Στη σπηλιά του Νταβέλη, στα ίχνη των μαρμάρων από τα οποία «χτίστηκε» ο Παρθενώνας.

Ο ήλιος αντανακλάται εκτυφλωτικά στα μαρμάρινα τετράγωνα. Οι κοφτεροί ήχοι των εργαλείων αναμειγνύονται με την ανθρώπινη φλυαρία καθώς οι λατόμοι συζητούν την καθημερινή τους εργασία ή συμμετέχουν σε καθημερινή συνομιλία. Κομμάτια μαρμάρου σκισμένα προσεκτικά από τα κότσια του βουνού στηρίζονται στο έδαφος στη σοφίτα καθώς οι τεχνίτες προετοιμάζονται για το μακρύ, επίπονο και επικίνδυνο ταξίδι προς Ακρόπολη. Τεράστιοι μαρμάρινοι όγκοι μεταφέρονται προσεκτικά στην είσοδο του δρόμου Προέλευσηστη συνέχεια θα μεταφερθούν με ρολό μέχρι να φτάσουν στην οδό Λιθαγωγίας, από όπου θα φορτωθούν σε βαγόνια με κατεύθυνση προς το εργοτάξιο Παρθενώνας. ο ανασκαφές και σπουδές Οι αρχαιολόγοι έχουν φέρει στο φως αρκετά στοιχεία που μας επιτρέπουν να φανταστούμε σκηνές από την καθημερινή επαγγελματική ζωή Σπήλαιο Άμμωνα ΣΕ Πεντέλης (γνωστός ως Σπήλαιο Νταβέλη) μέσα 5ος αιώνας π.Χ

Στη σπηλιά του Νταβέλη, στα ίχνη των μαρμάρων από τα οποία «χτίστηκε» ο Παρθενώνας-1.
Ένα σκίτσο του Μανώλη Κορρέ από το βιβλίο του Από την Πεντέλη στον Παρθενώνα (Εκδόσεις Μέλισσα) δείχνει τη διαδικασία εξόρυξης των μαρμάρων της Πεντέλης.

Σήμερα, δυόμισι χιλιάδες χρόνια μετά, οι μαρμαροτεχνίτες έχουν εγκαταλείψει οριστικά το αρχαίο λατομείο της Πεντέλης. Στην περιοχή του σπηλαίου, που είναι αρκετά δημοφιλής σε όσους αναζητούν μια γρήγορη απόδραση το Σαββατοκύριακο, θα βρείτε ποδηλάτες, περιπατητές, αναβάτες μοτοκρός, οικογένειες με εξοπλισμό πικνίκ και, φυσικά, ορειβάτες – η περιοχή αναρρίχησης στο σπήλαιο Daveli είναι μια από τις παλαιότερες της Αττικής. και τις περισσότερες ιστορικές περιοχές αναρρίχησης. Είναι Κυριακή πρωί και σε ένα οροπέδιο κοντά στο Σπήλαιο Νταβέλη, ένα ζευγάρι απολαμβάνει τον ήλιο του Νοεμβρίου. Μέσα στη σπηλιά, μια μικρή ομάδα φίλων παρατηρεί την περιοχή και μια από τις ομάδες λέει μύθους, θρύλους και ιστορίες για το πώς ληστή Νταβέλη είχε ένα κρησφύγετο εδώ (δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ) λόγω των εργασιών που εκτελούνταν εδώ εκείνη την εποχή Επτά χρόνια αλλά και στα τέλη της δεκαετίας του 1970 Υπουργείο Εθνικής Άμυναςγιατί στα αρχαία ήταν το ιερό του Κύριος ο Θεός και αυτό συνέβαινε στους βυζαντινούς χρόνους ερημητήριο μοναχών (εξ ου και το όνομα Sand Cave) – υπάρχει επίσης μια θεωρία συνωμοσίας που το συνδέει με σατανικές τελετουργίες. Το σπήλαιο είναι εντυπωσιακό και έχει μια μυστηριώδη ατμόσφαιρα. Καθώς τα μάτια μας περιπλανώνται στους τοίχους και στην τραχιά οροφή γεμάτη σταλακτίτες, μένουμε έκπληκτοι. Οι πρώτοι που το ανακάλυψαν ήταν αρχαίοι τεχνίτες που χάραξαν το βουνό για να εξάγουν μάρμαρα που θα χρησιμοποιούσαν ως υλικό για την κατασκευή του Παρθενώνα. Δημιούργησαν μια είσοδο στο σπήλαιο, αν και μέρος του λέγεται ότι διαμορφώθηκε από χρόνια εξόρυξης.

Στη σπηλιά του Νταβέλη, στα ίχνη των μαρμάρων από τα οποία «χτίστηκε» ο Παρθενώνας-2.
Ο αρχαίος δρόμος είναι σπαρμένος με θραύσματα πεντελικού μαρμάρου. (Φωτογραφία: STEPHIE GRAPE)

Μαρμάρινος δρόμος

Ωστόσο, ενώ το σπήλαιο είναι γνωστό στους κατοίκους του άμεσου και ευρύτερου περιβάλλοντος χώρου, ο παλιός μαρμάρινος δρόμος, που ξεκινά μόλις λίγα μέτρα μακριά και είναι ο πιο κοντινός στο ταξίδι στο χρόνο, παραμένει όσο άγνωστος είναι. Χρυσή εποχή Αθήνα και στη δημιουργία του μεγαλύτερου μνημείου του. Συνολικά, πάνω από 20.000 τόνοι πεντελικού μαρμάρου χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή του Παρθενώνα. Η αρχή του Μονοπατιού των Αρχών σημειώνεται από μια πεσμένη μαρμάρινη στήλη. Ο δρόμος είναι σπαρμένος με κομμάτια από πεντελικό μάρμαρο, μικρότερα και μεγαλύτερα, που κουράζουν τα πόδια σου και κάνουν τα βήματά σου ασταθή, αλλά αντανακλούν υπέροχα τον ήλιο που σκαρφαλώνει ψηλότερα στον ουρανό. Είναι κάπως περίεργο να συνειδητοποιείς ότι πριν από αιώνες, σε αυτό ακριβώς το μονοπάτι, ακουγόταν ο κρότος του μαρμάρου να κυλούσε μέχρι εκεί που περίμεναν οι άμαξες και οι γύρω απότομες πλαγιές αντηχούσαν από τις φωνές των εργατών καθώς αναλάμβαναν το τιτάνιο έργο να το μεταφέρουν ομαλά . Η διαδρομή διήρκεσε περίπου έξι ώρες και υπολογίζεται ότι περίπου 20 βαγόνια ταξίδευαν αυτή τη διαδρομή δέκα φορές την ημέρα.

Στη σπηλιά του Νταβέλη, στα ίχνη των μαρμάρων από τα οποία «χτίστηκε» ο Παρθενώνας-3.
Θέα από το αρχαίο μονοπάτι. (Φωτογραφία: STEPHIE GRAPE)

Ο αρχαίος δρόμος ήταν γνωστός σε ιστορικούς και αρχαιολόγους. Την πορεία του περιέγραψε ο καθηγητής Ιστορία και αρχιτεκτονική Με NTU και κατευθυνθείτε προς αυτό Επιτροπή Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης, Μανώλης ΚορρέςΣε Βιβλίο Με Από την Πεντέλα στον Παρθενώνα (Οι εκδόσεις της Μέλισσας): «Ο συγκοινωνιακός δρόμος, ή λιταγωγία, ξεκινούσε από το κάτω άκρο του δρόμου «καταγωγής», περνούσε κατά μήκος της δεξιάς πλευράς φαράγγι Με Χαλανδρίου για περίπου τέσσερα χιλιόμετρα, μετά έφυγε για άλλα τέσσερα χιλιόμετρα, μετά πλησίασε το δρόμο Κηφισιάμε το οποίο το μέρος συνέπεσε, και μέσω του σημερινού μέρους Εθνικός Κήπος και η νότια πλαγιά της Ακρόπολης κατέληγε αμέσως μετά Ιερό της Νύμφης σε υψόμετρο 96 μ., όπου υπήρχε διασταύρωση με άλλο δρόμο που (κατά μήκος της δυτικής πλευράς του ολ. Ηρώδεια) οδηγούσε στην Ακρόπολη – λέει χαρακτηριστικά. Πιο πρόσφατες ανασκαφές και ευρήματα το επιβεβαιώνουν.

Με τρίκυκλο στον πιο μοναδικό γύρο της Αττικής

Ένα καλά κρυμμένο μυστικό

Μετά τα πρώτα 250 μέτρα ο δρόμος διακλαδίζεται. Προσοχή όταν ακολουθείτε το αριστερό, πιο στενό, κατηφορικό μονοπάτι καθώς είναι αρκετά απότομο στην αρχή. Είναι εύκολο να αναγνωρίσουμε ότι πρόκειται για συνέχεια του δρόμου γιατί είναι στρωμένος με μάρμαρο, ενώ το σωστό μονοπάτι είναι κυρίως χωμάτινο. Αφού διατηρήσετε την ισορροπία σας σε μια δύσκολη κατάβαση, κοιτάξτε δεξιά και αριστερά στον ορίζοντα. Από αυτό το ύψος βλέπεις όλη την Αθήνα, μέχρι τη θάλασσα μπροστά σου και τις πλαγιές της Πεντέλης τριγύρω. Περίπου μισό χιλιόμετρο μακριά – περίπου 700 μέτρα με υπολογισμό – από την αρχή του αρχαίου δρόμου – βρίσκεται ένα καλά κρυμμένο μυστικό. Αφού περάσετε ένα πεύκο που χωρίζει το μονοπάτι στη μέση, λίγα μέτρα πιο κάτω στρίβει αριστερά. Ακριβώς γύρω από την στροφή θα δούμε ένα μικρό πεύκο, στα αριστερά της καλά κρυμμένης εισόδου σε ένα πολύ στενό μονοπάτι, το οποίο είναι δύσκολο να ακολουθηθεί λόγω της βλάστησης, αλλά και επειδή είναι σπαρμένο με μεγάλες πέτρες. Προχωρήστε προσεκτικά και ψάξτε για βράχους στην αριστερή πλευρά, μεγάλες τετράγωνες τρύπες, τα λεγόμενα τρύπες για τα μανταλάκια των ξύλινων πασσάλων, στα οποία ήταν δεμένα σχοινιά για να πέσουν οι μπάλες ελεγχόμενα. Οι τρύπες έχουν διάμετρο περίπου 30 cm και βάθος 35-40 cm.

Στη σπηλιά του Νταβέλη, στα ίχνη των μαρμάρων από τα οποία «χτίστηκε» ο Παρθενώνας-4.
Αγκυρώστε τρύπες σε ξύλινους πασσάλους στους οποίους οι τεχνίτες έδεναν σχοινιά για να κρατήσουν τα μάρμαρα στο κατηφορικό μονοπάτι. (Φωτογραφία: STEPHIE GRAPE)

Επιστρέφοντας στο μονοπάτι, περίπου μισό χιλιόμετρο κατηφορίζουμε σε χωματόδρομο που θα μας οδηγήσει στο ul Περικλής.

Σε διάφορα σημεία, σε μεγάλες πέτρες, στη μέση ή στην άκρη του δρόμου, υπάρχουν ευδιάκριτα πρόχειρα σημάδια με κόκκινο, κίτρινο και μπλε χρώμα, που επιβεβαιώνουν ότι βρίσκεστε στο σωστό δρόμο. Η βλάστηση περιορίζεται σε μικρά δέντρα και θάμνους που δεν προσφέρουν σκιά – αν περπατάτε κατά τη διάρκεια της ημέρας ή σε περιόδους έντονου ηλιακού φωτός, πρέπει οπωσδήποτε να έχετε μαζί σας καπέλο – αλλά μαλακώνουν το βλέμμα σας καθώς κοιτάτε έξω σε όλο το μήκος του διαδρομή με την αγριάδα του τοπίου. Ντροπαλά αγριολούλουδα και αρωματικά βότανα φύτρωσαν τριγύρω, σκορπώντας γνωστές μυρωδιές.

Στη σπηλιά του Νταβέλη, στα ίχνη των μαρμάρων από τα οποία «χτίστηκε» ο Παρθενώνας-5.
Ένα γοητευτικό παιδικό δωμάτιο στο ύψος του πέτρινου γεφυριού στην οδό Ασκληπιού στα Μελίσσια (Φωτογραφία: STEPHIE GRAPE)

Αν ακολουθήσετε όλο το μήκος της οδού Περικλέους, θα την προσπεράσετε Τρίστρατο – ένα μέρος όπου συναντώνται τρία μονοπάτια – όπου μπορούμε να ακούσουμε το «τραγούδι» των στύλων της ΔΕΗ που βρίσκονται εκεί, έναν ήχο που μοιάζει με τον ήχο ενός ρέματος ή το θρόισμα των φύλλων. Θα φτάσετε μέσω του οικιστικού δικτύου στη συμβολή του Περικλέως με Ήρωες του Τεχνολογικού Πανεπιστημίουστην πλατεία Νέα Πεντέλη. Σε αυτό το σημείο στρίψτε αριστερά και ακολουθήστε το δρόμο Αλέξανδρος Παναγούλης και κινηθείτε προσεκτικά κατά μήκος της πέτρινης γέφυρας καθώς ο διάδρομος είναι αρκετά στενός. Αφού το περάσετε, μετά από δέκα μέτρα περίπου στα δεξιά σας θα δείτε την είσοδο σε σηματοδοτημένο μονοπάτι, από όπου θα μπείτε στο καταπράσινο φαράγγι Πεντέλης-Χαλανδρίου. Η διαδρομή έχει μήκος περίπου δύο χιλιόμετρα και χαρακτηρίζεται από μια φυσιολατρική κίνηση.Βριλήσσες» και θα σε πάει στην περιοχή της Αγία Μαρίνα Επί Μέλισσα σε περίπου 45 λεπτά.

Στη σπηλιά του Νταβέλη, στα ίχνη των μαρμάρων από τα οποία «χτίστηκε» ο Παρθενώνας-6.
Το μονοπάτι μέσα από το φαράγγι είναι όμορφο, αλλά πρέπει να είστε προσεκτικοί γιατί κατά τόπους γλιστράει αρκετά (φωτογραφία: STEPHIE GRAPE)

Παραδεισένιο καταφύγιο

Η αντίθεση ανάμεσα στο βραχώδες τοπίο του βουνού και την πλούσια βλάστηση του φαραγγιού είναι αναζωογονητική. Το μονοπάτι σκιάζεται και περιβάλλεται από ψηλά δέντρα, θάμνους και εποχιακά λουλούδια. Από διάφορα σημεία μπορείτε να δείτε το μικρό ρυάκι με τα αραιά νερά του να κυλάει ειρηνικά στη βάση του φαραγγιού – αν ακολουθήσετε αυτή τη διαδρομή χειμώνα ή άνοιξη, έχει περισσότερο νερό και ο ήχος του είναι δροσερός κάτω από το θόλο των δέντρων, σαν παραδεισένιος καταφύγιο λίγα μόλις μέτρα μακριά από τη φασαρία της πόλης. Υπάρχουν τμήματα ανηφορικά και κατηφορικά, μερικά αρκετά ολισθηρά λόγω της βρώμικης επιφάνειας του μονοπατιού, αλλά και λόγω των φύλλων και των πευκοβελόνων που το καλύπτουν. Αν και υπάρχουν μερικά μέρη όπου υπάρχουν σχοινιά που μπορείτε να κρατήσετε για να προχωρήσετε
με ασφάλεια, θα σας βοηθήσει πολύ αν έχετε μαζί σας μπαστούνια πεζοπορίας και, φυσικά, κατάλληλα παπούτσια – κατά προτίμηση παπούτσια βουνού ή παπούτσια για περπάτημα, αλλά και αθλητικά παπούτσια θα λειτουργήσουν. Το τελευταίο θα αποδειχθεί πολύ χρήσιμο σε σημεία όπου το μονοπάτι ενώνεται με το ποτάμι και ίσως χρειαστεί να μπείτε στην κοίτη του ποταμού για να συνεχίσετε το ταξίδι σας.

Στη σπηλιά του Νταβέλη, στα ίχνη των μαρμάρων από τα οποία «χτίστηκε» ο Παρθενώνας-7.
Μαρμάρινη γέφυρα στην οδό Δουκίσσης Πλακεντίας (Φωτογραφία: STEPHIE GRAPE)

Στη διαδρομή, θα συναντήσετε ένα γοητευτικό νηπιαγωγείο, ακριβώς δίπλα σε μια πέτρινη οδική γέφυρα Ασκληπιός. Σε λίγα λεπτά από εδώ θα βρεθείτε στο τέλος αυτού του τμήματος του φαραγγιού, στην Αγία Μαρίνα. Από εκεί απέναντι Παλιά λατομείαθα πετύχετε εντυπωσιακά πεντακόσια, μαρμάρινη γέφυρα αυτήν Δούκισσα της Πλακεντίας. Η ολόλευκη γέφυρα χτίστηκε το 1836 από μάρμαρο Πεντελίας, με κονδύλια της Δούκισσας της Πλακεντίας. Είναι για αυτήν πρωτότοκος μια σωζόμενη γέφυρα στην Αθήνα και χρησιμοποιήθηκε επίσης για τη μεταφορά μαρμάρου για την κατασκευή ανακτόρων όταν ανατέθηκε Όθω το λατομείο Πεντέλης άρχισε να λειτουργεί ξανά.

Είναι κάπως περίεργο να συνειδητοποιείς ότι πριν από αιώνες σε αυτό ακριβώς το μονοπάτι μπορούσες να ακούσεις το χτύπημα του μαρμάρου να κυλά προς το μέρος όπου περίμεναν τα βαγόνια.

Λίγα μέτρα από τη γέφυρα υπάρχει το λεγόμενο Πάρκο Thiryόπου μπορείτε να ξεκουραστείτε και να ανακτήσετε δυνάμεις μετά τη βόλτα.