Συγγραφέας: Marc Champion
Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που ορισμένοι δυτικοί ηγέτες καυχιόνταν για τη «στρατηγική ήττα» της Ρωσίας στην Ουκρανία. Μια υπόθεση που αποδείχθηκε ψευδής όχι μόνο στο πεδίο της μάχης, αλλά και στις επικοινωνίες, καθώς από τότε ο Βλαντιμίρ Πούτιν δεν σταμάτησε να επαναλαμβάνει ψευδείς ισχυρισμούς ότι η ανάπτυξη στρατευμάτων πέρα από τα ρωσικά σύνορα δεν έγινε για επεκτατικούς λόγους, αλλά για την υπεράσπιση της χώρας ενάντια στη δυτική επιθετικότητα. Σήμερα, περισσότερες από 1.000 ημέρες μετά την έναρξη του πολέμου, αρχίζουν να γίνονται ορατά τα πρώτα σημάδια μιας τέτοιας στρατηγικής αποτυχίας. Ωστόσο, οι πιθανοί χαμένοι είναι η Ουκρανία και οι σύμμαχοί της, όχι ο Πούτιν.
Ούτε πρέπει να κατηγορήσουμε προληπτικά τον Ντόναλντ Τραμπ εάν ο Πούτιν καταφέρει να συντρίψει την Ουκρανία και να πετύχει τους πολεμικούς του στόχους του χρόνου. Ναι, η ρητορική ορισμένων στενών συνεργατών και συμβούλων του νέου προέδρου για το ζήτημα της Ουκρανίας είναι επικίνδυνη ή καταστροφική -και καλό θα ήταν να τελείωνε- αλλά η κύρια ευθύνη βρίσκεται αλλού.
Ορισμένοι Ρεπουμπλικάνοι που υποστηρίζουν την προσέγγιση «ειρήνη εδώ και τώρα» του Τραμπ επαναλαμβάνουν ότι ήταν πιο ένθερμοι υποστηρικτές της ισχυρότερης υποστήριξης προς το Κίεβο από την κυβέρνηση Μπάιντεν. Ήθελαν ο Λευκός Οίκος και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι να παράσχουν στην Ουκρανία ένα ευρύτερο φάσμα στρατιωτικής βοήθειας, σε μεγαλύτερα ποσά και πολύ πιο γρήγορα. Ο πόλεμος συνεχίζεται μέχρι σήμερα, και οι ουκρανικές δυνάμεις δυσκολεύονται να διατηρήσουν μια αμυντική γραμμή, κυρίως επειδή αυτό δεν συνέβη το 2014 ή το 2022.
Από την άλλη πλευρά, αυτοί οι ίδιοι Ρεπουμπλικάνοι λένε ότι ο χρόνος έχει τελειώσει και καλούν τους Ουκρανούς να αποδεχτούν οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία είναι διατεθειμένος να προσφέρει ο Πούτιν, σε μια ημερομηνία που θα επιλέξει ο Τραμπ.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Volodymyr Zelensky συμφωνεί ότι ο πόλεμος πρέπει να τελειώσει το επόμενο έτος. η διαφωνία είναι πώς. Το Κίεβο, όπως και οι σύμμαχοι στις χώρες της Βαλτικής, τη Μεγάλη Βρετανία, την Πολωνία και τη Σκανδιναβία, κατανοούν ότι σε αυτή τη φάση ο Πούτιν δεν έχει κίνητρο να διαπραγματευτεί κάτι και ως εκ τούτου δεν θα το κάνει. Έχει το πάνω χέρι στο πεδίο της μάχης και βλέπει την αποφασιστικότητα της Δύσης να καταρρέει μπροστά στα μάτια του. Όταν ο Πούτιν μιλά για ειρήνη, εννοεί την παράδοση της Ουκρανίας.
Υπάρχει μόνο μία απάντηση σε αυτό το δίλημμα που δεν οδηγεί σε στρατηγική ήττα για την Ουκρανία και τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ: μια άμεση αλλαγή στην προσέγγιση των προμηθειών και η ευθυγράμμιση της Δύσης με στόχο την αναζωογόνηση των ουκρανικών δυνάμεων. Μόνο τότε θα υπάρξει μια ανανεωμένη προοπτική επίτευξης μιας διαρκούς εκεχειρίας που θα επιτρέψει στην Ουκρανία να αισθάνεται ασφαλής και ανεξάρτητη. Αυτό πρέπει να γίνει με σύνεση και συντονισμό.
Είμαστε κοντά σε αυτό; Μάλλον όχι. Την Παρασκευή, ο γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς έγινε ο πρώτος δυτικός ηγέτης σε δύο χρόνια που τηλεφώνησε στον Βλαντιμίρ Πούτιν χωρίς προηγουμένως να βεβαιωθεί ότι το Κίεβο και οι σύμμαχοί του ήταν στην ίδια σελίδα – και, φυσικά, χωρίς προοπτικές επιτυχίας. Ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ακολούθησε γρήγορα το παράδειγμά του, αποκαλύπτοντας ιδέες για ένα ειρηνευτικό σχέδιο που θέλει να μεσολαβήσει.
Και οι δύο ηγέτες πέρασαν τις πόρτες που άνοιξε ο Τραμπ, μιλώντας για επίσπευση του τερματισμού του πολέμου, αλλά το έκαναν για προσωπικό πολιτικό όφελος. Ο Σολτς κοντεύει να χάσει την εξουσία μετά την προκήρυξη πρόωρων εκλογών στη Γερμανία. Φαίνεται απελπισμένος για ένα θαύμα για να ανατρέψει τις πολιτικές του τύχες και το ασυντόνιστο, απρογραμμάτιστο τηλεφώνημά του με τον Πούτιν ήταν αποτέλεσμα αυτού.
Από την αρχή της σύγκρουσης, ο Ερντογάν έβλεπε τον εαυτό του ως μεσολαβητή μεταξύ Μόσχας και Δύσης. Είχε προηγουμένως αξιοσημείωτη επιτυχία στη διαπραγμάτευση μιας συμφωνίας για τη διατήρηση της ροής των σιτηρών μέσω αποκλεισμένων ουκρανικών λιμανιών, αλλά απέτυχε να δώσει μια ευρύτερη εικόνα. Και δεν έχει καμία πρόθεση να αφήσει τον Τραμπ, τον Σολτς ή οποιονδήποτε άλλο να κλέψει τη δόξα του.
Όπως είπε ο Ζελένσκι μετά τη συνάντηση Σολτς-Πούτιν, αυτό θα μπορούσε να ανοίξει το κουτί της Πανδώρας – και είχε δίκιο. Το πιθανό αποτέλεσμα θα είναι μια επίδειξη ματαιοδοξίας με προσφορές «ηγεσίας» για τον τερματισμό του πολέμου, που μόνο προς όφελος μπορεί να ωφελήσει τον Πούτιν. Το Κρεμλίνο απέρριψε αμέσως το σχέδιο του Ερντογάν, το οποίο περιλάμβανε, μεταξύ άλλων, «πάγωμα» ενεργειών σε διάφορες γραμμές του μετώπου, δεκαετής καθυστέρηση της ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και ανάπτυξη διεθνών ειρηνευτικών δυνάμεων στην αποστρατικοποιημένη ζώνη ασφαλείας.
Η Ουκρανία και οι σύμμαχοί της πρέπει να προσαρμόσουν αμέσως τη στρατηγική κατανομής των πόρων. Οι δυνάμεις του Κιέβου, όπως πάντα, μάχονται με σθένος και αποφασιστικότητα. Οι προμήθειες πυρομαχικών και τα πλεονεκτήματα των αντι-drones έχουν βελτιωθεί τον περασμένο χρόνο, αλλά δεν θα είναι αρκετά για να αντισταθμίσουν το αυξανόμενο πλεονέκτημα ανθρώπινου δυναμικού της Ρωσίας. Η εξάντληση, η καθυστερημένη κινητοποίηση του Ζελένσκι και μια τολμηρή αλλά τελικά ανεπιτυχής κίνηση για την ανάκτηση της πρωτοβουλίας στο πεδίο της μάχης με την κατάληψη ρωσικού εδάφους κοντά στο Κουρσκ οδήγησαν στην τρέχουσα κατάσταση. Οι ουκρανικές δυνάμεις χάνουν εδάφη με ταχύτερους ρυθμούς από οποιαδήποτε άλλη στιγμή από την άνοιξη του 2022.
Αυτό δεν σημαίνει, φυσικά, ότι η Ρωσία έχει ξεπεράσει τις πολυάριθμες αδυναμίες της, οι οποίες της έχουν κοστίσει εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς και τραυματίες, χωρίς να έχει ακόμη πετύχει τον στόχο του Πούτιν να πάρει τον έλεγχο της Ουκρανίας από τη Μόσχα. Ωστόσο, η Ρωσία έχει περιθώρια να αντέξει περαιτέρω απώλειες. Τώρα έχει επίσης συμμάχους πρόθυμους να της παράσχουν όπλα, ακόμη και στρατιώτες για να ενισχύσουν τις πολεμικές της προσπάθειες.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει δίκιο να παρέχει όσο το δυνατόν περισσότερη βοήθεια πριν φύγει από τη σκηνή. Η απόφαση να επιτραπεί στην Ουκρανία να χρησιμοποιήσει τακτικούς βαλλιστικούς πυραύλους ATACMS εναντίον στόχων στη Ρωσία είναι επίσης σωστή, αν και έχει καθυστερήσει πολύ. Η Ουκρανία φέρεται να εκτόξευσε έναν από αυτούς τους αμερικανικούς πυραύλους στη Ρωσία για πρώτη φορά νωρίς το πρωί της Τρίτης, στοχεύοντας μια χωματερή πυρομαχικών.
Οι περιορισμοί εισήχθησαν υπό τον φόβο της κλιμάκωσης από τη Ρωσία, αλλά ο Πούτιν, φυσικά, κλιμακώθηκε ούτως ή άλλως. Η ανάπτυξη βορειοκορεατών στρατιωτών και τακτικών βαλλιστικών πυραύλων από τη Ρωσία έχει ήδη επιβεβαιωθεί. Οι πύραυλοι Hwasoong-11GA της ΛΔΚ έχουν μέγιστο βεληνεκές 900 km και ωφέλιμο φορτίο 500 kg σε σύγκριση με 300 km και περίπου 240 kg ATACMS.
Οι σύμμαχοι της Ουκρανίας πρέπει να συντονίσουν τις προσπάθειές τους για να αναπτύξουν ένα σχέδιο για να εξασφαλίσουν όσο το δυνατόν περισσότερες προμήθειες, αντί να ανταγωνίζονται για το ποιος θα «κερδίσει» την ειρήνη. Οι παγκόσμιοι ηγέτες, συμπεριλαμβανομένων των μελών της μελλοντικής κυβέρνησης Τραμπ, πρέπει να διασφαλίσουν ότι θα στείλουν ένα σαφές μήνυμα στον Πούτιν, αρκετό για να συνειδητοποιήσει ο Ρώσος πρόεδρος ότι η άρνηση να διαπραγματευτεί με τον Ζελένσκι θα συνεπάγεται τόσο υψηλό κόστος που θα διακινδυνεύσει τον εαυτό του και τη θέση του το εσωτερικό.
Η άδεια της Ουκρανίας για χρήση του ATACMS στη Ρωσία είναι ένα βήμα, αλλά δεν αρκεί από μόνη της. Όπως και μια επιπλέον αποστολή όπλων 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τις ΗΠΑ αναμένεται να προωθηθεί στο ουκρανικό μέτωπο τους επόμενους μήνες. Ας προσθέσουμε σε αυτό τη σκανδιναβική πρωτοβουλία για τη χρηματοδότηση της εγχώριας παραγωγής όπλων στην Ουκρανία (από πυρομαχικά έως πυραύλους), την έγκαιρη τακτική απόσυρση των στρατευμάτων από το Κουρσκ για την ενίσχυση της πρώτης γραμμής εντός της Ουκρανίας και την καλύτερη εκπαίδευση και ανάπτυξη των ουκρανικών δυνάμεων.
Είναι αρκετά όλα αυτά; Ως ατομικές δραστηριότητες – όχι. Ωστόσο, εάν ληφθούν μαζί και βασιστούν σε μια νέα, συνεκτική στρατηγική, αυτές οι κινήσεις έχουν τη δυνατότητα να σταματήσουν γρήγορα τις εδαφικές προόδους της Ρωσίας και ίσως ακόμη και να ανατρέψουν ορισμένες από αυτές. Κάτι τέτοιο δεν είναι μια ουτοπική ελπίδα – εξάλλου, η ζυγαριά αυτού του πολέμου έχει μερικές φορές γείρει και προς τις δύο κατευθύνσεις. Το αυξανόμενο πλεονέκτημα της Ουκρανίας στις τεχνολογίες drone, σε συνδυασμό με ένα εδαφικό αδιέξοδο και μια εκτεταμένη εκστρατεία κατά των ρωσικών στρατευμάτων, των υποδομών πετρελαίου και των αεροδρομίων, μπορεί ακόμη να πείσει το Κρεμλίνο ότι ο χρόνος δεν είναι με το μέρος του.
Αν και αυτό τους εμποδίζει πολιτικά, η κυβέρνηση Μπάιντεν και άλλοι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ πρέπει να κάνουν ό,τι μπορούν για να προετοιμάσουν και να βοηθήσουν τον Τραμπ. Πρέπει να αλλάξουν τη δυναμική στο πεδίο της μάχης σε τέτοιο βαθμό ώστε ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ να έχει τους απαραίτητους πόρους για να κερδίσει την πραγματική ειρήνη. Ίσως δεν μπορούμε να μιλήσουμε για στρατηγική ήττα του Κρεμλίνου. Ωστόσο, θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια συνθήκη που θα ανάγκαζε τον Πούτιν να αποδεχθεί μια εκεχειρία που θα διασφάλιζε την ανεξαρτησία της Ουκρανίας και την προστασία από περαιτέρω εισβολή.
