Το 38% των Ελλήνων πάσχει από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση

Σύμφωνα με επιδημιολογική μελέτη του Ελληνικού Ιδρύματος Γαστρεντερολογίας και Διατροφής, το 38% των Ελλήνων πάσχει από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και τα πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα είναι η καούρα και η παλινδρόμηση οξέος.

«Ο όρος γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση αναφέρεται στην παλινδρόμηση όξινου και μη όξινου γαστρικού περιεχομένου στον οισοφάγο. Ενώ το στομάχι προστατεύεται από τα γαστρικά οξέα, ο οισοφάγος δεν προστατεύεται από τις γαστρικές εκκρίσεις, ερεθίζεται κατά την επαφή με αυτές και εμφανίζεται ένα κλασικό σύμπτωμα παλινδρόμησης, που είναι η οπισθοστερνική καούρα», εξηγεί. Καθηγητής Γαστρεντερολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ Γεώργιος Καραμανώλης στο πλαίσιο της συμμετοχής του στο στρογγυλό τραπέζι με τίτλο «Ανώτερο πεπτικό σύστημα», που εντάχθηκε στο πρόγραμμα του 43ου Πανελληνίου Συνεδρίου Γαστρεντερολογίας που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη.

Τρόφιμα όπως εσπεριδοειδή, χυμοί, σοκολάτες, ανθρακούχα και αλκοολούχα ποτά, ποτά με καφεΐνη, τρόφιμα και σάλτσες με βάση την ντομάτα, σφολιάτα, σιροπιαστά γλυκά, προϊόντα μέντας, πικάντικα τρόφιμα, κόκκινο κρασί, κρεμμύδια, σκόρδο και τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά Το λίπος επιδεινώνεται συμπτώματα παλινδρόμησης.

Σύμφωνα με τον κ. Καραμανώλη, τα συμπτώματα της καούρας επιδεινώνονται μετά από κατανάλωση λιπαρών γευμάτων ή κατάκλιση, ενώ επιπλέον παράγοντες που επιβαρύνουν την εμφάνισή της είναι η παχυσαρκία, το κάπνισμα και η κατανάλωση αλκοόλ. Το σύμπτωμα της καούρας είναι κλινικά σημαντικό εάν εμφανίζεται τουλάχιστον 3 ημέρες την εβδομάδα για συνεχές χρονικό διάστημα.

Σύμφωνα με τον κ. Καραμανώλη, άλλα συμπτώματα που μπορεί να υποδηλώνουν παλινδρόμηση είναι ο πόνος στο στήθος και η παλινδρόμηση οξέος, που εμφανίζεται όταν όξινο περιεχόμενο του στομάχου ρέει στο στόμα και προκαλεί ξινή γεύση. Επιπλέον, η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση προκαλεί επίσης εξωοισοφαγικά συμπτώματα όπως βραχνάδα, λαρυγγίτιδα και χρόνιο βήχα.

Κλινικά συμπτώματα και διάγνωση

Όπως επισημαίνει ο κ. Καραμανώλης, περίπου το 60% των ασθενών εμφανίζει μόνο συμπτώματα παλινδρόμησης χωρίς βλάβη στο βλεννογόνο του οισοφάγου, ενώ περίπου το 35% έχει συμπτώματα και βλάβες στον βλεννογόνο του οισοφάγου, που ονομάζεται οισοφαγίτιδα. Περίπου το 5% των ασθενών με ΓΟΠΝ αναπτύσσουν επιπλοκές της νόσου, όπως πεπτική στένωση ή οισοφάγο Barrett.

«Η διάγνωση της νόσου βασίζεται στην παρουσία οπισθοστερνικού εγκαύματος με ή χωρίς μείωση του οξέος. Η γαστροσκόπηση συνήθως δεν είναι διαγνωστική γιατί περισσότεροι από τους μισούς ασθενείς δεν έχουν οισοφαγίτιδα. Ωστόσο, σε περιπτώσεις δυσφαγίας, αιμορραγίας, αναιμίας και απώλειας βάρους συνιστάται η γαστροσκόπηση για αποκλεισμό οργανικής νόσου» σημειώνει ο κ. Καραμανώλης.

Φαρμακευτική θεραπεία

Η θεραπεία ασθενών με παλινδρόμηση περιλαμβάνει τη χορήγηση αναστολέων αντλίας πρωτονίων, οι οποίοι αναστέλλουν αποτελεσματικά την παραγωγή οξέος στομάχου. Λαμβάνονται μία φορά την ημέρα, συνήθως το πρωί πριν από το φαγητό, η επίδρασή τους είναι ταχεία, διαρκεί για ένα ολόκληρο 24ωρο και θεωρείται το φάρμακο εκλογής για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και της φλεγμονής του οισοφάγου.

Σύμφωνα με τον κ. Καραμανώλη, αν και η φαρμακευτική αγωγή είναι αποτελεσματική σχεδόν σε όλους τους ασθενείς, περισσότερο από το 75% από αυτούς θα εμφανίσουν επανεμφάνιση των συμπτωμάτων μετά τη διακοπή της θεραπείας. Οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων συνιστώνται για αυτούς και χρησιμοποιούνται μακροχρόνια, κάτι που θεωρείται ασφαλές.

«Η χειρουργική θεραπεία γίνεται συνήθως λαπαροσκοπικά και η αποτελεσματικότητα της θεραπείας είναι 90-95%. Ωστόσο, μετά την επέμβαση, το 50-60% των ασθενών μπορεί να χρειαστεί ξανά θεραπεία με αναστολείς αντλίας πρωτονίων γιατί η αποτελεσματικότητα της επέμβασης μειώνεται με την πάροδο του χρόνου, λέει ο Καραμανώλης.

Μικρές αλλαγές στην καθημερινότητα βοηθούν στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης. Αυτά περιλαμβάνουν την απώλεια βάρους, την αποφυγή ξαπλώματος αμέσως μετά το φαγητό και το σήκωμα του κεφαλιού του κρεβατιού.