Στις 18 Απριλίου 2017 εκτοξεύτηκε σε τροχιά ο UPSat, ο πρώτος ελληνικός νανοδορυφόρος με ανοιχτό σχεδιασμό και ανοιχτό λογισμικό.
Μαζί με το DUTHSat, ήταν η συμμετοχή της Ελλάδας στη μεγάλη διεθνή ερευνητική αποστολή QB50 με χρήση νανοδορυφόρων που κατασκευάστηκαν από πανεπιστήμια.
Η επιτυχημένη εκτόξευση του UPSat αντιμετωπίστηκε με ενθουσιασμό, αλλά ένα νέο βιβλίο περιγράφει το «συναρπαστικό και αντισυμβατικό ταξίδι του στο διάστημα».
Ιστορία της ανάπτυξης του νανοδορυφόρου UPSat
Πρόκειται για ένα βιβλίο στα αγγλικά από τον Πάρη Χρυσό, Επίκουρο Καθηγητή στο Τμήμα Τεχνολογιών Ψηφιακής Βιομηχανίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, και τον Francesco Paolo Appio, καθηγητή στο Paris Business School, με τίτλο “Cubesats: Invading and Shaping the Space Industry (Elgar Δημοσιεύσεις). Στο βιβλίο, οι συγγραφείς προσπαθούν να σκιαγραφήσουν γενικά τον μετασχηματιστικό ρόλο της νέας νανοδορυφορικής τεχνολογίας CubeSats και τη συμβολή της στον εκδημοκρατισμό της εξερεύνησης του διαστήματος.
«Η κύρια αξία των CubeSats είναι ίσως η ίδια η ύπαρξή τους, με την έννοια ότι σήμερα το πεδίο της εξερεύνησης και εκμετάλλευσης του διαστήματος έχει de facto αλλάξει: νέοι ενδιαφερόμενοι έχουν εισέλθει στην περιοχή που τώρα ονομάζεται New Space. Σε αυτό το νέο πλαίσιο, οι διαστημικοί χειριστές μεταμορφώνονται αναλαμβάνοντας διαδικασίες από τον κόσμο των προγραμματιστών, όπως τα hackathons, και οι επιστήμονες σχεδιάζουν τις δικές τους αποστολές. Ταυτόχρονα, ο χώρος γίνεται παράγοντας μετασχηματισμού υφιστάμενων υπηρεσιών και προϊόντων προσθέτοντας νέα χαρακτηριστικά και λειτουργίες σε αγαθά που δεν ήταν προηγουμένως συνδεδεμένα με δορυφόρους, γεγονός που συνιστά τη «χωρικοποίησή» τους», εξηγεί ο Πάρης Χρυσός σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. .
Στο βιβλίο, και οι δύο συγγραφείς μίλησαν με ερευνητικές ομάδες που αναπτύσσουν νανοδορυφόρους σε διάφορα μέρη του κόσμου. Ένα από αυτά ήταν η ομάδα του Πανεπιστημίου Πατρών και ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός «Libre Space Foundation», που κατασκεύασε το UPSat. Οι αφηγήσεις αναδεικνύουν τις διάφορες δυσκολίες και καθυστερήσεις που αντιμετώπισαν κατά την κατασκευή, καθώς και τη δυναμική της ομάδας που, χάρη στη στενή συνεργασία των μελών της και την καθημερινή και νυχτερινή εργασία, κατάφερε να ολοκληρώσει το έργο.
«Η αποκάλυψη της ιστορίας ανάπτυξης του UPSat αποκαλύπτει ένα συναρπαστικό και αντισυμβατικό διαστημικό ταξίδι που θα ήταν δύσκολο να φανταστεί κανείς σε συμβατικά τεχνολογικά περιβάλλοντα», περιγράφουν οι δύο συγγραφείς.
Δεν είναι τυχαίο που αποκαλούν το έργο της UPSat «Ο Μαύρος Κύκνος» επειδή «προκαλεί την αντίληψή μας για το πώς πρέπει να φαίνονται τα πράγματα. Με μια κανονιστική έννοια, θα μπορούσες να πεις ότι όλα πήγαν «στραβά». Αλλά η τυπική λογική συχνά υπονομεύει τη διαδικασία δημιουργίας γνώσης, τον τρόπο με τον οποίο μια τεχνολογία διαμορφώνεται σταδιακά πριν γίνει ο κανόνας».
Επιπλέον, κατά τη συγγραφή αυτού του βιβλίου, πραγματοποιήθηκε ομαδική έρευνα σε πέντε άλλες χώρες και σε τρεις ηπείρους: στο Παρίσι στην Ecole Polytechnique, στο Λονδίνο στο University College του Λονδίνου, στις ΗΠΑ στο State University της Αριζόνα και στο Berkeley, στο Βέλγιο. στο Ινστιτούτο Von Krauman Karman, και στη Σαγκάη με το Πανεπιστήμιο Jiao Tong.
