Συγγραφέας: Χρήστος Χωμενίδης
Αν η Μαρίν Λεπέν γινόταν πρόεδρος της Γαλλίας, η τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων θα έμοιαζε πολύ διαφορετική. Το «γαλατικό μεγαλείο» ξεδιπλώθηκε μπροστά στα μάτια μας. Θα βλέπαμε τη Ζαν Ντ' Αρκ να θεωρητικοποιεί και να φουσκώνει. «Marianne», που ενίοτε ενσάρκωναν η Brigitte Bardot, η Catherine Deneuve και η Leticia Casta. Ίσως και η Μαρία Αντουανέτα, ως εντελώς μπερδεμένη αθώα. Σίγουρα ο Ναπολέων Βοναπάρτης και ο Σαρλ ντε Γκωλ – γιατί όχι η Λεγεώνα των Ξένων; Από τους φανταστικούς ήρωες, τους Τρεις Σωματοφύλακες, τον Κόμη του Μοντεκρίστο, φυσικά τον Αστερίξ και το απείθαρχο χωριό του – αυτό θα επικροτήθηκε ιδιαίτερα από τη Μελαγχολική Αριστερά. Αφιέρωμα θα γίνει στους Γάλλους αστέρες, Αλέν Ντελόν, Ζαν Πωλ Μπελμοντό ακόμα και Ζεράρ Ντεπαρντιέ και μακάρι να πέσει στην αγκαλιά της Ρωσίας τα τελευταία χρόνια…
Ο αντίθετος πόλος της γαλλικής κοινωνίας, και οι δυτικές κοινωνίες γενικότερα, θα ήταν έξαλλος. «Αυτό μυρίζει σεξισμό, γαμήστε αυτή την τελετή!» – έγραψαν στα social media. «Είστε χειρότεροι από φασίστες, είστε αξιολύπητα μεγάλοι!» Και άλλο ένα επιχείρημα θα ξεσπάσει στο Διαδίκτυο, το οποίο, ως συνήθως, δεν θα οδηγήσει πουθενά.
Την τελετή ανέλαβαν «inclusive people». Κάπως έτσι επιδεικνύαμε τη «θηλυκότητα» με γένια, χοντρούς DJs και ανδρόγυνο φλερτ, σβήνοντας το φύλο. Η «διαφορετικότητα» παρουσιάζεται ως ο ακρογωνιαίος λίθος ενός νέου κόσμου που αναδύεται καθώς γυρίζουν οι σελίδες της ιστορίας, και ευτυχώς δεν γράφτηκε από λευκούς ετεροφυλόφιλους άνδρες. Στη σκυταλοδρομία για το άναμμα του Ολυμπιακού Βωμού με την Αγία Φλόγα, τα βλέμματα έπεσαν σε ανάπηρους αθλητές – αυτό ήταν σίγουρα πολύ καλό.
Κάποιος σαν εμένα – που δεν ταυτίζεται με την εθνικιστική δεξιά ή LGBTQI, ή με την «πλήρη υποχώρηση γιατί η παγκοσμιοποίηση μας εκφυλίζει!», ή με τη «μειοψηφία ό,τι κι αν γίνει!». – απλά παρακολουθήστε την τετράωρη υπερβολή. Κατά καιρούς εντυπωσιαζόταν, το θέαμα του Μικρού Πρίγκιπα σχεδόν συγκινούσε. Μετά βαρέθηκε. Θα άλλαζε κανάλι αν δεν περίμενε τον μεγάλο τελικό. Η Celine Dion τραγούδησε πραγματικά υπέροχα στην κορυφή του Άιφελ.
Ας γίνονται τέτοιες τελετές, στη φύση το ψωμί και τα ποτήρια ανήκουν στον άνθρωπο. Έλα όμως που όλο και λιγότερες ιστορικές πρωτεύουσες ενδιαφέρονται να φιλοξενήσουν τους Ολυμπιακούς Αγώνες! Γιατί; Γιατί το κόστος μιας τέτοιας φαραωνικής οργάνωσης αποδεικνύεται ασύμφορο. Γιατί οι τουρίστες θα πάνε ούτως ή άλλως στο Παρίσι, στη Ρώμη και στη Νέα Υόρκη. Επειδή οι πόλεις και οι μόνιμοι κάτοικοί τους είναι νευρικοί, γίνονται άγριοι. Και αντιδρούν δυναμικά, είτε με αφόδευση στον Σηκουάνα είτε σαμποτάροντας το σιδηροδρομικό δίκτυο.
Είμαι βέβαιος ότι βλέπετε πού πάει αυτό. Σε λίγες δεκαετίες η «υψηλότερη αθλητική γιορτή» θα γιορτάζεται από πλούσιες και δεσποτικές χώρες και καθεστώτα που θα θέλουν να ξεπλύνουν την κακή τους φήμη.
Ο προβληματισμός ξεπερνά την τελετή έναρξης. Αγγίζει την ουσία των Ολυμπιακών Αγώνων.
Ας το παραδεχτούμε, τα ομαδικά αθλήματα παραμένουν συναρπαστικά. Παρακολουθείς πώς οι παίκτες συντονίζουν τις ενέργειές τους υπό την ηγεσία του προπονητή και αναζητούν αδύνατα σημεία και αχίλλειες πτέρνες των αντιπάλων. Ακόμα κι αν η εθνική σας ομάδα δεν συμμετέχει στον διαγωνισμό, έχετε ήδη επιλέξει την ομάδα σας. Η καρδιά σας χτυπά καθώς περιμένετε να προχωρήσει το σκορ, όπως ακριβώς συμβαίνει και για το αποτέλεσμα της μάχης. Τα ομαδικά παιχνίδια – όπως το σκάκι – είναι μια προσομοίωση πολέμου χωρίς αίμα, χωρίς θάνατο…
Αλλά ατομικά αθλήματα; Στίβος και πισίνα; Τι ακριβώς κάνουν οι σούπερ αθλητές; Ποιος θα το τελειώσει ένα δευτερόλεπτο νωρίτερα; Ποιος από αυτούς θα μπορέσει να σηκώσει ένα γραμμάριο παραπάνω; Ή μήπως να παρακάμψετε έναν βαθμό ψηλότερα;
Με τις σημερινές μεθόδους προπόνησης, το ανθρώπινο σώμα έχει φτάσει στα όριά του. Χάρη στη χημεία τους ξεπέρασε.
Όσο καλοπροαίρετος κι αν έχει κανείς, είναι δύσκολο να μείνει κουφός σε αυτά που λένε οι κακές γλώσσες. Το πρόβλημα στις μέρες μας δεν είναι η έλλειψη χρήσης αναβολικών στεροειδών. Αλλά δεν τους εντοπίζει. Ότι κάθε φορά γίνεται κρυφτό ανάμεσα σε αυτούς που ανέλαβαν τον αθλητή και τον έλεγχο αντιντόπινγκ. Η απαγορευμένη ουσία πρέπει να αποβάλλεται πριν συλλεχθούν τα ούρα για ανάλυση. Κάντε τα πάντα να φαίνονται ξεκάθαρα. Ωστόσο, το λάθος, που θέτει σε κίνδυνο την υγεία των αθλητών μακροπρόθεσμα, έχει τεράστια οικονομικά συμφέροντα.
Θαυμάζω τους σούπερ αθλητές. Ταυτόχρονα, στεναχωριέμαι και τους λυπάμαι εξαιτίας του χορού εκατομμυρίων που έχει οργανωθεί γύρω τους. Για κάθε είδους εταιρείες που έχουν επενδύσει σε αυτά και θέλουν να βγάλουν κέρδος. Αναρωτιέμαι τι σχέση έχει το ρωμαϊκό «altius, citius, fortius» – «γρηγορότερο, ψηλότερο, δυνατότερο»- με το ελληνικό ιδεώδες του «καλού»; Είναι η τάση να τελειώνει το «περισσότερο χημικό, πιο εμπορικό, περισσότερο». αφιλάνθρωπος”;
Πριν από μερικά χρόνια με κάλεσαν ως συγγραφέα σε μια πόλη της βόρειας Ελλάδας. Μίλησα σε μια συγκέντρωση ενηλίκων βιβλιόφιλων το βράδυ και σε ένα λύκειο το επόμενο πρωί. Στο τέλος της συνάντησης με μαθητές, με πλησίασε ένα κορίτσι περίπου δεκαπέντε ετών. Έπρεπε να μου πει -πες σε έναν άγνωστο- το δράμα της.
“Είμαι πρωταθλητής στο τάδε άθλημα στο νομό. Πήρα μέρος σε διεθνή τουρνουά και διακρίθηκα. Είμαι προορισμένος για ψηλά…”. “Συγχαρητήρια!”. «Αλλά για να φτάσω στην κορυφή, πρέπει να ακολουθήσω μια συγκεκριμένη δίαιτα – ποτέ τηγανητές πατάτες, ποτέ σοκολάτα! Να ξενυχτήσω. Σηκωθείτε νωρίς και προπονηθείτε για τουλάχιστον τέσσερις ώρες. Δεν αντέχω άλλο! Θέλω να ζω όπως οι συνομήλικοί μου!». «Ε, άσε το…» «Πώς μπορώ να τα παρατήσω όταν οι φτωχοί γονείς μου έδωσαν τόσα χρήματα για εξοπλισμό και εισιτήρια; Τι περιμένουν από μένα; Πώς μπορώ να τους φέρω σε δύσκολη θέση;»
Έμεινα άναυδος. Μου θύμισε μια φράση της Filomena Marturano από το ομότιτλο έργο. “Τα παιδιά είναι παιδιά!” Και τα παιχνίδια είναι παιχνίδια. Δεν λέγεται καν Ολυμπιακοί Αγώνες.-
* Ο Χρήστος Χωμενίδης είναι συγγραφέας
