Συγγραφέας: Marcus Ashworth
Υπάρχουν λίγες βεβαιότητες στη ζωή, αλλά η δεύτερη μείωση των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας την Πέμπτη είναι μία από αυτές. Η μείωση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης στο 3,5% τιμολογήθηκε πλήρως από τους επενδυτές και πολλά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ το ζήτησαν. Επομένως, η εστίαση εδώ είναι σε αυτό που ακολουθεί, επειδή η μάχη ενάντια στον πληθωρισμό έχει κερδηθεί και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει τώρα να αντιμετωπίσουν μια δυσάρεστη οικονομική ύφεση.
Εντυπωσιακά, η ΕΚΤ θα μειώσει τα επιτόκια δύο φορές πριν από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed). Ωστόσο, η ΕΚΤ έχει ένα πολύ δύσκολο έργο μπροστά της εάν η ευρωζώνη θέλει να αποφύγει μια άλλη θλιβερή ύφεση. Αυτή η συνεδρία είναι μια τριμηνιαία ανασκόπηση των ενημερωμένων προβλέψεων, με δυνατότητα αναθεωρήσεων προς τα κάτω των ρυθμών ανάπτυξης και πληθωρισμού που είναι σημαντικά υψηλότεροι από τους μέσους όρους της οικονομικής έρευνας.
Το πιο σημαντικό μήνυμα που μπορεί να στείλει το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ είναι κατά προσέγγιση πόσο αναμένει να μειώσει τα επιτόκια τους επόμενους μήνες. Το μόνο που χρειάζεται είναι μια ξεκάθαρη αποδοχή αυτού που ήδη εκτιμά η αγορά, όχι μια απλή σειρά αντιρρήσεων και χειροκροτημάτων. Η συγκεκριμένη περίοδος και το πόσο θα μειωθούν τα επιτόκια φέτος είναι δευτερεύον σε σχέση με την πραγματική οικονομία. Η προβλεψιμότητα του κόστους χρηματοδότησης για τον επενδυτικό σχεδιασμό είναι το Άγιο Δισκοπότηρο των επιχειρήσεων.
Το μήνυμα είναι τι θα κάνει τη σκληρή δουλειά. Δεν έχει νόημα η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής εάν δεν υπάρχουν οφέλη από την αύξηση της εμπιστοσύνης και της δραστηριότητας. Ας ελπίσουμε ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής δεν έχουν παραβλέπει το γεγονός ότι οι τιμές του πετρελαίου μειώθηκαν κατά 15% κατά την εαρινή διάλειμμα και βρίσκονται σε τροχιά περαιτέρω πτώσης. Υπάρχει αυξανόμενος κίνδυνος να μην επιτευχθεί ο επιθυμητός στόχος για τον πληθωρισμό του 2%.
Η διαμόρφωση της αφήγησης σχετικά με τη μείωση των επιβαρύνσεων για τα νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις και το κόστος του δημόσιου δανεισμού θα πρέπει να είναι το επίκεντρο της συνέντευξης Τύπου της προέδρου Κριστίν Λαγκάρντ. Λίγη αυτοπεποίθηση δεν θα βλάψει. Ίσως θα είναι υπερβολικό να ζητήσουμε από την ΕΚΤ, όπως και η Fed, να μετατοπίσει την έμφαση στην πλευρά της ανάπτυξης και της απασχόλησης της οικονομίας.
Το μέλος του διοικητικού συμβουλίου Piero Cipollone από την Ιταλία προειδοποίησε σε συνέντευξή του στη Le Monde ότι «υπάρχει πραγματικός κίνδυνος η θέση μας να γίνει πολύ περιοριστική. Χρειαζόμαστε απεγνωσμένα επενδύσεις και ανάπτυξη στην Ευρώπη. Οποιεσδήποτε καθυστερήσεις σε αυτόν τον τομέα μάς θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο βλάβης».
Οι αγορές αναμένουν τουλάχιστον μία ακόμη μείωση των επιτοκίων μέχρι το τέλος του έτους, αλλά με δύο διαδοχικές συνεδριάσεις, δεν είναι σαφές εάν θα υπάρξει διακοπή στην επόμενη συνεδρίαση στις 17 Οκτωβρίου. Η συναίνεση στο Διοικητικό Συμβούλιο είναι να μειωθούν τα επιτόκια μόνο κατά 25 μονάδες βάσης ανά τρίμηνο. Αυτή η άποψη της σταθερότητας υπογράμμισε επιπλέον ο επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας της Λιθουανίας, Gendiminas Simkus, σε συνέντευξή του στην Econostream, υποβαθμίζοντας τις πιθανότητες μείωσης των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης.
Επιπλέον, ο Simkus είπε ότι τα «στοιχεία υπολείπονται» των προσδοκιών της αγοράς, οι οποίες τιμολογήθηκαν στο 37% για μια άλλη μείωση επιτοκίων τον Οκτώβριο – κάτι που περιέγραψε ως «αρκετά απίθανο». Φυσικά, η αιφνιδιαστική μείωση των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης της Fed στις 18 Σεπτεμβρίου θα ανέτρεπε τη συναίνεση της ΕΚΤ. Ένα ξαφνικά ασθενέστερο δολάριο θα εκνευρίσει τους ευρωπαίους εξαγωγείς.
Μετά από καταστροφικά βιομηχανικά δεδομένα από τη Γερμανία, γίνεται σαφές ότι χρειάζονται λιγότερο περιοριστικοί νομισματικοί όροι στη ζώνη του ευρώ. Αυτή είναι η κινητήρια δύναμη της ανάπτυξης που αποτελεί τη βάση της όλης ιδέας του ευρώ. Η απειλή να κλείσουν τα γερμανικά εργοστάσια της Volkswagen AG για πρώτη φορά είναι μόνο ένα σημάδι μιας ευρύτερης βιομηχανικής παρακμής.
Οι Γερμανοί εκπρόσωποι στην ΕΚΤ είναι συνήθως από τους πιο προσεκτικούς όσον αφορά τη συγκράτηση του πληθωρισμού. Σε πρόσφατες δηλώσεις, ούτε ο επικεφαλής της Bundesbank Joachim Nagel ούτε το μέλος του διοικητικού συμβουλίου Isabelle Schnabel σχολίασαν τα επιτόκια, μια σιωπηρή παραδοχή ότι θα υπάρξει μείωση αυτή την εβδομάδα. Αλλά στην πραγματικότητα θα πρέπει να είναι οι μεγαλύτεροι υποστηρικτές – η αύξηση των μισθών μειώνεται ταχύτερα στη Γερμανία, μειώνοντας στο μισό στο 3,1% το δεύτερο τρίμηνο από 6,2% το πρώτο. Η αύξηση των τιμών για καταναλωτικά αγαθά και υπηρεσίες στη Γερμανία μειώθηκε στο 2%.
Οι τιμές και οι μισθοί στις άλλες τρεις μεγαλύτερες οικονομίες της ζώνης του ευρώ είναι επίσης σε σαφή πτωτική τάση. Ο αποπληθωρισμός στην Ιταλία επιβεβαιώθηκε σημαντικά, με ποσοστό 1,3% τον Αύγουστο, ενώ ακόμη και η ανάκαμψη της Ισπανίας σημείωσε απότομη πτώση στο 2,4% από 2,9% τον Ιούλιο. Δεν χρειάζονται άλλα στοιχεία. Το πρόσθετο όφελος από την παροχή μιας σαφούς διαδρομής για χαμηλότερα επιτόκια παρέχει ανακούφιση στους εξαγωγείς της περιοχής.
Η ΕΚΤ είχε αρκετή αυτοπεποίθηση ώστε να κάνει τα πρώτα μικρά βήματα για τη χαλάρωση της περιοριστικής νομισματικής πολιτικής. Τώρα πρέπει πραγματικά να αρχίσει να φροντίζει τα συμφέροντα ολόκληρης της ευρωζώνης, προσδιορίζοντας πιο τολμηρά πού βλέπει ένα φυσικό επίπεδο επιτοκίων που θα επιτρέψει την ανάκαμψη της οικονομίας της. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος τώρα είναι μια ύφεση, όχι μια ξαφνική επανεμφάνιση του καλπάζοντος πληθωρισμού.
Παραγωγή – συναρμολόγηση: Στάθης Κετιτζιάν
