ΑΠΟΣΤΟΛΗ – ΡΩΣΙΑ-ΣΟΧΙ. ΑΥΤΟ Σεργκέι Καραγκάνοφ είναι ένας από τους πιο σεβαστούς μελετητές εξωτερικής πολιτικής της Ρωσίας. Για πολλά χρόνια ήταν σύμβουλος των προέδρων Γέλτσιν και Πούτιν, και συνομιλητής της Δύσης, συμμετέχοντας σε θεσμούς όπως το Τριμερές (ΗΠΑ – ΕΕ – Ιαπωνία) και το Αμερικανικό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων. Τον συναντήσαμε στο Σότσι, όπου ξεκίνησε χθες η χρονιά Συνέδριο Valdai Clubτο σημαντικότερο ρωσικό think tank, του οποίου η κυρίαρχη ιδέα είναι η μεγάλη στροφή της Ρωσίας προς την Ευρασία. Αναπόφευκτα, η πρώτη ερώτηση αφορούσε τις αμερικανικές εκλογές.
«Ως παγκόσμιος πολίτης, θα προτιμούσα τον Ντόναλντ Τραμπ γιατί εμπνέεται από μια πιο εθνοκεντρική προσέγγιση στην εξωτερική του πολιτική. Αλλά επειδή οι Ηνωμένες Πολιτείες επιμένουν να συμπεριφέρονται σαν ηγεμόνες του κόσμου, εύχομαι να κερδίσουν Καμάλα Χάριςγιατί θα ακολουθήσει τον αμερικανοκτονικό νεοφιλελεύθερο κοσμοπολιτισμό του Τζο Μπάιντεν». Μας λέει ο κ. Καραγκάνοφ.
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Τραμπ υποσχέθηκε ότι εάν εκλεγόταν, θα τερμάτιζε τον πόλεμο στην Ουκρανία εντός 24 ωρών. Ρώτησα τον συνομιλητή μου αν είχε ιδέα τι σκεφτόταν ο πρώην πρόεδρος και αν του είχε μιλήσει πρόσφατα Βλαντιμίρ Πούτιν. «Ό,τι κι αν σκέφτεται, αυτό που έχει σημασία είναι τι σκεφτόμαστε εμείς. Είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε αυτή τη δραστηριότητα μέχρι να επιτύχουμε όλους τους στόχους μας: την πλήρη ήττα της Ουκρανίας, την αποστρατικοποίηση και την ουδετερότητα του ουκρανικού κράτους, την απομάκρυνση της υποδομής του ΝΑΤΟ όσο το δυνατόν πιο μακριά από τα σύνορα της Ρωσίας».
Τον Ιούνιο του 2023, ο Σεργκέι Καραγκάνοφ προκάλεσε σάλο όταν έγραψε ένα άρθρο στο οποίο συνιστούσε ακόμη και μια προληπτική πυρηνική επίθεση σε ευρωπαϊκά κράτη μέλη του ΝΑΤΟ «για να τα κάνει ορθολογικά». Ουκρανός. Του ζήτησα διευκρινίσεις και μου απάντησε:
«Έχω αναπτύξει μια συνολική πολιτική πυρηνικής αποτροπής με στόχο την αποτροπή του προφανούς κινδύνου ενός τρίτου παγκόσμιου πολέμου. Αυτή η πολιτική καλύπτει πολλά πράγματα: την ανάπτυξη πυρηνικού οπλοστασίου, ένα νέο πυρηνικό δόγμα που θα μειώσει το όριο για τη χρήση πυρηνικών όπλων -κάτι που ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη- και μπορεί να φτάσει ακόμη και σε μια πυρηνική επίθεση αντιποίνων εάν συνεχίσουν πόλεμος αντιπροσώπων με τη Ρωσία». Δεν είναι όμως αυτό ένα είδος ρωσικής ρουλέτας για το μέλλον της ανθρωπότητας αφού οι ΗΠΑ είναι περισσότερο από πιθανό να απαντήσουν; «Δεν θα το κάνουν ποτέ», λέει ο Karaganov. «Μόνο αν υπάρχουν άνθρωποι στον Λευκό Οίκο και στο Πεντάγωνο που μισούν την Αμερική», επιμένει. Του ζήτησα να επιβεβαιώσει την παρουσία 8.000 ατόμων. Βορειοκορεάτες στρατιώτες στην περιοχή Κουρσκ της Ρωσίας, όπως υποστηρίζουν οι Αμερικανοί, ρώτησαν αν αυτό ήταν σημάδι αδυναμίας του ρωσικού στρατού. Για άλλη μια φορά δεν μάσησε τα λόγια του: «Υπογράψαμε συμφωνία για αμοιβαία στρατιωτική συνεργασία με τη Βόρεια Κορέα. Βάσει αυτής της συμφωνίας, οι στρατιώτες της βρίσκονται στη Ρωσία. Τους δίνουμε την ευκαιρία να εκπαιδευτούν σε συνθήκες πολέμου και θα σώσουν τις ζωές των Ρώσων στρατιωτών που πολεμούν στο μέτωπο. Είναι κάτι που ωφελεί και τα δύο μέρη». Κατά τη γνώμη του, οι Βορειοκορεάτες στρατιώτες θα κλειδωθούν στο Κουρσκ και δεν θα εισέλθουν στο ουκρανικό έδαφος.
Το μέλλον είναι η Ευρασία
Στο συνέδριο του Valdai Club, ο Σεργκέι Καραγκάνοφ επέμεινε στη βασική του ιδέα ότι «το τριακόσιο ταξίδι της Ρωσίας στην Ευρώπη φτάνει στο τέλος της» και ότι το μέλλον της βρίσκεται στην Ευρασία, και ιδιαίτερα στις σχέσεις με την Κίνα. Τον ρώτησα εάν η Ρωσία κινδυνεύει να γίνει δευτερεύων εταίρος μιας οικονομικά ισχυρότερης Κίνας και εάν η ευρασιατική στροφή δεν είναι μια γεωστρατηγική επιλογή της Μόσχας, αλλά μια αναγκαστική κίνηση λόγω του εξοστρακισμού της από την ευρωατλαντική κοινότητα.
«Δεν είμαστε σε καμία περίπτωση λιγότερο εταίρος της Κίνας. Είμαστε κάτι παραπάνω από ίσοι, είμαστε η πολιτική και στρατιωτική ραχοκοκαλιά της Ευρασίας. Συνέστησα αυτή τη φράση δύο δεκαετίες πριν από την ουκρανική κρίση. Η Ρωσία βιώνει επί του παρόντος μια οικονομική και πολιτιστική άνθηση καθώς είμαστε ένα έθνος πολεμιστών που αναγκάζονται να ανταποκριθούν στην πρόκληση. Ελπίζω ότι όταν τελειώσει ο πόλεμος, η ομαλότητα θα επιστρέψει στις σχέσεις μας με ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ελλάδα, η Ουγγαρία, ίσως η Ιταλία, ακόμη και η Γαλλία. Έχω λιγότερες ελπίδες στη Γερμανία, αλλά κανείς δεν ξέρει γιατί τα οικονομικά συμφέροντα παίζουν τον ρόλο τους». Και η Τουρκία; «Ο Ταγίπ Ερντογάν είναι ένας έξυπνος πολιτικός, παίζει τα δικά του παιχνίδια, είναι στο ΝΑΤΟ, αλλά δείχνει επίσης ενδιαφέρον να ενταχθεί στους BRICS. Πολιτιστικά, βρίσκεται στο ίδιο μήκος κύματος με τη Ρωσία, αποχαιρετά την Ευρώπη που υπάρχει σήμερα και βλέπει το μέλλον της χώρας της στην Ευρασία.