Η ανάπτυξη του ΑΕΠ της Ελλάδας αναμένεται να είναι 2,1% το 2024, 2,3% το 2025 και 2,2% το 2026, υποστηριζόμενη από την εφαρμογή του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΣΑΑ).
Η πρόβλεψη της Επιτροπής για την αύξηση του ΑΕΠ το 2024 στη ζώνη του ευρώ είναι 0,8% και 0,9% στην ΕΕ, ενώ για το 2025 η αύξηση του ΑΕΠ στη ζώνη του ευρώ αναμένεται να επιταχυνθεί κατά 1,3% και 1,5% στην ΕΕ και το 2026 κατά 1,6 % και 1,8% αντίστοιχα.
Συγχρόνως:
- Ο πληθωρισμός στην Ελλάδα αναμένεται να είναι 3% το 2024, με σταδιακή μείωση στο 2,4% το 2025 και στο 1,9% το 2026.
- Ο πληθωρισμός στη ζώνη του ευρώ θα είναι 2,4% το 2024 και μέτριος έως 2,1% το 2025 και 1,9% το 2026.
- Η ανεργία, αυτή τη στιγμή κάτω από το 10%, αναμένεται να συνεχίσει να μειώνεται, αν και με βραδύτερο ρυθμό από ό,τι στο παρελθόν.
- Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να συνεχίσει να μειώνεται λόγω της μηδενικής αύξησης των δαπανών.
- Μαζί με τη συνεχιζόμενη αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ, αυτό συμβάλλει στη σταθερή μείωση του λόγου του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ σε σχεδόν 140% του ΑΕΠ έως το 2026.
Έκθεση για την Ελλάδα
Πιο αναλυτικά, η έκθεση της Κομισιόν για την Ελλάδα τονίζει ότι «η ανάπτυξη παραμένει ισχυρή».
Το πρώτο εξάμηνο του 2024, η ελληνική οικονομία κατέγραψε σταθερή ανάπτυξη 2,1% σε ετήσια βάση, κυρίως λόγω της εγχώριας ζήτησης, ενώ οι καθαρές εξαγωγές επιβραδύνουν την ανάπτυξη.
Μετά την αύξηση του κατώτατου μισθού, η ιδιωτική κατανάλωση επωφελήθηκε από μια σχετικά ταχύτερη αύξηση των μισθών στα νοικοκυριά με χαμηλότερο εισόδημα. Οι επενδύσεις επιταχύνθηκαν με ισχυρή ανάκαμψη της πιστωτικής επέκτασης των επιχειρήσεων, ενώ η ασθενής αύξηση των εξαγωγών είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση των καθαρών εξαγωγών.
Χάρη στην ισχυρή εγχώρια ζήτηση, η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ το 2024 αναμένεται να είναι κατά μέσο όρο 2,1%.
Η ιδιωτική κατανάλωση θα συνεχίσει να αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς στο μέλλον, υποστηριζόμενη από τη συνεχιζόμενη αύξηση των πραγματικών εισοδημάτων. Οι επενδύσεις αναμένεται να συνεχίσουν να επιταχύνονται, φτάνοντας σχεδόν το 9% το 2025, καθώς η εφαρμογή του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας μετατοπίζεται όλο και περισσότερο από τη μεταρρύθμιση στη βελτίωση των συνθηκών επενδύσεων και χρηματοδότησης.
Η ανάκαμψη της εξωτερικής ζήτησης αναμένεται να στηρίξει την ανάπτυξη των εξαγωγών, υποστηριζόμενη από προηγούμενα κέρδη στην ανταγωνιστικότητα και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που στοχεύουν στη βελτίωση των εξαγωγικών επιδόσεων. Η αύξηση των εισαγωγών προβλέπεται να παραμείνει ισχυρή. Συνολικά, η αύξηση του ΑΕΠ αναμένεται να παραμείνει πάνω από το μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης στο 2,3% και 2,2% το 2025 και το 2026, αντίστοιχα.
Τι συμβαίνει με την αγορά εργασίας;
Το ποσοστό απασχόλησης αυξήθηκε στο 54,9% (ηλικίας 15-74 ετών) το δεύτερο τρίμηνο του 2024 σε εποχικά προσαρμοσμένη βάση, αλλά παραμένει ένα από τα χαμηλότερα στην ΕΕ. Το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε στο 9,5% τον Αύγουστο, αν και παραμένει ένα από τα υψηλότερα στην ΕΕ.
Τα ποσοστά κενών θέσεων συνέχισαν να αυξάνονται το πρώτο εξάμηνο του 2024, ιδιαίτερα στους τομείς των κατασκευών, του τουρισμού και των τομέων υψηλής ειδίκευσης. Η αύξηση της απασχόλησης αναμένεται να συνεχιστεί, αν και με βραδύτερο ρυθμό. Το ποσοστό ανεργίας αναμένεται να μειωθεί σε περίπου 9% έως το 2026, το οποίο θα είναι το χαμηλότερο επίπεδο της τελευταίας δεκαετίας.
Οι πραγματικοί μισθοί ανά εργαζόμενο αναμένεται να αυξηθούν κατά μέσο όρο 1,1% ετησίως στον προβλεπόμενο ορίζοντα, υποστηριζόμενοι επίσης από τη μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης.
Πληθωρισμός: Ο ρυθμός μείωσης είναι αργός
Το τρίτο τρίμηνο του 2024, περίπου στη 1 π.μ., ο ετήσιος δομικός πληθωρισμός ήταν 3,1%. πάνω από τον μέσο όρο της ευρωζώνης. Ο πληθωρισμός περιορίστηκε από την επιτάχυνση των τιμών των υπηρεσιών, τον αντίκτυπο των πλημμυρών του 2023 στις τιμές των τροφίμων και την πρόσφατη αύξηση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας. Ο πληθωρισμός αναμένεται να συνεχίσει να μειώνεται το τελευταίο τρίμηνο του 2024, αλλά οι μισθολογικές πιέσεις που προκαλούνται από τις αυξανόμενες ελλείψεις εργατικού δυναμικού και τις αυξήσεις του κατώτατου μισθού θα ασκήσουν ανοδική πίεση στις τιμές. Ο συνολικός πληθωρισμός το 2024, το 2025 και το 2026 προβλέπεται να είναι 3%, 2,4% και 1,9%, αντίστοιχα. Ο πληθωρισμός χωρίς την ενέργεια και τα τρόφιμα προβλέπεται να παραμείνει υψηλότερος στον προβλεπόμενο ορίζοντα και να ανέλθει σε 3,4%, 2,7% και 2% το 2024, το 2025 και το 2026, αντίστοιχα.
Το δημόσιο χρέος αναμένεται να μειωθεί
Το ονομαστικό έλλειμμα αναμένεται να μειωθεί από 1,3% του ΑΕΠ το 2023 σε 0,6% του ΑΕΠ το 2024, αντανακλώντας την αύξηση του πρωτογενούς πλεονάσματος από 2,1% του ΑΕΠ το 2023 σε 2,9%.
Η μείωση αυτή οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό στη μέτρια αύξηση των τρεχουσών δαπανών και στην αύξηση των εσόδων από τον φόρο εισοδήματος.
Το ονομαστικό έλλειμμα αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω στο 0,1% του ΑΕΠ το 2025, κυρίως λόγω της μείωσης των βραχυπρόθεσμων επιτοκίων το 2025. Αυτή η πρόβλεψη επηρεάζεται επίσης από μια σειρά νέων δημοσιονομικών μέτρων που ανακοινώθηκαν το 2024 με καθαρό αντίκτυπο 0,2% του ΑΕΠ. Από την πλευρά των δαπανών, οι μισθοί του δημόσιου τομέα αναμένεται να αυξηθούν τον Απρίλιο του 2025 για να ευθυγραμμιστεί ο βασικός μισθός του δημόσιου τομέα με τον κατώτατο μισθό του ιδιωτικού τομέα. Από πλευράς εισοδήματος αναμένεται μείωση του συντελεστή των ασφαλιστικών εισφορών έως τη 13.00. Ανακοινώθηκε και αύξηση του φόρου διαμονής στα ξενοδοχεία. Ο δημοσιονομικός προσανατολισμός αναμένεται να είναι επεκτατικός το 2025, μετά από περιοριστικό δημοσιονομικό προσανατολισμό το 2024.
Το ισοζύγιο της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να μετατραπεί σε πλεόνασμα 0,2% του ΑΕΠ το 2026 εν μέσω ευνοϊκής μακροοικονομικής κατάστασης. Αυτή η βελτίωση αναμένεται να προέλθει από αυξήσεις στους φόρους και τις εισφορές εθνικής ασφάλειας, αντισταθμίζοντας τις αυξημένες δαπάνες για συντάξεις, επιδόματα και μισθούς του δημοσίου. Ο δημοσιονομικός προσανατολισμός προβλέπεται να παραμείνει επεκτατικός το 2026.
Ο λόγος δημόσιου χρέους προς ΑΕΠ μειώνεται τα τελευταία χρόνια και προβλέπεται να φθάσει στο 153,1% το 2024, στη συνέχεια να υποχωρήσει στο 146,8% του ΑΕΠ το 2025 και στο 142,7% το 2026. Η μείωση αυτή οφείλεται στα πρωτογενή πλεονάσματα, την ονομαστική ανάπτυξη και μείωση των ταμειακών αποθεμάτων το 2024
Οι δημοσιονομικές προοπτικές εξακολουθούν να υπόκεινται σε κινδύνους ανά χώρα. Ο αρνητικός κίνδυνος προκύπτει από συνεχιζόμενα νομικά ζητήματα, κυρίως αγωγές κατά δημόσιας εταιρείας (ETAD). Από την άλλη πλευρά, οι προσπάθειες των κυβερνήσεων να αυξήσουν τη φορολογική συμμόρφωση μέσω της ψηφιοποίησης μπορεί να αποδειχθούν αποτελεσματικές, αποφέροντας υψηλότερα έσοδα το 2025.
