Το όραμα μιας Τουρκίας που θα είναι «απαλλαγμένη από την τρομοκρατία» («terörsüz Türkiye», όπως ονομαζόταν σε πολλά σχετικά δημοσιεύματα) ως πολλά υποσχόμενη προσδοκία κυριαρχεί τις τελευταίες εβδομάδες στις (διαδικτυακές) σελίδες των τουρκικών ΜΜΕ. Και για καλό λόγο.
Η τρέχουσα νομοθετική περίοδος ξεκίνησε ακριβώς δίπλα, στις αρχές Οκτωβρίου, χάρη στον υπερεθνικιστή εταίρο του Ρ.Τ. Ερντογάν, Devlet Bakhceliνα απλώσει ένα φιλικό χέρι στους βουλευτές του φιλοκουρδικού Λαϊκού Κόμματος για την Ισότητα και τη Δημοκρατία στην αίθουσα της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης DEMφατρία που αντικατέστησε HDP.
Αλλαγές στάσης και συμφιλιωτικές χειραψίες
Όχι για πρώτη φορά, ο αρχηγός του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ), από την παράταξη των Γκρίζων Λύκων, έδωσε τα χέρια με Κούρδους ή φιλοκούρδους πολιτικούς. Το έκανε ξανά το καλοκαίρι του 2007, χαιρετώντας τον Ahmet Turk και την Aysel Tughluq της παράταξης του DTP… πριν απαγορευτεί λίγο αργότερα.
Εκτός από διαλείμματα για χειραψία, ο Bakhceli συνέχισε να ζητά την απαγόρευση των κουρδικών και φιλοκουρδικών κομμάτων και τη δίωξη των ηγετών τους. Προηγουμένως μάλιστα ζήτησε να του επιβληθεί η θανατική ποινή Αμπντουλάχ Οτσαλάν. Ωστόσο, τις τελευταίες εβδομάδες έδειχνε «αλλαγμένος»…
«Μπαίνουμε σε μια νέα εποχή. Αν θέλουμε ειρήνη στον κόσμο, θα πρέπει να διατηρήσουμε την ειρήνη στη χώρα μας», είπε νωρίτερα αυτό το μήνα και μόλις χθες προχώρησε μερικά βήματα παραπέρα, λέγοντας κάτι πολύ πιο εντυπωσιακό: στην προκειμένη περίπτωση, ότι Οτσαλάνπου έχει ήδη εκτίσει 25 χρόνια φυλάκισης (1999–2024), θα μπορούσε ακόμη και να αφεθεί ελεύθερος εάν συμφωνήσει να ανακοινώσει στο τουρκικό κοινοβούλιο «το τέλος της τρομοκρατίας» και «τη διάλυση (συμπεριλαμβανομένου του αφοπλισμού) του PKK».
Και όλα αυτά με την ευλογία του ίδιου του Προέδρου Ερντογάν, ο οποίος τις τελευταίες εβδομάδες δεν λυπήθηκε ούτε στιγμή τον Μπαχτσέλι για το συγκεκριμένο θέμα της «συμφιλίωσης» με τους Κούρδους. Αντίθετα, σύμφωνα με τα σενάρια που ήρθαν στο φως, Ο Οτσαλάν θα μπορούσε πράγματι να αφεθεί ελεύθερος… αν ο ίδιος ο Ερντογάν αποφασίσει να του χορηγήσει ειδική χάρη/αμνηστία.
«Η Τουρκία δεν έχει πρόβλημα με τους Κούρδους, αλλά με αυτήν την αυτονομιστική τρομοκρατική ομάδα […] Η μόνη σωτηρία για τους μαχητές του PKK θα είναι να καταθέσουν τα όπλα και να παραδοθούν στο τουρκικό δικαστικό σύστημα», δήλωσε ο Μπαχτσέλι από την πλευρά του πριν από λίγες ημέρες.
Ωστόσο, αυτό που ήταν χαρακτηριστικό για τις διαθέσεις του AKP και του MHP «Λαϊκή Συμμαχία» ήταν αυτό που δήλωσε ο ίδιος ο Ερντογάν στις 14 Οκτωβρίου σχετικά:
- Η Τουρκία, η οποία «έχει πλέον εισέλθει σε μια περίοδο χαλάρωσης των πολιτικών εντάσεων»,
- «προσπάθειες εξεύρεσης κοινού εδάφους για εθνικά ζητήματα» που «έχουν ενταθεί μεταξύ των πολιτικών παραγόντων»,
- έκανε πρόσφατα “χειρονομίες καλής θέλησης”,
- και «την πόρτα που άνοιξε» για να «αποτρέψει την τουρκική πολιτική από το να γίνει όμηρος της τρομοκρατίας και της βίας».
Ίσως προσπαθώντας να διατηρήσει τα πνεύματα, ο ηγέτης του αντιπολιτευόμενου Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) Οζγκούρ Οζέλ έδειξε επίσης μια κουρδική κίνηση ενδιαφέροντος επισκεπτόμενος τον πρώην αρχηγό του φιλοκουρδικού HDP στις 21 Οκτωβρίου Σελαχατίν Ντεμιρτάς στη φυλακή που κρατείται, στην Αδριανούπολη.
προσδοκίες
Όλες αυτές οι «κινήσεις καλής θέλησης» που έγιναν τις τελευταίες εβδομάδες, ωστόσο, μόνο προσδοκίες θα μπορούσαν να δημιουργήσουν.
Στο πλαίσιο της «επαναπροσέγγισης», πολλοί άνθρωποι έχουν αρχίσει να αναρωτιούνται αν πρέπει να την περιμένουμε νέος γύρος ειρηνευτικών συνομιλιών μεταξύ της τουρκικής κυβέρνησης και του Öcalan/PKK σε έναν γείτονα στο εγγύς μέλλον.
Ιστορικά, η τελευταία ειρηνευτική διαδικασία αυτού του τύπου απέτυχε το 2015 εν μέσω μιας «αναζωπύρωσης του πολέμου» μετά από σχεδόν τρία χρόνια συνομιλιών (2012–2015).
Θα μπορούσαν να την φέρουν πίσω το 2024;
Σύμφωνα με δημοσιεύματα, το περιεχόμενο των οποίων δεν έχει επιβεβαιωθεί επίσημα, τις τελευταίες εβδομάδες επετράπη στον Οτσαλάν να επικοινωνήσει με την ηγεσία του PKK στα βουνά Καντίλ στο Ιρακινό Κουρδιστάν. Σύμφωνα με τα ίδια δημοσιεύματα (Aberina Zamana στο Al-Monitor στις 10 Οκτωβρίου), ο 75χρονος Οτσαλάν φέρεται να κάλεσε ακόμη και κατά τη διάρκεια του προαναφερθέντος μηνύματος το PKK να σκεφτεί να καταθέσει τα όπλα του…
Οι Τούρκοι αναλυτές αναρωτιούνται εδώ και αρκετές εβδομάδες τι ακριβώς θέλει να πετύχει τώρα ο Ερντογάν. Αν πραγματικά ανοίγεται στους Κούρδους (και το εννοεί), ποιοι ακριβώς είναι οι στόχοι αυτού του ανοίγματος τώρα;
Υπάρχουν πολλά πιθανά σενάρια για τον Ερντογάν και τους απώτερους στόχους του:
- γιατί χρειάζεται τις ψήφους των Κούρδων για να εισαγάγει το νέο σύνταγμα που προωθεί, ένα σύνταγμα που πιθανότατα θα τον κρατήσει ως Πρόεδρο μετά το 2028…
- γιατί θέλει να προσελκύσει ψήφους από τη δεξαμενή των Κούρδων ψηφοφόρων, μετά τις βαριές ήττες του AKP στις τοπικές εκλογές τον περασμένο Μάρτιο…
- γιατί θα ήθελε να κλείσει τα μέτωπα της εσωτερικής αστάθειας τώρα που όλη η περιοχή της Μέσης Ανατολής καίγεται…
Εν τω μεταξύ, όμως, με την είδηση του θανάτου του Φετουλάχ Γκιουλέν, ξεκίνησε ένα άλλο «κεφάλαιο τρόμου», με το οποίο η πλευρά του Ερντογάν βρισκόταν σε σύγκρουση από το 2011 και που επρόκειτο να κορυφωθεί το 2013 και στη συνέχεια από το καλοκαίρι του 2016 και μετά. .
Τρομοκρατική επίθεση στις 23 Οκτωβρίου
Έτσι, μέχρι το μεσημέρι της 23ης Οκτωβρίου, φαινόταν ότι η Τουρκία οδεύει προς μια κατεύθυνση «απαλλαγμένη από τρομοκρατία» («terörsüz»)… αλλά αυτό ξαφνικά άλλαξε όταν κυκλοφόρησε η είδηση για τρομοκρατική επίθεση σε τουρκικές αεροδιαστημικές εγκαταστάσεις. στην Άγκυρα.
Από ό,τι φαίνεται στα βίντεο που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας, μπορείτε να δείτε δύο ένοπλους άνδρες (ένας άνδρας και μια γυναίκα) να ανοίγουν πυρ και να πυροβολούν αδιακρίτως τα πάντα. Περίληψη: πέντε νεκροί, 22 τραυματίες… και πολλά ερωτηματικάπου φυσικά δεν θα απαντήσουν οι ένοπλοι δράστες που έχασαν τη ζωή τους από πυρά τουρκικών δυνάμεων ασφαλείας.
Το χρονοδιάγραμμα της επίθεσης θα πρέπει να είναι ανησυχητικό για τη χρονική στιγμή της, καθώς συνέβη την ώρα που οι Τούρκοι ηγέτες έπαιζαν το «χαρτί» της εθνικής συμφιλίωσης χωρίς τρομοκρατία. Ταυτόχρονα, όμως, το σημείο επίθεσης είναι προβληματικό γιατί η TUSAŞ/TAI δεν είναι μια απλή βιομηχανία, αλλά ένας κατασκευαστής δορυφόρους (Göktürk, Türksat), drones (Anka, Aksungur) i μαχητές (Άλλοι).
Όπως ανακοίνωσε το τουρκικό υπουργείο Εσωτερικών την Τετάρτη λίγο μετά τις 9 μ.μ. οι δράστες της τρομοκρατικής επίθεσης ήταν «πιθανότατα» μέλη του PKK.
Τις επόμενες ώρες ή ημέρες, οποιαδήποτε υποψία μπορεί να γίνει σίγουρη. Τι αντίκτυπο όμως θα έχει αυτό σε όσα λέει ο βουλευτής; Μπαχτσελί και Ερντογάν;
