονάζον νερό, ώστε να εκτονωθεί το κύριο σύστημα νερού και να αποστραγγιστεί το νερό ελεγχόμενο ποσοστό», σημείωσε.
Οι αγρότες που θα καλλιεργήσουν αυτές τις εκτάσεις θα μπορούν να ενημερωθούν έγκαιρα για να μεταφέρουν τα μηχανήματα τους σε ασφαλέστερο μέρος.
Θα μπορούσε επίσης να εισαχθεί διάταξη που θα επιτρέπει στους αγρότες σε ελεγχόμενες πλημμυρικές ζώνες να λαμβάνουν αποζημίωση από το κράτος για τις ζημιές που υφίστανται. «Κάθε χρόνο θα υπάρχει κονδύλι στον κρατικό προϋπολογισμό για την αποζημίωση αυτών των αγροτών», είπε, προσθέτοντας: «εάν το ταμείο δεν χρησιμοποιηθεί σε ένα χρόνο, μπορεί να μεταφερθεί στον επόμενο χρόνο και ούτω καθεξής», είπε.
Ωστόσο, όπως ανέφερε ο κ. Γουζώρης, «το κόστος υλοποίησης του σχεδίου δεν έχει ακόμη υπολογιστεί καθώς η όλη διαδικασία είναι σε εξέλιξη». «Το κόστος θα είναι διαφορετικό εάν το σχέδιο περιλαμβάνει κυρίως ζώνες πλημμύρας και διαφορετικό εάν υπάρχει ανάγκη κατασκευής περισσότερων φραγμάτων ή δεξαμενών».
Το βασικό πρόβλημα στη Θεσσαλία είναι η έλλειψη νερού και όχι οι πλημμύρες
Παράλληλα, ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας τονίζει ότι ίσως όλοι επικεντρωθήκαμε στο πλημμυρικό φαινόμενο του Σεπτεμβρίου, αλλά το μεγαλύτερο πρόβλημα στη Θεσσαλία είναι η έλλειψη νερού.
«Υπάρχουν καλλιέργειες υδροφόρου ορίζοντα σε αυτήν την περιοχή, επομένως οι αγρότες αναγκάζονται να ανοίξουν πηγάδια βάθους έως και 300 μέτρα, γεγονός που αυξάνει το κόστος της καλλιέργειας», είπε.
Το εκπονημένο σχέδιο θα περιλαμβάνει πιθανώς προτάσεις για τη χρήση ορισμένων από τις πλημμυρικές περιοχές ως ταμιευτήρες νερού για αρδευτικούς σκοπούς.
«Αναρωτιόμαστε αν θα ήταν προς το συμφέρον των καλλιεργειών να διατηρηθεί σε περιοχή που θα χαρακτηριστεί πλημμυρική ζώνη. Αυτό θα εξαρτηθεί, μεταξύ άλλων, από: για το αν η αποζημίωση που θα λάβουν οι αγρότες για τα χωράφια τους θα αντισταθμίσει την παραγωγή, αλλά και για το κόστος που θα συνεπάγεται κάθε μέτρο», είπε.
Ζωικό κεφάλαιο
Σοβαρές ήταν οι απώλειες που υπέστησαν οι κτηνοτρόφοι στη Θεσσαλία, καθώς πάνω από 140.000 ζώα πέθαναν από την πλημμύρα.
«Θεωρούμε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας. Για παράδειγμα, ένας αγρότης εκτρέφει ζώα, παράγει γάλα και το δίνει στη γαλακτοβιομηχανία, η οποία με τη σειρά της το στέλνει στην αγορά. Σίγουρα κάποιος θα έλεγε ότι αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να δώσουμε τα ζώα στους κτηνοτρόφους για να ξεκινήσουν την παραγωγή. Είναι όμως έτσι;» αναρωτιέται ο κ. Γουζώρης.
Και προσθέτει: «Αυτή δεν είναι πάντα η καλύτερη λύση. Φανταστείτε ότι οι κτηνοτρόφοι έχουν ζώα, παράγουν γάλα και δεν έχουν πού να το δώσουν, αφού τα διπλανά γαλακτοκομεία είναι κατεστραμμένα και δεν μπορούν να επεξεργαστούν το γάλα, γιατί πολλά τέτοια εργοστάσια επεξεργασίας υπέστησαν σοβαρές ζημιές από τις πρόσφατες πλημμύρες. Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι κτηνοτρόφοι θα αντιμετωπίσουν δύο προβλήματα: πρώτον, δεν θα μπορούν να πουλήσουν το γάλα τους και δεύτερον, όλα τα ζώα που έχουν θα χρειάζονται καθημερινή τροφή, κάτι που συνεπάγεται υψηλό κόστος. «Ως εκ τούτου, απαιτείται προσεκτικός σχεδιασμός», καταλήγει.
Προγράμματα εκπαίδευσης – σχέδια προστασίας
Τέλος, μιλώντας στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, σημειώνει ότι εκτός από τα προληπτικά μέτρα για τα ζώα, τα χωράφια, τα μηχανήματα κ.λπ., πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και ο σχεδιασμός για τους ανθρώπους.
«Θέλουμε να πραγματοποιήσουμε εκπαιδευτικά προγράμματα για όλα αυτά τα φαινόμενα για τους κατοίκους αυτών των περιοχών. Αν, για παράδειγμα, έχουμε πλημμύρες στην Καρδίτσα ή στα περίχωρα, οι κάτοικοι εκεί θα πρέπει να ξέρουν πού να πάνε για να μείνουν ασφαλείς».
«Τέτοια εκπαιδευτικά προγράμματα θα πρέπει να σχεδιάζονται για κάθε περιοχή ξεχωριστά, γιατί κάθε τόπος έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά από τους άλλους λόγω της μορφολογίας της κάθε περιοχής», κατέληξε.
