Το εγχείρημα φαινόταν προφανές, αλλά δεν ήταν. Το 2019 οι άνθρωποι της Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών άρχισε να εργάζεται για τη δημιουργία ενός αγγλόφωνου προγράμματος σπουδών με επίκεντρο τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Αυτό θα ήταν το πρώτο πρόγραμμα πτυχίου ξένων γλωσσών σε ελληνικό πανεπιστήμιο με στόχο την προσέλκυση ξένων φοιτητών στη χώρα μας.
Τα πρώτα βήματα της τότε διοίκησης του ιδρύματος αντιμετωπίστηκαν με πολιτικές άγκυρες και φιλοδοξίες. Ήταν μια μεγάλη περιπέτεια, λαμβάνοντας υπόψη τα εμπόδια που εμφανίστηκαν αργότερα, κατά τη διάρκεια της πανδημίας λόγω του κλεισίματος των συνόρων και των περιόδων καραντίνας. Ας ελπίσουμε ότι φτάσαμε στο 2024. Σε λίγες μέρες Πανεπιστήμιο Αθηνών θα απονείμει πρώτους τίτλους σπουδών στους αποφοίτους του προγράμματος, ταυτόχρονα με άλλα τρία αγγλόφωνα προγράμματα πτυχίου ελληνικά πανεπιστήμια και από τον Οκτώβριο του επόμενου έτους ο συνολικός αριθμός τους θα τριπλασιαστεί.
Έχει ληφθεί άδεια λειτουργίας από το επόμενο ακαδημαϊκό έτος 2024-2025 Εθνική Αρχή Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) επτά προγράμματα στα αγγλικά σε έξι ελληνικά πανεπιστήμια. Μάλιστα, τα θεσμικά στοιχεία δείχνουν ότι η ζήτηση για αγγλόφωνες θέσεις έχει αυξηθεί. «Αυτό είναι απόδειξη της εξωστρέφειας και του δυναμισμού των ελληνικών πανεπιστημίων. Έχουν προσωπικό υψηλού επιπέδου και η επιτυχία φυσικά απαιτεί καλή οργάνωση, συντονισμό των δραστηριοτήτων και καλή προώθηση των προγραμμάτων». σχόλια για “Κ” ο Χρήστος Μιχαλακέλης, ερευνητής και πρόεδρος του Study in Greece (SiG)εθνική αρχή για τη διεθνοποίηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Ήταν η αρχή Αγγλικό προπτυχιακό πρόγραμμα αρχαίας ελληνικής αρχαιολογίας, ιστορίας και λογοτεχνίας στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών. Οπως και σημειώνει στην «Κ» ο Δημήτρης Πλάντζος., καθηγητής κλασικής αρχαιολογίας στο ΕΚΠΑ και διευθυντής προγράμματος«Ξεκινήσαμε με 11 φοιτητές και τώρα υπάρχουν 60 φοιτητές πλήρους φοίτησης στο πρόγραμμα. Κάθε χρόνο και περισσότερο.” «Σπούδασα αρχαιολογία στα Τίρανα και ήθελα να επικεντρωθώ στην κλασική αρχαιολογία, γι' αυτό επέλεξα αυτό το πρόγραμμα», λέει. Ελισάβετ Μόσχο από το Αργυρόκαστρο Αλβανίας, σήμερα τελειόφοιτος στο πρόγραμμα. Μετά από πολύ θετικά λόγια για τις σπουδές της στο αμφιθέατρο, μας μιλά για το ερευνητικό έργο που έκαναν σε ανασκαφές στην Κρήτη και στον Μαραθώνα. «Είναι επίσης πολύ σημαντικό ότι είχαμε στη διάθεσή μας τη Βιβλιοθήκη της Φιλοσοφικής Σχολής, αλλά και άλλες βιβλιοθήκες της Αθήνας, π.χ. Αυτή τη στιγμή περιμένει τα αποτελέσματα της αίτησής του για να συνεχίσει τις σπουδές του στην ψηφιακή αρχαιολογία στη Γερμανία.
Υψηλή ζήτηση
Το πρώτο αγγλόφωνο προπτυχιακό πρόγραμμα της Φιλοσοφικής Αθηνών ακολούθησαν σπουδές Ιατρικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και στο ΕΚΠΑ. Λόγω του αντικειμένου σπουδών, η ζήτηση για τα προγράμματα αυτά είναι πολύ μεγάλη. «Τον πρώτο χρόνο είχαμε 177 αιτήσεις για 60 θέσεις στο πρόγραμμα. Αυτή τη στιγμή είναι περίπου 500, φυσικά, διατηρούμε σταθερό αριθμό μαθητών μας, γιατί έχουμε πιστοποιητικό ΕΘΑΕ για αυτόν τον αριθμό. Εμμένουμε σε αυτό γιατί έτσι θα διατηρήσουμε μια καλή αναλογία δασκάλου-μαθητή. Είναι πολύ σημαντικό να διατηρήσουμε τα πρότυπα ποιότητας και να είμαστε ανταγωνιστικοί στη διεθνή αγορά». παρατηρεί τη συνομιλία με τον «Κ», Νίκος Φόρογλου, καθηγητής νευροχειρουργικής και συντονιστής αγγλόφωνου προπτυχιακού προγράμματος ιατρικής ΑΠΘ.
«Απέκτησα το πτυχίο μου από το Πανεπιστήμιο του Ρότσεστερ στις ΗΠΑ με ειδίκευση στις «νευροεπιστήμες και θρησκεία». Μετά ξεκίνησε το πρόγραμμα αγγλόφωνης ιατρικής στο ΑΠΘ και μου άρεσε η ιδέα. Ήθελα επίσης να ζήσω στην Ελλάδα γιατί και οι δύο γονείς μου είναι από την Πάτρα. Ο πατέρας μου πήγε στις ΗΠΑ όταν ήταν τριών ετών και παντρεύτηκε τη μητέρα μου εκεί. Γεννήθηκα στη Νέα Υόρκη, αλλά το αίμα μου είναι ελληνικό» λέει η 25χρονη «Κ» Αντώνιο Δημόπουλουτριτοετής φοιτητής του αγγλόφωνου προγράμματος Ιατρικής ΑΠΘ.
Οι μετανάστες αποτελούν μια σημαντική ομάδα νέων που στοχεύουν στα αγγλόφωνα προγράμματα προπτυχιακών σπουδών στα ελληνικά πανεπιστήμια. Τέσσερα επιχειρησιακά προγράμματα περιλαμβάνουν μαθητές από περίπου 80 χώρες: Ηνωμένες Πολιτείες, Κίνα, Ιαπωνία, Ινδία, Αλβανία, Αίγυπτος, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Μεγάλη Βρετανία, Ελβετία, Τουρκία, Ουζμπεκιστάν, Σερβία, Βόρεια Μακεδονία, Ναμίμπια, Μαλάουι, Ολλανδία , Αιθιοπία, Κύπρος, Μπαγκλαντές, Γκάνα κ.λπ.
Η αρχή ήταν δύσκολη. Η συνέχεια φαίνεται να είναι πιο γρήγορη. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΘΑΑΕ, είναι πιστοποιημένα και πρόκειται να ξεκινήσουν τη λειτουργία τους από τον Οκτώβριο του 2024, αλλά στο Πανεπιστήμιο οκτώ προγράμματα με φαρμακευτικά αντικείμενα. Αθήνα, Τεχνητή Νοημοσύνη και Επιστήμη Δεδομένων στο Παν. Δυτικής Αττικής, Φιλοσοφία Εφαρμοσμένη στη Λήψη Διοικητικών Αποφάσεων, επίσης στο Παν. Δυτικής Αττικής, Ελληνικές Σπουδές Δημοκρίτειο Παν. Θράκης, Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής στο Παν. Μακεδονίας, Ιατρική στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλίας, Οικονομικών Σπουδών και Βιώσιμης Ανάπτυξης επίσης στο Πανεπιστήμιο της Δυτικής Μακεδονίας και τέλος δημιουργικής γραφής, τεχνών και ανθρωπιστικών επιστημών στο Παν. Δυτική Μακεδονία – στην τελευταία η μάθηση θα γίνεται ουσιαστικά εξ αποστάσεως. Και ως Στην «Κ» αναφέρθηκαν στελέχη της ΕΘΑΕ.ο εθνικός φορέας έχει ήδη λάβει νέες αιτήσεις από πανεπιστήμια για την ίδρυση πτυχίων αγγλικού-μεσαίου πτυχίου.
Τα οφέλη για τα πανεπιστήμια είναι πολλά, ξεκινώντας από τα οικονομικά. Τα έσοδα από δίδακτρα (έως 15.000 € ετησίως στο αγγλόφωνο πρόγραμμα Ιατρικής Κρήτης) χρησιμοποιούνται από το ίδρυμα. «Τα ταμεία του ΑΠΘ έχουν λάβει μέχρι στιγμής περίπου 4,5 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων το 50% διατέθηκε για την πρόσληψη νέων επιστημόνων. 30% για βελτίωση υποδομών και 20% για υποτροφίες για όλο το σχολείο, συμπεριλαμβανομένου του ελληνόφωνου προγράμματος» σημειώνει ο κ. Φόρογλου. «Τα προγράμματα εκμάθησης ξένων γλωσσών καλλιεργούν και ενθαρρύνουν τη διεθνή συνεργασία, προσελκύουν νέους από όλο τον κόσμο στη χώρα και στα πανεπιστήμιά μας, διευρύνουν την αγορά εργασίας για νεότερους Έλληνες επιστήμονες και βοηθούν στη διάδοση και ενίσχυση της εικόνας της χώρας μας διεθνώς. Αποτελούν επίσης τη βάση για οικονομικά επωφελείς δραστηριότητες των ελληνικών πανεπιστημίων, γεγονός που επιβεβαιώνει τελικά τη σημασία της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα μας», προσθέτει ο Πλάντζος.
Μάλιστα, η λειτουργία δύο αγγλόφωνων προπτυχιακών φοιτητών θεωρείται σημαντικό βήμα για ένα περιφερειακό ίδρυμα όπως το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. «Λες να έχουμε ξεφύγει από τα βαθιά;» – ρωτά γελώντας ο εκτελεστικός διευθυντής του ιδρύματος Κώστας Νίκου και τονίζει ότι «η δημιουργική γραφή, η τέχνη και οι ανθρωπιστικές επιστήμες είναι ένα πολύ ιδιαίτερο θέμα. Έχει ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών, από τις επιχειρήσεις μέχρι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Στην αρχή όμως ήμασταν προσεκτικοί. Τελικά, η ζήτηση για την περίοδο που δείξαμε το πρόγραμμα στα αγγλικά θεωρήθηκε πολύ καλή». Οπως Στην «Κ» αναφέρθηκε ο πρύτανης του ιδρύματος Θεόδωρος Θεοδουλίδης.ο πρώτος στόχος είναι η προσέλκυση μαθητών από τα Βαλκάνια. Το Ίδρυμα έχει ήδη ξεκινήσει εκστρατεία στις βαλκανικές χώρες, επισκεπτόμενος τους αλλά και συναντήσεις στις πρεσβείες των βαλκανικών χωρών στην Ελλάδα. Παράλληλα πραγματοποιούνται στοχευμένες καμπάνιες. «Προσλάβαμε έναν σύμβουλο στρατηγικής επικοινωνίας για τη δημιουργία διαφημιστικού υλικού για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και το Διαδίκτυο για να μάθουμε τις ιδιαιτερότητες των αγορών στις οποίες θα εστιάσουμε, να βρούμε κανάλια συνεργασίας με φορείς προώθησης εκπαιδευτικών υπηρεσιών», τονίζει ο κ. Θεοδουλίδης.
«Συνεργαζόμαστε με διεθνείς πράκτορες και πρακτορεία που προσελκύουν αποφοίτους Λυκείου και τους στέλνουν σε ξένα πανεπιστήμια. Βεβαίως, είμαστε παρόντες στο Instagram, στο TikTok και στο Facebook, αλλά είμαστε παρόντες και στις σημαντικότερες διεθνείς εκθέσεις», σημειώνει ο κ. Πλάντζος, θυμίζοντας… πώς φάνηκε στα στελέχη του ΕΚΠΑ η προώθηση του αγγλόφωνου πτυχίου Φιλοσοφίας. πριν από πέντε χρόνια.
“Σκληρή δουλειά”
«Η εκτέλεση ενός προγράμματος στα αγγλικά απαιτεί πολλή σκληρή δουλειά. Όχι μόνο για καθηγητές, αλλά και για διοικητικό προσωπικό που πρέπει να φιλοξενήσει αλλοδαπούς φοιτητές. Επιπλέον, είμαστε νομικά υποχρεωμένοι να λειτουργούμε Γραφείο Εξυπηρέτησης Φοιτητών Αλλοδαπών, το οποίο διαθέτουν όλα τα πανεπιστήμια, λέει ο Πλάντζος. Από την πλευρά του, ο κ. Φόρογλου τονίζει ότι η γραφειοκρατία για τους διεθνείς φοιτητές είναι μακρά, αποθαρρύνοντας όσους έχουν περισσότερες από μία επιλογές. Συνήθως απαιτείται ΑΜΚΑ, η απόκτηση άδειας διαμονής διαρκεί μήνες και το άνοιγμα τραπεζικού λογαριασμού καθυστερεί επίσης. «Όλα τα έντυπα είναι στα ελληνικά. Βεβαίως οι διοικητικοί μας υπάλληλοι βοηθούν τα παιδιά, αλλά και η δημόσια διοίκηση πρέπει να λάβει υπόψη της το γεγονός ότι σπουδάζουν αλλοδαποί στην Ελλάδα και να βελτιώσει τις διαδικασίες» καταλήγει ο κ. Φόρογλου.
Μόνο το 14% είναι αλλοδαποί που σπουδάζουν μεταπτυχιακά στην αγγλική γλώσσα
Αν το ενδιαφέρον για τα αγγλόφωνα προγράμματα είναι πολύ ικανοποιητικό σε σχέση με τον χρόνο λειτουργίας τους, βοηθά το γεγονός ότι μέχρι σήμερα η θεματολογία τους είναι περιοχή εμβληματική της Ελλάδας (αρχαιοελληνικός πολιτισμός) και αντικείμενο που αναζητείται στην εργασία. αγορά (φάρμακο). Ωστόσο, επιστήμονες που μίλησαν στην «Κ» πιστεύουν ότι η Ελλάδα δεν έχει ισχυρό εκπαιδευτικό σήμα. Και αυτό φαίνεται στο μάθημα των αγγλόφωνων μεταπτυχιακών σπουδών.
Αυτή τη στιγμή, υπάρχουν 157 μεταπτυχιακές σπουδές σε ξένες γλώσσες στα ελληνικά πανεπιστήμια – όλες στα αγγλικά, εκτός από σπουδές στην ιταλική, γαλλική, γερμανική και ισπανική φιλολογία. Εκεί φοιτούν συνολικά 6.236 μαθητές. Ωστόσο, μόνο 877 από αυτούς είναι αλλοδαποί (14%). «Χρειάζεται να διασφαλιστεί καλύτερη προβολή στο εξωτερικό όχι μόνο για τα μεταπτυχιακά προγράμματα αλλά και για την ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση», σημειώνει ο Μιχαλακέλης. Επομένως, οι Έλληνες που θέλουν να μάθουν ξένη επαγγελματική ορολογία, να γνωρίσουν την παγκοσμιοποιημένη αγορά και δεν αποκλείουν να εργαστούν στο εξωτερικό επιλέγουν αγγλόφωνες μεταπτυχιακές σπουδές. Φυσικά, είναι απαραίτητο να υπάρχει τουλάχιστον ένας αλλοδαπός φοιτητής σε επίπεδο Master σε μια ξένη γλώσσα. Διαφορετικά, τα μαθήματα διδάσκονται στα ελληνικά.
