Φτάνει με τη μηχανή του στο Κουκάκι, παρκάρει και βγαίνει μπροστά στον σταθμό Συγγρού-Φιξ, όπου έχουμε ραντεβού. Μιλάει στο τηλέφωνο. «Ήταν ο πατέρας μου», λέει. «Ήθελε να μου θυμίσει κάποια πράγματα από τη βόλτα μας». Συμφωνήσαμε να κάνουμε τη συνέντευξη περπατώντας στην περιοχή όπου μεγάλωσε τη δεκαετία του 1990. Γνωρίσαμε τον Χρήστο Μάστορα ως frontman του συγκροτήματος MELISSES και τον συνηθίσαμε ως ενεργό μέλος της ελληνικής ποπ κουλτούρας. Ολοκλήρωσε τα γυρίσματα πριν από λίγες εβδομάδες Υπάρχω όπου υποδύεται τον Στέλιο Καζαντζίδη στη βιογραφική ταινία του Γιώργου Τσεμπερόπουλου. Καθώς ξεκινάμε τη βόλτα μας, παρατηρώ ότι εξακολουθεί να κουβαλά την αύρα του Kazanjid στην παράδοση του. Στον πεζόδρομο Δράκου, θαμώνες εστιατορίων και καφέ τον αναγνωρίζουν και σηκώνουν τα κινητά τους για να βγάλουν τη φωτογραφία του. Χαμογελάει ελαφρά και συνεχίζει να περπατά.
Ήρθε στην Αθήνα με την οικογένειά του το 1990 – ήταν τεσσάρων ετών. Κατάγεται από το Bodino, ένα από τα ελληνοκατοικημένα χωριά της Βόρειας Ηπείρου, της Αλβανίας. Θυμάται τη βάπτισή του σε μεγάλη ηλικία στον Αη-Δημήτρη Λουμπαρδιάρη. «Η γυναίκα που με βάφτισε έγινε νονά μου γιατί ο πατέρας μου τη βοήθησε να επισκευάσει το αυτοκίνητό της, το οποίο «άφησε» στη συνοικία Φιλοπάππου. Η βάπτισή μου ήταν κοστούμι με μπερέ. Οι γονείς μου με έντυσαν ξανά με αυτά τα ρούχα για την πρώτη μου μέρα στο δημοτικό και επειδή ξεχώριζα, η δασκάλα μου με έβαλε να καθίσω στη ρεσεψιόν. Τίποτα χειρότερο δεν μπορεί να συμβεί». Ήταν ντροπαλός και εσωστρεφής, οπότε λέει ότι ήθελε να έχει ανθρώπους γύρω του που θα τον πίεζαν να βγει έξω. «Η γιαγιά μου ήταν ένα τέτοιο άτομο: είχε ανοιχτή καρδιά. Ήταν μια γυναίκα που, όταν αργούσα στο σχολείο, σταματούσε ακόμη και το αυτοκίνητό της στο δρόμο και ζητούσε να πάει μια βόλτα». Θυμάται και γελάει.
Καθώς πλησιάζουμε στη διασταύρωση Roberto Galli και Cavallotti, μας ενοχλεί ο ήχος των διερχόμενων μοτοσυκλετών. Θυμάται τις φορές που η γιαγιά του έβγαινε στο μπαλκόνι γιατί φοβόταν ότι η μηχανή στη γωνία θα του έκανε κακό. «Της έλεγα συνέχεια, 'έλα μέσα, γιαγιά'. Ένιωθα ότι με έκανε τεμπέλη». Σταματάμε στο πρώτο του σπίτι. Οι αναμνήσεις του βασίζονται κυρίως σε περιγραφές γεγονότων, αλλά αναγνωρίζει την πολυκατοικία από τα πέτρινα κιγκλιδώματα στην είσοδο. «Ένας ξάδερφος μας έδωσε εγγύηση να έρθουμε στην Ελλάδα. Η πρώτη μας κατοικία ήταν στο υπόγειο στην οδό Μητσαίων 8. Μείναμε με την οικογένεια Δρακοπούλου. Ο πατέρας μου έκανε κάποιες οικοδομικές εργασίες, παρόλο που είχε τα προσόντα του μεταλλουργού μηχανικού. Μέσα σε ένα μήνα, αυτή η οικογένεια τον βοήθησε να αναγνωρίσει το δίπλωμά του και να βρει δουλειά στη Viohalco. Φύγαμε πολύ γρήγορα από αυτό το ζεστό υπόγειο και αγοράσαμε ένα μεγαλύτερο σπίτι, πάλι στο Κουκάκι.»
Αν υπάρχει ένα σκοτεινό σημείο από την παιδική του ηλικία, είναι οι περίοδοι που έπρεπε να επισκεφτεί το Τμήμα Αλλοδαπών για να ανανεώσει την ειδική άδεια διαμονής του. «Κάθε χρόνο πήγαινα στην Πέτρου Ράλλη νευρικός. Ήθελα να ανήκω στη χώρα μου, αλλά οι διεθνείς συμβάσεις δεν το προέβλεπαν, ένιωθα μια αδικία στην οποία δεν μπορούσα να είμαι μέρος. Επίσης, δεν ήθελα οι φίλοι μου να πιστεύουν ότι είμαι διαφορετικός από αυτούς», λέει.
“The Cauldron Master”
Περπατώντας στους δρόμους που περπατούσε ως παιδί, στεκόμαστε στα σκαλιά μπροστά από το σπίτι του Μίκη Θεοδωράκη, όπου περνούσε χρόνο με τους φίλους του τα απογεύματα μετά το σχολείο. Από τα περάσματα της συνοικίας μπορείτε να δείτε το Ηρώδειο, στο οποίο εμφανίστηκε δύο φορές: το 2019 για τα μουσικά γενέθλια του Γιώργου Νταλάρα, αλλά και το 2023 με τους MELISSES, σε μια βραδιά αφιερωμένη στα ελληνικά συγκροτήματα. Όταν ήταν μικρός, επισκεπτόταν κάθε μέρα το ρωμαϊκό πορτοκαλοκομείο, αλλά ποτέ δεν φανταζόταν ότι θα ερχόταν η μέρα που θα τραγουδούσε εκεί. Επίσης, δεν φανταζόταν ποτέ ότι, μεγαλώνοντας και ακούγοντας ροκ στο εφηβικό του δωμάτιο, θα απεικόνιζε μια μέρα την πιο δημοφιλή φωνή του 20ου αιώνα στον κινηματογράφο. “Καθόλου!” – δηλώνει αμέσως. Θεωρεί προοικονομικό το γεγονός ότι ερμήνευσε δύο από τα τραγούδια του Στέλιου Καζαντζίδη σε ειδική εκδήλωση, μου λέει καθώς κάνουμε διάλειμμα στην ταράτσα γύρω από τον λόφο του Φιλοπάππου.
Ποτέ δεν φανταζόταν ότι, έχοντας μεγαλώσει ακούγοντας ροκ, θα ενσάρκωνε μια μέρα τη μεγαλύτερη λαϊκή φωνή του 20ού αιώνα. “Καθόλου!” – δηλώνει αμέσως.
Η καλλιτεχνική ευθύνη και η αντιπαράθεση με τα τραγούδια του Καζαντζίδη ήταν ένα μάθημα για αυτόν, το οποίο αξιοποίησε με τον καλύτερο τρόπο όταν του πρότειναν να παίξει στην ταινία του Γιώργου Τσμπερόπουλου. Ο ίδιος αντιλαμβάνεται τη σημασία του ονόματος «Καζαντζίδης», τη σύνδεσή του με την ξενιτιά, την ποντιακή ριζοσπαστικότητα και αγάπη, καθώς και το πόσο πολύς κόσμος τον αγάπησε. Του λέω ότι η γιαγιά μου έχει θεό τη «Στελάρα» και έχει μεγάλες προσδοκίες από τον Δάσκαλο, ειδικά στο κομμάτι της φωνής. «Κοιτάξτε, δεν ξέρω αν θα αρέσει στους σκληροπυρηνικούς θαυμαστές, αλλά αποφασίσαμε να κάνουμε μια παρωδία που θα περιλαμβάνει ένα κομμάτι μου. Προσπάθησα να τον μιμηθώ εντελώς, αλλά δεν άρεσε στους ηθοποιούς. Γι' αυτό αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε -πάντα με σεβασμό- το «Kazanjidomaster». Άλλωστε ο ίδιος ο Καζαντζίδης σε ένα από τα πρώτα του τραγούδια με τίτλο Πάω να κάνω μπάνιομιμείται τον αγαπημένο του τραγουδιστή, τον Πρόδρομο Τσαουσάκη. Μου έκανε εντύπωση γιατί έμαθα και να τραγουδάω μιμούμενος το» προσθέτει.
Ως προς την υποκριτική του προσέγγιση, έχει μελετήσει τη φωνή και τις κινήσεις του σε σημείο που παίζει τον ρόλο σε κάθε αλληλεπίδραση. Μάλιστα, όσο ο Μάστορας μιλάει για την ταινία, γίνεται για μια στιγμή Καζαντζίδης. Οι κινήσεις, ο τόνος της φωνής και η στάση του τον χαρίζουν. «Μετά το κάστινγκ με πήρε το χέρι ο Γιώργος Τσμπερόπουλος. Διαβάσαμε πολύ το κείμενο της Κατερίνας Μπέη, αναλύοντας κάθε ιστορία ώστε να ταιριάζει τη δική μου αλήθεια με την αλήθεια του χαρακτήρα του «Στελιού». Σκέφτηκα να βγάλουμε μερικές φωτογραφίες και τελικά να το κάνουμε. Αλλά δεν ήταν έτσι, δεν υπήρχε χρόνος για δοκιμές. Μετά από κάθε φωτογραφία, ρωτούσα με αγωνία τον «Τσεμπέ» αν το αποτέλεσμα ήταν αξιόπιστο, αλλά μου απάντησε: «Αν σκεφτούμε πώς φαινόμαστε μπροστά στην κάμερα, έχουμε καεί». Η πρεμιέρα του Υπάρχω πλησιάζει είναι προετοιμασμένος για τις αντιδράσεις που θα συναντήσει; «Θεωρώ τον εαυτό μου πολύ δυνατό για να αντέξω την κριτική. Ξέρω ότι υπηρέτησα τον Στέλιο Καζαντζίδη με όλη μου την ψυχή και κανείς δεν μπορεί να μου το αφαιρέσει, όσες καρφίτσες κι αν φάω».
Για τα καθήκοντα και τον δημόσιο λόγο
Τον Σεπτέμβριο ο Χρήστος Μάστορας έγινε στόχος πολλών δημοσιογράφων επειδή αποχώρησε από τη συναυλία της Μαρινέλλη στο Ηρώδειο (25 Σεπτεμβρίου), ισχυριζόμενος ότι δεν εμφανίστηκε στη δεύτερη πρόβα της συναυλίας για λόγους υγείας. Η αποχώρησή του έγινε αντικείμενο πρωινών βαριετέ και ειδησεογραφικών ειδήσεων, που υποστήριζαν ότι η Μαρινέλλα είχε αποσύρει τον τραγουδιστή από τη συναυλία. «Δεν σας κρύβω ότι αισθάνομαι άβολα μέσα μου και λυπάμαι που δεν υπάρχει κουμπί που θα σβήσει αυτόν τον θόρυβο, γιατί αφορά κυρίως την οικογένεια και τους φίλους μου με τους οποίους δεν θα ήθελα να έχω επαφή με αυτού του είδους τις αφηγήσεις. Φυσικά, αν σας ενδιαφέρει η καλή δουλειά που κάνετε, κάποιος θα ωφεληθεί από μια φτιαχμένη ιστορία. Ό,τι και να πεις ή να πεις, κάποιος θα βρίσκει πάντα έναν τρόπο να το χρησιμοποιήσει εναντίον σου. Και αν δεν πεις κάτι, θα συνεχιστεί», λέει.
Μετά το περιστατικό της Ηρώδειας, ανήρτησε μια καταχώριση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, επικρίνοντας τις πρακτικές του δημοσιογραφικού κλάδου. Του ζητάω συζήτηση και μου απαντά ότι φυσικά δεν βάζει όλους τους δημοσιογράφους σε ένα σακουλάκι. «Υπάρχει ευθύνη για ό,τι λέει ο καθένας δημόσια. Για παράδειγμα, μου είναι περίεργο να βγαίνω έξω και να μιλάω με εμμονή για το σπίτι ενός νεκρού και μετά να βγαίνω την επόμενη μέρα και να ζητώ συγγνώμη σαν να μην συνέβη τίποτα. Και μπορεί όλα αυτά να ξεχαστούν σε λίγες μέρες, αλλά η ζημιά θα γίνει. Η κοινωνία εκπαιδεύεται να σκέφτεται με αυτόν τον τρόπο και η ανθρωπότητα σταδιακά χάνει τον δρόμο της». Ωστόσο, δεν πτοείται από όσα ακούει για αυτόν. «Απλώς απορροφούν την ενέργειά μου από πιο σημαντικά πράγματα».
Ποπ ή λαϊκό;
Από την παράκαμψη του Φιλοπάππου κατευθυνόμαστε προς Πετράλωνα. Αυτή η βόλτα τον χαλαρώνει, ειδικά όταν έχει ησυχία και δεν υπάρχει ίχνος αυτοκινήτου. Ώρες χάνονται στα μονοπάτια του λόφου. Μου λέει ότι είναι παιδί του κέντρου. «Η Αθήνα μου δίνει θετική ενέργεια, είμαι ερωτευμένος με αυτή την πόλη. Το χαρτογράφησα πολύ καλά. Πάντα ένιωθα ότι ήθελα να ανήκω κάπου. Νομίζω ότι το «κάπου» είναι εδώ, περισσότερο από οπουδήποτε αλλού στον κόσμο. Στον ελεύθερο χρόνο του επισκέπτεται τα Πετράλωνα, δανείζεται ένα ποδήλατο από τους γονείς του και κάνει πετάλι στον ποδηλατόδρομο Γαζή-Νιάρχου.
«Η Αθήνα μου δίνει θετική ενέργεια, είμαι ερωτευμένος με αυτή την πόλη. Το χαρτογράφησα πολύ καλά. Πάντα ένιωθα ότι ήθελα να ανήκω κάπου. Νομίζω ότι είναι κάπου εδώ».
Σε αυτό το κομμάτι της διαδρομής ανοίγουμε το κεφάλαιο ΜΕΛΙΣΣΕΣ. Δεκαέξι χρόνια έχουν περάσει από την εμφάνισή τους στην ελληνική δισκογραφία, αλλά η φιλία των μελών του συγκροτήματος προηγείται της δημιουργίας του. Τονίζει ότι ο παράγοντας που τους κρατά ενωμένους είναι η φιλία, ακόμα κι όταν κάθε μέλος επιδιώκει προσωπικά έργα. «Να ξέρετε ότι ακόμα και όταν συμβαίνει αυτό, οι MELISSES συμμετέχουν σε αυτό με τον δικό τους τρόπο». Τώρα ο Μάστορας επικεντρώνεται στο δημοτικό τραγούδι. Εν μέρει ο Καζαντζίδης, εν μέρει η συμμετοχή του σε αφιερώματα σε δημοφιλείς τραγουδιστές και συνθέτες, επαναπροσδιόρισε τους στόχους του. «Φλερτάρω με τις παραδόσεις μας εδώ και πολύ καιρό, αλλά με ενδιαφέρουν περισσότερο τα δημοτικά τραγούδια. Θέλω να εμπνευστώ από τον τεράστιο πλούτο του και να γράψω στίχους όπως ο Λευτέρης Παπαδόπουλος. Θέλω το λαϊκό τραγούδι να γίνει mainstream». Είναι τα ελληνικά μια εύκολη γλώσσα για να συνοδεύσει ένα ποπ τραγούδι; “Καμία περίπτωση. Πιστεύω ότι θα ήταν επίτευγμα να μην “κλωτσήσουμε” τους στίχους των τραγουδιών μας. Άκουσα Αμερικανούς παραγωγούς που έγραψαν τραγούδια για την Britney Spears να λένε: “Ψάχναμε για μια λέξη που να ταιριάζει με τη μελωδία και να” Δεν έχει τρομερό νόημα.” Και στην αρχή κάναμε το ίδιο. Αλλά σταδιακά ανακαλύψαμε τη μαγεία του να κάνουμε τους ανθρώπους να ταυτίζονται με απλές λέξεις.”
Φτάνουμε στο Boutier Park στα Πετράλωνα λίγο πριν τη δύση του ηλίου. Ένας ταξιτζής τον αναγνωρίζει, ανοίγει την πόρτα του αυτοκινήτου του και παίζει μαζί της Μοναχική καρδιάμια από τις τελευταίες επιτυχίες του συγκροτήματος. Μετά από μια τόσο μεγάλη βόλτα περίμενα να είναι κουρασμένος, αλλά δεν έχασε την επιθυμία του να μιλήσει. Του κάνω την ερώτηση που κάνω στον εαυτό μου κάθε φορά που τον βλέπω στο The Voice στον SKY: «Θα είχες το θάρρος να σταθείς στη σκηνή όπως οι διαγωνιζόμενοι και να τραγουδήσεις σε καρέκλες με γυρισμένη την πλάτη;». Το σκέφτεται για μια στιγμή. «Δεν ξέρω, αλήθεια. Τους θαυμάζω και τους δίνω το καπέλο μου όταν εμφανίζονται στη σκηνή και ανυπομονώ να δω ποιος θα επιστρέψει πρώτος». Αν συμμετείχε, θα επέλεγε να το τραγουδήσει Συνέχισε να ονειρεύεσαι από τον Aerosmith, ένα τραγούδι που αγκαλιάζει την ευάλωτη ψυχή και το εσωτερικό του θηρίο. Κι αν κανένας από αυτούς δεν επιστρέψει; – Λοιπόν, μισή ντροπή μου, μισή δική τους.
Ταινία Υπάρχω θα κυκλοφορήσει στους ελληνικούς κινηματογράφους στις 19 Δεκεμβρίου από την Tanweer. Σκηνοθεσία: Γιώργος Τσεμπερόπουλος, σενάριο: Κατερίνα Μπέη. Πρωταγωνιστούν: Χρήστος Μάστορας, Κλέλια Ρένεση, Ασημένια Βουλιώτη, Αγορίτσα Οικονόμου, Δημήτρης Καπουράνης, Άννα Συμεωνίδου.
